June 2, 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

RLİMELEREN 7 il i i ji i Hergün Tarihi yanlış Öğrenmiş bir Devlet adamı (Baztarafı 1 inci sayfarla) sür veyahud, birdenbire onun aley - hine dönebilir; bunlar bizi alâkadar etmez. Bilhasa ağır bir yara ile ya. yali olan Fransızlar herhangi bir sebeble incitmemek nezaketini u » Butmamayı da biliriz. Fakat, ami - solan beyanatı arasnda bizi alâka. dar eden bir nokta var ki bunu gevabsiz bırakmak elimizden gele. miyor. * Amiral, bu beyanatı arasında, İngiltereyi Fransa aleyhindeki tah- ikâtile itham için şu sözleri de söy- iştir: «Ayni devirde İngiltere evvelce bize hukukan tansmeş olduğu şeyi kumazlıkla ve cebren bizden ko - parmak için Türk ordusunu Kilik - yaya saldırtıyordu.> Fransa hesabına temenni etmek isteriz ki, amiralın yeni Fransız si. yaseti için hâkim sebebler olmak üzere İagikere aleyhine tevcih et. tiği ithamların hepsi de bu nevi it hamlardan olmasın. Çünkü, bu it. bir zamana &id olan tarihi çok yanlış öğrenmiştir. Bu yakın tarihi biz Türkler pek yakmdan ve bütün teferrüatile bi- İiriz. Bilhassa bu satırları yazan muharrir, o tarihte Ankarada hem Hâkimiyeti Milliyenin baş- muhazrirliğini, hem de Matbuat Umum Müdürlüğünü yapıyordu. Bunun için, o zamanki siyasetin birçok gizli kalmış taraflârına dal vakıf olmuş ve bu arada Sosyal Demokrat Gürcü şefr;i Adivani vasıtasile Ankarayı izll için o 7a- manki Fransa tarafından yapıl - meş olan bi entrikalara yakın- dan vakıftır. Fransa o zaman bi- zimle dost değil, sade düşmandı. n düşmanları al varlığını ortaya ata. Ikmuştı ve ken- müfid arak «Milli Mis de Programın tahakkukuna uğraşı yordu. Türkiye, o tarihte Fransa- nun ne İstediğini çok iyi biliyordu ve bunu kimseden öğrenmeğe lü. zum görmüyordu. Kaldı ki, o ta- rihte biz, aynı davs uğrunda İngil- tere siyaseti ile de mücadels ha. linde idik ve Türkiyeye hasım o. lan o zamaki İngiliz Başvekili he- müz düşmüş değildi. Bunlar, tarihin en basit hokikat| lerinden biridir; bunları Amiral Darlanın yanlış bilmesi bir kaba- doğrusu nu bilmesine rağmen hususi bir maksadla aksini iddia ettiği takdir de samimiyetsizlikie itham edilmeğe sibet hak kazanır. * Türkiyenin bir tek Türk, Bir tek davası Misak ve Türklük Bu. Aynı zamanda onün tek sı vardı. Kahramanlık ve| k. Türkiye bu ruh ve bu çerçeve içinde dövüştü ve kendi topraklarında kime tesadüf ettiyse onunla vuruştu ve nihayet vurdu ve muzaffer uldu. O devrin ta- Tihini örtmek iyi olur. Çünkü bi- zim için acı b Pransa için de yüz kızartacak bir siyasetin bütün çıplaklığile mey-| dana çıkmasına sebeb olur. G isterdi ki ağır bir mağlübiyetten çıkmış olan bir memleketin baş nazırı, vicdanını geçmişin bir sürü günahlarından temizlemiş olsun ve o zamanki vukuatı hatırladığı zaman Türkleri İngilizlerin teş . viklerile hareket etmiş göreceğine, onların büyük kahramanlıkları ve vatanseverlikleri önünde hürmet- le eğilmesini bilsin. O darihte "Türkü Fransız aleyhine tahrik e- den yegâne muharrık ve müşevvik bizzat Fransa idi; çünkü, hiçbir hakkı olmadığı halde Türk toprak larına yerleşmeğ? karar vermiş ve pek çok masum kanı dökmüş olan memleket, o mıntaka için, bizzat Fransanm kendisi idi. Kısa söyliyelim: O günün bu 4- çık hakikatini unutup da bugün| başkasını itham etmek meye ya- rar? Türkiye, siyasetine ald bi teşvikini yalnız Türkiyeden alır O zaman olduğu gibi ve bugün ol SON POSTA | Resimli Makale: Açık denizde bir barb gemisi dolaşıyor, vazifesi aylarca süre - cektir, Mürettebat hasret ve mahrumiyet içindedir. Günün birinde birdenbire belirecek bir tehlikeye de karşı koyacaktır. Ölmesi müm- kündür, buna yağmen bu mürettebat gene neşelidir, çünkü vazifesi- nin büyüklüğüne, kudsiyetine iman etmiştir. Cesaret vazifenin kudsiyetine imandan gelir 2 Bir tayyareyi tasavvur ediniz, içinde beş kişi, hepsi de genç, gökte yapyalnız uzun bir seyahate atılıyorlar, binlerce kilometre gidecekler- dir. Bu uzun seyahat esnasında karşılarına bir düşman tayyaresi çıka. bilir, esasen varmak istedikleri hedefin üzerinde kendilerini bekk- yen de gene ateştir, buna rağmen neş'elidirler, Çünkü onlar da vazi- felerinin küdsiyetine iman etmişlerdir. MANİA TETKİKLER | Fransız - Alman işbirliği o. Amerikayı niçin bukadar telâşa düş uru yor? YAZAN : HASAN ÂLİ EDİZ Fransız - Alman işbirliği hak. kındaki ilk haberler gazetelerde ar eder etmez, Birleşik Ame-|1 rikadan da çok dikkate şay ik toriter bir şahsiyeti olan Cümhur isi Mister Ruzvelt rad ? | Fransızlara hitaben bir nutuk irad etti, Mister Ruzvelt bu nütkunda; Fransız - Alman işbirliği dolayı le Fransanın garb Afrikasındaki müstemlekelerinin akibeti hak. kında endişelere kapıldığını açık- Mister Ruzveltin bu nutku, A merika limanlarında demizli bu- lunan - büyük Normandi transat- lantiği de dahil olmak üzere - 10 Fransız ticaret gemisine kontrol konulması takib etti. Fakat iş, bununla bitmiş olmu. yor. Amerikada intişer etmekte 0- lan gündelik büyük bir gazete, A- merikanın Mover devletleri ale hine harbe girmesine müsavi 8: yılabilecek çok enteresan ve mü- him bir teklif yaptı, Bu Amerikan gazetesi, Fransız - Alman işbirliği neticesinde, Almanların görb Af. rikasındaki bütün Fransız müs temlekelerine kol atacağını ileri sürerek, buna meydan kalmadan bu müstemlekelerin, derhal vakit kaybedilmeden, Amerikalılar ta edilmesini teklif Bunu takib eden birkaç gün & çinde amiral Darlanın, Almanlara tek bir müstemleke verilmiyeceği hakkındaki beyanatı, Alman - Fransız işbirliği karşısında hoş- nudsuzluğunu izhar eden Fransız efkârı umumiyesini tatmin etinck gayesinden maada, Amerikalılara teminat vermek maksadını da ta- şımaktadır. Fransız - Alman işbirliği hak. kındaki haberler, Amerikada niçin bu kadar derin âkisler yaptı?. Amerika, İngiltere ile Alman- ya arasında cereyan eden bu mu. harebede, açıkça İngiltere tarafı- nı iltizam etmiş bulunuyor. Şim. di Amerikanın bütün iktisadi kay- nakları, muazzam harb en si, bep İngiltereye yardım için çal. şıyor. Yakın bir istikbalde Ameri- kanın, İngiller? lehine hârbe gi mesi bile muhtemeldir. O zaman Amerikanın İngiltereye yapacağı yardımlar, muhâkkak ki şimdiki. nin birkaç misline baliğ olmuş bu- lunacaktır. Fakat malüm olduğu üzere A- merikanın İngiltereye yapacağı yardımlar, ancak deniz yolile ola- bilir. İşte bunun içindir ki, Ame- duğu gibi! rika ile İngiltere arasındaki deniz muvasalası, gerek İngiltere, ge nu mar çin hayati ehem miyeti haizdir. Almanlar da bunu takdir ettik- için, denizaltı, deniz üstü ve silâhlarile Amerika ile İngil. tamamen değişmiş bulunacaktır Çünkü bu şera Al hem tayyareleri rı, gerek Birleşik Amerikadan, ge- -İrekse cemubi Amerikadan gelecek ar. olan bütün ticaret gemilerini kon. yındanberi Atlantik Ol da cereyan eden şiddetle v mauazzam meydan muharebesi, bu- ım bir ifadesidir. larm garb Afri) muharebesinin alâğ? mühim seyri esirler i gerek İngiltere, gerekse o Amerika, bu müstemlekelerin Almanların eline geçmemesile candan alâkadardır- lar. Bilindiği üzere Almanya, Nor. veç, Danimarka, Holanda, Belçika ve Fransayı istili ettikte açık denizlere çıkmak bulmuş, ve buralarda tesis ettiği hava ve deniz üelerile, Amerika ile İngiltere arasındaki deniz mu-| vâsalasını tehdid etmeğe başla- mıştır. Fakat bütün bunlara rağ- men Almanların faaliyet sahaları, nihayet İspanya sahillerine kadar k N ötesine geçe- memektedir. Yani Almanlar, an. cak İspanya hududlarına kadar o- lan Fransanın garb sahillerinden bir üs olarak istifade etmektedir- ler, Bundan ötürü, Amerikadan kalkan İngiliz ticaret gemileri, va- pur kafile! Gaskönya körfezine kadar nisbeten tehlikesizce gele- bilmektedirler. Bilhassa tayyare. lerin hareket sahaları mahdud ve muayyen olduğu için, Alman tay- yarelerinin açık denizlerdeki İn- giliz gemilerine yapacakları zarar- lar da, binnisbe tahdid edilmiş bu- lunmaktadır. Fakat Almanlar, Fransızların garb Afrikasındaki müstemlekele. rine kol atarak oralarda deniz ve hava üsleri kuracak olurlarsa, iş, İSTER iNAN, trolleri altına almış olacakiardır. O zaman Alman hava ve denizaltı filölarına karşı mücadele, fevka- iâde güçleşecek, bugün sarfedilen mesainin birkaç misli bir mesai sarfını ieab ettirecektir. Bugün Atlantik denizinin muayyen bir sahasında kontrol vazifesi yap- makta olan İngiliz deniz filosu, ya- rın fevkalâde geniş bir saha dahi- linde kontrol vazifesini yapmak gibi mühim ve tek başma başarıl. ması güç bir iş karşısındı kalmış olacaktır. Fransız - Alman igbirliği kar. şısında Amerikalıların gösterdik- İleri telâş yalnız budan ötürü de- Zildir. Asıl Amer'kahları telâşa sevkeden nokta, Almanların ileri- de, Fransız şarb Afrikasım, bir İsçrama tahtası olarak kullanma. ları, ve buradan, cenubi Ameri! ya, hattâ bizzat Amerikaya kol atmalarıdır. Çünkü bugün ar- tık iyice anlaşılmıştır ki, ların, daha doğrusu Mihvi letlerinin davası, sadece Avrupa- ya inhisar etmemektedir. Bu dava, çok daha geniş, çok daha cihanşü- muldür. Amerikalılar, Almanların garb Afrikasına yerleşmeleri takdirin- de Amerika için ne gbi vahim ne. ticeler doğabileceğini daha Dakar hâdisesi münasebetile ortaya at maşlardı. Daha 1040 senesi Ağustosunda, «New York Herald Tribune: gü- zatesinin askeri muharriri Elliot, Fransızların garb oAfrikasındaki müstemlekelerinin parçalanması. na müsaade etmemek lâzım gele- ceğini yazmış ve: «Bir gün gele. (Arkası sayfa 8 söten 1 de İSTER iINANMA! İstanbula bu şehir halkın en aşağı altı ay bol bol idare edecek kadar kahve geldi. Bu, iyi bir haberdir, fakat ar- kası var: Gelen kahvenin halka beledi- ye kooperatili tarafından çekir. dek halinde, yani hilesiz hurda - sız satılması tekarrür etti. , i: haberdir. Yal niz, haberlerin bir üçüncüsü var- dir ki, pek hoşumuza gitmedi. Bu üçüncü haber de şudur: Kahve kavurma © makinesi ve değirmeni olan ticarethanelere de gene eakisi gibi tevziat yapıla - caktır. Demek oluyor ki gelen kahve. den belediye vasitasile dağıtıla çak olan kısmı saf olarak halkın evine gidecek, öteki kismı'ise pek çabuk bir zaman içinde or tadan kaybolacaktır. İSTER iNAN, iSTER INANMA ! -İmelen açılır ve çok güzel (O Tihbi bahisler ). Haziran 2 Yeni vergi zamları Bazı maddelerin yeni fiatları etrafında tetkikler yapılacak Fevkalâde vaziyet dolayisile ba zi vergi ve resimlere zam yapılmasa hakkındaki kanunun tatbikina dün- den itibaren başlanmıştır. Mektub, telgraf, havalename, iç“ (kiler, sigara, kibrit, elektrik, hava- gazi, tiyatro ve sinema, şekerleme, pasta, çay, kahveye evvelee yazdi. ımız muayyen zamlar dün ilâve olunmuştur. İnhisar maddelesile yeniden mua mele ve istihlâk vergilerine tâbi tu- tulan diğer “maddelerin mevcudları İhakkındaki beyânmameler bu sa » verilmeğe başlanmıştır. Glikozun istihlik vergisine kile başına 5 kuruş zam yapıldığından ellerinde glikoz bulunanlar bu ak - şama kadar mevcudlarını bir beyan name ile bildireceklerdir. Belediye sinema ve tiy lerine yaphan zam dolayısile bu » gün bu yerler için yeni bir tarife ha zırlıyacaktır. © bilet. Yazan: Dr. İbrahim Zati Birçok sporlar var ki her yaşa gelmez, Her yaşın kendisine göre bir #poru vardır. Meselâ cebri yü- rüyüşler, koşmalar, seri hareketli oyunlar yaşlı olınlara gelmez. Artık sertleşmiye © başlıyan o damasların çatlamasına, başina kanın hücumu. İna sebebiyet vererek meşum neti- celer doğurabilir. Fakat her yaşa gelen ve hiç zararsız olsa bir spor vardır ki o da yürümektir. Hakika- ten yürümek ile vücudün hemen bü tün adalâlımı faaliyete girdiği ve ataletten kurtulduğu tesbit edilmiş. tir. Bundan maada yürümek bil - hassa açık havadı yürümek adali- timiz arasinda biriken, yanmayan veyahud yanıp da vöcuddan def ve tardolunamıyan birçok maddeleri, zehirleri itrah ederiz. Uzviyetimize temiz oksijen yari omüv ülhu. muza girer. Sonra açık havanin ve güneşin asabımız ve kanımız üzeri- ne olan büyük ve güzel tesirleri de buna inzimam eder. oŞişmanlarda vücudde biriken fazla yağlar erir. Ve insana zindegi gelir. Birçok insan, amele, memur, bü- ro adamlar görüyoruz ki fabrika - larından dairelerinden, mağazala - undan çıkar çikmaz tramvay veya otomobil arkasından koşuyorlar. Bu doğru değildir. Bütün gün ka- palı yerlerde çalışmıya mecbur olan vatandaşlarm işlerinden o çıkiktan sonra hiç olmazsa yarım saat kadar açık havada ağir ağır yürümeleri çok lâzımdır. Ayni işi sabah ta yap mak mecburiyeti Vardır. İşe gir - mezden evvel yarım saat kadar açık havada yürümek gahsi hıfzısshha noktai nazarından çok şaysnı tav- siyedir. Bu sayede iştiha mükem - yemek yenilebilir. Yürümek a; karnına mi tok kar. nina mı yapılmalıdır? Herhalde sabahla: etmeden yürümek caiz dei hal süratle yorgunluğa müncer olur. Buna mukabil öğle ve akşam ya - mekleri gibi esaslı yemek yediğimiz zaman hemen sıkı bir yürüyüşe çık- mak ta caiz değildir. Midede hazmın ağırlaşmasına uzamasına sebeb olur. Yemekten bir, bir buçuk saat sonra seri olmamak şarlile yürümek pek muvafıktır. Böylece çok güzel ve temiz bir uyku temin etmek müm- kündür. Yürümek bahsinde şunu kaydet miye tekrar mecburuz ki gençler her suretle spor yapabilirler. Ve bu- nu bulabilirler; fakat & yaşlılar için bizim memleketimizde henüz bu - susi sporlar teessüs edememiştir. Bu sebeble onlar için en güzel spor yürümektir. Bunu ihmaj etmemele - rini kendilerine sihhatleri Onsmina tavsiye ederiz. İhrahin Zati Öğet Kasımpaşada dün bir ev çöktü Dün Kasmpaşda bir inhidam olmuş, Kulaksız raahallesinde Dö: kuyular sokağında Rasimeye (Bid 82 numaralı ve 3 odalı ev birden bire çökmüştür. Fakat, bina dahi - inde kimse bulunmadığından nü. 8 zayiat olmamıştır. idamın sebebi tahkik edil - mekle beraber, binanın fazla harab Yeni vergiler dolayısile kahveye kilo başına 25 kuruş, çaya da 40 kuruş zam yapılmıştır. Bazı vapur İrda ve diğer yerlerde kahvecilet bu zamlar dolayisile çay ve kahve fistlarını 5 kuruştan 7,5 kuruşa çi- karmak istemişlerdir. Bu yüzden müşterilerle o kahveciler O orasında münakaşalar olmuştur. Belediye ve diğer alâkadar ma. kamlar zamlar delaymile bazı mad. delerin yeni fiatları etrafında bugün tetkiki başlıyacaklardır. Lüzum görüldüğü takdirde bu mallara aza- mi satiş fiatı konacaktır. Halkın zamlar vesilesile aldatılmasına mâ“ ni olacak bütün Tedbirler süratle a- lnacaktır. Yeni kanınla damga resminde yapilan değişikliklerin devami 7 — Damga resmi kanununun 11 inci maddesinin 49, 61, 66 ve 78 mumaralı fıkralarında yazilı be- yanname, rul ame, resmi dal. re ve müesseselerin makbuz ve ibra senedi posta ve telgraf makbuzları, resmi kayid ve karar suretleri ve memutin sicil cüz - danlarının damga resimlerine $$ 50 zam yapılmıştır. $ — 13 üncü maddenin, 2, 4 ve 5 numaralı fıkralarında yazılı mu- kavelenameler, siparişi kabul mek tubları, bu mahiyette yazılan tel - grafların ticarethanelerde kalan nüshaları, akreditifler ve müteda- vil veya ticari evrak ve senetlerin damga resimleri binde iki. ye ve kanunun 8 nu- maralı fıkrasındı yazılı her tür- lü ihale kararlarının damga resmi de bin kuruşta altmış paraya çıka- rılmıştır. 9 — Bu zamlar 1 Haziran WI tarihinden muteberdir. Trakyada el tezgâhları kursları Eöirne (Hususi) — Uzunköp. rünün Kurtbey, Bayramlı, Havsa- nın Hasköylerinde üç aydanberi devam etmekte olan el tezgâhları kursları sona ermi: Bu ku: dalanmışlardır. Mıntaka iktisad müdürü Alt Alsırt Vekâletin yeniden gönder. diği tergih malzemelerini Meriç, Keşan, İpsala kazaları köylerine tevzi etmek üzere Uzunköprüye gitmiştir Hâsköy kursunu idare eden İb- rahim Kaçar da Keşanın Paşayiğit kursunu açmak üzere köye git - miştir. TAKVİM bulunmasından vukua geldiği laslmaktadır.