16 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Vi PAZAR. 16 TELEFON : TANSEVİ İstanbul Ankara caddesi TELGRAF : TAN, İSTANBUL AGUSTOS İKİNCİ YIL — No. 477 1936 . 5 KURUŞ 24318, 24319, 24310. Sovvet Rusyada suikast sebek aaĞadan TAN BAŞMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN IZ Z2incide : Muhabir mektubu — Takvim — Siyaset âlemi. 3Süncüde: Son Haberler — Resimli makale — Felek, âSüncüde: Acı Hakikatler - Sağlık Öğütleri - Hayat içinden Sincide * Günün meseleleri — Günün içinden. 6 ıncıda : Spor — Yesarinin romanı. 7 incide ; Radyo haberleri, haftalık radyo programı 8 incide: Mektep müşkülleri — Üç İstanbul 9 uncuda : İzlandaya Türk akını — Mari Antuvanet esi tutuldu Bir haftalık . tarih , l spanya işlerine karışmamak prensipini kabul — ediyor “musunuz ? Bu sual diplomasi muamelele- rine mahsus yavaşlıkla alâkadar hükümetlere birer birer soruldu. Hepsi prensipe taraftar görün. -düler. Kimi açıkça evet dedi, ki- mi ihtiraz kayıtları ileri sürdü. » Bir dakika için öyle zannedil- di ki Fransanın düşündüğü ted- bir, teskin edici bir tesir yapa- cak ve hastalığın ihtilâtlarına set çekecek... Avutucu tedbir r ) oğrusu aranırsa — Fransanın — düşündüğü ilâç çok sathidir. Çok ta geç kalmıştır. Olsa olsa Fransa ve ayni tarafta bulünan — di- ğer devletler, böyle birşey yapmak- la, kendi kendilerini avutmuş — olu- yorlar, Son zamanlarda daima görüldüğü gibi, sulhçü Avrupa devletleri, orta- daki dertle gözgöze gelmeye cesaret edemiyorlar, çünkü böyle yapmca harp ihtimalini göze almak icap e- der. Sulhçü devletler, bu tehlikeden kaçmmak istiyorlar ve bundan dola- Yıuda tereddütten, — kararsızlıktan kurtulamıyorlar. Sulh bakımından yegâne samimi Çıkar yol, İspanya vaziyetine — dos- tane bir tavassut yaparak İspanya- da mutedil bir uzlaşma idaresi kurul- Masına yardım etmektir. Bir rivaye- te göre İspanya hükümeti, harici â- l&emden tavassut istemiştir. Ne çare & böyle bir tavassutun samimi sa- Yereğyilui” İspanyada senelerden beri ifrat İfratı takip etmiştir. Avrupa âlemi tamamile seyirci bile kalsa ifratlar devam edecektir. Sol taraf iş başma geçince tasar- Tuf hakkını kaldırmak, arazi sahip- €erini ezmek yolunu tutmuştur. Aha- li bu ifrattan bıkıp sağ tarafa reyini Verince bu taraf ta ameleyi himaye _eden bütün makul kanunları bir hamlede kaldırmış ve diğer ifrata Bitmiştir. Fakat böyle bir yıkıcı si- Yasetile mevkfini tutamadığı için yi- '!;e amele tarafı iş başına dönebilmiş- ü Şimdi âsiler Faslılardan ve ecne- ilerden mürekkep muntazam — kuv- Vetlerine ve harici yardıma dayana- Tak iş başma gelirlerse hiç şüphesiz Yine bir ifrat idaresi kuracaklar, is- krarsız vaziyet devam edip gide- Cektir. Sonra hoşnutsuzluğun ve istikrar- Sizlığın başlıca sebebi açlıktır. İspan- Ya zaten fakir bir memleketti. panyollar iki taraf olup kendi emleketlerini yıktıktan ve mevcut $2 miktarda altınlarını, biribirini da- Çok öldürmek maksadile, başka Memleketlerin hizmet haricine çıka- a » ftayyare ve silâh döküntüleri- * kapattıktan sonra elbette daha fa- T, daha aç, daha İstikrarsız, ifrat- İeı»dıfm müsait bir hale düşecek- Sonsuz ihtilâtlar M esele sırf bir İspanya meselesi İ olsaydı, Avrupa çaresizlik D&:cız vaziyetini kabul eder ve İs- b Yolları kendi hallerine bırakma- mn'azı olabilirdi. Fakat bugün — İs- Yollarm kardeş kerdeşe boğuş- Avı-u’ ancak bir perdedir. Hakikatte nbü_upânm bütün zıt cereyanları bi- Dü © mücadeleye tutuşmuştur. İs- "'-şi Perdesi arkasında “Avrupanın mylz"ı Ve demokrat kuvvetleri çar- ş,%ğ'“r-_Ay-ni zamanda Akdeniz mü- Bi ıl:lesı oOyunu hararetle oynanıyor. Arafta bütün tatmin edilmemiş .q%:r Ve iştahlar, diğer tarafta Yrg dü muhafaza etmek ve dünya- u%i:î“netli bir yer halinde bulun- duşün k hususundaki bütün arzu ve Yakı, eler bu mesele etrafında a- anmış bulunuyor. ),d:a“yol âsileri kazanırsa İspan- anya ve İtalyanın tesir ve Muhakeme Çarşambaya başlıyor Tethişçiler Stalin de dahil olmak üzere şefleri öldüreceklermiş! Moskaova, 15 (A.A) — Sovyet ler birliği dahili komiserliği Trocki ve Zinoviyef taraftarı bir tedhişçiler grupu meydana çıkar mıştır. Bu grup, hariçte bulun- makta olan Troçkinin doğrudan doğruya talimatı ile hareket et- mekte ve devlet ve parti reisleri aleyhine suikastler hazırlamak- ta idi. ; Yapılan tahkikatta sabit olmuştur ki, bu grup 1932 de Troçki ve Zinovi- ef'in talimatı Üüzerine ve Zinovief, Kamanef, Evdokimof, Bakaef, Smir- nof, Mırıçkovski ve diğer bazıların - dan teşekkül etmiş ve Leningrad'da 1 İlkkânun 1934 de öldürülen Kirofun katli de Trocki, Zinovief ve bu gru- pun merkez komitesi tarafından ter- tip olunmuştur. İttihamname, Sov - yet müddeiumumisi tarafından tas - dik olunmuş ve âli mahkemenin as - keri kollejine tevdi olunmuştur. Tet- hişçilerin muhakemesi 19 Ağustosta başlayacaktır. Troçki bu işe ne diyor? Lonüra, 15 (Tan) — Üçüncü Ko - münist Ehternasyonalin en tanınmış eski azalarından Zinovief ile Kame- Kamenefle Zinovief yakalandılar, Troçkinin bu işi Norveçten idare ettiği anlaşılmaktadır Suikasdin elebaşılarından ol duğu anlaşılan Troçki nefin duruşması önümüzdeki çarşam ba günü Moskovada başlayacaktır. Takriben bir sene evvel, mevkii iti - bardan düşmüş olan bu sayılı bolşe- vikler, şimdi de Alman Nazilerle teş- riki mesai yapmak ve. Staline karşı suikast hazırlamakla ittiham edilmiş lerdir. Zinovief ve Kamenef halen mevkuf bulunmaktadırlar, Birkaç se- noden beri Norvecte ikamet etmekte olan Troçki dahi ayni cürümle tti < ham edilmiştir. Noörveç gazeteleri Trockiyi müdafaa ederek, onun siya- si faaliyette bulunmadığını ve yalnız birkaç makale yazmış olduğunu kay- detmektedirler. Diğer taraftan Troç- ki hazırlanmış olduğu iddia edilen komploda hiç bir alâkası olmadığını söylemiş ve bunu isbat için de ayrıca, yabancı işçilerden teşekkül etmiş bir komite önünde hesap vermeğe hazır XUFERE C) K vetmiştir. » Belgrat, 15 (Tan) — Küçük İtilâf devletlerinin Hariciye Nazırları Eylü lün 12 - 14 arasında Çekoslovakyada Bratislava şehrinde içtima yapacak- lardır. Kongrede, Avusturya - Alman Çek dışbakanı Krofta Belgratta Stoyadinoviçle beraber Küçük itilâf devletleri hariciye nazırları eylülde toplanıyorlar ittihadı, Yugoslavya ile Sovyet mü - nasebatı ve Orta Avrupa statükösu g_îbi ve saire meseleler görüşülecek- tir. Bu-'an sonra Beneş hariciye na- zırlarmı kabul edecektir. nüfuzu altında bir hükümet peyda o- lacaktır. Milletler Cemiyeti cephesi bir uzuv kaybedecek, Akdeniz mü- vazenesi İngiltere ve Fransanın aley- hine olarak bozulacaktır. Bu yüzden Avrupada husule gelebilecek ihtilât- lara son yoktur. İstifade eden de var ünyanın karışık halinden Mı sır istifade etmiştir. İngilte- re Akdenizdeki mevkiini kuvvetlen- dirmek ihtiyacmı duyunca Mısırlı- larla iyice anlaşmaya ve müsaade- kârlıklar göstermeye mecbur kal- mıştır. < Londrada imza edilecek umumi muahedeye esas olarak Mısırda bir müddettenberi birtakım anlaşmalar yapılmaktadır. İlk hamlede Mısır or- dusunun vaziyeti kuvvetlendirilmiş ve Mısır istiklâl sahasında- yeni a- dımlar atmıştı. Bundan sonra Sudan meselesinde bir uzlaşma yapıldı. Su- danda Mısırm güya tasarruf hakkı kabul edilmekle beraber hakikatte burası 1889 senesinden beri İngiliz- lerin elinde idi. 1930 da yapılmak is- tenilen 'anlaşmaya Sudan meselesi mâni olmuştu. Bu defa İngilizler, Sudan meselesinde Mısırlıları mem- nun edecek bir şekil kabul ettikten başka kapitülâsyonlar — meselesinde de uzlaşmaya yanaştılar. Kapitülâs- yonların kalkması bu hafta içinde esas itibarile kabul edilmiştir . İlk adım olarak ecnebilere ait ci- nayet davalarma konsoloshane mah- kemeleri yerine muhtelit mahkeme- ler bakacaklardır. Gelecek sene ipti- dalarında bütün devletler Kahirede bir içtimaa cağrılacak ve kanitülâs- yonların gönül hoşluğu ile ilgası İs- tenecektir. Eğer devletler buna razı olmazlarsa Mısır bir tarafir olarak kapitülâsyonları kaldıracak ve bu- nun ilânımdan bir sene gonra da muhtelit Mahkemeler kaldırdlarak vazifeleri Mısır adliyesine geçecek- tir. İngiltere, Mısırm bütün bu — te- şebbüslerine zahir olmayı taahhüt etmiştir. Ahmet Emin YALMAN Amerika harp istemiyor Ruzvelt harbin önüne geçmek için son gay - retini sarfedecek Amerika Reisicümhuru Ruzvelt Nevyork, 15 (A.A) — Ruzvelt, dün Chautaugua'da söylediği bir nu- !:ukta, harbe karşı duyduğu nefreti ilân etmiş ve Birleşik Amerikanın her yerde ve her türlü ahvalde, har- bin patlak vermesine mâni olmak üzere bütün gayretini sarfedeceğini ilâve eylemiştir. İngiltere kralı — 'Yugoslavyada İngiliz harbiye nazırile buluştu Belgrat 15 (Tan). — Ingiliz Kralı bu sabah Spilt limanma gelmiş ve büyük tezahürle karşılanmıştır. İngiliz harbiye nazırı Duf. Kupper de Spilte gelmiş ve Kral tarafmdan kabul edilmiştir. Müstemlekât nazırı Ormsbi Gor i- se Dubrovnikte Kralı intizar etmek- Futbol şampiyonluğu İtalya Avusturyayı 2-1 yendi ve şampiyon oldu (Berlindeki arkadaşımız Felek telefonla bildiriyor.| Berlin, 15 — OMlimpiyatlar futbol dünya birinciliği için bugün İtalya- Avusturya takımları karşılaştılar. Oyun çok sert oldu ve ilk devre (0 - 0) berabere bitti. Ikinci devrede Italyan takımı ilk golünü yaptı, Avusturya takımı da bir golle (1 - 1) beraberliği temin etti, oyun yarımı saat daha temdit olundu. Bu temdit devresinde ilk çeyrek saatte İtal- yanlar bir gol daha atarak (2 - 1) Avusturya takımını mağlüp ettiler. Italyan takımı, olimpiyat dünya birincisi oldu. Olüme karşı zafer Dr Carrelin Lindbergle beraber / yaptığı sun'i kalb hayatı uzatacak | neticeler verebilir ! ğ MzERaaaaL aN SERA nn Fakat Dr. Carrel, tabit ömrün 100 yaşına çıkmasından medeniyet namına endişe duyuyor Amerikada Rokfeller sesinde bulunan doktor Carrel Lindberg ile beraber çalışarak ölüme karşı çare bulmak husu- sunda ileri bir adım atmıştır. Doktor Carrel kauçuktan bir kalp imal etmiştir. Şimdi Ko- penhag'da tıp kongresinde bu kalbin tecrübeleri yapılmakta - tikbalde ölüme ameli çareler bu- lunacağına ve hiç olmazsa — va- sati insan ömrünün 100 yaşına çıkarmanın mümkün olacağına inanmaktadır. Doktorun keşfine ait esaslı malümat 9 uncu sayfamızdadır. Dr. Carrel'in keşfinde büyük yardımı olan Tayyareci Lindberg İspanya işlerine ademi müdahale ! Fransa ile Ingiltere silâh satmıyacaklar Bodagos âsiler tarafından alındı. Madritin teslim olması bekleniyor Delikanlılar yaralı bir Ispanyol kıziını hastaneye — götürüyorlar dahale edilmemesi için devletler a- rasında bir itilâf aktine dair Fransa tarafından sarfediler gayretlere mü- "aheret etmekte olduğunu bildirmek- tedir. İngiltere hükümeti ikinci bir tebliğ daha neşrederek İspanyaya her türlü mühimmat ve silâh ihraç Son haberlere göre İspanyol âsilerinin ilerlemesine mukabil, hükümet kıtaatı da irili ufaklı bazı şehirleri almışlardır. Bada. dajoz âsilerin eline düşmüş, son- ra da yangın çıkmıştır. Âsiler mehafili Madridin ya. kında teslim olacağını bu seb d > P- | edil Ü eli da Fransayla le bu 'îh"e yeniden fanrruz_ ©t- | sam bir anlaşma olduğunu haber ver meye lüzum olmadığını bildir.- ati mektedir. İngiltere hükümeti neşrettiği res- tedir. mi bir tebliğde İspanya işlerine mü. Buna ait tafsilât 10 uncu sayfa - mızda.