5 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN Mühim Hâdiseler Arifesinde Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Ss fillerinin fısladığı bir takım #ayialara bakılırsa, Avrupa yeniden şek mühim hâdiseler arifesindedir ve bu mühim hâdiseleri Finlanda meselesi doğurmaktadır. Finlanda meselesi, Milletler Cemiyetinin ver. diği karar üzerine yeni bir mahiyet aldı. Sebehi, Cemiyete mensup dev. Tetlerin Finlandaya yardıma davet olunmaları ve bunlardan Yardımı kabul etmeleri, giltere ile Fransanın, Finlar. zim gelen her yardımı yapacaklarını bildirmeleridir. İngiliz, Fransız Amerikan, İtalyan tayyare ve top. larının Finlandaya bol bol muvasa. Jatından sonra Finlandanın kücük çapta bir umumi harbe sahne olması bekleniyor. Bu suretle Finlanda, hir bakımdan İspanyaya benziyecektir. İspanyadaki, cilmhuriyetçiler bolşe.| vik sayıldıkları ve Sovyetlerle sol. cuların hünlara yardım ettikleri gö. rülmüş, buna mukabil Almanlarla İ. talyanlar da General Frankoya yar. dım etmişler, bu yardım en yeniş ölçüleri aldığı için İspanyadaki sağ. <ılar, sollara galip gelmişlerdi. on günlerde Avrupa siyasi mah. çoğunun assa İn. Finlandaya gelince vaziyet büsbü. tün değişiyor. Bir kere harp dahili değildir, haricidir. Ve Sovyet iği Me vuku buluyor. Dünya efkârı u. mumiyesinin pek büyük bir kısmı Finlandayı tecavtize uğramış say. maktadır. Hattâ Milletler Cemiveti haricinde bulunan Amerika ile İtal, ya da bu düşünceyi beslediklerini gösteriyorlar, Sovyet Birliği ile Finlanda, bilfiil muharebe edivorlar, Ve Almanyanın Finlandaya silâh vermemekle, gön. derilen silâhların © topraklarından geçmesine müsaade etmemekle, hat. *â bütün sempatileri Finlandaya 0- Inn İskandinavyalıları tehdit ederek geniş yardımlarda bulunmaktan alı. | koymakla Sovyetlere müzaheret et. | tiği göze çarpıyor, Fakat son günlerde - İngiltere ile sa Finlamı rdrma karar verdiler ve bu kararlarini bildirdi. ler. Bu kararın Sovyetlerle Almanlar srasında yeni bir teşriki mesai ze. mini açmak üzere olduğu anlaşılı. Yor. Verilen bir habere göre nazis lerin rüçsası ile Alman kuvvetleri. hin başkumandanları bu zemin üze. rinde müzakereler yapmakta ve yı Pılacak teşviki mesai hedeflerini tesbit ile tadırlar, in şartlarını ve | meşgul olmak. Pİ bu merkezde ise Avrupa. İz şimalinde başlıyan harbin geniş. mesi, gün meselesi olur. Nazistlerin, müttefikler | tarafın. p Finlandaya yapılan ve yapılacak Şa arda bahane sayarak Sov. ge irle askeri teşriki mesaiye doğ- adım atmak istemeleri, Sovyetle. e lerle muharip vaziyete ye ek için takip edegeldikleri Pan uygundur. Nitekim Polon San de bu şekilde hareket la > müttefiklerin Sovyet ime harp ilân etmelerini bekle, ei esin Finlanda mesele. e şekilde istifade etmek zet siyasetinin bu tup tutmıyacağı idir. Bu istikame: istikameti beniz belli de. p tutmanın Sovyet bizm namına ağır bir darbe teşkil Bil esi şüphesizdir. Çünkü Sovyet liği, Finlanda meselesini tek ba, Yaa halledememiş ve ancak Alman, yanm yardımile bu küçük harbin i. sinden çıkmış sayılacaktır, #atvetinin böyle bir lekeyi mesine ihtimal verilemez, ü Onun için mühim hâdiseler arife. nde bulunmakla beraber gecenin bu hâdiseteri doğurmaması İhtimali e henüz mevcuttur. Romada, Rumen - Macar Minâsebatı Görüşülecek ran 4 (A.A) — Politika gazete. in muhabirine göre Macar harici, Ye nazırı Kont Czaki Romayı ziyareti *masında — İtalya hariciye nazırı Kont Ciano ile miilâkatta bulunacak Ve bu mülükatta Rumen - Macer Mmünasebetlerindo mutavassıt bir hal Sreti bulunabilmesi ihtimallerine büyük bir ehemmiyet verilmektedir. bir vaziyet cenubu şarki Av, Yüpası vaziyetini tarsin eyliyecak tir. Sovyet kabul et, Adapazarı seylâbına ait ilk resimler; Sağdan sıra ile: Trabzon köyünde kurtarma ameliyesi, sellerin istilâsına maruz kalan Sakarya Mektebi sokağı ve köylerdeki halkın kurtarma faaliyeti Dicle Nehri de 6 Mefre Yükseldi Adapazarında Sular Çekilmeğe Başladı Diyarbakır, 4 (Tan Muhabiri bil- diriyor) — Eriyen karların ve yağan yağmurların tesirile Diçle nehri altı metre yiikselmiş, Bismil kazasının bir mahallesi su altında kaldığından â. halisi derhal başka yare nakledilmiş- tir. Batman çayı üzerinde demiryolu sü inşaatında çalışan ameleler bir ada üzerinde mahsur kalmışlar. dır. Kendilerine kelekler ile yiyecek gönderilmiş ve kurtarılmaları için çalışmalara başlanmıştır. ADAPAZARINDA Adapazarı, 4 (A.A.) — Sakarya su- ları Adapazarında dündenberi on san tim daha düşmüştür. Şehrimiz için tehlike zail olmuştur. Su altında ka- lan mahallelerden üçünün suları çe. kilmiştir. On mahalle ve 15 köy su- ar altında olmakla beraber endişeyi mucip bir hal yoktur. Devamlı yağışlar olmazsa on güne kadar suların tamamen çekilmesi w- mulmaktadır. Adapazarı*Hendek yo” lu üzerinde ve Sakaryanm yakınında şosedeki ahşap köprülerin tahammül vaziyetleri malüm olmadığından kam yon ve yük arabalarının geçmele ine henüz müsaade edilmemektedir. Bu zden yolcu nakliyatı aktarma su- tile yapılmaktadır. Kışlık mozruat mahvolmuş, mandalar ölmüştür. Kütahya, 4 (A.A) — Değirmisaz- da Tinyit kömürlerinin üzerinden nakledildiği büyük köprüyü seller si- dığından Etibankın istasyona kömür getirmesi imkânsız bir hale gelmiş. tir. Bu yüzden burada kömür buhranı başgöstermiştir. BOLUDA Ankara, 4#(A A.) — Boludadün gecedenberi yağmakta devam eden karın kalınlığı bu sabah 153 santi - metreyi bulmuştur. Bolu dağında daha fazla kar olduğundan otobüs s6. ferleri durmuş ve bu yüzden Istanbul postası gelmemiştir. o İzmir, 4 (TAN) — Ayvalık hattın. dan gelen Mersin vapuru açık deniz. de makinesi sakatlnan Kemal vı purunun imdadına gitmiş, vapurda. ki yolcuları ap Çanakkaleye götür. ve Kemal vapurunun tam beklemiştir. Bu yüzden Mersin va. puru dört gün teahhurla buraya gel- miştir, harekâtını kolaylaştırmak için # landaya hariçten yardun edilmemesi için Almanyanın bütün kuvvetile ça- Uıştığı göze çarpıyor. Siyasi makafile akseden bir rivayete göre, Hitler, Is- İveç ile Norveçten yardımı kesmele- rini istemiş, bu şekilde hareket edil mediği takdirde vaziyetin vahim ola İcağını söylemiştir. Bir rivayete göre, bu mealde olan bir Alman ihtarı İs- İvaç ve Norveçe verilmiştir. k Almanya ile Sovyetler arasında askeri işbirliğine doğru Bundan başka Mareşal Göring Rib bentrop, Himler, Hes ve Amira! Ken. İder ile diğer nazi rüesus, Hitlerin riyaseti altında toplanarak T'runsa ve İngilterenin Finlandaya yardıma ko- rar vermeleri üzerine Almanya ile Sovyet Birliği arasında #skeri bir İş birliği zeminini tesbit etmek istemiş. lerdir. Finlanda siyasi mahafilinin intiba na göre, Almanya, Sovyetlerin düş” İmüş olduğu müşkül vaziyetten istif; de ederek ona bir askeri ittifak ke” bul ettirmiye çalışacaktır. Bu münasebetle Finlanda hiarekö- tına Alman müdahalesinin nasıl vu- | ku bulacağı tetkik olunmaktadır. &oş nihayetine kadar Finlanda gephesine Alman ( kıtaatının 'kedileceğine pek ihilmal verilmiyor. İlkbaharda ise, Almanyanın nasıl bir askeri ve- İsiyette bulunabileceğini hiç kimse estiremez. Alman “ava kuvvetleri» nin müdahelesi tehlikeli olabilirse de kati bir netice İstihsalini temin eyleyemez. Mütefiklerin yardımı meselesi Finlandaya yardım ceryan gün HÂDİSELERİN © İtalya Kralı ile Papanın birbirlerini ziyaret etme- lerini müteakıp Sinyor Mussolininin de ayrıca Papayı ziyaret edeceği ve bu ziyaretin de iade olunacağı bildirilmiş, fakat daha sonra bu son ri- yaretler tekzip edilmiş; ve Almanyanın Roma Se- firi, birdenbire Berline hareket etmişti. İtalya liderleri ile Papalık makamı atasındaki münasebelerin salâha yü: iz tutması, Almanyada derin bir tesir bırakmış ve bu yüzden Her Hitler, Romadaki sefiri ile görüşmek ve vaziyeti anla- mak için Garp cephesinden Berline gitmek lüzu- munu hissetmiştir. Papanın son beyanatı da, Almanyada çok fena tesir bıraktı, Almanya Hariciye Nezareti namına re ile Fransa yapacakları mahiyetini gizli tutuyorlar, Amerika kongresine Finlandaya | EE 000,000 dolarlık bir kredi açıl İması ve Finlandanm bununla askeri yardımın ihtiyaçlarını temin etmesi İçin bir ünün “TEyMaki takan öluRücaktir * 500 Polonyalı tayyareci Finlanda için harp etmeğe karar vermişlerdir. İsveç gönüllülerinin sayısı gün geç- tikçe geniş bir ölçü almaktadır. Nor- veç ile Danimarka da yardima de vam ediyorlar. Bir Danimarkalı 50,000 liralık otomobil ir. Finlandanın Amerika- ya sipariş ettiği tayyareler tamamile ve kamyon göndermi İngiltere - Sovyet Siyasi Münasebatı Londra, 4 (A.A.) — Söyleniidiğine göre, İngilterenin Moskova elçisi Se- eds, tekrar vazifesi başına dönmiye. İcek ve ahval, elçinin İngilterede ki masin! icap ettirecektir. İ Buhâdise haddi zarında, Sovyetler iile İngiltere arasındaki münasebatın İdnkıtaş mahiyetinde ulmiyacsk bu münasebatın idamesi maslahatgü- zar tarafından temin edilecektir. Şu- rası da muhakkaktır ki, Sovyet mat- ve yosunun İlsanı, bu münssebatın, & dece nezaket münasebatı şeklinde de- | vam ettirilmesini bile kolaylaştı I mamaktadır. İÇYÜZ İ dit depoiaı “ FİN HARBİ MUNASEBETİLE Almanya, Sovyetler Ile Askeri İşbirl “Yapmıya Üğraşıyor Almanya,Finlere Yapılan Harici Yardımları Önlemek Istiyor Londra, 4 (Hususi) — Sovyetlerin İden güne kuvvetlenmektedir. İngilte- | hazırlanmıştır. o. ıı Son harp vaziyeti Bugün Sovyetlerin yirmi fayyaresi Tornla ve Abo üzerinde uçmuş ve bu de- miryolu merkezlerini bombardıman etmiş- Sovyet tayyarelerinin ve de Yanı mir bomba n etmesinden ha- riçten yerdım yapılmâsına mâni olmak İs- tediği sarih bir surette anlaşılıyor. Gündür Kareli bersihinda ve Ladags #ölü şimalinde bek çok yet olmamış ve nisbeten sükünetle geçmiştir. Söumusalmi ve Salli mıntakasında harp devam ediyor. Fin tayyareleri de mühim bir faaliyet göstermiştir. Bunlar Mur hattı Üzerine be- yarınameler ve resimler atmışlardır. Be- yanname fin hariciye nazırmın Molotof hitaben verdiği cevabı ihtiva ediyor. Bir İtelyen gönüllüsünün idaresinde ve içinde Pinlanda tayyareelleri bulunan Sa- vola tipl bir Finlanda tayyaresi, Pinlanda tayyarecilerine Us va- in Oesel adası ös- tünde bir ucuş yapmıştır. Finlendehisr Oesel üssünü man ve blurmansk'de kızıllar mütesd- 1, Sovyetlerin Uhtun'in Suo- mesalmiyi birbirine bağlam insa ettikleri demiryolunu tehrip etmislerdir. Sovyetler, Sumomoralmde harp eden kı“ tanta takviye kıtaatı göndermek İmkânı bulamadıklarından, alelâde Firllanda müf- tereleri bunları püskürtmeğe muvaffak olmuştur. Bütün Sovyet askeri kantinleri tahrip edilmiştir. Stokholmdan verilen bir habere göre iki Sovyet fırkası Aglajservide kuşatılmak zeredir. Times'in bir makalesi Teymls bugünkü makalesinde diyor kk Pinlandanın parlak ve o muvaffakiyetli hareketleri geçen on beş gün içinde bu memleketin kahramanlık tarihinde yer tu- bombardı. buatının neşriyatı ve Moskova ral- | acar. Finlandalılar resmi tabilğlerinin | hakiki olduğu gibi ve hattâ hakikatın da dünunda ve fakat asla fevkinde bulunma- dığını söylüyorlar, Pinlanda mukavemetinin kırılmaması bütün milletlerin menfaati iesbıdır. İN — söz söyliyen bir zat bu beyanata şu sözlerle mu- kabele etmiştir: “Almanya, Papanın veyahut başka herhangi bir kimsenin, Avasturya, Çekoslovakya, Polonya me- selelerinin halli hakkında doğrudan doğruya yahut dolayısile, tenkitlerde bulunmasına taham- mül edemez,, Almanya Hariciyesinin sözcüsü bundan başka Papanın Alman siyasi metodları üzerinde ahlâk münekkitliği yapmasını da itiraz ile karşılamıştır. Bir rivayete göre, Sinyor Mussolini, İtalyanın Berlin Sefiri vasıtasile Hitlre bir mektup gönde- rerek İalya Kralı ile Papanın mülâkatı hakkında izahat vermiş ve harbin yayılmasına karşı gel. mek imkânlarından bahsetmiştir. FELEK anan a a e a Gelecek Başka Şey Yok muydu? Yazan: B. FELEK ngilterenin maruf gazetelerin. den (Mençester Guvardiyen) adındaki gündelikte zelzele hakkında bir makale gördüm. Bir fen adamı nin kaleminden çıktığında şüphe ol. mıyan bu makaleye ve ona alt hari- taya göre, Anadolu zelzelesi Ameri- İkanın tâââ Büyük Okyanus sahile İrinden başlıyarak, (Los Ancelos) ta. rikile Meksikadan ve Orta Amerika- dan geçip Atlas Okyanusuna ve A. sür Adaları ve Tanca şehri üzerin. den Anadoluya gelen bir sarsıntı İ. miş, Şu halde bu belânım menşeli Ame. rika olduğu anlaşılıyor. Gözünü sevdiğim kismet, getire getire Amerikadan bize bu Aleti mt getirdin? Böyle sengin, böyle medeni ve mi. terakki memlekette gelecek başka tey yok muydu? Bu gazetenin verdiği malümat; pek muhtasar olmakla beraber, bizo kadar gelen hu zelzelenin oralarda bizimki ka tahribat yapmadığı, hele buradaki kadar cana mal olma. dı; nlaşılşyor. Zelzele mıntakasım.. dan gelen bazı fotoğraflarda bir kı- sım binaların çatlamış ve kağşamış olmasına rağmen, çökmediğini gör. düm ve İçimdeki ukde bir kere da. ha düğümlendi, “Ae bu kadar yapıların kötülüğünden mi?,, diye yine kendi kendime sordum. Bu sualin cevabını yerinde tetkikat ya. pacak mimarlar vereceklerdir. Ve, bu tahripkâr âfete karşı nasıl teç zatlanacağımızı efkârı umumiyeye bildirmesi bakımından bu tetkike de tez elden ihtiyaç vardır Haydi bu belâ geldi. Lâkin Ne diyelim; bari Amerikadan gelirken, Garp Cephesinde ,Hava Faaliyeti Fazlalaştı Paris, 4 (Hususl) — Havas Ajansı, askeri vaziyet hakkında şu malümatı veriyor; Sarre'in Garbında bir Fran- sız keşif kolu, Alman hatlarının 2 — 3 kilometre içerisine kadar sokulmuş tur. Bu hareket, Alman cephe terti. İbatının Fransız tertibatı gibi derin. İliğine olarak sıralandığını ve inkıta- sız bir mahiyet taşımadığını teyit et. miştir, Fransız tayyareleri, Almanyanın 300 — 400 kilometre dahiline kadar sokularak, bir keşif uçuşu yapmış- lardır. Alman tayyareleri de, Şark mintakasında oldukça uzaklara gide- rek uçuşlar yapmıştır. Alman tayya- releri, Şimali Şarki mıntakası Üze- rinde de uçmuşlar ve Belçika üstün. den geçerek Almanyaya dönmüşler. Brükselden bildirildiğine göre, bu- ün Alman tayyareleri çok yüksek. ten Limburg ve Anvers vilâyetleri Üzerinden uçmuştur. Hava dafii top- ları ateş açmışlardır. Diğer taraftan D. N. B. ağası de BAP vaziyeti hakkında şu malâmatı veriyor: Huva ordusu Fransa ve Şimal deniz! Hiz tünde keşif uçuşları yapmıştır. Bir İngiliz tayyaresi, Aix-)a-Chappelie mıntakasında bir Alman harp tayyaresi tarafından, muharebeye icbar edilmiş kısa bir takipten sonra düşürülmüştür. İn giliz tayyaresi, Alman - Belçika hüdü” dundan öleye kaçamadan düşürülmüştür. ———— Parti Grupunun Dünkü İçtimar f Ankara, 4 (A.A) — Cümhuriyet Halk Partisi Meclis grupu bugün (* 1.940) saat 15 te reis vekili Hilmi ranin riyasetinde toplandı. ğ Buna takaddüm eden celsede mü- zakeresi ikmal edilmemiş olan iktisadı koruma kanunu projesi İZ” rinde cereyan eden ileti e da projenin, grup idare heye! Li niden teşkil edilecek 30 kişilk bİr parti komisyonunda tetkiki kararlaf” tırılarak saat 19.30 da ociseye MİNİ” yet verildi. '