30 Eylül 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

. kaybetmektedir. Hergün İngiliz Buhranından Alınacak Dersler İngiltere buhranının ilk l_ıaş döndürücü hamleleri geçtik- ten sonra, şimdi bu buhran- dan bizim için alınması lâzım gelen dersler üzerinde dura- biliriz. İngiltere — niçin buhr_ana düştü? Bu sualin cevabı bizce alınacak dersleri de göster- miye kâfidir. İngiltereyi buhrana düşüren sebepler dörde irca edilebilir: 1 — Bütçesinin açık vermesi, 2 — Tediye — muvazenesinin bozukluğu, 3 — İthalâtin ihracattan fazla oluşu, 4 — Başka memleketlerden istikraz ettiği parayı başkalarına ikraz etmesi. Şimdi İngiltere bu dört sebebin izalesine — çalışmak- tadır. Dördüncü sebep İngiltereye has birşeydir. Fakat diğer üç nokta bütün — memleketleri alâkadar eden meselere temas etmektedir. - Şimdi bütün İngiliz gazete- leri tediye muvazenesini dü- zeltmek için iki şey tavsiye etmektedirler. Birincisi: Bir himaye usulü kabul etmek. İkincisi: Dahilde yerli mamu- lâtın satışımı arttırmak. Bütün İngiliz matbuatı, hal- kı yerli malı almıya teşvik ediyor. Hemen her gazetede şu mealde yazılara tesadüf ediyoruz: “ Vatandaş, İngiliz malı kullan. Memleketin iktı- sadi kurtuuşu İngiliz malı kullanmanıza bağlıdır.,, * İngiliz mallarının fazla satılma- s1 ithalâtı azaltacak, bu datedi- ye muvazenesindeki açığın k:- panmasına hizmet edecektir. Biz ithalâtçı bir milletiz. tediye muvazenemizin düzel- mesi yerli mallarına gösteri- lecek rağbetle mümkündür. Binaenaleyh İngiliz buhranından alınacak birinci ders şudur: Yerli Malı Kullanınız İngilizler tediye muvazene- sini düzeltebilmek için himaye sistemini kabul etmek mecbu- riyetinde - kalmışlardır. tng_iı— terenin — himaye — sistemini kabul —etmesi Liberalizmin iktısat sahasında son mes- nedini de kaybetmesi — de- mektir. “ Laissez faire, laissez passer , sistemini İngilizler kurmuşlar, en ziyade onlar tatbik etmişlerdir. Bugün on- lar da bu siyasetten vazgeç- miye mecbur kalmışlardır. h Bu hâdisenin ispat îtîgı ikat şudur: Bir memleke- hakıilıraıı:şatı bugünkü iktısadi rşısında, dağınık, ser- kilâtsız bırakılamaz. edilmezse, tin şerait ka best, teş İhracat — tanzim _ memleketin tediye muvazene sini düzeltmek mümkîîıı Olğl' maz. Bir memleketin ıhracat;: fertlerin teşebbüslerine, keyfi ticaretlerine terkedilirse: o memleketin — ticari yaziyeti tehlikeye düşebilir. i Biziu): ihîacatımız. bütün dünya milletlerinin ihracatına nisbetle, bütün bütün dağı- nık, perişan ve teşkilâtsızdır. İhracat maddelerimiz, gi.'ınd'eı? güne pazarlarını, kıymetlerini Bu gidişle ihracatımızın gittikçe azalması, tediye — muvazenemizin daha ziyade acılması muhtemelir. ( ; & < "- ——İ ,, Çi Si " ? İ Ka ü ö gi 1 "i Tar At e M aei K P Aez 1 — Faordun fabrikasında iş öyle tanzim edilmiş, öyle bir plân dahilinde tertip edil- miştir ki, biçbir kimsenin bir dakikalık zamanı boşa gitmez, f maddelerin hiçbiri israf edilmez. abrikada kullanılan 2 — Ferdi te gevşek bırakmak ta bir iş aksamasın, lik edemesin. büslerde böyle olduğu bi, d islerinde de hayatı dağınık, ve -a STT doğru değildir. Me'ı'nle- ket işlerini de öyle tanzim etmek, öyle bir plân dahilinde yü;ütmek Iâzımc!ır ki, hiç- hiçbir çark — işlememez- İ B a »4 Plânlı İş » 3 — İktısadi hayat bizden muayyen bir plân istiyor. Bütün milletler iktısadi hayat- larını plânlaştırmakla meşgulür. yapmak gerektir. u —— | | Bizim de iktısadi plânımızı bir an evvel ——T TERKOS Vaziyette—ğâiz Hiçbir Değişikli!c Yoktur Ankara, 30 (H. M.) — Terkos Şirketinin son vaziyeti hakkında — malümat — almak üzere — Vekâlete — müracaat ettim. Vekil Bey Ricamı ka- bul ederek dedi ki: — Terkos Şirketinin vazi- yetinde bir değişiklik yoktur. Şirketin hesabatına bakılmak- tadır, neticesi henüz alınma- mıştır. Şirket yapmayı taah- hüt ettiği klorizasion tesisatı- nı yapmaktadır. Tetkik Seyahati Ankara, 30 (H. M.) Avrupada bir tetkik seyaha- tine çıkacak olan Ziraat Ban- kası heyeti bugünlerde hare- ket edecektir. Bir Facia —- Adanada Bir Komiser Kömür I-_l_a_line Geldi Adana, 29 (Hususi) — Evelki gece burada — sabaha karşı Yıldızpark gazinosun- da bir yangın çıktı. Karga- şalık sırasında taharri serko- miseri Necip B. kopan bir elektrik teline temas ederek kömür haline inkılâp etti. Cenazesi dün ihtifalle kaldı- rıldı. Türk Eserleri Viyanada Bu İsimde Bir Sergi Açılacak Ankara, 30 (H.M.) — Vi- yanada açılacak olan “ Türk eserleri ,, sergisi için Sefaret vasıtasile Topkapı sarayından bazı eserler istenmiştir. Bu meyanda Viyana muharebesini yapan Kanuni” Sultan Süley- manın elbisesi de vardır. —-- — İngiliz buhranından istifade ederek bu meselenin tetkiki ve bir an evvel teşkilâtlandı- rılması icap eder. Binaenaleyh İngiliz buhra- nından ahnacak ikinci ders dur: : şu"ıracatımızı teşkilâtlan- ak lâzımdır. : d"(:g:;üncü ders, bütçemizde zene temini lüzumludur. muvâ en kabul edilmiş Bu lüzum Zat lduğu İçit, âurmgı';a lüzum yoktur. BUGÜNÜN TEL SAA A f' üzerinde ayrıca | üi Fransa - A - Son Seyahatin | Verdiği Neticeden Herkes Memnun Oluyor Paris, 29 (A. A.) — M_;îâ_v;l ile M. Briand bu sabah i ldılar. mtıaz;ğg_dğggfğlîşm_ ağ::l ıı:enaha mensup hükümet taraftarı gazeteler, surette karşılamışlardır. Bu gazeteler, Berlin mülâkatlarının müsbet neticelerini müsait bir iktısadi itilâfı ihzar ede- ceğini ümit etmekte ve reasmi tebliğde bir takım nezaket cümle ve düsturlarından pek fazla şeyler bulunmakta olduğunu ehemmiyetle kaydeylemektedir. Bu tebliğ, iki hükümetin daimi bir Fransız - Alman komi- tesi ihdas etmek suretile âcilen teşriki mesai edilerek iktısadi buhran ile mücadele edilmesi hususundaki Aarzularını açıktan açığa göstermektedir. ! Paris, 29 (A.A) — Gazetelerin cümlesi, fiili bir Fransız- Alman mukarenetine doğru ilk adım olarak telâkkt etmekte oldukları Laval - Briand seyahalinin neti*elerini memnuniyetle kaydetmektedir. Nasıl Yenildik ? Milli Takımın Son Müsabakasında Fena Ve Iyi Oynıyanlar Kimlerdir Milli takımımız Sofyada pa- zar günü Bulgar Milli takımile ilk Balkan maçını yaptı ve bire karşı beş sayı ile feci bir mağlübiyete uğradı. 0 za- man maçın neticesini bildir- miştik. Oyuncularımızın nasıl oynadığı hakkında gelen son - tafsilât da şudur: , Kaleci Avni oyunun ilk zamanlarında güzel oynamış, fakat önünde — bulunan iki müdafi hiç muvaffak olama- mış, — bu yüzden çok efa kaleden çıkmıya mecbur kal- kaleci- mıştır. Ümuümi netice - S nin az kabahatli old_ugll şek- lindedir. Fakat ikinci di_Wl'ed_e Avni tamamen itidalsiz bı_r oyun oynamıştır. İki müdafi, Bürhan ve Hüsnü fak olamamışlar, çok fena oyna- mışlardır. Bürhanla Hüsnü oyunun devamı müddetince hiç anla- şamamışlar, çok ahenksiz kal- mışlardır.Mithat, Nihat ve Sami'- ye gelince, bunlar ilk devrede iyi .oynamışlar, fakat ikinci devrede yorulmuşlar, istenilen oyunu hiç gösterememişlerdir. u üç muavin hücum hattına faydalı olamamışlar, müdafaa oyunu yapmışlardır. Hücum hattında Niyazi gü- zel oynamış, Rebii zaif kal- mıştır. Merkez muhacim Hakkı çok iyi oynamıştır. Hücum hattı ilk devrede gayret gös- termiş, birkaç tehlikeli akın bile yapmıştır. Fakat ikinci devrede çok ağır ve muvaf- fakıyetsiz bir oyun göstermiştir. Tz saş İster İnan, İster İnanma! Yalovadan dönen bir arkadaş anlattı; “Otelde havanın bozuk olduğu, İstanbula döne- cek vapurun erken al- kacağı bildirildi. Herkes eşyasını topladı. Erken- den iskeleye indi. Vapura yerleşti Bursadan gelen yolcular, eşya, kazlar ör- dekler de vapura doldu. “Vapur, artık hıncahınç olm Başka — yolcu alacak hali kalmamıştı. “Fakat vapur bir türlü İster İnan İster İnanmal Y N kalkmıyordu. Bir çeyrek bekledik.. Yarım — saat bekledik. Bir saat bekle- dik. Nihayet bir buçuk saat sonra iskeleden bir yolcu göründü ve bu zat vapura biner binmez va- pur hareket etti. “Herkeste bir merak. Vapuru bir buçuk saat bekleten bu zat kim? Merak uzun — sürmedi. Haber kulaktan kulağa yayıldı; Yalova kayma- kamı ,,, iKi NOTA Çin - Japon Harbi Son Safhada Vaşington, 29 (A, A.)— Mu- hasamatın Öönüne geçilmesi hususunda ısrar eden M. Stim- son, Çin hükümeti tarafından verilen cevapta, Çin hüküme- tinin hukuku düvelin âmir olduğu — taahhüdatın, Japon askerleri tamamen çekilme- dikçe ve Japonya tarafından tam bir surette tamirat bedeli verilmedikçe yerine getirilmiş olacağını tasavvur edememek- te olduğu beyan edilmektedir. Japonyanın vermiş olduğu cevapta ise, Mançuri mesele- sinin hallini açıkça ve samimi surette yapılacak münakaşa- ların teshil edeceği ümidi izhar — olunmaktadır. — Japon askerleri, bu esnada, Japon menafii, tehdide maruz kal- madıkça her türlü muhasa- mattan içtinap edeceklerdir. Bir Facia Küçük Bir Çocuğun Bacağı)Kınldı Bu sabah Çarşıkapıda bir tramvay faciası olmuştur. İs- hak isminde küçük bir çocuk bir tramvayın arkasına asıl- mış, arkadan gelen — (368) numaralı hususi bir otomobil hızıni alamamış ve çocuğu sıkıştırmıştır. Neticede çocuğun bir ba- cağı kırılmış, hastaneye kal- dırılmıştır. Uç Mahküm Hasta Oldukları İçin Affedildiler İstanbul hapishanesinde bu- lunan üç mahküm dün affo- lunmak suretile tahliye edil- mişlerdir.. Bunlar Menemen Divanı harbi tarafından üç seneye mahküm 72 yaşlariında müftü Yusuf Ziya, İzmir Ağır Cezası tarafından bir katil meselesinden on yedi buçuk seneye mahküm (60) yaşında Kâmil oğlu Ömer ve gasp maddesinden yedi sene iki aya mahküm Süleyman oğlu Ali isminde üç kişidir. Bunların iyi olamıyacak de- recede hastalandıkları sabit olduğu için vilâyet tarafından hususi surette — affedilmeleri hakkında Adliye Vekâletine müracaat edilmişti. Bu talep hükümetçe muvafık görülmüş ve affedilerek serbest bıra- kılmaları dünvilâyete tebliğ olunmuştruTahliye muamelesi dün akşam yapılmıştır. Sözün Kısası | Bir H Lokomotif Kaçmış | Ankara — istasyonunda lokomaotif, içinde hıçbîrj olmadığı halde, birder . Ü, - CI | harekete gelmiş ve kaçmı başlamış! Arkasından bir £ komotif daha yola çıkarılm © ve firari yakalanmış. Raylar — üstünde rey 'eden bu heyecanlı hırsız- lis oyununu, bugünkü gaz ler, birinci sayfalarında, t türlü tefsir ediyorlar. Bi bu tefsirlerden şu anlaşılı Bir lokomotifin kendi ke ne hareketini fennen etmek mümkün değildir. ! Pek doğru. Bir lokomol - evvelâ “ nasıl ,,, ikincisi “niçin , kaçar? Bir res ök | zün ahırdan kaçmasını ize - etmek mümkündür; bir mal kümun — hapishaneden, | çocuğun mektepten, - bir dü man — askerinin — orduda — Ülkmi bir uşağın evden, kötü politikacınm memleketten | masını izah etmek te kolay fakat şuursuz bir lokomot zekâ bulunduğunu farz dikçe bu meseleyi halle pek güç * Hintli bir âlim, cansız. yada da bir nevi tene kabiliyeti, bir nevi sinir, gayet hafif derecede bir ve zekâ bulunduğunu etmişti. Bu iddia doğru cansız. şeyler de hi ve düşünebiliyorlarsa , öfkeleniyorlarsa ve bu. lokomotif gibi firarara kı veren daha bir sürü vaş tramvay, ev, han, apartıman varsa halimi olur? Diğerlerine fena ö olmasın diye, ibreti âlem bu kaçak lokomotifi meye vermeli! me K Tetkikatı — Bir Şirketin İkinci R | İstanbula Geliyor Amerikanın “Mid kant petrol sahalarında çalışı en büyük petrol şirke den biri olan ( Lüsi lium ) şirketinin ikinci M. (Rulf Fayir ), Türki: mevcut gaz madenlerini mek ve bu mahallerin re retle işletileceğinin müm olacağını tetkik etmek cuma günü ta i bula gî[liecektiıîy Büç S M. Fayir İstanbulda kaldığ müddetçe Türkiş Amerik Petrolium — şirketinin u vekili. M. Toma Obray nezdinde misafir kalacal Dünkü Müsabakalar Sofya, 28 (A.A.) — & civarında Dina havuzund. pılan Balkan yüzme mü kasına yalnız Yunan ve gar eporcuları iştirak i Yunanlılar (31) , Bulgarlar (80 puvan kazanmışlardır. ——— — İki Gazete Kapatıldı Şehrimizde çıkan — ismindeki Ermenice Vilâyetçe kapatılmıştır. vaziyetinin Matbuat kanu uygun ,olmamasıdır. Aynı sebepten Bursa (Kardeş) gazetesi de ka A YA ,4 y - ça