November 12, 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

12 in (Baş tarafı 4 üncü sayfada) yardım dışı olduğu muhakkak - tır. Yardıma muhlaç olanlar turan 1,800,000 kişiden, yalnız 600,000 i yardıma muhtaç de . mektir, Ön binden az nüfuslu şehirle- rin zirai siması daha ileridir. O. nun için, buralarda oturanların yardıma muhtaç olanlarının ye. künu 3-4 yüz bini geçmez. ; Ankara, İstanbul, İzmir şehir- lerine gelince, istatistiklere göre, bir milyondan az olan bu üç şeh- rin nüfusuna bir artma payı ilâve edilerek, yekünu 1,100,000 ola- rak kabul ve bunun, 500,000 ni yardımdan müstağni addettik ve böylece yardım edilmesi lâzım gelen . vatandaşların yekünunu küçük şehirlerde 400,000, orta » larda 600,000, üç büyük şehri - mizde de 100,000 olarak ceman 1,600,000 tahmin etmek suretile her halde hakikatin civarında bir rakam kabul etmiş olduğu - muza İnandık. Simdi, en mühim iş, pahahlık- tan en çok muztarib olan bu bir buçuk rsilundan fazla olan hal kın tesbi İlk nazarda, bize, pek iş istikame- tinde çalışırken, Lede ettiği miz bazı kolaylıklar, bizim ce - saretimizi arttırdı. Maksıdımız Maksadımız, büyük, küçük, şe hirlerde oturan dar ve sabit ge; lirli olanlarını bulmak ve tesbit etmekti, Resmi istatistikleri tet. kik ederken gördük ki, umumi bütçeden maaş ve ücret alarak geçinen insanların adedi, 110,000 dir. Bunları, karı ve çocuklarile beraber 500,000 olarak kabu! et. tik. Yetim, dul ve mütekaidlerin yekümunu da 60,000 bulduk Ve bunların çoğu, tek nüfustan iba- ret olduğu için, onları dai00,000 olarak kabul ettik. Bundan son- EN veya maaşlı olarak İstihdam et « #kleri memurların yekünunu a» radık. 1,600,000 olarak kabul ettiği, miz, dar ve sabit iradlı nüfusun 1,300,000 ninin, kolayca (tesbit edilmiş olduğunu gördük. Geriye hiç bir maaş ve ücretle alâkası olmıyanlar yüz bin kişi kalıyor - du. Bunların, merkezden tesbiti mümkün olmadığı için bir an ev- b*-İkunu beslemiye çalışacağız. dik. Böylece, bir taraftan bun ları yapar ve dar ve sabit ge - lirli vatandaşlara yardım saha - sını çizerken diğer taraftan bu vatandaşlara nasıl ve ne kadar yardım edebileceğimizi araştır. maya başladık, Gerek bu yardım ları temin ve gerek iktisadi buh- ranı karşılamak için, üstünde, bir karara vâsıl olduğumuz mevzu - lar şunlardır: 1 — Elbiselik kumas ve ayak- kabı, 2 — Hububat, 3 — Bulgur. 4 — Piriniç. 5 — Yağ. 6 — Şeker. 7 — Kumaş. 8 — Kömür. 9 — Varlık vergisi. I — Elbiselik kumaş ve ayak- kabı: Umumi müvazene, (o mülhak bütçeler, hususi idare ve beledi- yelerle iktisadi devlet teşekkül- maaş veya ücret alanlara bem ke i, hem de karıları için birer kat elbiselik kumaş, bun- dan yukarı maaş (alanlara da yalnız kendileri için birer kat el. biselik kumaş vermek istiyoruz. 'Bundan maada yalnız umumi mü vaztne ve mülhak bütçelerden al dıkları maaş ve ücret tutarları 75 liradan az olan memurlara ayrıca birer ayakkabı O vermek niyetindeyiz. Gerek kumaşlar, ge rek ayakkabıları parasız olarak verilecektir. Bu eşyalar süratle hazırlanmaktadır. Tevzi ve tak. sim için talimatı da yapılmıştır. Ayakkabı tevziatı iki ay sonra başlıyacak ve senesi içinde ik - mal edilecektir. Kumaş tevziatı. na gelince: Erkek kumaşlarının Kânunusanide tevziine baslana - aşvekili: cak ve tevziat üç ayda ohitam bulacaktır. Kadın kumaşlarının tevziatına kezalik Kânunusanide başlanacak bu da sekiz ay içinde hitam bulacaktır. kara şehirleri sona bırakılmıştır. Buh da Meclise verilmiştir. 2 — Hububat: Geçen baharın son ve yazın ilk günleri büyük hububat sıkın bısı içinde geçiyordu. Önümüzde. ki yılın hububat sıkıntıları bir dereceye kadar önl'yebilmek için muhtelif istikametlerde çalışma- ğa başladık. a) İngiliz ve Amerikalılardan hububat istedik. b) Hariçten tedarik edilecek hububat için nakil vasıtaları a- radık. <) Yo 25 kararını aldık. a) İngiliz ve Amerika sefirleri tarafından vâdedilen 18 şer bin tonluk buğdaylar getirilip teslim edildi. Bundan maada İngilizler ayrıca 7,800 ton arpa vâdettiler. Bunun yarısından fazlası bugün bize teslim edilmis bir haldedir. Amerika, verdiği 15 bin tondan ayrı olarak, 6 bin ton buğdayı, isre kanununa tevfikan Amerika da emrimize hazır tutuyor. Bir vapurumuz bügünlerde bu buğ - dayı almağa gidecek. Bu istik metteki İngiliz ve Amer'ka dımının devam edeceğini ümid e. diyoruz. Nakil vasıtası tedari b) Nakil vasıtası tedariki için her tarafa birden baş vurduk. Portekiz limanlarındaki Alman vapurlarını satın almağa teşeb - büsümüz muhtelif safhalar ge» çirdikten sonra Portekiz hükü . metinin muvafakati istihsal edil- mediği için sukut etti. İsveçten vapur tedariki konuşmalarımız devam edip gitmektedir. Bu ko- nuşmaların müsbet bir neticeye varacağına emin olmak müm - kün Amerikada| Panama bandıralı ineğini a. kati safhaya girmemiştir. Fal - sa ile muhariblerin ninlömatı al: tında yapılan bazı Fransiz vapur larının tarafımızdan kiralanma- sı müzakereleri kat'i ve müsbet bir neticeye varmak istidadını i göstermiştir. Fakat henüz kat'i ve müsbet neticeye varmış deği - liz. Maslesef son hâdiselerin bu işimize zarar vermesi ihtimali çoktur. Şayed muvaffak olursak hemen memleketteki buğday sto- Bu böyle olmakla beraber yardımla- rın yapılmamasını ve vapurların temin edilmemesini gözönünde ” | bulundurmak ve sarfiyatı buna öre tanzim etmek her halde ih. *weth ve hesablı bir harekettir. Evdeki pazar çarşıya uyma <) Go 25 ler. Hububat hakkın- den elimize geçecek * hububatla hem orduyu, bem büyük şehir - leri, hem darlık mntalalarını do yurduktan sonra her yerde tan- zim şartları yapabilmek için eli mize kâfi hububat geçeceğini mid ediyorduk. Çünkü istatistik- ler, Türkiye hububatını 7-8 mil yon ton olarak gösteriyor ve biz de bu hesabdan elimize hiç de- #ilse bir buçuk milyon ton hu- buba! geçireceğimizi ümid edi . yorduk. Halbuki © evdeki pazar ” İgârşıya uymadı. Ve neticede gör dük ki, çiftçilerin hükümete borç landığı 600 bin tonu zor tutuyor, Bu iki rakam arasındaki fark, dece istatistik rakamlarının mü balâğalı tesbit edilmiş olmasın . dan neş'et etmiyordu. Daha zi- yade gene çiçftçilerden intihab edilen subaşılarının pek tabit o- larak çiftçiyi korumak arzularm dan ileri geliyordu. Benim duy- duklarım ve gördüklerimden e . dindiğim kanaate göre, bu landırma işi tekmil mahsul iti barile o 3 veya “05 ağır, iy 10 veya 9o 15 mutedil, üst ta rafı da tamamen hafif olarak tesbit edilmiştir. Ve bu fark, hi- mayeli olduğu muhakkak olan tesbit hatası olmaktan (ziyade, tesbitin, mahsulün yeşil devrin- de yapılmış olmasından ileri gel. miştir. Bu fark, mahsulün bozul- masından dolayı bacı o mahdud yerlerde çok ağır bir durum ya- ratımetır, Köylü borçlandığı mıktarı ödüyar ! Köylü borçlandığı miktarı bizi mizin t Bu tevziatın Şu halde, 80 küsur şehirde o-İher üçünde İzmir, İstanbul ve An için hazırlanan kanun lâ- kat bütün bunlara mukabil Fran. | Y da 7 25 kararını alırken bu yüz-! SON memnun edici bir tarzda zaman ödemektedir, ön borçlandığı miktarın azlığından doğan endişeyi köylünün borcu - nu muntazaman ödemekte olma- sı büyük nisbette izale etmiştir, son birkaç ay içinde hariçten de (S0) bin tona yakınbuğday ge. tirttik. Bugün, hububat vaziye - z timiz endişelerimizi kismen telâ.| fi etmekle beraber her çaşid fiat manevrasına müsaid bir şekilde değildir. Görülüyor ki, bu 20 25 len, eli- mize, ber çeşid manevrayı yap - mağa müsaid bir miktar verme- miştir. Bu yüzden ve bir de biraz evvel arzettiğim, belediyelerin ölçüsüz ve hesabsız talebleri yü. zünden buğday fiatları almış yü- rümüştür. Filvaki elimizdeki miktarla piyasaya müdahale et- miş olsaydık, fiatlarda geçici bir selâh yaratabilecektik. Fa! 4 bunu yapmadık. Ve elimizdeki | hubub, tı, daha kara gün için sak l mir, İstanbul, Ankara ve Zon- guld. için kendilerine buğday tedari miz tarih yaklaşmağa ve böyle- ce yeni bir fiat artması tehlike. si kendini hissettirmeğe başladı. Fedekârlık yapmak zarureti Bunu önlemek için fedakârlık yapmak zaruretini duyduk ve bu şehirlere lâzım olan buğdayı tecviz edebileceğimiz bir fiatla ve sikı kayıdlarla vermeği ve bu- nu imkân hâsıl oldukça serbest piyasadan alarak bir dereceye kadar kapamağı muvafık gö: - dük. Böylece bu şehirlerin vaktü hali yerinde olan insanlarına 300 gram ekmeği 5,5 kuruş faz- lasile 14 kuruşa yedirmeğe buş. ladik. Gerek bu şehirlerde, gerek di- ğer şehirlerde tesbit edilen ve tesbit edilmekte olan ve yekünu bir buçuk milyonu geçecek olan, ki| dar ve sabit iradlı vatandaşlara ski ucuz fiatla e pri um a buğday vermeğe başladık ve a kararında iz, Bütün bu hesablar, eldeki hu- bubat mevcudu e birde çift- giden mütebaki alacağımızın tah siline dayanıyor. Bu suretle he - sablar ucu ucuna ancak denk ge. iyor. Şayed haricin buğday yar- dımı devam eder, köylü makul fiatlarla hububatını satarsa, se - neyi az sıkıntı ile geçirmek ve hesaba konulmamış bez: darlık. ları bertaraf etmek mümkün © lacaktır. Fakat tahsilde müşkü - lât olur, haricin buğday yardımı devam etmez, veya hariçten bi. zim temin etmemiz mümkin ol- maz ve yeni, yeni iltiyaçlar ve zaruretler karşısında kalacak o lursak, en sert tedbirlere baş vur maktan asla çekinmiyeceğiz. Her halü kârda bir buçuk milyon ci- varında gördüğümüz bu dar ve sabit gelirli vatandaşları asla si- kıntıda bırakmıyacağız. (Bravo sesleri). 3 — Bulgur: Buhranın ve pahaklığın en a. ğır yükünü taşımakta olan dar ve sabit gelirli vatandaşlara çok ucuz fiatla bulgur vermek kara- rmı aldık. Bulgurlar hazırlanı - yor ve yekünu 15-16 milyon kilo- yu aşacaktır. Öyle sanıyoruz ki, beş nüfuslu bir aileye, her ay beş kilo bulgur vermek imkânını el, de edeceğiz. Bu istikamette yapı- lan mesai hayli ilerlemiştir. Or. du da kendi bulgurunu ayrıca hazırlamaktadır. 4 — Pirinç: Pirinç için ayni şeyi düşündük. Memleket dahilindeki pirinçlerin So 15 şini tayin ettiğimiz Fiatla, hububatta olduğu gibi, satın ah- yoruz. Bu pirincin bir kısmını or- duya, mühim bir kısmını da pa- hahlık kurbanlarına, malolduğu kendilerine vereceğimiz pirincin miktarı, bulgurun rubundan az olmıyacaktır. 5 — Yağ meselesi: Bugün memlekette o mevcud buhranı, garib olduğu kadar yer- sizdir. Daha dün, memlekette e. bulunduğunu herkes biliyordu. Yaklaşan yeni sene mahsulünün de fena addedilmemesi lâzım gel diği söyleniyordu. Böyle olduğu halde, zeytinyağı fiatları birden- bire fırladı. Bu fırlayışın güna- hını da, buğday ve diğer gıda maddelerine yüklemek istiyor - lar, Bu iddin doğru olsaydı, yağ» dan sonra gıda olan zey- ğı tercih ettik. Fakat bu in-ilo yağ geçeceğini ümid ei tizar devresi devam ederken İz-| İ çalışacağız. Vereceğimiz POSTA rice çıkarılan üzüm ve fındığın İda yağ fiatlarını hiç değiise tı kib etmesi icab ederdi. Halbu bu iki mahsulümüzün fiatı, di İniş mikyasta ticaretini dikleri sözlere rağmen bu fena. lığı yapmişlardır. Bunu, her hal- unutmamağa (çalışacağız. (Bravo sesleri). Biz, yağ bulranını yenmek için, şu tedbirleri alıyoruz. a) Devletin muamele vergisi olarak almakta olduğu Gç 12,5 ları, bundan sonra aynen yağ a- lacağız ve bunun için kanun lâ- yihası Meclise verildi; b) Zeytinyağı ve pamuk yağı mahsulünün 96 15 şini de, tesbit ettiğimiz bir fiata yani, 80 kuru- şa satın almak kararını verdik Bu yolda eli; i, 8 milyon ki- EZ. Bununla beraber, bir taraftan ordumuzun ihtiyacını karşılar - iken, diğer taraftan, buhrandan hususunda tesbit ettiği .len çok ıztırab duyan 1,600,000 vatandaşın yükünü hafifletmeğe yağın fiatı, maliyet fiatı olacak ve her aileye her ay bir kilodan fazla zeytinyağı veya lur yağı verile. cektir. 6 — Şeker meselesi; Mevcudu tamamen o hükümet elinde bulunmasma rağmen, 36- a) Türkiyede iitihlik edilen şeker miktarı, son senelerde 100 milyon kiloyu geçmiştir. b) Bu sene, köylümüzün eline bolca para geçtiği için istihlâk 100 milyonu çok aşacağı mulıak- kaktır. İ | €) Bu sene şeker mahsulümü. İzün 50 milyon kiloyu bulabilme» sini âdeta memnuniyetle karşılı yacağız. d) Hariçten şeker tedariki im- kânları, gün geçtikçe zayıfla Bu hakikatleri herkes , memlekette şeker sa- tışını eskisi gibi serbest bıraka- cak olursak, birkaç hafta sonra hastalar için bile çeker bulmak mümkün olmıyacaktır. İşte, bu hak'katleri gözönünd> tutan bü- kümetimiz, muhakkak bir buh - ranı bir dereceye kadar karşıla» mak için şu tedbirleri almakta mutabık kalmıştır: A) Buhrandan muztarib olan 1,600,000 vatandaşa bugünkü fiatla ber ay nüfus başına 600 gram şeker dağıtmak, b) Gelecek sene pancar mik - tarımı artırmak ve pancar çif! sini de memnun etmek için, on. rın bu sene getirdikleri her 109 pancar için, kendilerine bi- rer kilö şeker vermek istiyoruz. Geri 30 milyon kilo şeker kas hyor. Bu miktar memleket ihti. yacının üçte birini teşkil etmek. tedir. İşin bu düğümlü noktasını bugüne kadar çözemedik. 7 — Kumaş ve iplik meselesi: maktadır. bildi Haftalarca Bugün, bu iş hakkında ağız -Jaraştırma ve müzakerelerimize, üç dan ağıza, kulaktan kulağı do - laşan cümleler şunlardır. El te; gâhlarının adedi saşılacak dere. cede artıyor. Evinde dört tezgühı| A) Adalet aradık. Onun içlik bü olan kimseler kolaylıkla zenzin tün dikkat ve oluyorlar. Hattâ iki tezgâhı olan |buhranın en ağır kimseler kolaylıkla zengin olu-|1,5-2 milyon yorlar. Hattâ iki tezgnâhı olan|topladık, bir adam, bunları çalıştırmak lü- ğerlerine nazaran düşük olmak- fımızdan tesbit edilecek ta devam ediyor. Bunun için, zey| ihtiyacını resmi fiat.arla, tinyağı fiatının mübalâğalı fırla. dilerine yışının günahı, sadece bu işin ge-| dan yapan!lanlar için, daha e mahdud insanlara aiddir ve ver dan aramağa devam edeceğiz. arihi nutkunun metni ri maga o çalıştığımız 1,6004W0 vatandaşin, parasız Sayfa 7 örüyoruz. Nitekim, bundan son!lerde de fiatları başıboş birakmi- yacağiz. Az çok faydasına emin ol dugumuz herhangi bir kararı almak verilecek miktar haricinde, tara. ta aslâ tereddüd etmiyeceğiz. vi 9 — Varlık vergisi: en “| Arkadaşlar, sağlam ve köntrolli yol. | Gl) li an. Yok) Alelümum eşya fiatlarinin bugün Mib çahkaca; - all kü delice artşında tüyaki | İstihsal azlığının, ithalât noksanının, yanlış tedbirlerin bilhassa doymak bilmi. yen hirsin ve İhtilârin geniş hisse leri vardır. Fakat bütün bunların 8 — Kömür meseleşi; Pusün, her tarafta bir kömür sıkın unuyor. Geçen a pe kia, 250 bin tonlu bir Mel (ir kadr İsem gil girmiştik. Bu seneki stoku - agir muz 80 bim ten bile değildi Bası mliyoma çel en TURAN ve 200 dan başka, şimendifer nakliyatı. Nişbeşa, “ae, aklarmniş. olmasıdır. nın artması, fabrikaların gece |ken tr burak, Germlere ilâç aranın gündüz ça ve kömür i8-İ hitabı dağa lee anal etmek tihsal eden âletlerin biraz daha) diğer İşleri boyandı. Onun için yıpranması, kömüre olan ibtiya-| ye Turkmen ear, ötüm. dikkat © hergün artırmaktadır. Dunlarılamağı ve bi Miş Epe (OP geçen seneye nazaran zayıf yari|ğenali ye ir ig bulman öe ön lerimizdir. Kuvvetli. yerlerimiz| içi, de yel bezeyi ga EE le şunlardır: Göçen sene, kömür ocaklar İmkan aran Vek e Se ay işliyemez bir hale gelmiş. ti. Bu sene ayni halin tahaddıla| parca Birb yılarında limen comemesi için daha tedbirliyiz. İyisi; bir dafiya frak olark 2 )- En mühim kömür oakları,|lnmahdır. Mülihazalar ek birkaç tünelden geçen bir deleo-İ iş için bir kanan fâyan Eeee yil hattı ile limana ve şimemdir) ye 4 sararetlal duyduk UR ine ni rem ep lanan (7 Tegin adre lis putani içinde bitmiş olacaktır. «| man Biykesı başlıca Üç matahe <) Bu seneye kadaz; kışın kö-| bara topliyecaklir.. Bu metalle mür almağa giden vapurlar, dak İber yn vk galı havalarda barmacak yerleri | erk ve aleni sahilini Te olmadığı için, işlerini yarım bura | “ri N karak İstanbula dönüyorlar. ve li, çok zaman böylece çok kıyme Harb yıllarında en çök parayı kiliseleri Bu sene, Ereğli r kazandığı için bu varlık limanını kısmen temizledik, verglalnin en büyük yükünü bittabı Böyle fırtınaya tutulan kö | onlar taşıyacaktır. Esasen | nevilere mür vapurlarma barınacak bir |*1n1flara ve zümrelere ayrilmiş bu, liman temin eyledik ve vakit kay|luan ve verdikleri verzi ve yap. bının önüne geçmiye çalıştık. Bü, tkları İş malüm olan bu amıf er tün bunlara rağmen, kömür buh.| Sapları hakkında kazandıkları pa ranı bertaraf edilemezse ki, edi.| lemiyeceği anlaşılmakt, Kö :| mür sarfiyatının tahdi in ted. birler hazırladık. > i Kömür işinde, en mühim bir mesele de, fiat meselesidir. Zon- guldak madenleri, birkaç sene . dir zararla işliyen bit müessese halini almıştır. Küçükten başlı yan bu zarar, bü sene tahammül edilmez bir. yekünu varmıştır. Müesseseyi bundan kurtarmak için, fiytlara zam yapmak zaru-! retini duyuyoruz. Elyevm kö mür, devlet müestetelerine, “to. nu 14 liraya, hususi müesseselere | de 9 küsur liraya veriliyor. Hem müesseseyi zararlardan kurtar » mak, hem de ufak bir #mortiz man temin etmek için, bu fiatları 21 liraya çıkarmak icab etmekte | de ısınmak ve ısıtmak için kulla. nılan kok kömürlerinin | fiatında bu sene için bir değişiklik yapmı yacağız. Yukarıda tekrarladığım 1,600,000 vatandaşa kömür te - darik etmeleri yolunu mümkün olduğu kadar açık tutacağız. Arkadaşlar, Müsaade ederseniz daha hk vergisine girmeden evvel, bu. raya kadar izaha çalıştiğim karar ni altışar ve mütaleslarımizin ruhunu birkaç cümle hülüza edeceğim. Haş | ra ei hükümetinize rehber. etmiştir: Adalet, emniyet, tat. bik kabiliyeti İbtimammızı, oba yükünü çeken, vatandaş etrafında B) Emiyet aradık, İstedik ki, zumynu dahi duymaksızın, ken-|bu yapacağımız iyilikler, sulistimal disine çok ucuza verilen iplikleri |edilmesin ve tıpkı maaş verilir gi- satmak suretile, rahat rahat gelbi verilsin, Nasil bir adam İki ma. çiniyor. Çok ucuza verilen devletaş alamıyor ve nasil bir memur kumaşları, elden ele geçerek,| Maaşsiz kalmiyor, dört beş misli daha pahalı halka | iyilikler de, öyle kat'i ve emin bir satılıyor. Kazancın büyüklüğü) yoldan yapılsın, Nitekim, daha şim birçok suiistimallere yol açıyor. diden bu istikamette talimatlar in komisyonca takdir. edilen bir kısmını vergi olarak İstemekte tereddüd duymuyoruz (Alkışlar) ve beş yüz liradan asağı bir mü ikellefiyet teklif etmemiş olduğumu za göre fakirleri ve zayıfları bu ver giden tamamen muaf tutmaktayız Bu vergi münasebetile yaptığımız tetkiklerde büyük tüccarların ba zi zümrelerin vergiden kaçmak yo. hanu nasil bulmuş olduklarını gö; rerek hayret ettik ve istikbalde bü İribi verg? kaçalıçılklarına meydan - vermemek için tedbirler araştıriyo. ruz. (Bravo sesleri) Bu vergi için İkinci matrahımız hanlar, hamamlar, apartımanlar. dır. Bunların sahibleri bu vergi İle . mükellef kılınmıştır. Yalniz aldık. ları senelik kira yekünu 2,500 lira. y! tecavüz etmezse bunlar İçin bir mükellefiyet yoktur. Bu miktarı ge- çiyorsa bunlar komisyonlarca tayin edilen parayi ddemeğe mecburdur. lar, Üçüncü malrah büyük çiftçiler. dir, büyük çiftçiden kasıd 500 lira. yi hiçbir İşine balel (getirmeden verebilecek çifiçidir. Bunlar mükel. leftir ve bu mükellefler hiçbir za- man bir çiftçinin varlığının yüzde beşini tecavüz etmiyecektir. meyanımdan seçilecektir. Bu komls- yonların verdiği kararlar kat'i ve nihaidir, Bu verginin tesbiti ve tahaili için zaman, geniş olarak birakılmamış. tir. Çünkü bu İşl, para kuvvetile isuüstimallere yol | açılmasından ve fintla dağıtacağız. Umuyoruz ki,| bemmiyetli bir zeytinyağı stoku Acaba, başkalarının haksız yers|zirlanmış bulunuyor. kazandıkları bu paraları devlete kazandırmak daha iyi olmaz mı? Bu sözlerin, her hangi bir haki- katiğfade ettiğine şüphe yoktur. Bugün devlet elinde ii müs esseselerin pek çoğu zararla İş ler bir vaziyete düşmüştür. Bu yolda devam, bizi kapanması zor açıklarla karşı karçıyn bıraka , cağı kadar iktisadi mezhebimize olan devletçiliği de hırpalıyacı için çok tehlikelidir. Buna men, biz devlet işlerinde, (o bir fiat intibakına gitmenin, daha mahzurlu olduğuna kaniiz. O - nun için, müesseselerimizi, sade- ce zararla işler bir halden çı - karmağı, çok mahdud ve müte - vazi bir kârla iktifa etmeyi, da- ba doğru bir yol sayıyoruz. Onun için, selâmeti, daha ziyade tak - gibi mühim birkısmı ha-İsim ve tevzi yolların islâhında her çeşid tezvirattan korumak yo. İlunu tutmayı hayirli bulduk. Onun için zamanı dar tuttuk, Bu sebeb- yapacağıMZ lerle vergilerin tesbit ve ilânı İçin a ii gün İçinde tahsili şart koyduk. Ee Ba, müddeti takib eden birinci haf B) Tatbik kabiliyeti oradık, Eli. tada Yüzde bir fazlasile İkinci haf- İniade olmiyan hiçbir çen vadet. tada İse yüzde İki fazlasile tahsili mediki Sadece elimizde bulunan |$a't koştuk. veya bulunacağına emin olunan şey | Parayı vermeyenler için bir ta. lerl vadettik, Ayakabı, kumaş, buğ aftan tahsili emval kanununu ba, day, bulgur, pirinç, yağ, şeker, hep elimizde mevcud olan mallardır. Onun İçin, bu kararlarmızın yüö- rüyeceğine ve hissolunan bir salâh| : yaratacağına eminiz. Vakia, elimiz- müeyyideler addettik. (Alkışlar) de olmiyan"biçbir şey, vadetmedik.| Bu kanun ile takib ettiğimiz he Fakat yapacağımız İyiliklerin, buna|def tedavüldeki paraları azaltmak münhasir kalacağını ifade etmiyo.İve memleket ihtiyaçlarımıza karşi, ruz, Bilâkis, elimize o İrmkânlar geç. lik hazırlamaktır. Bu böyle olmak tkçe, veçpceğimiz malların mikta- la beraber bu kanının tatbikinden, rini ve mev'ini artirmak, çoğaltmak | Türk parasinin kiymetlenmesi muh ve bugün Için tatbik sahasını teşkil tekirler üzerinde toplanan halk buğ eden, bir buçuk, İki milyonluk va-zmun silinmesi, vergileri ödemek tandaş miktarini çoğaltmak O eme.liçin bilzarure satışa çikarilacak mal Timdeyiz. Elverir ki, yeni imkânlar|larin fiatlarında bir Itidal husule ge yeni iyiliklere yol açsin, tirmesl gibi tâ faydaların tahassiil hem de para tahsilini kolaylaştırıcı