25 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

b 25.3 -937 TAN İ Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI ı Ahmet Emin YALMAN AN'ın hedefi: Haberde, fi- EN her şeyde temiz, dü- , samimi olmak, kariin olmıya çalışmaktır. SUNUN MESELELERİ Faşizm İle Demokra- “lerin Çarpışması Faşizm ile demokrasi , kavga için Ne topraklarmı buldular, Orada li milletin hesabına çarpışı - in için İspanya harbinin âlibeti in dünyayı ve bütün dünya siya. Xi şiddetle alâkadar ediyor, Asi - 9 galibiyeti faşizmin galibiyeti gi. İs'it edilecek, hükümetçilem mu- Mifer çıkmaları demokrasiler tara - in sevinçle karşılanacaktır. Çün- i Âsiler faşizmin Aletleridir. Beri ta. İn ise halktan kuvvet alan, de- İsi için çarpışan bir. hükümet i . İ, İtalyan ordularınm son mağlübiye. #un için derhal bütün dünyada İ yü akisler yaptı. İtalyan askeri - | e mazlüp oluşunun bir çok mâna - vardır . — İspanyada faşizmin muğlübi- ? — italyan askerinin askeri kud. meydana çıkması, 3 — Alman ve İtalyan siyasetinin nizde oynamak istediği rolün if- Ve saire saire... Simdi bütün dünyanm cözü Roma Berlinde, Faşist devletler bu mağ. İYeti. bir izzeti nefis ve b'r prestij esi yapacaklar mı? Yoksa İs- havaya yardımm © faydasızlığına Mikmelerek bu ric'ati kabul edecek. Li mi? , Alman ve İtalyan milletleri İspanya & y İş ar e e Tarım meçhul gayeler üğrunda fe. | eilmekte olmalarından dolayr şi- Yete başlamışlardır. Almanyanın oylarda İspanyaya asker gön - İrmekten vazgeçmesinin bir sebebi | * budur. Bon mağlübiyet İtalyan milletini de i irabilir. İtalyan neferi İspanya- «4 niçin ölecek? Hangi maksat için | Aİ feda edecek? İki âsi genera. ?afer tacını giymeleri için mi? — ve bu endişe, İtalyavı da yaya karsı daha makul bir si- Msete sevkedebilir . Maamafih hükimlerimizde acele İmivelim, Roma ve Berlinin kararını elim. i * Toprak Bayramı Memleketin her tarafında, fakat Mihassa şehirlerinde bu hafta toprak İ aramaz yapıldı, Toprak bayramı ile N çok alâkadar olan köylü ve çiftçi halde, bayramın sehirliler ta. an yapılmasında biraz garabet İrmez misiniz? « Toprak bayramı münasebetiyle a- "an resimlere dikkat ediniz. Göre. siniz ki istirak edenler içinde köy- Yok gibidir vi halde bu bayramm yapılışmdı İİ noksan var demektir. i uç oprak bayrammı tam mânsiyle bayram yapabilmek için köylüyü Yinanla alâkadar etmenin yolunu dır Toprak bayramı köylünün hayra - ir ve onun tarafından tesi't edil. | ir, . | tu Şehirde Belediye Yok mu 2 | yı Sütçtlerle müstahsiller arasında | ihtilâf var . | ara ihtilâf şehri sütsüz bırakabi -| a ihtilâf şehrin süt tevzlatını alt- edebilir , ne biliyoruz. ki sehirde süt mese halledilmiş değildir . arımıza ve hastalarımıza ol | İN temiz ve halis süt bulamıyoruz. | Pakat belediye lâkayt bir seyirci. i şehrin süt meselesi onu hiç a- etmiyor. Şehirde bir belediye yok mu?. | ir gelinin sırtımda gördüğünüz muh- teşem elbiseyi. baştanbaşa yeni sa- narsınız. Halbuki güveği, müstakbel karısı- nım kulağına eğilerek: — Senin sırtında ne varsa hepsi eski. Vücudünde bile başka bir insana veya başka bir hayvana ait olmıyan bir tek zerre yok! Kemiklerinizde dinosaurların (o kemiklerindeki maddeler var. Onlar da bu maddeleri milyonlarca sene evvel yaşıyan hayvanlardan slmışlardı, Ka- nınızdaki çeliği yeğiğiniz sebzelere borçlu saniyor- sunuz, Halbuki onu sebzeye kim verdi? Belki de nâçiz bir kurt! Belki de bir kahraman! elin, bu sözlerilen tiksinirse güveyi ona, ne- İesinde, Jül Sezarın son nefesinden bir zerre oksijen ile dört zerre nitrojen bulunmasının çok muhtemel olduğunu anlatabilir ve tutulan istatis- İlkler neticesinde 2 bin senedenberi dağılmakta o- lan bu nefesten kendisine ancak bu kadarcık isa- bet edebileceğini . söyliyebilir, Temiz hava al- mak için sabah penceremizi açtı- ğımız zaman, ter- temiz hava aldi- ğırızı o sanirsik yanılırız. Kokla - dığımız hava, st- yısız insanlarla hayvanların daha evvel — koklayıp ak ciğerlerinden geçirdikleri ha. vadır. se Bir ev yıkıldığı zaman onun ya- pısında kullanılan bütün maddeler satılır ve yeni ev- lerin , inşasında kullanılır, Tabiat Bir insan veya hayvan öldü mü, tabiat onu yapısmdaki her - şeyden istifade € der ve yeni Ver- lıklar vücude ge tirir. Tabiatin ta- sarrufu budur ve bu tasarruf sayo- sinde tabiat bir tek zerreyi kay” betmeden faaliye tine devam eder. Ve bu yüzden vaktile kime âit olduğunu bilme * yaran ilmen ğe imkân bulun- tir! Bir kaşık bir kucak ki mıyan maddeler sa, yarım kas döne dolaşa bu Pif Silo seker, iki kilo kireç gün yaşıyan Insanlara ve hayvanlara geçer Meselâ kemiği yapan unsurların en mühimle- rinden biri fosfordur. Dinosaur ismini verdiğimiz bayvanm çesedi son derece büyük olduğundan en gok fosfor istihlâk eden varlıklardandı. Dünyanm muhtelif yerlerinde jeoloji âlimleri fosfat kayaları bukiyorlar. Bugün bu madde aranıyor, çıkarılıyor ve kimyevi muamelelerden sonra hebatları zengin- leştirmek için kullanılıyor. Nebatların bu suretle al dıkları fosfor atomlarını insanlar da, hayvanlar d yiyerek diosaun'larm milyonlarca sene evvel terk- ettikleri kemiklerden istifade etmiş olurlar. ağarada yaşıyan İptidal insanm beyninde, bugünkü erkek, kadın ve çocukların her bi- rine binlerce dağıtacak kadar hücre, her hücrede milyonlarca zerre bulunduğunu gözönüne getirecek olursak, kablettarihi devirlerde yaşıyan her insanın beyninden hiç olmazsa bir renk atom taşımakta ole duğumuza hükmetmek icap eder, a e TAN İNSAN VÜCUDUNUN HER PARCASI DAHA EVVEL PEK COK KULLANILMIŞTIR Fakat kablettarihi insanların her birinden bir tek atom taşımaktan büyük bir şey çıkmaz. Çünkü bun. larm hepsi ancak bir tek parmağın tırnağın vü- cude getirebilir. Şu var ki, bütün ata- larımız olan nisbetimiz bu sayede vuzuh kazanıyor. Çinliler, atalarnm kemikleri üze- rine and içerler. Hakikatte hem kendi kemikleri, hem atalarmın ke- mikleri, hem bugünün, yarının ve dünya sonuna kadar gelecek olan bütün varlıkların kemikleri Üzerine bu andr içiyorlar. Hattâ Çinlinin İç- tiği çorba bile, atalarının kemik su - yudur. Aç kalmayı, et yemeğe tercih eden Hindular, sebzelerden müteşek kil olan, gıdasınn insan ve hayvan artıkları olduğunu anlamakla belki müteessir olurlar. Gandi bile içtiği keçi sütü ile, analarnı yiyor da far. kımda değil! Gerçi insanlar içinde kendilerini ölllmün tesirlerinden korumıya uğ raşanlar vardır. John kaul Jones cesedini ispirto içine koydurmustu. Seki Firavunlar cesetlerini mum - yalaştırmışlardı. gazları, mayileri uçmuş ve herke- Fakat bunlarin sin mal! olmuştur. Bunlar bu isin farkmda olsalardı, cesetlerini mum mıya lüzum görmezlerdi, inde fosfordan baş- ka kireç te var. Nesillerce önce ki- reç, canlı varlıklar tarafından sert kabük pöyda etmek için kullanılır. dı. Fosfor daha önceden hayvanlar tarafından kullanılmakta idi. Hay- vanlar kemik sahibi oldu olalı fos- for ve kireçten müstağni olama- mışlardır. Bugünün insanları en es- ki insanlara ait ve aslanlardan ev- vel kaplanlara; dahz evvel. daha eski hayvanlarına, haşerelere ait olan bu maddelerden İstifade et- mektedirler. inin H er insamu yapısında, veryü. zilnün ilk mehlüklarınn, $ir kemiği olan kurtların, uçmayı Öğrenen haşerelerin, kanatlı zahi - felerin, ve tekâmülün her devresi- ne mensup hayvanlarım molekül, leri vardır. Ayni yapınm içinde, yer yüzünde yaşıyan dehalardan her bi. rinin beynine ait, büyük atletlerin, büytik askerlerin kalplerine ve ci- ğerlerine sit moleküller bulunabi. lir, Bu sayfayı okuyan ber okuyucu- nun kanında Fir'avunların ve Muş- saların kanına, yahut daha başka medeniyetleri ibda eden adamların İnsan vöcudü bir tüp içinde tahlil edilerek kanma git zerreler bulunduğunu netice şunlardan ibaret it, ? kalıp sabunluk Yağ ür, bir araba demir, on Şişe da, 2200 kibritlik fosfor, :öylemek, bir hakikat teşkil edek, Tabiat gerçi hiçbir şey atmıyor Fakat mallarından birkısmı: da İnsan elinin varamıyacağı yerlerde sakladığı anlaşılıyor. Burası okya - nuslarm erişilmez dipleridir. Bu - gün insan eli, gerçi buralara uza - namıyor, Fakat yarın, insan bü ha- zinelerden de istifade edecek. # nsan bugünkü vesaitini te. I kemmül ettirdikten sonra, arzın soğumağa başlamasından be- ri güneş yüzü görmiyen demir ile #âir madenlerden istifade imkânla- rm: bulacak ve bu madenleri kul- lanarak gelecek nesillere daha bü- yük servetler bırakacaktır. Bugün de volkan kaynaklarmda, yahut derin membalardaki bu çeşit madenleri bulmak mümkündür, Bel- ki bunlar da, eski bir takım volkan- ların da yer ettikleri madenlerdir. ; Hayatın bütün sırrını şu resim- j lerden öğrenmek ve anlamak müm kündür. Bir zerredan koca varlık» lar hâsıl olduğunu şimdi kolayca anlıyoruz. İşte, bir hücreden irili ufaklı bir çok deniz ve kara hayvanları can ve hayat buluyorlar. Hepsinin esası ayni maddedir: .....ereeeeeeeeeeee — İ rasi hâkimdir, Mesleki Teşekküller Muhtelif meslek sahiplerinin teş. kilâtlandırılma şekli, memleketine gö- re değişir. İngilterede Gildler, Ünyon. lar, Fransada Sendikalar, ©U faşist memleketlerde korporasyonlar ba meslek sahiplerini bir teşkilât ve kon- federasyon şeklinde toplarlar. Bizde - ki şekil münferit meslek cemiyet - lerinden ibarettir. Bunlar arasında bir iştirak veya konfederasyon yoktur, Fakat demokratik bir memlekette teşkilâtın şekli ne olursa olsun, teşek. külün mesnedini demokrasi teşkil eder. İdare mekanizması axa dan yukarı doğru bir istiksmet takip eder. Faşist korporasyonlarmda otok- idare mekanizması intihap değil, tayin olunur, . Geçen gün Mürettipler Cemiyetinin senelik kongresi aktedilmiş. Gazete - lerde, yapılan (intihap neticesinde heyeti idareye bir doktor, fen â. miri, ve sair mürettiplikle alâkası ol- mıyan meslek sahiplerinin seçildiğini gördük. Mürettipler Cemiyeti gibi mesleki bir teşekkülün içinde (bir doktorun, bir fen âmirinin içtimai bir fonksiyonu yoktur. Eğer bu teşek - küllerin ahengini (omuhafaza için, kontrol ve rehber Tüzumu varsa, muhtelif meslek cemiyetleri bir kon » federasyon teşkil ederek bu ahengi gayet demokrat'k bir şeklide temin edebilirler. O zaman konfederasyo - nun idare mekanizmasında muhtelif meslek sahipleri bulunabilir, (fakat Mürettipler Cemiyeti idare heyetinde doktor, avukat veya hiç münasebeti olmıyan meslek sahipleri bulunmaz. Esas teşkilât kanunu, devletin şek- Tini demokratik olarak tesbit etmiş - tir. Bu demokratik şeklin bütün iç- timai teşekküllere yayılmasını, kana. nileşen bu eshslarin realiteye geçme- İ sini temin eder ve kanunla realite a. rasmdaki ahengi tesis etmiş olur. O zaman mürettinlerle doktorları, ara - bacılarla avukatları bir teşekkülün içinde görmemize sebep ve mahal kal. maz. Adsız Yazıcı Okumak İstemiyen Çocul Beşiktaştan bedbaht âna imzasile or: 15 yaşında bir oğlum var, Bs- bası, çocuk henüz bir yaşma girme- den öldü. Çocuğum içlenmesin diye 14 senedir evlenmedim. Onun için İ hayatta bütün mahrumiyetlere kat- landım. Çocuk şimdi Robert Kollej- dedir. Fakat bu sene kendisine bir gayritabiilik ârız oldu, Mektepte o - kumıyacağım diyor. Bütün ümitleri- min kendisinde olduğunu söyledim. Bir taş gibi süküt ediyor. Bu çocuğa okuma hevesini vermek için ne ted- birler düşünüyorsunuz? , Çocuğunuza dikkat ediniz. Mek - tepte okumamak hakkındaki arzu « sunu söylemiş olması, onun çocuk - tuk devrinden ilk gençlik devresine İ atlamakta olduğuna bir işaret sayı- İ labilir, Bu devrede çocuk bir buh » İran geçirir. Ebeveyninin, mektebin İçok mütayakkiz bulunması, çocuğu İ takip etmesi lâzımdır. Maamafih, mektebe devam edebil- mesini temin ediniz, Mekteple yakın- dan teması muhafaza ederek lüzum- lu ve âcil tedbirleri beraberce alı - nız. Onun okumuyacağım demesi, 0- kumak hususundaki ısrarınız üzerine - taş gibi - susması, oğlunuzun fona bulduğunuz düşüncesinin tehlikeli olmadığını gösteriyor. Bu itibarla en dişe etmeyiniz. Kolleje kadar gelmiş. orada 2-3 s8- ne okumuş çocuk, tahsile ısınmış o lacaktır ve hiç değilse, birdenbire o- kumıyacağım demiyecektir. Çocuğun mânevi hayatına yakın olmıya çalı - şınız. Bu yersiz arzunun sebebini bu- lursanız bize de bildiriniz.