5 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

lerde isi Ahlâk azan: M. Turhan TAN t Mahmut Kemal İnal, son! rın Türk şairleri adlı ger. mükemmel eserinin henüz dinci cüzünde meşhurlardan Mahmut Nedim Paşanın ha- ikâye ederken şu satırları ya- Sağır Ahmet bey zade Meh - rf yeni Osmanlılar cemiyeti- Trbalusgarp ılunan amucası Mahmut Ne-| kayı sadarete getirmek eme - , Mahmut Paşa da cemiyete İrde bulunuyordu. Cemiyet &- (Çırçır çayırındaki müzake -| te yöre - Ayetullah deri Suphi beye (paşa) an - da sadrazam Âli paşaya ha- i. Suphi bey mükâfat olarak hezaretine tayin olundu. Mah a valilikten azledilerek tedip nbula getirildi. Fakat o, doğ- paşanın konağına gitti, Pa- Tuna kabul etme: “Affa olmadıkça buradan çıkmıya- diyerek bir odaya kapandı, ece konakta yattı. Âli paşa âciz kalıp kabul etti, Mah- a ne söylediyse söyledi, affe , Memuriyetine tayin olun- İpaşa Giritteyken vükelâ mec »ssislerindendi » rİvayı öylenilen sözleri » bazı ilâ -|7 ihbar edermiş. Hattâ mec - suf Kâmil paşa: “ÂN paşa eselesini halletmeden döner. klar bile arabasına toprak lediğinden Mahmut paşa bü-| ınlar bile arabasına s1...” su- hozmuş. Mahmut aşaya ve emniyet O da bu vasıta ile padişaha aralarını geldi, itimat yazarak a İstanbula nut paşa cuma günleri Âli yalısına giderek tenhada kapanır, teveccühünün de- niyaz eder dururmuş. Fakat lan nisbetini de muhâfaza e- nisbeti Âli paşaya bozdurt- istemiş. Bununla böraber ünes eteğini ve ayağını öp. paşa ile mücadeleden de ge- ızmış. Meselâ kendisi bahri- 1 İken seraskerlikte bulunan Aİ Sadıkzadenin Eşyaları Dün Getirildi Kaza Yerine Bir Ehlivukuf GiHi a bulunan a oturan vapurunda tea. şyasını dün Konya vapuru lima- nımıza getirmiştir. Kony Sadıkzadedeki eşyay vel tesbiti delâil y vapuru a alınmıştır. Karaya oturan vapuru mahalli de tetkik için teşkil edilen üç kişilik Tari vapuru ile kaza tir. Komisyor Sadikzade vapurunun bugünkü va- ziyetini gözden geçiren kiymetini takdir edecek ve kurtarılabildiği tak- kıymetiyle k dirde gemi yapılac masraf miktarı hakkında Denizt a re bundan son- vaziyet mahkeme niyabe yle tesbit edilecektir. Yalnız, vapur çok eski olduğu Için kurtarıla! se dahi tamir ettirilemi- İ göz önünde tutularak orada anarak enkazı satılacaktır. Sadikzade (ovapurunun o suvar Cevdet te dün Konya vapuru ile miş ve vapurun şiddetli fırtına sebe- biyle karaya oturduğuna dair rapo- runu mahkemeye vermiştir. —— Maarif Vekâleti Müsteşarlığı Vekâleti Ankara, 4 (TAN Muhabirinden) — Maarif Vekâleti lim ti müsteşarlığına, ta- e heyeti reisi İhsanın ve orta tedrisat umuz müdürlüğüne şu be müdü: den “Hayrinin vekâle- ten tayin edildikleri haber alınmış- — —— ki ai Hesapları an belediye koo- e kooperatifin he- Avni paşanın aylığı arttırı. mut paşa, öyle bir İütfa ken- lâyık olduğunu ıyni suretle sevindirilmek tazam Âli paşaya müracaat ün red cevabı alınca onun olduğunu © düşünmiyerek rika sunar ve meramına ©- zannetti » nut Nedim paşa - malüm ol. ere « Âli paşanın vefatında 1 oldu. Fakat her İşe padişa-| , parmağını karıştırmağa ından, devletin ve hüküme- unu altüst eylediğinden (11) sazledildi, Bu on bir ay zar- ş seraskerle dört bahriye, e, beş maliye nazırı, altı müşiri, beş sadaret ve altı müsteşarı değiştirmişti. Va- tasarrıflar ise o müddeti. ma taşına dönmüşlerdi. asrın Türk şairleri” nden noktayı da öğreniyoruz. Nedim paşa bükemediği eli yaklar altında sürünerek ve sonra delice işlerinden| çalırken halka şiirle öğüt de ihmal etmezmiş. Şu iki 2 bu yolda yazdığı manzu. dir: vüfuza olup muttasıl ne tagyiri vas'u asıl yetü mekânet budur! asa evvel, ne sonra basıl! ğe #leri dünyada bu devletli- lerin tantanadır cümle meali boştur rbei endohü gamı kendi bilir iraktan hoştur! sekten anlıyoruz ki eskile - ahlâkı geniş mıkyasta bo- Gençlerimizin onlardan ib- zü ve sözü dürüst bir nesil * sahasına çıkmalarını te - çıkacaklarını da ümit ede- öpmeli, ne de öptürmeli. yazesi amma ki İtetkike ba; gilik heyet çalışmıya Ağmi iş için ayrıca fettişi de memur edilmiştir. Müfettiş- İler dün kooperatif müdürü ile temas &derek bazı defter ve evrakı alarak lamışlardır. —— Mezarlıklar Park Olacak Belediye, şehir dahilinde evkafa a it olmıyan rlıkları kaldırarak yerlerinde bahçeler tesis rar vermiştir, Bu mezarlıklardaki ke- | mikler toplatılıp şehir haricindeki mezarlıklara gömülecektir. Rastlana- cak tarihi taşlar da müzeye kaldırıla- caktır. Bu işler için belediyenin 940 senesi bütç icap eden ta ta konulaca me: niye ka- ine GÜNÜN RESİMLERİ : pen dudak kadar öptü. « de kirlidir. a ov. “İmak üzere antrepo İLİ İstanbul Maarif idaresi, yap- tığı tetkikat neticesinde İstanbul- da ilk tahsil çağında bulunan bü- tün çocukların, pedagojik usulle. re uygun bir mesi için, dahilinde binasına lüzüm olduğu neticesi- bu mektep binalarının yapılması ve ders ne varmıştır. İdare malzemelerinin tedarik edilebil- mesi işlerinin şehir bütçesiyle te min edilemediği takdirde bir is. tikraz aktedilmek suretiyle — bu işin esaslı surette halledilmesi - ni teklif etmişse de vilâyetçe bu na imkân görüleme Böy » lelikle şimdiye kadar olduğu gi- bi şimdiden sonra da idari bir şe- kilde işin idare edilmesi muv: fık görülmüştür. Bunun için de üç sene zarfında tahakkuk etti. tir. olmak üzere daha 47 ilk mektep ! İ rilmek üzere bir mektep binala- | ri İnşaat proğramı hazırlanmış - Bu programa göre üç zarfında mektep binası inşaatına b tar. sene altı yüz bin Hira sarfedilecektir. 200 bin liradan ibaret olan ilk parti bu seneki maarif bütçe ne konulmuş bulunmaktadır. Meclis bu tahsisatı kabul et - üği takdirde hazirandan itiba - Bu i- in lira ile yapılacak mek teplerin biri Bakırköyde, biri Ye Koskada, biri de Üsküdarda yapılacaktır. Beyoğ- lunun Tüneldeki eski Mevlevi tek kesi yerinde de modern bir mek- tep binası kurulması düşünül - müş İse de bu seneki | bütçe ile buna İmkân olmadığı görülmüş. tür, rün inğanta başlanacaktır ki yüz apıda, biri GÜMRÜKTE : İ İran İle Müşterek Gümrük Binası Türkiye — Iran gümrük anlaşma- sının tatbikatından olarak Gürcübu- ak ve Bazirgân yolu üzeri ve 45 bir ta inci hudut ği- n toprai na isabet etmek üzere müşlerek bir bina yaptırılması takarür etmiştir. binanın ortasında polis ve güm rük muayenesine mahsus salon bulu- nacak ve her iki taraf kendi toprak- ları üzerinde mütekabil gümrük bü- roları tesis edeceklerdir. Bundan murları İ başka her Iki taraf me in ikametgâh ve İnşa edilecek ve bütün masraflar her iki hükümetçe İnşaat ik- mal edildikten sonra transiti kolay- İlaştırmak maksadiyle gümrük for mütesaviyen ödenecektir. | maâlitelerinin sadeleştirilmesi yolun- | da da tedbirler alınacaktır. Bina müş İterek olmakla beraber her iki taraf| gümrük muayenesini kendi kanun-| İlarına göre yapacaktır. 4* Gümrük Bâşmemurluğu memur şeflerinden Mahmut Andiş 40 ya, anbar memurlarından Emin Oz- 4 | uysal 35 liralık memur şefliğine ter. fi etmişlerdir. Tire- İBELEDİYEDE ; (vilâyet ve Belediyenin İ o Masraf Bütçe Belediye daimi encümeni Vali ve “Bolemtyo” Rett try EYİ İtinde dün öğleden evvel ve ö | 0 yete ait masraf bütçelerini hazırlamıya başlamıştır incümen Cuma gününe kadar mas- raf bütçesi hakkındaki tetkiklerini de bitirerek meclise verecektir. İ Yeni bütçede memur adedi üzerin- de mühim miktarda tenkihat yapıl- olarak kabul edir atın mühim bir kismi, mün m Bu tenkih. İ hal bulunan me İ dilecektir. e rivetlerle temin &- Cezalandırılan Esnaf Son ay zarfında İstanbulun muh- telif kazalarında 47 esnaf pazarlıksız satış kanununa muhalif hareketlerin den, 28 kişi de sokağa tükürdüklerin- den dolayı belediye zabıtası tarafın dan çezâlandırılmıştır. 4 Eminönü meydanının genişle tilmesine ait ikinci plârla istimlâki ne karar verilen Mısşir çarşısının alt kapısındaki sekiz dükkânm sahibine dün tebligat yapılarak takdir edilen bildirilmiştir. Bu adar yıktırılacak kıymet kendilerin, ükkönlar iki ayâ tır. MHMABERLER Istanbula 47 Ilkmektep Binası Daha Lâzım Bu Sene Ayrılan 200 Bin Lira Tahsisatla Ancak Dört Bina Yapılabilecek Yugoslavyalı Talebeler Dün Geldiler Şehirde Muhtelif Ziyaretler Yaptılar | ük: 0 Belgrat Üniversitesine bağlı sek mimari şubesi talebesinden niştir, Altısı kız, nt olan dost niversitemiz trenle şehrimize gel! çü profesör ve doç oslav talebeleri namina doktor Sühey! e do- çent Sabri Esat Güzel Sanatlar Akademisi müdür muavini Refik ile bir talebe grupu tarafından karşilan- Unver, mışlardır. Yugoslav gençlerine istasyonda bir büket verilmiş ve kendilerine “hoş geldiniz,, denilmiştir. Talebe Istan- bul Kız Lisesinde misafir edilmiştir. Yugoslavyalı gençler, Güzel lar Akademisi tarafından Novotnide verilen öğle yemeğinde bulunduktan sonra Yüksek Mühendis Mektebini, İ Dolmübahçe sarayını ve resim gâle- risini ziyaret etmişlerdir. İ 5 —— MÜTEFERRİK : Temmuzda Bir Tarih Kongresi Toplanacak Bu sene Temmuzun beşinde İstan bulda beynelmilel bir tarih kongresi toplanacaktır. şimdiden başlanmış ve alâkadarlara programları dağıtılmıştır. Kongre ta- Tirmmtens gybesi üzerinde çalışacak- tır. Dünyanın ff bütün âlimle ri davet edilmişlerdir. Bir Gencimizin Muvaffakıyeti Neyyire Arda isimli bir ge miz, Atnerikanın Kolombiya Üniver- sitesinde felsefe tarihi doçentliğine tayin edilmiştir. Neyyire Arda eski - İprotesörlerden Hacı Adilin kızıdır ve bir kaç sene evvel Istanbul Üniver sitesinden felsefe lisansı alarak dok- tora İmtihanı vermek için Amerikaya gitmiş ve bu muvaffakı- yetle vermişti. Geçen sene Kolombi- ya Üniversitesinde vazife alan Istan- bul Üniversitesi Reichenbach Amerikadaki derslerine i anı felsefe profesörü rahatsızlanmış profesörün derslerini vermiye Ney- devam ederken ve İyire Arda doçent sifatiyle memur e- dilmiştir. # Denizbank elinde bulunan an- İ trepolardan halı ve Eminönü antre- polarından maadasının bu ay başın- dan itibaren anbar olarak kullanıl. | masma başlanmıştır. EMEA kişilik bir Yugoslav talebe grupu dün | vardır. Kongre hazırlıklarına | | i ortalarına ski Mimari Eserlerde Yıldız Altı Köşeli midir? S5 — Eski Türk mimari eser- lerinde yıldız altı köşeli ve bugün beş köşelidir. Bunun sebebi nedir? C — Yıldız yalnız o Türklerin bir İletler, y ızla rlu bir işaret olar dır, E rinds ay dızı veyahut Y ldız altı i bile B köşeli değil kullanılmıştır ve K leymaniyedeki ında çok şualı yıle na yaptırdığı Sü - meşhur Tabhanesi * dızlar var- hapishane kapısında da eklindeh çıka- alı olmuştur Bu bususta (Tor deri üzerine a . S — Atamızın Arıt- Kabri & çin hazırlanan projeler üze - rinde kali bir neticeye varıl dı mı? Varıldı ise kimin ese- ri seçilmiştir? ehemmiyetine bi“ naen bu husustaki tetkikler henü# neticelenmemiştir. . S—Mühendis mektebi mezun larına (yüksek mühendis) diyorlar. Fe nfakültesi kim ya mezunlarının unvanı da (kimya mithendisi) dir. İkisi de yüksek mektep olduğu hal de kimya mühendislerine de neden (yüksek kimya mühen- disi) #enmiyor? mühendisliği ismi an- te Fen Yekült mezun- larına verilebi Halbuki Nafia Fen mektebi mezunlarından kurs” gören- lera-de mühendis de: Bunlar» “İla yüksek mühendis mektebi mezun- larını ayırmak “için yüksek mühen - dis denilmektedir, o İspanyol müziğinin en kompozitörü kimdir, bunların eserlerinin plâkla « rı burada bulunabilir mi, rad yolarla veriliyor mu? C — İspanyol musikisinin en bü yük kompozitörü Albenizdir, kendisi Valencialıdır. Bir de Granados var dır. Bunların opera parçaları da vardır. Eserleri radyo # le verilmektedir. Plâkları da mev cuttur. Fakat burada bulmak güç * tür. Ismarlamak' lâzımdır. Ss Prost Geliyor Şehir mütehassısı Prost bu ayın ru Paristen şehrimize gelecektir. Taksim bahçesinin plânı ni yapan mühendis Gotye dün İzmir- den şehrimize gelmiştir. Mühendis burada Prostü bekiliyecek ve Tak- sim bahçesinin plânını şebrin alacağı şekle göre tâdil edecek Yeni İktısat Müdürü Belediye iktisat müdürlüğüne Saf fetin tayin edilmesi üzerine açıkta kalan eski iktisat müdürü Asım Sü- reyya belediye sular idaresi idare meclisi âzalığına tayin edilmiştri. TAKVİM ve HAVA 5 Nisan 1939 ÇARŞAMBA Karına: 149 Rum 1355 Mart: 235 1217 1837 335 4 üncü ay Arabi: 1938 Sefer: 15 Güneşi 5.27 — Öğle İrindi: 1533 — A | star 2040 — tedi Gün: 89 mz Yurtta Hava Vaziyeti Yeşi istasyonundan a)t- nan malümeta güre, yurtta hava Trakya Kocaeli, Kge bölgelerile cerup Anadolu” sunda çok bulutlu ve çok mevzit yağış diğer bölgelerde mümiyetle bulutlu ge6” niş, rüzgârlar cenup Anadolusu ile Trak* ya ve Bae bölge tmm all, diğer bii” selerde umumy bi istikamette orta kuvvetle eser meteoroloji “Dün İstanbulda hi a ge” de 40 ava taz” yikı 750.6 milimetre fdi. Sühunet en yük” sek 14 ve on düşük 7 santigrat olarak kay” dedilmiştir. a cok bulut