1 Nisan 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

—— 1.-1.937 TAN Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI Ahmet Emin YALMAN TAN'ın hedefi: Haberde, fi: __rde, her şeyde /temiz, dü- rüst, samimi olmak, kariin gazetesi olmıya çalışmaktır. aa A GUNUN MESELELERİ İspanya Harbi Hakkın- da Türkler Ne Düşünüyor? Dün TAN muharriri muhtelif sınıf halk tabakaları arasında dolaşarak İspanya harbi hakkında sokak ada - mınm düşüncesini toplamağa çalıştı. Bu küçük anket bize Türk halkmın İspanya harbinde hükümetçilerle bir- likte olduğunu gösterdi, Yalnız bazı yarım münevverler tereddüt izhar ettiler, fikirlerini söylemekten çekin. diler, Hele muaharririmizin, fikrini almak istediği yarım münevverlerden biri: — Hükümetçiler desem, komtinist- likten korkuyorum, Asiler desem, yatanlarma hiyanetlerini görüyo - rum, Hülâsa karışık bir mesele, Ba. na sorma daha iyi, demiş ve srvışmış, Bu cevap, Türkiyede yarım münev- ver tipin düşünce tarzıdır, Ne suya, ne sabuna, ne nalma, ne mıhma, Dal- ma ikisi ortası, daima kararsız ve da. ima mütereddit, Fakat ekseriyet hüktmetin lehin - de bulunmaktan çekinmiyor, Halbuki Türkiye matbuatı bu temayülünün tam tercümanı ola - mıyor, Gerek hükümetin siyaseti, ge- rek inkıdâpçı bir rejimin çocukları oluşumuz, ve gerekse halkm temayü- Kü İspanya harbinde hükümet tarafını tutmamızı icap ettiği halde, bazı ga . zeteler, açıktan açığa üsilere taraf . tarlık etmektedirler, Hattâ haberleri bile bitaraf bir gözle vermek lâzım gelirken, asilerin lehinde göstererek veriyorlar , - Gazetelerden ve gazetecilikten bek. lenen şuur ve dürüstlük namma, bu SA aa * * smamak müm - gae yi v » kün değildir , Yugoslavyada Halkın Şuurı Yugoslavyada matbuat sansüre tâ- bidir, Hükümet matbuata İspanya harbi meselesinde âsiler tarafını tut. malarmmı tavsiye etmiş , Hükümet gazeteleri bu emre itaat etmişler, müstakil gazeteler hükü - metçileri müdafaa edememişler am . ma, âsilere de taraftarlık etmemişler, Halk derhal âsilere taraftar olan hü. kümet gazetelerine bir nevi boykotaj Hân etmiş, Asilere taraftar gazetele- rin satışları düşmüş, öteki gazetelerin Halkm bu gekilde reyini vermesi hükümet gazetelerini de âsilerin a - leyhinde bulunmağa - sürüklemiştir. Sanstire ve halkın fikrini açık söylemesine imkân nlmıtnııımıu:ığç.. men, bu tezahür efkârı umumiyenin lebesini temine kâfi gel iştir. Gazeteci kadar halkm da şuurlu olması, neyi ve niçin tuttuğunu bil . mesi lâzımdır , "TAN"ın Bir Hizmeti Cenup hudutlarımız geniş bir ka . çakçılık şebekesinin faaliyet sahası . dır. TAN bunü ilk İşittiği gün derhal muharrirlerinden birini Cenuba gön- derdi ve üç ay mâhallinde tetkikat yaptırarak bu faaliyetin iç yüzünü meydana çıkardı, Aylardanberi ga. zetemizde çıkan Cenup röportajlarını takip eden okuyucularımız, hu gizli faaliyetin bütün safhalarıı öğren - mişlerdir ğ“ "H.-r.h-atmııı üzerine Dahiliye Veklli bizzat Cenup vilâyetlerimizde tetkikata çıktı, Evvelki gün Fırka Erupunda gördüklerini anlattı ve ye.1 Li tedbirler almacağmı bildirdi, —Bu tedbirler memlekete milyonlar. ni , "vet kazandırabilir, Cenupta, :_ş. "lı,.,nm“"dn sİyasi mahiyeti de haiz '“)Iııı,bu kaçakçılığa bir nihayet vğ : Yük ı"v“ bu sayede memleket bü - TAN felâketten kurtulur, Tinden ,0? küçük hizmetile vazifele - hirdir _MM yapmıs almakla müfte - PZN ai el İSPA TARAFIN KAZANMASINI n İSTİYORSUNUZ ? ............. HALKIN FİKRİNİ TOPLADIK G ünün meseleleri üzerinde halkın ne düşündüğünü bilmek hepi- mizin merak ettiği bir şeydir. Bütün dünya matbuatı halk arasında anketler yaparak halkın rey ve fikirlerini toplamıya çalı- şır. TAN da bugünden itibaren günün meseleleri üzerinde halkla temas ederek onların düşünüş ve görüşlerini anlamıya karar ver- miştir. G ünün en mühim meselesi Ispanyadaki dahili harptir. Bir cihan harbinin tohumlarını taşıyan bu mühim mesele hak- kında halk ne düşünüyor? Dün muharririmiz halktan muhtelif sınıfa mensup insanlarla mülâkatlar yapmıştır. Bu mülâkatlardan aldı- ğımız netice halkın hükümetçiler tarafında olduğunu göstermiştir. * ». * Sorduğumuz suaı şudur: -- İspanyada hangi tarafın kazanmasını istiyorsunuz? Hükümet- çilerin mi? Âsilerin mi? ae aBi 25 Numaralı Şoför Zati Elveriş: Hüseyin Hilmi: — Asilerin şiddetle aleyhindeyim, İspan- yayı kana ve ateşe veren onlar oldu. Şim di de, yine o bitmez tükenmez hırslariyle bütün dünyayı ate- şe. vermek istiyor- lar, Halk hükümeti. i lhe varması im. nin kazanması, hal. :înîxlııı egöıtermiyor. , km ve h.kkk:.nır kazan. Beynelmilel bir ordu z » eT :na.ıı demektir, ile cebren sükünetin tesisi ve sağ - Bol or- tası bir rejim tatbiki dünya menfaatine uy- # gte, sorduğumuz suale karşı aldığı- l mız cevapları, şu sütunlarda sıra ile ” sLomrya başlıyalım: Üstat Toma..>. Halit Ziya Uşaklığil diyor ki: — Politika meselelrini bana gormayınız. * * Rasathane Müdürü B. Fatin: — Her iki taraftan birinin kat'i galebesi, beynelmilel kaçılmaz ihtilâflar husule geti- receğine kaniim. Har. bin girdiği şekil, işin iki noktadan kazan. malarını istiyorum: 1 — İInsani gayeler takip ettikleri için. 2 — Hayatın er geç Aalacağı istika- mette şimdiden yol almıya — haşladıkları için. B. Selim Sırrımın Kızı Azade Selim Sırrı: — Alâkadar olmadığım bir mevzudan bah. “settiniz. Ceyap veremiyeceğim, Hocapaşada 4 Numarada Berber Çırağı Mustafa Oktay: — Hükümetçilerin kazanmasına duacıyım! < gun, siyasi ve ahlâki N n bir vazife iken beşe. Yere batsın âsiler.. 'ME nt riyeti müsellehanın, boğa döğüşü seyircisi Nimet Piyango Gişesi Sahibi Sucu Ahmet: — Tabil hükümetçilerin kazanmasmı iste- rim, Hükümet, hangi tarafta ise, ben de o ta- raftayım. Asilerle ne işim var!.. . . vaziyetini almasma hayretle bakıyorum. İsmail: * * Muharrir Sabiha Zekeriya: — İspanyol harbini gayet tabiidir ki hü. kümetçilerin kazan- istiyorum . — İspanyadaki kavgadan bize ne?., Varsın biribirlerini yesinler. Amma, mutlaka söylet-. mek istiyorsan al cevabı: Şu dünya için, han- gisinin kazanmasından hayır gelecekse onun Şerbetçi Ahmet Kadri: kazanmasını isterim, masını a a 4 a — Hangi taraf hüs- ni niyet sahibi ise, Eîı';lî?'hıâ mp yî:ldl di:: onun kazanmasını is. — terim, Ki Ü * .. makrasiyi — müttehit _ iş 3124 Numaralı Şoför Mustata hükümet cephesi mü. Zahire Bof"f_md' Mübayaacı Sıvaslı: dafaa ediyor. Mütte. Hüsnü Ahmet: di hit cephe, sosyalist, — Ispanya işinde hür düşünceli bir adam kü— n u“:)m a hü- anarşist, demokrat, — için hükümet Partisinin kazanmasını istemek, m;e fniîle:in k::;"ğ ; a pek tabil görülmelidir. Çünkü, faşizmin arka- sma gizlenmiş küvvetli bir istibdat hayalini, General Franko, elinde bayrak olarak taşı - maktadır. komünist, köylü, işâi bütün halk kütlele- rini temsil ediyor. Franko ordusu, Iİtal- yan, Alman, Portekiz, bir sürü avantüryeden mürekkep bir ordudur. Sadece büyük mülki- yet sahiplerinin, derebeylerinin, krallık ta. raftarlarınım, Mmüstebitlerin menfaatini mü. dafaa ediyor. Ben, bu itibarla hükümetçile- rin kazanmasını can ve gönülden diliyorum, * * etmesi demektir. Asi Franko ise, İspanya- yı ateşe vermiş bir adamdır. Mazlüm du- rurken, zalim gsevilir mi? Tabil hükümet - ci kuvvetlerin kazan- masmr isterim, Zaten, bu işin sona varması da hükümet kuvvet - leri lehine pek yakın Çay Satış Mağazasında Memur Cevat: — Ben millivetçiyim. Franko da işittiğime göre, milliyetçi imiş. O halde Frankonun kazanmasını isterim. 5 Gelen haberler, son — . . îb!'ünüyor- günlerde Franko kuv vetlerinin büyük boz- gunlara — uğradıkları merkezindedir. Fa - kat, bu tarafın kazan ması, herhalde İspan- yanın lehine olsa ge- rek.. Avukat Sadi Rıza: — Ben halkçıyım. Halkçı olmakla iftihar ederim, Binaenaleyh, elbette ki, Ispanyada da halk hükümeti taraftarlarının kazanması- nı isterim. Mezeci Filip: — Franko, Franko.. diyorlar. Kim bu Fran- * * ko kuzum... Gazete okumuyorum ki, bileyim!. Avukat Kenan Ömer: . . — Ben bolşevizme taraftar olmadığım İ- çin General Frankonun kazanmasını tercih ederim. Rıza Saip Alpay, Neft Sendika Şirketi Muhasebecisi: — Hükümetçilerin galebesi, hak için çar. vışmaların galebesi olacaktır , ieddkadlüells | — Hükümetçilerin GUNU FIKRASİ Duvar Gazetesi K ve Sinema | “Trakya Umum Müfettişliği köy ve kahveler için tek sayfalı, resimli, grafikli az yazılı, duvar gazetesi Çı. karmağa karar vermiştir ,, “İzmit Maarif Müdürlüğü tarafın. — dan satın alınan seyyar sesli sinema Kandıraya alınmıştır. Kandıra köy. Küsü sinemayı görmek için tehacüm göstermiştir. ,, imee L a İki gazete havadisi,,, Fakat köy « lerde kültür hareketini kuvvetlendi . —— recek iki en kuvvetli vasıta,, Duvar gazetesi, köy kalkınma hareketlerin. — de, köylüyü ikaz için en müsbet, en renlist mekteptir, Yalnız, bunun afaki — mevzulardan kaçıp, köylünün iİçine — girmesi, köylünün ihtiyaçlarını, ve bu. ihtiyaçların cevaplarını vermesi lâ . zım, Duvar gazetesi, köylünün sesini — duyuran, ayni zamanda köylünün — kendi çıkardığı gazete olmalıdır. En. tellektüelle köylü, ihtiyaçla faydayı — hayatla ideolojiyi duvar gazetesinde birleştirebilmelidir. Duvar gazetesl entellektilelin vüz kürsüsü olursa, re. alist köylünün vereceği cevap “caml ne kadar büyük olsa, imam blldlğiıı! okur,,, olacaktır, y . 4 Köy sineması, şehir sinemasının serseri çocuğu kisvesiyle köye girme. — melidir, Kandıraya giden sinemanın — gösterdiği filmleri bilmiyorruz, !'al" nız sinema köye girerken, bunun eğ « lence kısmınm yanında fayda kısmı « nm büyük bir yer almasını isteme « liyiz , ; * Şehir sineması, büyük sinema kun ne alarak yaptıkları filmlerin, büyü ticaret firmaları reklâmlarınm, siya. si propağandaların, muhafazakâr, makesidir, Çıplak kadın, — dejene . re medeniyetlerin bozgun sahne . | neleri, bugünklü sehir sinemasın en yüksek vasıflarıdır. Sinema köy bir elinde bir şampayna kadehi, ö elinde beyaz kadım ticaretinin rek afisini tutarak değil, köylünün zev kini, seviyesini, fikrini ikseltece bir duvar gazetesi gibi girmelidir, — ADSIZ YAZICI ! $ Okuyucu İ Mektupları | lâzım... Va Üsküdarlı okuyucularımızdan M T.ve A, R e: A #0 Mektubunuzu aldık. Yazdığı nız iş, takip ve menolunması (âzım | gelen bir yolsuzluktur. Üsküdar ka) makamlığına müracaat ediniz. Tahı kikat yapılarak vaziyet taayyün e derse iddia olunan yolsuzluğun an kası alınmış olur., * CN ** * a Yasaklar neden takip edilmiyo Haydarpaşada okuyucularımızdı Osman Konar yazıyor: *— Vapurların alt katında si içmek yasaktır. Maalesef, bu yasağa dikkat edilmediği yor. kür Geçen pazartesi günü, bir H paşa vapurunda alt katta oti dum. Yolculardan birisi sigara yordu. Onun karşısında oturan polis memuru da yasağı ihtar cek yerde sigarasımı ateşledi ve yet, polisin yasağa aldırmadığ ren diğer tiryakiler de sigar yakmakta mahzur görmediler. mandan göz gözü görmez oldu. Bence konulan yasak sıkı sul takip edilmelidir. Alâkadarla kete geçmesi lâzımdır.,, * H ak Edirne okuyucularımızdan mana : â “— Kendi kendinizi İ suretile sanattaki ilerleyişiniz takdire değer, İstanbulda Güzel atler Akademisine devam imkânla, nt bulmuş olsaydınız, hayat ve balinize en emin bir yolu tayin olurdunuz. Size faydası dokunabilecek mevcuttur. Büyük kütüphanel, rinden kataloğ isteyiniz. —