September 12, 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

TAN SON HABERLER İki Taraf ta MAGMAMSĞİ BE Gpiyorli Bir Âsi Limanında Japon Gemilerile Çin | pört Esrarengiz âtaryaları Arasında Düello! Denizaltı Görüldü Cephelerde Henüz Hiçbir Değişiklik Yok, | Dün Haber Verdiğimiz Kartagena'daki Tahtelba- Japonlar Arasında Kolera Çıkmiya Başladı | hirin İki Olduğu ve Birinin Batırıldığı Anlaşılıyor Londra, 11 (TAN) — Uzak Şark harbi bütün şiddetile devam | O Londra, 11 (TAN) — Dün, General De Llano'nun, ösiler elin- etmekte ve iki taraf ta mezbuhane dövüşmektedirler. Pootung'da | de dört tahtelbahir bulunduğundan bahsettiğini haber vermiştik. Japon harp gemileri ile Çin sahil bataryaları arasındaki harp bü- | Bunu teyit eden diğer bir habere göre, âsilerin elindeki Huelva 3 (BAŞMAKALEDEN MABAAT) Bir Haftalık Tarih (Başı 1 ?nelde) ket ediyor. İlk nutuklarda bu iki dev- letin konferans davetini kabul etme» mesinden dolayı teessür gösterildiği gibi, konferansın kararlarınm bu devletlere bildirilmesine de karar ve- rilmiştir. Barış cephesinde müspet ve müva- zeneli bir gidişle güzel bir tesanüt kurulurken, Berlin — Roma mihve- ri üzerinde yakmlık tezahirleri ya- pılmıştır. Bu iki devlet, konferans te- sebbüsüne karşı şiddetli bir hücum vaziyetini müdafaa ediyorlar. Almanya ile Japonya arasmda ko- münizme karşı kurulan cepheye İtai- yanın da iltihaka hazırlanması, gerek Sovyetlere ve gerek barış cephesine N Çinde sam P Vaziyeti ha gün Şang- tün gün ve gece devam etmiş, fakat iki taraf ta bir netice elde ede- lg imalinde Wousoung'ta olduklı ba ları ikinci taarruz Madi iştir, Japonlar, müte. “oha, ,; Mkviye kıtaatı ve ağır tadırlar, sam hattında da harp bü- Paigy r- Pootung şehrinin da Simay helerinde: » Çinlilerin gönderdiği atı yerlerine varmış- <a —— i Tuncelinde pr Kültür wa, seliyetleri (Tan Muhabirinden) — İn Büy malümata göre, Tunce- vilâyetlerinde inşaat çok İk Siir. Evvelce ihale edilen Per- Mya irat — Pülür yolunun taah- kişi, İha kısa bir zamanda bitiri. “iş Alâşılmaktadır. Bu yol üzerin. ve Ne yapılmaktadır. Bunlar - İ iye mite memeleri hür. İlel metrelik Sünges köprüsü uştır. Mamekiye kadar olan yolun Heç iysi bitirilmiştir. Bu su- «ina, Mamekiye bağlanmıştır. ye 99le yolu üzerinde ayni isim- “iş mek'te birer beton köprü Tı, ilmaktadır. MA tin uman emniyetini te- & olan asker ve jandarma “İçin kışlalarla hükümet ii, el İnşaat fanliyetide ilerle- ki acikta #skeri kışlanm ve kayi “ binasının esaslı kısımları iy liştir. Pülür, Mameki, Na. deki kışlalarla Amut- ln ve Kabut jandarma ka Neg irilmek üzeredir. Pe 'de külitiir faaliyeti de iler- yg Bugüne kadar 12 muhte. YAA, tr mektepleri kurulmuş” ele geç ektepler, bir ay sonra faa- yay e klerdir. Bu suretle Tun- ola bitmiş veya bugünlerde bi- S0 den fazla modem bina ir, k “ybolan Tayyare Ak Hâl Aranıyor ekg”, 11 (TAN) — Levanefaki hey, 'armı aramakta olan Sov- leri fanliyetlerine devam et- GE. N 209 tayyaresinder ve le çilem hâlâ ümit kesilmiş de- i Sak 5 tayyareci muhtemel Ya hazırlıklı yola çıkmişler- eğ i by Wei İle Desir burnundan ha- “ley **İ, François Joseph arazi- hi, inmiştir. Genel Kurmay Başkanı Alman evralarında mea ll (A.A) — Presassocla» v. İk, Sirdiğine göre, Ingiltere ala, bea? Başkanı mareşal Sir De. e Mng Milzdeki hafta içinde Al ? larında hazır bulunacak İŞ # # 4 e ne m az Valera Pariste iy, AA.) — Irlanda Baş - Wera Parise gelmiştir. memiştir. Geceleyin Çin tayyareleri Japon gemileri üzerinde üçmuş ve bombalar atmış, Japon gemileri tayyare toplarile mu- kabelede bulunmuşlardır. Iki tarafım da bir netice alamadığı anlaşılmaktadır. Dün iki tarafında vaziyetinde hiçbir değişiklik O kaydo- Tunmamıştar. Poşanda Japonlar arasında 80 ko- lera vakası çıkmış ve yirmi kişi öl müştür. 60 bin kişili ktakviye Şimali Çinde Chansi'nin şimalin - den gelmekte bulunan Kızıl Çin Or- dusundan 60 bin kişi, Pekin — Sul- yuan demiryolu boyunca Japonların yapmakta oldukları ileriharekâtıma ar tik mukavemet cdemiyen Chansi'de- ———iki orduları takviye etmek üzere Sui- yuan'a doğru İlerlemektedirler. Kızıl- ların pişdarlarımın o şimdiden Sui - yuan'ın cenubuna vasıl olmuş olduk- ları söylenmektedir. Çinli müslümanlar isyan mı etmişler? Tokyo, 11 (A.A.) — Müukdenden bildirildiğine göre Sinkiang'ın cenu- bunda tehaşşüt etmiş olan 25 bin Çinli Müslüman, komünist fırkası tesiri İle isyan etmişler ve Kasügor'u işgal eylemişlerdir. Bunlar Uruchi is- tikametinde bir taarruz icrası maksa- dila simale doğru ilerlemektedirler. Sovyetler.ve Japon gemileri Tokyo, 11 (A.A.) — Leoul'den bil- dirildiğine göre, Sovyetlerin karakol gemileri, yeniden üç Japon balıkçı ge misini zaptetmişlerdir. Bu gemiler - den bir tanesi Sovyet sahiline on beş mil mesafede bulunuyordu. Japon tebliği Tokyo, 11 (A-A.) — (Tebliğ) — Şimali Çinde Tiyençin — Nankin de- miryolu üzerinde Hoüang-ho nehrinin sularının kabarması yüzünden hâsıl olan ve askeri harekâtı Son derece müşkülleştiren tuğyanlara rağmen Japon kıtaatı, Çin mevzilerine taar- ruz etmişler ve 9 eylillde #aat 11 de 'Tiyençinin 6) kilometre cenubugarbi. sinde kâin Machang ve Liuhetien şe. hirlerini işgale muvaffak olmuşlardır. 9 Eylül günü Japon filosu, Japon tayyarelerinin iştirakile Svatov ve Amoy limanlarını müessir surette bombardıman etmiştir. Şanghay cephesindeki" Japon kıtaatı Başkumandanı General Matsui | Arap Kongresi Ruhani Reislerden Yardım İstiyor Kudüs, 11 (A.A.) — Şamdan bil dirildiğine göre, Bludeni'de toplanan Arap kongresi, komisyonları tarafın- dan kararlaştırılan teklifleri ittifakla tasvip ederek dün kâpanmıştır. , Kongre, Filistindesi mukaddesi'ma kamlarm Yahüdilerin tehdidi altında bulunması tehlikesi üzerine papa- nm ve Avrupanın diğer ruhani şefle- rinin nazarı dikkatini celbetmiye ka- rar vermiştir. Kongre, âyni zamanda, Arap dev- let relslerine de birer telgraf gönde- rerek müzaheretlerinden dolayı ken- dilerine teşekktir etmiş ve Arap da- vası yolunda gayretlerine devamla. rını istemiştir, İbnissuut Harekete Geçti Adanada intişar eden Türksözü ga- zetesinin Şamdan haber aldığına gö- re, Hicaz ve Necit kralı İbnissuut, Londradaki mümessili Hafız Vehbiyi Cenevreye göndermeye karar vermiş tir. Ibnissuut, Filistinin teksimini ve Emir Abdullahın buraya Küktimdar yapılmasını protesto edecektir, limanına girmiş olan Campdenhill adlı bir İngiliz gemisinin üçün- cü kaptanı, bugün Daily Herald gazetesi muhabirine şu sözleri söylemiştir: “İspanyanın Cenubundaki « Hvelva Timanma 19 Temmuzda girdik. Birkaç gün sonra dört denizaltı gördük. Bun- ların üzerinde şu işaretler vardı: U 3, VU 24, U 35 ve U 36 bu denizaltıla rm tekrar hareket ettiklerini gördüm. İşaretleri gri bir boya ile kapatılmış- İı, Ve köşkleri üzerinde yazılı olan harfler yerine kaldırılması çok kolay olan siyah kumaştan harfler konul. muştu.,, Batan tahtelbahir Londra, 11 (TAN) — Ispanyol bü. kümetinin elinde bulunan Kartagena limanı açıklarında görünen esrarengiz bir tahtelbahirin topa tutulduğunu ve batırıldığını, dün haber vermiştik. Bu gün verilen malümata göre tahtelba- hirin suğa dalmasından bir müddet sonra deniz üzerinde birçok benzin ve yağ tabakaları görülmüş, ve bundan tahtelbahirin muhakkak surette bat- müş olduğu anlaşılmıştır. Âsiler bir İngiliz gemisini yakaladılar Bugün Kartagenadan verilen malümâ ta göre limanda görülen esrarengiz tahtelbahirler bir değil, ikiidi. Ve bunlarm biril batmıştır. Reyter'in Palma di Majorkadan ak dığı haberlere göre asilerin Kanarias giliz petrol gemisini zaptetmiş ve bu gemi Ceutaya götürülmüştür. Gemi. nin Ispanya hükümeti limanlarmdan birine petrol götürmekte olduğu anla sılmaktadır. Tayyare bombardımanı Asilerin iki tayyaresi dün saat 19 da Portbou'yu şiddetle bombardıman etmişlerdir. Telefatın çok olduğu ha- ber verilmektedir, Mültecileri taşıyan vapurlar Şimali Ispanyadan mülteciler taşı- yan birkaç vapurun Gaskonya körfe- zinde kazaya uğramış oldukları bil diriliyorsa da bu haber henüz teey - yüt etmemiştir. Ispanya Maarif Nazırı Hendana, bugün hükümet namma beyanatta bulunarak hükümetin, Milletler'Ce - miyetine başvurarak, İspanya harbi. ne müdahalesi yüzünden Italya hak. kında zecri tedbirler tatbikini istiye- ceğini söylemiştir. kdeniz konferansının dünkü toplantısı mühim vaziyetle. re şahit oldu. Konferansın riyase. tine ittifak ile seçilen Fransa Dış. bakanı M. Delbos söylediği nutuk. ta vaziyeti mükemmel bir surette tahlil ederek Akdenizin çok tehli. keli günler yaşadığını ve bu tehli. İ keyi mutlaka bertaraf etmek lâzım İdiresindeki taharri heyeti, | geldiğini anlatmış, daha sonra Sov. yet Rusya murahhası M. Htvinof beyanatta bulunarak mühim bir nokta üzerinde durmuştur. Bu nak- ta konferaasın muvaffakıyetsizliğe uğraması takdirinde Sovyet Birli. dinin doğrudan doğruya faaliyete geçerek haklarını temin edeceğini söylemesidir. Sovyet Hariciye Ba- kanı söylediği nutukta, Sovyet Rus- yanın Italyaya gönderdiği son n0- talarda sarih oObir (o surette mesuliyet yüklememekle beraber sarahate yakın bir ima ile Sovyet Rusyanm kanaatini ifade etmiş ve korsanlık hâdiselerinden Italyayı mesul tutmak lâzım geldiğini an- latmıştır. Nyon konferansının gaye ve mak- sadı, korsanlık hâdiselerine mâni | YAZAN: ÖMER RIZA DOĞRUL ; ... olacak ameli tedbirleri almak oldu- ğuna göre burada Akdeniz mesele- sinin mevzuu bahsolmasma yahut korsanlık hâdiselerinin mesüllerini tayin edecek tahkikatın açılmasına imkân yoktu. Bay Litvinofon da Rusyanın notalarında ilzam olunan sarahati imaya çevirmesi bu yüz- dendi. onferansın mesaisine dair neşrolunan tebliğ ve verilen malümat, herşeyden evvel Italya ile Almanyanın her inkişaftan haber. dar edileceğini, ve bu devletlerin de verilecek kararları tatbika iştirak etmeleri için mesai sarfolunacağını anlatıyor. k Bundan maksat Nyon konferan- sım muvaffakıyetsizliğine karşı gelmek ve miisbet bir neticeye var. ma imkânlarını çoğaltmaktır. Çünkü Italya gibi Akdenizde mü- him bir coğrafi vaziyet sahibi olan bir devletin, Akdeniz emniyeti ile ulâkadar olmaması ve ameli tedbir- lere iştirak etmemesi, hiç şüphe yok ki tedbirleri aksatır, belki de bu tedbirlerin maküs bir metice vermesine saik olur. Çünkü alman tedbirlerden maksat emniyeti sağ- lamlamaktır. Halbuki maküs bir Getice ise emniyeti emniyetsizliğe çevirir, Ve telilikeyi büyütür. Bu bakımdan konferans dün me- salsine çok iyi baslamıs ve Akde- üizde emniyet mmtakaları vücude getirmek yolunda adımlar atmıştır. Konferansın hedefi sulhün tak- viyesi ve tehlikenin bertaraf edil. mesi olduğuna göre bu yolda yü- rürken bu hedefleri aksatacak hâ- dise ve hareketlerden çekinmenin gok doğru olacağı şüphe götürmez. Belki bu çekinme konferansa işti. rak etmiyen devletlerin de neticeyi kabul etmelerine saik olur ve bü su. retle korsanlık hâdiseleri ve teh- AŞ AŞ KM ŞEŞEN AM ei ? Hollanda | |, * Tahtına ; : Bir Vâris O 9 Hollanda Kraliçesinin damadı Prenses Juliana La Haye, 11 (TAN) — Hollanda Kraliçesinin kızı Prenses Juliana yıl. başmda, Hollanda tahtına bir varis dünyaya getirecektir. Evvelki gün, hanedan doktorlarmdan ikisinin Tes. men ilân edilen bir komüniki ile bu haber, Hollanda halkına tebşir edil. miştir, Ayrıca, Prenses ve zevci halka bir rica mektubu neşrederek kıymetli he. diyeler istemediklerini, milletin sevin. cinin kendileri için en büyük hediye olduğunu ilân etmişlerdir. Akdeniz Konferansının Mesaisi Hikeleri de tamamiyle bertaraf edi. lir, ünunla beraber Italya ile Al- manyanm konferansa İşti. rak etmemeleri yüzünden konferan sın kârarlarıma karşı alacakları va- ziyetin mühim olduğu muhakkak. tır. Çünkü konferansın kararlarını suya düşürmek için vuku bulacak her hareket, veya ihdas edilecek vaziyet, çok tehlikeli neticeler ve- rir. Fakat konferansın korsanlığı ortadan kaldırmak için vereceği ka karşı bir meydan okuma hareketidir. B, Mussolininin yakında Berline yapacağı seyahat te bu yolda bir te- zahür olacaktır. Bunu en nümayişli bir şekilde hazırlamak için elden ge- len her şey yapılmaktadır. İlk gieş tecrübesi iğer taraftan Uzak Şarktaki hâdiseler gittikre mühim bir şekil alıyor. Milletler Cemiyetinden ayrılan devletlerden ikisi Avrupada İspanya dahili harbi adı sltmda müz- min bir harp vaziyeti devam ettirir. ken, bu zümreden olan Japonya, U- zak Şarkta doğrudan doğruya harbe tutuşmuş bulunuyor. Bu ateş tecrübesi, barış aleyhtar- larmın ümidine uygun çıkmamıştır. Çin, ilk hamlede kimsenin bökleme- diği yolda bir mukavemet göstermiş- tir. Bu başlangıçtan netice hakkında hükümler çıkarmak elbette yanlıştır. Japon ordusu seferberliğini bitirdik- ten ve büyük ölçüde olarak cephe ü- zerinde toplandıktan sonra hiç şüp- hesiz Japonların askeri muvaffakı- İ yetlerini duyacağız. Çinliler de bu inoktada kendi kendilerini aldatmı- yorlar. Çin mukavemeti akat Çinde askeri muvaffakı- yetin mânası nedir? İktisadi dertlerine seri çareler arıyan Japon- ya, 1931 de, Mancuride olduğu gibi, bu defa bir iki sert nümayişle Çinli- “leri yıldıramamış ve kolay muvaffa- kıyetler elde edememiştir. Aksine 0- İlarak ciddi bir askeri mukavemetle | karşılaşmıştır. Bunun neticesi şudur: /Japonyanın denizaşırı büyük bir har- bi ve bunun yıkıcı masraflarını göze ölması icap edecektir, İ “Çin zaptedilmekle bitmez. Çinlileri öldürmekle tüketme ihtimali yoktur. İ Çinde harbi sanat haline koyan, ilk ihtilâl günlerinden, yani 26 seneden- beri devamlı surette döğüşen insanlar vardır, dört senedenberi de münta- zam bir ordu ve modem malzeme peyda olmuştur. Hududun diğer ta- rafında hudutsuz ihtiyat malzemesi | bulunduğunu hesaba katmak Jâzım- dır. Bu şartlar karşısında, Japonların bütün askeri mfuvaffakıyetleri, Çin İejderini uyandırmaktan ve Çinde gu- Jurlu ve canlı bir milli birlik kurmak- İtan başka netice veremiyecektir. Ja- İponya, bunu yaparken de kend! aske- ri kudretinin ve harici itibarınmn bir kısmını kaybedecek, berbat iktisudi vaziyeti, büsbütün içinden çıkılmaz bir hal alacaktır. Tecavüz harbi işinin nazari suret- te zannedildiği gibi, kârlı bir iş ol- madığınm böyle bir tecrübeden geç- mekte olmasını barış cephesi lehine bir kâr diye kaydetmek caizdir. Ahmet Emin YALMAN Macaristan ve Küçük Antant Budapeşte, 11 (A.A.) — Kabine toplanarak hariciye nazırı Kanyanın beynelmilel vaziyet hakkındaki iza- hatmı dinlemiştir. , Siyasi mahafilde beyan olunduğu» rarların bu şekilde bir mukabele |na göre, Kanya, Cenevrede Macaris- göreceğine ihtimal verileceği: sıra | tanın Küçük Antant devletleriyle mü henüz hulül etmemiştir. Belki de | Dasebetleri meselesini müzakere ede- bu sırs hiç hulül etmiyecektir. cektir. Küçük Antant her şeyden ev- Görülüyor ki vaziyet henüz bed. | vel akalliyetler meselesini esas iti binliğe müsait değildir. Bilâkis her | barile halletmedikçe Macaristan ile kesin harpten çekindiği bu sırada |bu memleketler arasında hiçbir teşri- bir harbin çıkması ihtimali her va. | ki mesaiye imkân görülmemektedir. kitten daha zayıf görünmektedir. alya ile Sovyet Birliği arasm- | Limited şirketlerin sermayesi daki hâd ihtilâf bile, tehlikeli sayi- Ankara, 11 (TAN) — Deyler Şü- lamaz, Çünkü coğrafya, bu iki | rası, limitet şirketlerin sermayelerini memleketi, tehlikeli ve umumi sul. | azaltma kararını vermeden önce, "k- hil ihlâl edici bir vaziyeti ihdastan | tısat Vekâletinden müsaade almaları. alıkoymaktadır. ni kararlaştırmıştır. ge