1 Haziran 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

b TAN Gündelik Gazete |, BAŞMUHARRIRI T Ahmet Emin YALMAN AN hedefi: Haberde, fi| ri , her şeyde temiz, dü- *t, samimi olmak, kariin Mzetesi olmayı galışmı ktır, GÜNÜN MESELELERİ İmtihanlar Olurken yaş kepler, imtihan devresine gir. uyor, a mlihasebetie hatırlatılması lâ. e e Bokta vardır: İmtihanı sisteminin hâlâ dü. kn, olmasıdır. Geçen sene İm. dei meselesi üzerinde uzun uza-| durülenaş, Vekâlet te bugünkü m sistemini değiştirmek lüzu - kanl olmuştu, Fakat bu yel im. Yine eskisi gibi devam ediyor. rn terbiye sistemi, bu tarz Im- artık beğenmiyor. Mektep- iy Möderi bir hale koymya çâ- ba gn, imtihah üsülletini de artık may dat ve #ararlı şekilden çikâr Mizrmdir, taa, gelecek yıl için terbiye ve! İris tllerinde, yapılacak sılahatı ii, len tesbit edip kararlaştırmak KE bel Marit Vey Vekilinin Meclisteki beyanatı, bir gök mühim işleri | ele göstermiştir. Bu işlerin ba“ köy mektepleri ve köylüyü o- #ndişesi geliyor. Sâhat mek-| TİE ehemmiyet verileceği anlaşı. ni münllim mektepleri, yeni Mira orta mektepleri, mekteplerde tuarlar açılıyor. Fakat terbiye ii siteminde yapılacak mlahat- Mar bahsedilmiyor. İ van buki maarifte kemiyete olduğu a de ehemmiyet ver. gelmiş olduğuna kaniiz. ma te kalite, terbiye ve tedris açi Yapılacak ıslahat ile te vi mesin Maarif Vekâletinin bu “m eyi de halledecoğini w Bar ie yor, Sun yayu Ğı nex yoruz an siyasetinde Türkiye bütün Yaya örnek oluyor. rm tahkimi meselesinden Gi vi Hatay davasınm, orâdaki Türk. tenini ve türkçenin tefevvu- NE temin edecek şekilde, bitmesi, Mavaşin sulh siyasetinin en büyük Yay, , akiyetlerinden biridir. Bu dâ- ya zanmak için ne başkaları gibi| "app, Sulhünü tehdit adecek yollara | hg » Me de emri vâkilere teşebbils Beğen Biz sadece davamızın haklı Ma İsbat yolunda yürüdük ve Tin teslim ettirdik. ti k milleti, bu sefer de, Atatiir. Va Yüksek İrşatlarnı, İsmet İnönü Maç siyasi kudreti, Tevfik Müstü A. nana adaşlarınm meharetli dip. İs kğiyeri sayesinde dünya siyasetin. ta Yük bir zafer kazanmıştır. Yüg, #terin diğer bir mânası da Meg, Fransız dostluğunun çetin agıtihana tANI olması ve bu Hreti- Seti My İmtihan iki millete de dost- toy kağ kuvvetini göstermiye yar- çini Hatay davasmı kazandık- bee bütün kuvvetini artık da- Imar işlerine hasredehileceik, Ma, hazırlanırken, İ tayyareleri taratmdan Al - ye bombalanması fena ni eseri sayılabilir. Ya e Ya İspanya islerine karışma. t Mn rar vermiş gibiydi, İtalyanm eg İlilerini geri çekmiye kan Tam Kh meselesi halini alryorda, ba Sırada Almanları kızdıra- Midisenin vukua her halde iyi İ), * Bu hâdise Almanların İspan- *$1 olan hatt hareketini de- Mi ptosle ve İspanyaya karşi vaki o- N Ye alli devamına sebebi » Ni ba hâdisenin beynelmilel bir ik çıkarması ihtimali pek a7- Sovyet Kutup heyetinin tayyare ile Moskovadan itibaren Kutba kadar geçtiği yolların mücessem krokisi ŞİMAL KUTBUNUN SON FATİHİ SCHMIDT us âlimi Sehmidt'in Şi. mal Kutbuna yaptığı sön seyahat bu genç ilim ada mi için yeni ve şerefli bir mu» vaffakıyet teşkil etmiş bulu- nuyor. Schmidt daha evvel, Chelyuskin'in kahramanca mas cerası sirasinda şöhretini bü- tün dünyaya yaymıştı. Kısa bir zaman önce kutüp kâ- şifliği işine başlıyân Behmidt Bu- gün kırk altı yaşındadır. Bizmat kendisi bu işe hâsıl bağladığını an. latırken diyor “Sovyet hükümetil920ğ2 Frans Jozet toprağmda bir radyo istasyo- Du e bir rasat merkezi vilcude ge- tirinek istemişti, Bt i$ için hazırl, na heyet buzkıran Sedov vapur hafeket etti. Ben, heyetin reisi idim. Voronin vapurun kaptanı idi Profesör Samoiloviç ve Profesör Wiese heyet azası arasında idiler. Daha önce kutuplarla seyahat et» memiştim. Gerçi dahh başka yerler de seyahat ederek cöğrafiyal keşif. lerle uğraşmıştım, fakat bütün e- melim kutuplara gitmekti. Buzlar üzerinden geçerek Fransua Jozef mintakasına vardık ve temmuzun sonlarında Sovyet bayrağmı bura ya diktik ve Trangulllity Körferin « de bir radyo istasyonu vileude ge- yonunu inşaya hasretmeği- imiz için Fransua Jozef adalarint aşarak 8 ar2 hattmı geçtik Ve bu mmtaknda seyahat bakimdan | rekör kirdik.,, utup kâşifliğine bu gekilde başlıyan Sehmidt 1080 da İ gene Sedov ila kutba giderek Fransua Jozef mıntakasına vardıktan #on ra Severnaya Zemiya'ya gitmiş ve bu seyahat kutüp haritalarında mü bim değişiklikler yapılmasına salk olmuştu. Heyet yeni arasi keşfet miş ve Wiese ve Sehmidt adalarına ad vermiş ve haritalarda gösteri. len birkaç adanm gayri #ievdut Ol- duğunu göstermişti. Heyet Severaya'ya vardıktan sorirü iki sene bu havaliyi keşif ile meğgul olmuş ve bir sürü adalar- dan müteşekkil bu sahayı harita ü- zerinde tesbit etmişti, Bu muvaffakiyetler Selimidt'in içinde şimal kutbü yoliyle Behring boğazmâ varmak ve Mumansk'tan başlıyarak Kamçatka'ya İnmek hö- vebini uyândırdı. 1578 . 79 senelerinde Nörveç &- limlerinden Nordenskjold Avrupa kıyılarından Behring boğazı art- sındaki mesafeyi geçmeğe muvaf- fak olmuş, fakat kışı yolda geçir mek mecburiyetinde kalmıştı. Sey- yah Amundaen ise 1018 de iki loş mevsimini yolda geçirmiş, fakat Sehmidt 1682 de Sibiryakov Adını taşıyan buskıranla bütün bu seya. hati bir tek mevsim içinde yapma ğa muvaffak olmuş ve bu muvaffa- kiyet bütün dünya tarafından alış lanmıştı, Asif ile arkadaşlarının Mos- kovaya avdetleri üzerine “Şimal denizi yol ilsresi” adını tü. ni bir teşeklei vücuda getiri) « miş ve Schmidt bu teşekkülün bas gına getirilmişti, Bu idare, 1033 se. nesine şimal kutbüna 13 heyet göndermeğe imkân buldu, Bu heyet lerin biri, Üç gemiden müteşekkil. di. Büzkıran Krassin bü heyetle birlikte hareket etmiş ve bu heyet Lena nehrinin ağıma Kadar gitmiş. ti. Diğer bir heyet Lehingrattan buşkıran o Ghelyakin hareket etmiş ve seyahati tekrarlamak is- temişti. Chelyuskin seyahatini ta- mamlıyamamış ve 13 Şubat 1934 de Cukotik denizinde buza çarps- rak parçalanmıştı. Fakat heyet Bahringe vArarak şimal dehiz Yoli- le seyahatin mümkün olduğunu bir kore daha isbat etmiş oldu. Bu e. yahat pek mühim ilmi neticeler verdi, Heyet iki aylık vaktin! büz lar üzerinde geçirmiş ve Sovyet Birliğinin kahramanlar: arasına gi- ren tayyareciler vasıtâslle Chel « yuskin parlak bir surette kurtarıl- miştir, #hmidt geri döndükten son- ra Komlnist Partisinin ve hükümetin yardımı ile şimal deniz Yolu üzerindeki çalışmalarını inki- gaf ettirmiş, ve bu yolu Sovyet ikti Badına uygun bir hale getirmek İçin çalışmıştır. Bu çalışmaların heticesi olarak 1034 de 85 yük ge miti kutba seyahat etmiş ve 80,000 tonluk ylk nakletmişlerdir. Bu ge miletden biri de hiç bir kazaya uğ. ramamış ve &yhi ene içindeki se- yahat mevsimini faaliyet içinde ge- girmiştir. Kutup tayyareleri 1994 de 2773 saatlik uçuş yapmış ve 400,000 kilo metre geçmiştir. 1095 seyahat mevsiminde Şimal de nizyolunu istismar için 100 gemi 230,000 yükle kutup mntakasını geçmiş ve hükümetin plânını yüz- dö 113 nisbetinde tahakkuk ettir. miştir. Ayni sene içinde şimal yos Yandan ancak 4 gemi geçmiş oldu- | ğu halde 1985 de yüksek ar? hat- tadan geçen gemiler mühim ilmi tetkikler yapmış ve kutuplarda ser-| best seyahat bakımından mühim bir rekor kırmıştır. Bu gemiler 82 derece ve 41 dakika arz hattma | lardı, Ayni see İğinde ku. arecileri yeni sekiz hava volu keşfetmiş ve 1,150,000 kilo- | metre katederek yük Ye posta ta- dm, 1036 soyalat mevsi - minde Sehmidt muvaffakıyetli faa- Myetlerinin mükâfatı olarak nişan. larla taltif eğildi, 087 de gimal yolundan bin milyon tonluk yük taşım- maâ$i Ye uçuş saatlerinin iki mlali- ne çıkarilmasi kararlıştırılmıştı. Sehmidt bu uğurda da büyük gay ret gösterdi. Ve Mmühlin muvaffas ksyetler kasandı. 1683 de bu yol için 45 milyon, 1086 da 485 milyon, “1087 de 578 milyon ruble sarfedilmiştir. Bu yol bir taraftan ekonomik is- tifadeler temin ettiği gibi, İçtimai ve kültürel faaliyetlere imkân ver- miş, arzm buen uzak yerlerin - de seneler zarfında 500 mektep Açılmış ve bu sene de 50 mektep dahâ tesis etmiştir. Gene bu hava- İlde 320 tıbbi müessese vücude gö tirilmiş bulunuyor. Behmidt'in son muvaffakıyeti ise bütün dünyanın dilinde bir destan teşkil ediyor. M1 Lg Köylerimiz ve köylülerimiz o- kumıya başlıyor ve mabüslari. dah gazete İstiyorlar, İspartânm Gelen dost nahiyesinin Afşar kö yünün köy sandığı azası, mebus- larma bir mektup göndererek köylerine TAN gazetesi gönde tilmesini istemişlerdir. Bizi pek mütehassis eden bü talep üzeri- Ne güzetemiz, bü köy sandığına Kâzetemizin abonesini hediye et- miye karar vermiş ve dünden İ- tiharen gazetelerinin gönderi » mesine de başlırimıştır. Afşar Köy sündığı azastnm mektubunu Aynen neştediyorür. Bü vesile &- le TAN köy sahdiklarma bir kö- lâylık Yapmayı düşünmüş Ve köy sandıklarına abone fiyata dan yüzde 80 teneilât yapıya kürar vermiştir, Ayhi zamanda köyü ve köylüyü alakadar eden meselelerle daha yakımıdan ve daha sıkı surette alikadar olma- Yı da ehemmiyetle nazarı dikka- te almıştır. a mean İ KÖYLÜMÜZ OKUMAK İstiyor Bizden Yardım Bekliyor ar... 'TAN,, köy sandıklarına yüzde otuz nisetinde tenzilât yapadâk il Afşar köy sandığından İspar. ta mebuslarına gelen mektup şü. dur Ankarada sayın mebtsümüz Ve ağamız Ibrahim Demiralay Beyefendiye Köylülerin kalkınması için gön derilen beş senelik programda bizim köyümüz için de bazı fay- İka vermemek f: İza masumu şerefinden mahrum ediyops İS a Okuyucu makaleleri Gayrimeşru Çocuk da Afiftir —Avukat B. Kemal Elbire— Gayrimeşru çocuk hakkınd. nızı okurdum, Mevzubahsolan Jane - tin çocuğuna baba olmamak ve nafa- tl hı oyalıyan, aldatan adam, bu fit kendini kurtarmış ölmüyor, O a« keşki Janetten olmuş sekiz çoc baba olmak ve babalığını kabul et - mek şerefini gösterme idi de müruru zamandan istifade ederek rezaletine tenezzül etmeseydi! ğunu inkâr ettiği. arlaştldr, günah ana ile masum çocuğa tiyor, Neden ?.. Kızlarm gebe kalır kalmaz dava et melefini tavsiye ediyorsunuz, Dünya ya gayrimeşru olarak gelmek, nesebi tashih edilirse bir leke ve ku: kil etmiyor. Psasen hüsnüniyet sahi. bi baba, buna tenersüil göstermiyor, Soruyorum: O masumun suçu ne» âlr? Eğer ahanm ki yazı atmak Çocu Bütün İbundan baba ne için mi Dun ne kadma ve ne de erkeğe bir ce» tertip etmikmiş diye ne hi lar? Herkes kehdi efâlinden #nesul İken yazık ki, o zavallı çocuk, babast- nin suçu yüslünden cemiyet İçindeki hakiki yerini bulamıyor. Babanın gü- hahmı çocuğuna yükletmek doğru mudur? Kanun, çocuğa 18 nin tashihi için ayrıca miş ise de çocuğ kini kendinin ehiz değildir. Hattâ Cümhuriyetin Os nuncu yridönümünde bu mesele naza ri itibara almımış kanunu medeni ile tesat teşkil eden (Af kanunu) neşre dilmiş, birçok masumların nesebi dü- geltilmiş, birçokları da oy zünden mürüru zamaha Bu arada b nm rızası şeri ko fide leydi er de olmuştur. güm, zava'lı mağultlarm hakiki yer « terini alabilmesidir. Her göcuk. meşru çocuk mienni ederim ki on beşinci yıldö İbi. şerefini kaybet bir tek fert kalmaz, Ciirahurivetimizini ilimde böyle yeri masumlardan Nebiha * Yalancılık ve Neticeleri Hemen her gün yalan söylüyoruz. | Esnaf söylüyor, işçi söylüyor, sanat- kr söylüyor, Herkes, yerine göre, v kiyete göre, çeşit peşit yalan söylü » yor. Yalan ve yalancı, bence ei“ leye ve sosyeteye en büylik fenalığı yapan düşmanlardır. Act tarafı şu: Her zaman, her yerde yalan söylis yen, biran doğruluğu sapm: bile, kendisini yalanm pençesinden dalı bilgiler vardır. Nahiye mer- kesinden evvel gerek nahiye mü. dliriyetinin ve gerekse kaymaka mıh çök beğenip takdir ettikleri gütel bir okuma salonu açtık, Şimdi bütün köyümüz gençleri burada faydalı bilgiler öğren. ektedir. Yalnız bir noksanımız olan yevmi gazetelerden birine daha abone olamayışımızdır. Se- bebi ise sandığımısda paramızın olmayışıdır. Düştndük? hepimiz bu noksanımızm da ikmali için köy namma satınıza müracaata karar verdik. : Bize ve köyümüz okuma sa İonumuza bir yadigirmiz ol. mak ütere İstanbulda çıkan “Tün gasetesine,, köyümün na muna bir senelik abone oluvere ceğinisden umudumuz olduğun - dan çök sevliyorus. Yüksek Vicdanınından köyümüz namına ba gazetenin muntaraman gön derilmesine delâletinizi bekleriz ve ellerininden sevinerek öperiz, Muhterem sayın mebusumuz.,, kurtaram “Yalar söyliyeh kanunen mesul ol masa dahi, ahliken mesuldür, Bu ah- Aki ceza, ihtiras ve menfaati tarafın dân körü körüne sürliklenen muhake miesizler İçih mevzubaholamaz. Mikroplar gibi insanı mahveden ya İlanerlıktan çekinmek için Descortes'- İ ut dediği gibi, mahkemeyi, his, ihtie râs ve manfaatten evvel koyunuz ve bu unsurları ikinei plânda bırakınız. Büyük adam, aklın kontrolüne tâbi olarak hareket edendir. Pukat bunlar eüderdir. Yalancılık cemiyetin mabau Tü ve İnsanin sosyal bir meyllü'*, CA süz geçinenler hemeh pek azdır. Ki sâca denilebilir yalandılık yavaş yavaş “aleoolisme,, gibi maddeten ve manen #hrarlı bir ihtiras haline giri- Hyor, Müsevi Lisesinden: Yakim Behar Kandıradaki Muhacir. lere Tohumluk Dağıtılıyor Kandıra (TAN) — Ziraat memuru Salâhaddin Selçuk, muhacirlere deği tılacak tohumluk mısır mübaysası için Adapasarına gitmiştir. İlk parti. de dağıtılacak misirların 18 bin kile yu bulacağı tahmin olunmaktadı Ködüeli Aygır deposundan buraya "Türkmen adi! bi Angio « Arap aygırı getirilmiş ve aşım İşlerine başlanıl.