6 Ocak 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
İTTİHAT ve TERAKKİ — Her hakkı mahfuzdur. — Tefrika No, 27 Nasıl doğda?.. Nasil Yaşadı ?.. Nasıl Öldü?.. Ermenileri Devletimin En Mühim Hıdematında Kullandım İstanbul, buna memnun oldu. Çünkü Abdülhamit, en ziyade (Gön Türklerin ittihadından ker- kuyordu. Bu suretle ikiye ayrr lan kuvvet, şüphesiz biribirile mücadeleye girişecek ve İstan bula karşı olan hücumlarım il- mal edecekti. Ancak İstanbula düşlindüren birşey vardı. O da; bugün damat Mahmut paşa ile oğullarını kazanan ve yarın da, bunlar. vasıtasile diğer o birçok (Gön Türkjleri kazanmak ihtimali olan ermeni komiteleri idi. İstanbulda © yaptıkları kanlı teşebbüslerden hiçbir netice elde- edemiyen Oo ermenilerin, (o şimdi Türklerle ittifak ederek umumi bir kıyam vücuda getirmeleri ibtimali vardı. Nitekim Mısırda Ermeni ko- mitecileri arasında bir kongre aktolunmuş ve bunda en büyük Ermeni komitecileri bulunmuştu. Bu kongrede ( Eskiden, (Troşak) denilen ve bilâhare bazı istihale- ler geçirerek )* ( Taşnak ) ismi verilen komite ile ( Hınçak ) ko- mitesi tamamen birleşmiş, büyük komitecilerden ( Cihangülyan ) ın teklifi Özerine şu kararı vermişti: İ Şimdilik ( Müstekil Ermenis- tan ) tikri bir tarafa bırakılacak, sadece Osmanlı ülkesinin bugün- kü idareden istihlâsna gayret olunacak... | Abdülhamit için bu karar, çok müthişti. Müstekil Ermeni tan uğruna çalışanların kafasını kolayca ezdirebilirdi. Ve, ülkesini parçalamak © istiyenlere (© karşı yaptığı bu muamele ne kadar kanlı ve nekadar şedit olursa olsun, bunun için bütün dünya ona hak verird. Fakat. Or taya atilan bu fikirle, devletin bugünkü idaresinden memnun olmıyan Türkler de beyecane gelir ve müşterek bir isyan husule ge- tirirlerse, Abdülhamit buna karşı ne yapabilirdi?.. Orduları bare kete geçirmek vo asileri tedip etmek mi? Hayr.. Bu, Abdülbamidin hiç istemediği birşeydi. Bunun içindir ki Abdülhamit, Ermeni komitecilerile, kendi aley- hinde bulunan Türk davacılarının arasını bozmak istedi ve (Abdül hamit devri) tarihinin çok gizli bir köşesine s.kışıp kalmış olan şu esrarengiz vak'ayı husule ye- * Şurayı Devlet Âzasından Dad- yan Artin paşa bir gün ansızın Mabeyne çağırıldı ve derhal Ab- dülbamidin huzuruna çıkarıldı. Abdülhamit paşaya birçok ikram ve iltifatta bulunduktan sonra şu sözleri söyledi: — Ermeniler, asırlardanberi bizimle beraber yaşıyor. Ecda- dım, bunlara bir çok iyiliklerde bulunduğu gibi ben de elimden geleni yapmakta kusur etmedim. Kenci erini devletimin en mühim hidematında kullandım. Müslü. manlardan hiç ayırt etmiyerek rütbeler, nişanlar verdim. Gerek rubani ve gerek cismani bütün işlerinde o kendilerine (O kolaylık gösterdim, Halbuki, beş on Rur Şurayı Devlet azasindan Artin paşa yalı serseri Ermeninin bir çok fenalıklar oldu. Burada refah içinde yaşıyan saf ermeni ler arasında da komitecilik fikir leri busul buldu. Amma haklı, yüzünden amma baksız; birçok Oermeni kanı döküldü. Bunun mes'ul ve müsedbibi, biz değiliz; bu komi- teşilerdir. Bakınız, sanki bunlar kâfi gelmemiş gibi şimdi di. yine bir ti bir te kım ifsadatta bulunuyorlar. Yine birtakım (o hareketlere teşebbüs ediyorlar.", Siz, Ermenilerin bü- yüklerinden ve en ziyade vaziyeti muhakeme © edebilenlerdensiniz. Bunlara nasihat verin, bu fikir den vaz geçirin. Abdülhamidin bu sözleri, bir mukaddemeden ibartti, Nitekim, Dadyan Artin Paşanın derin bir söküt ile kendisini dinledikten soura, elinden gelen hizmeti ifa etmiye bazır bulunduğuna dair teminat verdiği zaman ssıl mak- sadını şu suretle söyledi: — Şimdi ben, bu komiteci- lere nasihat vermek, onları bu fikirlerden vaz geçirmek İçin, birini göndermek istiyorum Ve bu hususta sizden hizmet bek- liyorum. Dedi, Artin paşa, (o Abdülhamidin bu teklifi karşısında titredi. Çün- kü bu teklifi kabul etmek, onun yapamıyacağı bir işti. Derhal şu cevabı verdi: < Arkamı ra ) Karacabey'de de Bir Ecnebi Şirket Şeker Fabrikası Açacak ( Baştarafı 1 inci sayfada ) mevkiinde bulunuyorum. Teklif- lerimiz şunlardır: 1 — Karacabeyde bir şeker fabrikası tesisi, (Bu fabrikanın bina ve makineleri ve sairesi gibi tesis ve işletme (© masraf'arı da tamamen bize aittir. 2 — Grup, şekeri hükümete maliyet fiati Ozerinden verecek- tir. Grubun fabrika için koy- duğu sermaye; on sene içinde bu maliyet fiatine (| itbal edilen itfa © parasile doldurulacak ve fabrika tamam ve mükemmel bir halde meccanen hükümete ge- çecektir. Hükümete teklif edilen bir kilo şekerin (maliyet fiati fevkalâde ucuzdur. Teklif ettiği- miz fiat Üzerinden hülümet se nede bir buçuk mi'yon üira ka- zanabilecektir. Fabrika, ilk se- neleri eili bin ton pancar işliye- rek sekiz bin ton şeker istihsal edecektir. Bir buçuk milyon li ralık kazanç ta bu istihsal üze- rinden hesap edilmiştir. Fabrika- nın tesisi için (27 ) milyon frank sarfedilecektir. — İstihsal o edilen şekerlerin maliyet fiatinden gru- pun hiçbir intifa yoktur. Grupun bükümetten istediği şey yalnız şundan ibarettir; Hükümet pancar ve kömürü fabrikaya temin edecek ve mw kabilinde şeker alucaktır. Hükümet bu işte temin ede- ceği senevi intifam yarısile bu gz mensup olduğu ( Erste inner ) makine fabrikasından Türkiyede tesis edeceği başka snal fabrikalar için lâzım olan makine ve malzemeyi rakiplerin fiatine satın alacaktır. Bu suretle hükümet, hiçbir yük altna girmeden memlekette birkaç sene içinde birçok fabri- kalar ve mnal müesseseler tesi- sins muvaffak olacaktır. Yapılan mukaveleye göre Karacabeyde kuracağımız fabrika son sistem ve mükemmel bir şeker Fabrikası olacaktır. Yine mukavele mucibince bu fabrika emsali arasında numu- ne olac;ktır. Teklifimiz memleket ve hükümet için çok faydalı ol- duğundan reddedilmesine ibtimal yoktu ve öyle de oldu. Bazı gazetelerde, hükümetin bu fubrikayı Karacabey'de değil Sivas'da tesis edeceği hakkında bize teklif yaptığı haberini gör- düm, Üç aydanberi devam eden mürakerelerimizde hükümet tara- fından böyle hiçbir teklif yapılmış değildir. Mükaveleyi imza eder etmez derhal tesisata başlaya- cağz. Bu ay içinde bu işe başiz- mak mümkün olacağını kavvetle tahmin ediyoruz.,, 1000 çocu: sire nes'e vierr, balik ne cia mn benimle üm Bu PJZAR salli tiarsa Mi A j İK Sinemasında LLY DAMİTA-ADOLPHE MENJOU SFENKS KONUŞTU Maunce Decobra'nın son romanlarından Aşk» İhtiras - Heyecan ve şehvet filmi. Matbuat Balosu Matbuat Cemiyetinin senelik muazzam balosu kânunusaninin yirmi sekizinci cumartesi günü akşamı Maksim salonlarında ve rilecektir. Bu tarih ayni zamanda şeker bayramının ikisine tesadüf etmektedir. Balo gecesi eğlenen ler ertesi günü istirahata fırsat bulacaklar ve bayramı hoşca ve eğlenceli geçirmiş olacaklardır. Matbuat Cemiyeti Heyeti İda resi dünkü içtimanda balonun mükemmeliyetini temin için lâzm gelen tedabiri ittihaz eylemiştir. O geceye mahsus olmak üze- re mühim mikdarda kotyon tevzi edilecektir. (İçinde çok kiymetlileri (o vardır. £ Bunlardan başka cemiyet mühim sürprizler ! hazırlamaktadır. Davetiyelerin Matbuat Cemiyetine müracaat las alınması lâzımdır. Elbise mec- buridir. Telefon: 20087 Matbuat Cemiyeti tarafından tertip edilen 1933 ALMANAĞI çıktı. Her kitapçıda. bulunur. z nı Fiahn $ tiradır. izin bütün münevverleri un müdavimleri, Genç- ler ve sinemada hakiki bir yenilik görmek istiyenler MELEK sinemasına koşaçaklar ve Ame- “rikada yaplan müsabakada birinciliği kazanan iKi YÜZLÜ ADAM Harikalar filmini hayretle göreceklerdir. Rejisörüz ROUBEN MAMULİAN Mümessilleri : FRİEDRİH MARCH MİRİAM HOPKİNS « Fransızca sözlü - Filme ilâve : Dünya havadisleri garetesi GLORYA'da 11 İkinci Kânun, Çarşamba mı Sinema ve MÜNİR NURETTİN KONSERİ Yeni ve güzel programile ARTISTIK Sinemasınd ANNY ONDRA ve JEAN DAX (Mister Braun Bir kaç gün daha iraesine devam edilecek olan Kİ Fransızca «özlü ve şarkılı filminde görüp dinlemek üzere İstanbu 1 dört köşesinden balk kütleleri koşmaktadır. Zengin ve esrarlı Hindistan - Lir İngiliz kızı ile sevi KERİM... RACA'nn OĞLİ RAMON NOVARR MAJİK SİNEMASINDA I BUGÜN Sis 'n Aefinliy, siz de alkıslayımz. 3 Künunusani | * Galatasaray İzcileri | İzmir, (Hususi) — dan dönen Galatasaray | ! leri şehrimize geldiler, d şam Üzeri İstanbula hare 1 tiler. İstarbut Bel Şehir'Tü HN Gündüz saat 15,30 da Aakşam saat 21,30da Mum Söndü Yazan; Musahip Zade Celal Bey Tarihi Komeği 3 tablo UMUMA ERTUĞRUL SADET T.A T. Kuşdil Tiyatr 'n Bu gece: OTELLO r Bugün EZ HAM Re Sinemasinda m” KARAGÖZ'ü- FİLMİ & 25 sene evvel bir KARAGÜZ Gecesi ilâve olarak gösterilm. Türkçe sözlü, şarkılı FERAH Sem Her akşam fevkalâde pro b VORTLA Y'lafi LEFT ve RİAEHT'Iihrz Viyanadan bugün gelen v5 KAPTI.N ZOREL»- TU: İm BALE HEYETİ Bugün ve gemi son ola Büyük VİKTORYA ve 9 HOSARI GRETEL TEİMER - Mr! BOHNEN İV. PETRO Kİ PE MEKTEPTEN EMilve ARKADAŞLAR lâve : Radyo dünya havadisleri,
