26 Ağustos 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 3

İ Sehirde birçı Bibi Bursanın da sür- Seimen kararlaştırılmıtır. nn da imar plânını şeh- Plâmnı hazırlıyan — bey £f İ ı—ı.hıpm,evemık Bursada bir âmar ko. teşkil olunmuş ve ko- Mmuhtelif komitelere T f da esaslı tetkikler ya. birer rapor hazırlamışlar. Z # ı— Taporlar; evvelki gün Bur- yalisinin reisliğinde - topl. :.:'t'::'yunn) Hü ninükarü N;:hlbuimu gu tafsilâtı 3 | $wanm; içtimaında | komisyonların — rapor. İskik ve kabul etmiştir. ——'::t «Muhtekif âmiller ko. & * nun okunan raporun- ,:—" imtikbalde alacağı vazi. Mebit edilmekle ve devlet sanayi, ticaret, iş ve - Muntakaları, hastaha. | ı—*üı. mezarlık yerleri eei Alunmakta, hal, gar, pazar bğy e muntakalar gösterilmek- | ,R'y Şakir beyanatta —."::”ısh İzmirden gelen İk- Bay Şakir Kesebir tt:nı— ü olmuştur. bu akşam veya yarın Tahsullerinde ğğ bu. farkı :?:" alükadarlarla yaptığı- Üa Daslar Üzüm rekoltesini Btneye nisbetle takriben iki incirin geçen te - K Sfazla olmakla beraber x'" kalite beklendiğini, tü- .k_—hımı geçen — seneden Yizmi beş noksan olmasına büyük kısmının geçen se- İsha yüksek kalitede ol - f Sengin koşmıya V Aziz, bütün — keşmekeş | ğ“ İÇİnde nefs'n: toparlayıp bir cephe vermeğe değildi. Görünüşte a - 1 bir pehlivan oduğu Tanzlmattan sonra Av. Blhniyası. | | D Ok yenilikler yapılacak!.. k"s:.-ıd Vekilinin beyanatı Kesebir muhtelif Mes'eleler hakkında mühim ——— & Eylül ayı zarfında bir İtalyan “lursada büyük imar işleri — pılânı hazırlandı!.. bulun plânını yapan mütehas- Sis Prost; Bursayı da sür'atle güzelleştirecek !.. Bu şekle göre her ükametgâh mintakasında, o civarın ihtiyacı. m zarşılayacak vazivette ilk mek. *tep binaları yapılacak ve çevre- Jeri diğer kültür hareketleri he. saplanarak geniş tutulacaktır. Devlet mahallesi, şimdiki ye. rinde olacak, sanayi mıntakası ise Merinos fabrikası - civarında teessüs edecektir. Mecut abideler, parklar içine alınacak ve stadyomla Çelikpalas urasındaki saha ekültür parks olarak ayrılacaktır. Lise ve orta mektepler, şitndiki yerlerinde tev- &i ve inkişaf ettirilecektir. Hayvan pazarı için buz fabri. kasile Atıcılar arası ayrılacak ve mezbaha, tabakhaneler ve de. Ti sanayti imalâthaneleri kâmilen bu sahayı kaplıyacaktır. Şehrin istasyonu —için «Mera mezarlığı» uygun görülmektedir. Diğer bir çok mıntakalar da ayrı | ayrı tesbit edilmiştir. Mezarlık- Bursanın şarkında — ve «lşıklar» an arka tarafında olması düşünül. mektedir. Rapor, esaslı incelemelerden sonra, ufak tefek tadilâtla kabul edilmiştir. Bu suretle imar ko- misyonu, bay Prosta verilmek ü. zere istenilen raporu hazırlamış bulunmaktadır. bulundua mak itibariyle kıymetçe geçen se- neki rekolteye tekabül edebile - ceğini, pamuğun hem miktarca yüzde yirmi fazla, hem kalite iti- bariyle geçen seneden çok iyi ol- duğunu, hububat, palamut gibi mahsüllerin geçen senenin iki mis- Tni bulacağını, zeytin mahsulü - nün bereketli görüldüğünü tesbi- te imkân verdi. Muhtelif memle- ketlerle olan ticaret anlaşmasının Batışı teshil edeceğini nazarı iti- bara alan ihracatçılarımız yni faaliyet mevsimini emniyetle kar- şılamakta ve müstahsil halkımız da mahsüllerini neşe ve kuvvetli ümütlerle toplayıp hazırlamakta - dırlar.» Senelerdenberi bu eseri vücude getirebilmek için İzmir vilâyeti- min, İzmir belediyesinin ve Fuar komitesi ile bütün alâkadarları - nın sebatlı ve vukuflu çalışmala- Tı semerelerini vermiye başlamış- tır. ticaret heyeti şehrimize gelecek, umrumi bir ticaret anlaşması yap. ymak üzere müzakerelere başlıva. gaktır. Yazan: M. Sami KARAYEL SON TELGRAF'ın Tarihi tefrikası No. 75 | olarak gelen Fransiz, derh olmanın yolunu aramıya ko- Yulmuş imtiyazlar peşinde | başmıştı pılmış, sanki, ödenmiyecekmiş gi bi, durmadan ecnebilerden para ikraz ediyardu. Memleket; Avrupalılara kapı - | sını açtığı gündenberi, öteden be. | riden gelen tufeylilerle dolmuştu. | | İmparatorluğun bakir kalan nesi | var nesi yok hepsine el atmışlardı. Devlet adamları, mali ve iktısadi B dL İA E ” KS di ea e Sf 6241 asırdidemizin yarı- | tim imtiyazı Fuar vesilesi ile Halkı aldatmak — İstiyenler !, 1 günde 151 esnafa 5 şer lira para cezası verildi Açılalı henüz beş gün olduğu hâalde İzmir Fuarını; 100 binden fazla kiş! ziyaret etmiştir. Bu münasebetle; muhtelif şe. hirlerimizden İzmire pek çok halk Bunlardan mahalli esnafın ba- | zan fazla ücret istedikleri görül- mektedir. Ezcümle; pazar günü akşamı yapılan teftişte goför, arabacı, kahveci, lokantacı ve gazinocu olarak 151 kişiden bu sebeble 5 T Kira para cezası alınmıştır. 500 yeni tip Mekteb daha Kazanıyoruz Bunların hepsi; Cumhuriyet bay- ramımızda mera- simle açılacak Maarif Vekâletinin muhtelif vilâyetlerimizde yaptırmağa baş. Jadığı 500 yeni tipte köy mektebi. min inşaat faaliyeti büyük bir hız- la devam etmektedir. Bu mekteplerin hepsi; 29 teşrin evvel cümhuriyet bayramımıza kadar hazırlanmış olacaz ve a gün her biri büyük merasimle açılacaktır. Maarif Vekâleti; bu mektenp. Jerde ders görecek muallimlerin isimlerini ve gerlerini tesbit et. meğe başlamıştır. Bu husustaki kadrolar yakın. | da alâkadarlra tebliğ olunacaktır. Bu yeni tib köy mekteplerinin hepsinde son sistem sıra, masa ve vesait vardır. Yazı tahtaları gibidirler. Bunların bir kısmını köylüler vücude getirmektedir. ler. Memleketimizde 100 yaşını aşmış | Kaç kişi var ? sından fazlası kadın!. Turist bürosunun tesbit ettiği- ne göre memleketimizde 100 ya. | Şını aşmış olan ihtiyarların sayısı 6241 re varmıştır. Bunların 3985 i kadın ve 2256 &1 da erkektir!. “Yeni Asır,, d4 | yaşına bastı İzmirde intişar eden <Yeni asır. refikimiz; evvelki günkü sayısile «â4» üncü yaşına basmıştır. Yarım asırlık bir asra yaklaşan mühterem meslekdaşımızı teb. rik eder ve asırlarca muvaffalı. yet dileriz. betle, her Avrupalırın el attığı | işi yalmız siyasi bakımdan müta. | a ediyorlardı | Devletin iktısadi varlığı mezada çikmıştı, Meselâ: Bir Fransız gemisinin kaptanı olsrak İstanbula gelen Mişel ü inde bir Fransız, Türk sularını seyredip İstanbula geldiği zaman ilk iş olarak aklına gelen bir fe- nerler idaresi teşkilini ve bir rıh- alarak hiç yoktan milyoner olmak sevdasına düş - | 200 kişi yaralanmış, 4 bina da | binaların gök arsalarında kurul. ÇN LA Ah.. Başka nasıl çıkar ? 'Tokyo üzesinde iki sivil tay- | yare çarpışmış. Dünyadaki tay. | yare kazalarının en fecli ve gö- rülmemişi.. diye tavsif edilen bu kaza neticesinde 14 yolcu ölmüş, yanmış. Sakın bu 4 bina ile 200 kişinün de bavada bulundukları zannedilmesin. Fennin tekâmülü | benüz ne insanların hava cadde. | lerinde yürümesini, ne de kübik mnasını imkân altına almış değil- dir. Havada çarpışan tayyareler. den biri bir fabrika avlusuna düş. müş, oradaki toplu halde bulunan işçileri yaralamış. Öbürü de ya- | marak bir dama inmiş, binalardaki | yangını çıkarmış. | Havadisi benimle beraber oku. yan arkadaşım düşündü, düşündü de; — Ah. başka türlü nasıl çıkar?. dedi, ilâve etti: — Çinde öldürülen silâhsız in. sanların on binine karşı bile yine bir tane düşmüyor.. BÜRHAN CEVAD Doğu şehir ve | Kasabalarında Pide ekmeği Bunev'i ekmek çıkarıl- ması bazı yerlerde yasak ediliyor Bir çok doğu şehir ve kasaba- larında görülen ve hiçte sıhhi ol mıyan ayni zamanda modern ha. yeta uygun gelmiyen pide ekmeği Estışı bazı belediyelerin dikkat dikkat nazarını çekmiştir. Ezcümle Karsta da fırıncıların badema bu kabil ekmak çıkarma- ları kat'yyen yasak edilmiştir. İskân umum müdür. muavini ve tahlil- hane müdürü İskân umum müdür muavini bay MuhHa İzer ile belediye tah- Hlhanesi müdürü bay Arif, An. kara erkek Hsesi müdürü bay A. rif Cemal; Bursaya gitmişlerdir. 8 yaşında 'Torbalının Çapak köyünde iki | çocuğun ağır surette yaralanma- | sile neticelenen bir hâdise olmuş- tur. Çapak köyünde 8 yaşında Ha- J İbrahim isminde bir çocuk bağ beklemekte iken çardakta asılı duran çifte tüfenğini indirerek kurcalamağa ve arkadaşile şaka- laşmağa başlamıştır. Çifte tüfengi birdenbire ateş al- mış, orada bulunan beş yaşındaki istemem; bütün sahil fenerlerini | yapacağım, Eskileri de yeni usulde | tesis edeceğim. Maksadım devleti aliyeye bir hizmettir. Zaten bazı devletler, Akdeniz ve Karadenizde tüccar gemilerinin fenerszilik yüzünden daima müş. külâta maruz kaklıklarını ikide | birde sefirleri vasıtasile Babiâliye bildiriyorlardı. Fakat İmparatorluğun başında bulunanlar ticari zihniyetten u- zak klâsik birer hükümet adamı müştü. Nitekim vasıta buldu. Türkiye sahillerinde fenerlerin eksik ve çok iptidat olduğunu, bu sebeble ecnebi gemilerin — seyrüselerde müşkülâta uğradıklarını, hatta Osmanlı dananmasının icabında müşküllerle karşılaşmak zarure - tinde bulunduğunu ifade ederek | sözlerini Sullan Azize kadar isal | edebilecek vasıtalar buldu. Hem, Mişel Efendi, diyordu kâ: — Hüsin güceleti alteaflan' nn nape olduklarından, fenerler ne demek. tic? Bu tesisattan ne gibi menfaat. Jar hasıl olur? Rıhtım da para çı. kar mı? diye düşünemiyorlardı. Zannediyorlardı ki; avuç dolusu para sarfedecekler, mukabilinde imaret sebili gibi herkes gelip ge- çeceker Daha, ilerisine giderek fenerle- vi de kim idare edecekti. Devletin | bukadar buhranlı zamanında iş | ve gümüşten mamul Bir çifte tüfeği bir aileyi söndürdü !. kardeş katili oldu !.. Küçük katil kız kardeşlerinden birini kazaen öldürdü diğerini yaraladı 3—80ON TELGRAF —26 Ağustos 1938 (Altın, gümüş ve plâtin eşyaya damga vurulacak Bu maksadla 20 vilâye- timizde teşkilât yapılıyor Bu kabil eşgaya damga nasıl vurulacak ve ne kadar resim alınacak ? Altın, plâtin ve gümüşten ya- pılan her nevi eşyaya damga vur | durulması mecburiyetine dair bir kanun propjesi hazırlanmış ve Kamutaya takdim edilmişti. Pro. Jeyi tatilden önce tetkik etmiş o- lan Maliye encümeni, maddelerin mühim bir kısmını tadil etmiş ve yeni bir metin hazırlamıştır. Herkesi alâkadar eden projede memleket dahilinde, kuyumcular | tarafından yapılan mücevherler - | le alâkalı eşya ve üç gramdan a. şağı vezindeki mamuller, diğer memleketlerde mecbur! damgaya tâbi tutulduğu halde bu gibi eş- | yanın damgalattırılması ve yalnız | altın, plâtin ve gümüşten mamul eşya ile, kaplama ve yaldızlı mas- nuata âyar, derece ve mahiyetleri ni gösteren bir damğa vurulması Tmuvafık görülmüş ve buna ait hükümler konulmuştur. Memleket dahilinde satılığa çı. karılan her nevi altın ve plâtin eşya ile kap lama ve yaldızlı masnuata Âyar derecelerini ve mahiyetlerini gös- terir devlet damgası vurdurmıya sahibleri mecbur bulunmaktadır. lar. Pırlanta, elmas ve sair kıy - metli taşlarla işlenmiş ve taş kıy- metleri satışa esas olan eşya ile vezni üç gramdan aşağı olan ma. mulâata damga vurulması mec - burf olmıyacaktır. ALINACAK RESİMLER Damga resmi olarak altın ve plâtin maddelerin her gramından ©n kuruş ve gümüş eşyanın her gramından 25 santim almacaktır. Altın ve plâtin kaplama eşyanın damga resmi beher parçadan 25 ve gümüş kaplama eşyunın beher parçasından da 10, ve yaldızların beher parçasından da 7.5 kuruş o- | larak alınacaktır. Kırılarak sahi. bine iade olunan eşyadın alına - cak damga resmi yarı olarak alı. nacaktır. Yukarıki hükümlere tâbi e&ş « | bir çocuk. Hacer ve 10 yaşındaki Elmas ağır | surette yaralanmışlardır. Hacer, | yaralayan Halil İbrahimin karde- şidir. Yaralılar hâdiseyi mütcakip İz- mire getirilerek memleket hasta- nesinde tedavi altına alınmışlar- dır. Elmas hayata gözlerini yum- muştur. Küçük katil yakalanmış- tir. caktı. Hem, fenerleni Avrupsi şekilde yapacak adam da yoktu. Mişel Efendinin talebi ve hükü. meti osmaniyeye karşı gösterdiği hüsnü niyet yerinde idi. Hiç yok- | tan sahillerimizde fenerler yapa. cak, Galatada ve Eminönünde ge. milerin yanaşması için rıhtımlar vücude getirecek... Üste de dev. lete her sene bir miktar para ve- recekti. Bundan kârlı, bundan menfa - atli devlet için ne olabilirdi? Mişel Efendi; Türk - milletini, | 'Türk devletini düşünen ve ona en| hizmet etmek için ta, Fransadan İstanbul dâyarına gelmişti. | İşin tuhafı Mişel Efendinin on | ne de ikraz ve istikrazdan haberi parası yoktu. Alelâde bir kaptandı. Mişel Efendiye; batradel seniye fenerler idaresi ve rıhtım veril . di. almeadı da fenerlerle mi uğrosıla, Misel Efendi yakahyacağını ya. yyayı, dükkân ve mağazalarında bulunduran âmil ve sahibleri bu kanunun tatbiki tarihinden iti - baren altı ay zarfında darbhane ve damga matbaası müdürlüğü i. le damga memurluklarına beyan- namelerile müracaat ederek mev- cut eşyayı damgalattırmak mec. | buriyetinde olacaklardır. Projenin tatbikine ait bütün masraflar ile elde edilecek vari. datın, bütçeye nasıl geçeceği hak- kında projeye hükümler konul - muştur, Damga vurdurulması mecburi. yeti teşkilâti yapılan mahallerde “yavaş yavaş tatbik oulnacağına ve bu kanunun tatbikatında idare, takib ve kontrolu ile İstanbul Darphane ve Damga Matbaası Müdürlüğü ve merkez ile vilâyet- lerde defterdarlıklara bağlı dam. Ba idareleri vazifelendirileceğine göre, lüzum görülen mahallerde kullanılmak üzere diğer bir kad. ronun ilâvesi Jüzumlu görülmüş, altın, plâtin ve gümüşlerden mad delerle, kaplama ve yaldızlı mas- nuate damga vurdurulmasının iyi 'tatbiki için İstanbul kadroları da genişletilmiştir. Bu kanuni mecburiyet dolayı- sile, ayrıca yapılan tetkikler ne . ticesinde memleket dahilindi cak, Ankara, İzmir, Eskişehir, Af yon, İçel, Elâzığ, Balıkesir, Bur . sa, Çanakkale, Diyarbakır, Ma . Jatya, Kocaeli, Gümüşane, Kars, Samsun, Seyhan, Gazlantep, Kon ya, Çarum, Trabzon vilâyetlerin- de bu endüstrinin inkişaf halinde bulunduğu tesbit edümiş oldu . ğundan, şimdilik bu vilâyetlerin yalnız bir kısmına münhasır ol . mak üzere 10 adet 40 ira maaşlı birer kimyager ve 10 adet 30 lina maaşlı biner damga memurluğu Yhdası muvafık görülmüş ve buna ait hilkümler de konulmuştur. Projenin tatbiki için ayrıca bir ge nizamname yapılacaktır. Kalp | liralık Madent Paralar Kars pelisi; bu hususta tahkikat yapıyer Körs emniyet dairesinin na- zarı dikkatini bir liralık kalp deni paranın tedavülde görüldi celbetmiştir. -Alış. veriş içinde | bulunanların bu hususta da uya. nik olmaları ve böyle bir hal kar- şısında bemen mahalli emniyet dairesine haber vermeleri bildi. Tilmiş ve kalp paraların ne suretle Karsda piyasaya çıktığı da; ehem. miyetle tahkik olunmağa - başla- mıştır. & 21 eylül Barbaros günü ola. yak büyük tezahüratlı tes'id olu. nacaktır. kalamıştı. Derhal Beyoğlu İâvan- tinlerjine müracaat etti. Otuz bin İtrası olan bir Fransızı kendine şe, rik yaptı. Fenerler idaresini teş . Oradan, buradan bir parça daha para bularak rıhtımları yapmağa | Mişele, bu imtiyazlarile kim şe- | rik olmazdı. JAradan epaşce geçti. Mişel Pa- şa oldu. Artık, devleti aliyej osmaniye. nin ricali benamı meyanına da W | Birdi. İşte Sultan Aziz devrinde dev. bulrarilı zamanında - fişebilullah | tetin hali böyle idi. Yağma Hasa. | mın böreği gidiyordu. Ne fenetlerden, ne rıhtımdan, vardı. Sultan Aziz, yalnız, zırhlı, top | tüfek yapıyor, ordular teşkil edi- yordu. Zırhlılar borç para ile idi. (Devamı var) — —— Ayıb şey! Büyük taransatlantiklerin manımaza boşaltıp, son İl. stem taka silerin Ayasofya ile Süleymaniye arasında mekik dokuduğa — sey- yahların mevsim: bu mevsimdir. Caddelerimizde bayaz kasketli, büyük gözlüklü, dürbünlü ve bo. yunlarında küçük birer fotoğrof | makinesi asıh olan - seyyahlara sik sık rastgelmekteyiz. - Şüphe yök ki bir şehir için bir turist ka- labalığı şeref olduğu kadar da | süstür. Yime muhakkak ki tarihi | Servetile, abidelerile, müzelerile övündüğü kadar bir memleket bu gezgin kafilesile koltuklarını da kabartabilir. | — Bütün bu göğsümüzü gere gere söylediğimiz, yüzümüzü —ağırtan bu servetlerimize ve yurda karşı bu akın ve tecessüsü bir anda ih. lâl eden, kirli ve pis sokaklarımız kadar hicapaver başka bir man. zara daha vardır ki o da sayyah- ların ardından koşarak sürüne Tüne elindeki bir tunç deveyi ve yya bir sigara ağızlığını yalvara jyalvara satmak istiyen ayak satı. cılarının halleridir. Bunlar, dudak bükerek, omuz silkerek, binbir istiskalle isteme- diklerini” söyliyen bu yabancı müşterileri bıktırarak malnı sir. mek istiyen saygısız. satıcılardır. Bir seyyah grupunun arkasına takılmış mutlaka malını sürmek istiyen bunlardan bir tanesini dün gördüm de satıcı ile dilenci arasındaki farkı ayırdedemiyece. ğimiz kadar birbirine yaklaştıre mıştı. Yüzümüz yerlere geçerek sey. rettiğimiz bu manzaraya ne 2a. man bir nihayet vereceğiz? Diye soruyoruz. Fakat ba sorgu kime- dir? Onu bümiyoruz. HALK FİLOZOFU 180 Istanbullu Muallim; bugün Bursaya gitti Orada 3 gün kala- cak olan muallim: lerimiz Ulu dağa da çıkacaklar Şehrimiz muallimlerinden 180 Kkişilik bir grup; Bursaya gitmiş. tir. İstanbullu muallimler Bursadâ 3 gün kalacaklar ve gehrin görül. meğe lüyık yerlerin glezecekler- dir. Kendilerini gezdirmek ve karşıla. mak üzere Bursa muallimleri, hazırlıklar yapmışlar ve bu işle uğraşak üzere bir komisyon kure dukları gibi; ayrıca bir de prog- rYam vücude getirmişlerdir. Bu programa göre; İstanbullu muallimler Uludağa d> çıkacak. lardır. iSımotyıkımuann Kurulu müsameresi tehir edildi CHP. Samatya kamunu yön kurulu tarafından 27 ağustos Cüa martesi akşamı sabaha kadar süre mek üzere Taksim bahçesinde ter. tip edilen eğlence bahçenin o ak. şam festival komitesi tarafından angaje edilmesi üzerine 3 Eylâl cumartesi akşamına — birakılmiş- tir. 'emaziyelâhir ı Ağustos 29 13 Yu 1558 AP8, Ua0238, , Kar113 26 Ağustos: Cuma ———i | | 13.7 vüreef V4 Aral | | | Dumlupnar züferinin başlangıcı