16 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

16 Mayıs 1940 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

| BÜYÜK MİLLET il MECLİSİNDE “Milli Musikimiz Meselesi Yeniden Hararetli - Müzakerelere Sebep Oldu Ğ Maarif Vekilinin Verdiği İzahattan Sonra Lâyihanın Encümene Geri Verilmesi Teklifi Reddedildi Ankara, 15 (Tan Muhabirinden Pazartesi günü Mecliste Devlet Kon. servatuarına ait müzake, resine başlanmış, lây n heyeti © mecmuası üzerinde hararetli müna. kaşalar yapıl Vekili tara. fından verilen izah: ra lâyi. | Oba esas itibarile kabul edilerek mad. 'delerin müzakeresine geçilmişti Meclisin dünkü toplantısında ruz. mamede mevcut diğer maddeler gö- * rüşüldükten sonra yine konservatua- Tın kurulmasına ait olan lâyihanın « müzakeresine geçildi defa söz slan R < nun ilem Tarın nasıl yılkı Büyük Mil * sini inkâr eden bir kanünu çıkaramaz... ded i Vekilin bu lâyiha ile © mak İstiyoruz” sözüne *— Ecnebi bir metodu alma “mek, medeni olmak demek ise, olmak demek ranga çalmdığını duyunca derha radyoyu kapatıyoruz. Bugün bi: memlekette bu yüzden bir ikilik > dır. Halk, bunu her an tekrar etme © tedir, Bu esaslar dahilinde musiki halkçılık ve milliyetellik prensip! ne göre organize etmek © dedi. Sadi Konuk, Pa © den iki madde musikinin milli olması ve bu mevzuata m fik olsrak inkişif etmesi lâzım gı diğini ilâve etti. Münakaşa hisse dayanıyor Kâzım Nami Duru, m geçen celsedenberi, irade v tan ayrılarak hisse dayanmak sureti. | “le cereyan ettiğini, bahis mevzuu 9. İn kanunun alafranga memlekete sokmak için yapılmış bir kanun olmadığını söyliyerek ded ©“ — Ben alafrangayı değil, © fenni müdafaa etmek istiyorum. Ki İÜ Servatuarda bir şevin ders gösterilebilmesi için tedrise m hususiyetleri haiz olması lâzım ge- “ir. Bazı arkadaşlar mütemadiyen “milli musiki diye söylenip duruyor. ler, Milli musiki, ne demektir? Milli musiki, milli heyecanımızın bir ifa. “desidir. Birkaç kişinin bir araya ge- “lerek hey hey diye bağırmaları milli değildir. (Alkışlar). Konservatuardı müzisyen yetiştireceğiz. deruni müzik bizim heyecanımızı hiçbir za- © man İfade etmemiştir ve etmiyecek. © tir. İsteyen camiye gider, orada din. İ ler ve ona karışmayız. Askerin önün. > de çalınan bando, İstiklâl, İzmir ve — Sivsstopol n nı çalar. Canim, tananım diye bir şey çalamaz. Ende. “runf müzik, ölmüştür, onu hortlar. mıyalım.” J Yersiz görülen itham Süreyya Örgecvren, Kâzım Nami. © nin söylediği sözlere cevap vererek © kendi fikirlerinde olmıyanları ir ile taltife kalkmasının yerinde bir © hareket olmadığına işaret etti ve de. di ki: © “— Ben, konsefvatuar kurulma sın, lüzumsuzdur, demedim. Milli “musiki, milli heyecanı tahrik eden © musiki olduğuna göre, Kâzım Nami. © ye soruyorum, bugün bir Köroğlu havası, bir zeybek havası mı kendisi. ni tahrik eder, yoksa bir yabancı o- pera pörçası mı? “Yelelli demek ist, “yölelli makamını tut © zim sorduğumuz Suallere cevap ve. rilmiyor, niçin aradığımız şeyler “gönderilm'yor da başka bir hava tut. turularak başka şeyler oanlattırılı. medeni ol. Türk lâzım mesin. miyorum ki, hiz tım. Niçin bi. erinden: “Ne sor. “dunuz ds söylemedik?” dedi. üreyya, sözlerine devam ederek “— Zabıtlarda var, okuyunuz” di di ve hulâsa olarak kanunun noksan “ olduğunu, kuru kuru bir konserve tvarın milli Türk müziğini yaratamı. yacağını ifade etti ve lâyihanın encü. menlere iadesini istedi Maarif Vekili Hasan Ali Yücel ğildir. Radyoda alaf. | de olduğu halk müziği mevzuu üzerinde kanunda eksiklik. nin En. derun müziği olmadâını, bir. ok büyük omüsikişinasların Türk müziği mevzuatı üzerinde gösterdik. | leri hayranlığı izah etti <at Nuri Güntekin, Me cel: teşkilât meselesin. deb başka olarak müzik anlayışı üze. ıldığımı, fikir. olmadığı halde iste üç de münakaşalar lerde bâriz bir ihtilâf anın bövle uzavın sitme ğunu söyledi. musikin leri bir tekniğ, u, Rus, Bulgar, Yugoslav, Rumen ve daha birçok| milletlerin bu ileri teknik sayesinde, milli müzik hüviyetlerine sahip oL duklarını ilâve etti Bundan sonra kürsüye gelen Cev. det Kerim İncedayı, Parti nizamha. Türk musikisinin hangi Va. haiz olacağı hakkmda ileri | 15 Mayıs 1939, İstanbul Muallim Mektebi allesinin, babalarını kaybet. tiği gündür. Babal. Bu, bugün yurdun dört bu. cağında feragatle vazifelerini yapan binlerce İlkmektep mualliminin. bel. ki babalarından çok sevdikleri İhsan Şerife verdikleri ve her vesile ile tekrar etmekten büyük bir zevk duydukları sıcak bir kelimedir. İstanbul Erkek Muallim Mekte- binde doğumunun yıldönümünde bir (Baba Günü) yapmak âdet olmuştu. Son defa yapılan böyle bir günde, İtalebesinin onu coşkun bir sevgi ile yükselttikleri, ve gö- İzünde saadet yaşları ineilenen muh- İterem ihtiyarın, vazilesinden başka İbir şey yapmamış olduğunu ifade ile İmütevazi kelimelerle teşekkür ettiği hâlâ hayalimde yaşamaktadır. 1867 de doğan İhsan Şerif, ilk mu- allimlik hayatına 1887 de, zamanı. nın en kuvveti mekteplerinden biri olan Nümunci Terakki İdadisinde tarih mealini, başlamıştır. İ Musllimlikle beraber, memleketin istibdat idaresinden kurtulması için çalıştığından, tevkif edilerek (Urfa) ya sürülmüs, oradaki menfa havatın. da da Urfa İdadi Müdürü olarak mu- allimlik hayatında devam etmek im. kâmnı bulmuştur. â Meşrutiyetin ilânı (Üzerine İstan. hula dönmüş ve kendisine teklif edi. iğer işleri kabul etmiyerek mu. ih etmiş ve hayatının muallim Kalmıştır. omuzlarında len hususiyetleri okudu teknik ile elde edilebilecek olan mil. Wi Türk musikisi hakkında geniş iza. bat verdikten sonra. Maarif Vekili Hasan Ali Yücel söz aldı, geçen cek sede bu kanunun heyeti umumiyesi hakkında müzakere yapılıp maddele. rin okunmasına kurar verildikten sonra bugün yine ayni havanın yara. | tuldığını söyledi Maarif Vekili cevap verdi Birinci madde tamamen bri teşki, Jât meselesi olduğu halde bu maddi. üzerinde kimsenin fikir beyan et. fade ederek hatiplere ayrı Arkadaşlarımın bütün sual e ayrı ayrı cevaplar verilmistir. vadan haberim yoktur. Hava, sizin havanız, sizin temsil ettiğiniz mille. tin havasıdır, ben başka hava bilmem ve Lanımam. (Bravo sesleri. Onım için geçen gün de söyledi, gibi, mevzuubabs olan musikinin mater. yalini esasen bugün toplamaktayız.” Bu mevzuun kâfi derecede tetkik adildiğini söyleyen Vekil, sözlerine şöyle devam etti “— Rauf Yektayı, Ali Rıfatı ben de tanırim. Biz kendi malımızın her noktası ve her şubesile tepeden t nağa kadar alâkalıyız. Tedrisat prog- Tamımızda ne mümkünse yapacağız.” Bir sual, bir cevap y- Maarif Vekilinin sözlerinden son- | V ra Muhittin Pars, bi tediğini söyledi ve: “.. Vekil, programı bu şekilde tatbik etmekle çocukları herhangi bir Fransız genci gibi mi, yoksa bir Tül kennel ibi mi watletinmepir ”" Vekil: “1. Ben bir suale bir suâlle cevap vereceğim: Türk Cümhuriyetinin Maarif Vekili, sizin itimadınıza lâ. sual sormak is. İlik olan bir arkadaşa hayır diye ce. vap verebilir mi?” (Alkışlar). Müteakiben Rasih Kaplan tarafın. dan, kanunun maarif encümenine iadesi hakkında verilen takrir redde. dilerek maddelerin müzakeresine ge- çıldi. Şerifin Ilk ölüm Yıldönümü Merhum Ihsan Şerif evladı gibi seven ve benimsiyen İh. ezun Deniz Harp Okuluna Bu yıl Deniz Lisesini b Dün yapılan merasimde Donanma Komutanı. Koramiral Şükrü Okan ile kalabalık bir davetli kütlesi ha. Zr bulunmuştur. Amiral Şükrü O. kun, okula geldiği zaman bir kıtai muntazıra İle bando ve Okul Komu. tanı Yarbay Zeki İşm tarafından karşılanmıştır. | Diploma ve mükâfat tevzii Amiral ve daveti li zirlanmış olan yerler n. ra Deniz Harp Okulu Alayı ile me. zun talebe alay klariyle bera. iralin a sa karşı: men İs. ee başlanmış sonra Okul talebenin her tir. İstiklâl Marşından Komutanı 55 mezun birine ayrı |S Kakutav mütesi en at, ikinciliğ anan Rıza üçüncü 872 Hayri Tercan'a birer ka İlem mük$fat verilmiştir. Komutanın nulku Bundan sonra Donanma Komuta. Bi, talebeye bir ederek Kısaca şunları söylemişti "— Çocukları i Bugün maf, donanmamızın elemanları içerisine katı- ıyorsunuz. Burada da iyi neticeler elde edebilmek için çalışıcağınıza İnanıyorum. kizima ui Le Akol ile nutuk İrat kazandığınız Gemillerimiz san asrın teleniği ile t bayrağının deniz tarı siz olacalesın dığı sahalarda şan ve şerefle ır. Bu borcun öden bilgileri elde etmekle kabil olacaktır. Ancak bu kâfi değildir. Bu bilgilerin yanına bütün ahlâk) vasıfların da il İlzımdır. İlminizi ahlfki prensiplerle si Hyemerseniz birincisinden edilecek isti sıfıra iner Dünyanın son senelerdeki | hâdiselerini #breti gözi rediniz. Milletlerin yaşıyı- bilmesi ne kadar büyük bir enerjiye, metin feragatine Yüzüm gösterdiğini anlarsınız. (Bu durum icarşısında sizlere düsen vazife | milletin istediği gibi kiymetli birer unsur jolmağa çalışmaktır. Bu çalışmalarınızda. Atatürkün sizlere bıraktığı #maneli korumağı unutmıyaca- ınıza eminim. Böyük Milli Şefimizin gös- n ve &n feyizli yoldur. Hepinizin bu yoldan geçmenizi diler ve muvaffakiyetler temenni ederim.” Netuk, talebenin (Sağol) hıtabiyle İkarşılanmış, bundan sonra Okul Ko. mutanı da bir nutuk söyliyerek tale. beyi tebrik etmiştir. Geçit resmi ve uğurlama , i | Bundan sonra büyük bir merasim igeçidi yapılmış bütün * mektep tale. İbesi başlarında donanma muzikası İve komutanları olduğu halde Amira ilin huzurundan geçmişlerdir. İMerasimi müteskıp mektep salonun. İda davetlilere çay ziyafeti verilmiş ve Harbiye sınıfına geçen gençler mektep rıbtımında arkadaşları tara fından gemiye uğurlanmışlar ve mek tep karsısında bulunan Hamidiye Mektep Gemisinden gönderilen vası. san Şerif için, ölümünün birinci yıl. talarla gemiye gitmişlerdir. dönümü olan bugün talebesi tarafın dan bir ihtifal yapılacaktır. Bu samimi ve hasbi sevgi ve bağ- hik tezahürü, föragatle musllimliğe vakfedilmiş olan bütün bir“ ömrün) yayak bir ehemni kazandığı en büyük mükâfattır Sadrettin Celâl ANTEL YENİ NEŞRİYAT ; YENİ ADAM — Tiyatro meselelerine et veren Yeni Adam gazetesinin 281 inci sayim her zamanki dolgun şeklile çıkmıştır. Genç mezunlara merasimle diploma veriliyor Deniz Lisesi 55 Verdi Geçen Gençler Dün Merasimle Hamidiye Gemisine Uğurlandılar ip Deniz Harp Okuluna iltihak eden gençlerimizin diploma alma mert imi dün Heybeliadadaki okul binasında ve büyük merasimle yapılmış ve mezun olan 55 genç Hamidiye mektep gemisine uğurlanmışlardır. ç ubuk Demir Fiyatları | Ticaret Vekâleti Bir | Liste Neşretti Ankara, 15 (A.A) — Ticaret Ve. | kâletinden tebliğ edilmiştir: 1 — 16 numaralı milli korunma kararnamesinin 14 üncü maddesinde sayılan 6, 8, 10, 15 ve 20 milimet. İrelik, yuvarlak çubuk demirlerin, 16 ınçı madde hükümlerine tevfikan diplomalarını ver.| (Değer fiyat) larının takdiri hususun | di y Tan demirlerin vekâletimizin nezârı ti altında takarrur eden fiyatları sas ittihaz edilmiştir. Bu esasa tekabül eden yuva çubuk demir fiyatlarının, 14 madde haricindeki çubuk o demirli fiyatlarını da ihtiva eden, tam bir Uistesi aşağıya dercedilmiştir: Demir Zİ Ton başına 6 Milimetre 8 Milimetre 10 Milimetre 12 Milimetre 14 Milimetre 193,64 16 Milimetre 191,03 18 ilâ 32 Milimetre 185,89 “Katlanarak demet haline getiril. miş çubuk demirler fiyatına katlama ve demet masrafı olduğundan, kat- Isnmamış çubukların fiyatı, yukarda görüldüğü üzere, ton başıma 8, 20 li- ra noksandır.” Bahsi geçen kararnameye tevfikan memleketin muhtelif taraflarında mübayaa edilmiş olan 6, 8, 10, 15 ve 20 milimetrelik yuvarlak çubuk de- mirler için tesviye edilecek fiyatlar yukarda yanlı bulunanlardan ibaret- ti 2 — Demir piyasasının hükümet. çe yapılan mübayaa haricindeki du. rumuma gelince, plyasamızın bugün. kü şartlarına nazaran, mevcut yu. varlak çubuk demir fiyatlarının yu- karda yazılı fiyatlardan fazla olma. sini muhik kılacak sebep görülme. mektedir. 206,48 196,17 16.5. 940 ANKARA RADYOSU jTürkiye o Badyosu Ankara Radyosf Türkiye oRadvodifüzyon (Postala Dalga Uzunluğu 37mm 0485 Kes 1848 m İEP Kes Perşembe, 16. 5. 1940 ” &w v2. Ka Karışıl la, Refik Fersan, opuz. Okuyanlar lamses; 2030 Ker Hakkı Der Hamdi Tokef” skan, Sariyt (Sihhat santi) Radyo orkestrası, 22.20 Mü 2230 Memleket esi çli, Hasan Gü Necmi Rıza ya - mukut borsası (Fiy Cezband (PL), 23.25 « 231 program ve kapanış. Ecnebi Radyolarında Türkçe Neşriyat nk Türkiye saatle Şehir Tölümevç 250 metre (Orta) m5 » (Ort) 3118 (Kass) 19.82 (Kışa) 3133 3822 Ka) 49.18 (Kısa) | 31 (Kısa) VLERİNDE ; Roma Londra Arnavutluk . | Eyüp Halkevinin Bayram Programı Talkevi 19 Alayıs Spor ve Gençlik yramı için bir program hazırlamıştır. BU Progr. » era i kışla mey” durunda ya Kır. Saat 9 ds Eyüp Hal kevihde *oplanılacak ve orudan hareket 4 dilerek tam 10 da Ramide Atatürk uğu mahalle gidilecektir. xen direğe bayrak lenk bırakılacak” i bayram hakkınd ir genç, sporcular a8” id dirmnas” en sort 0 metre saçma, gülle 9 metre final, diş Uma, yüksek atlama, cirit atma, çekiç af” ma, bayrak koşusu, 1500 metre mukavemei ve bisiklet yarışları Yap: atlama, xevi salonunda bir konser verilecek v€ 28 ncı mektep sülonunda güreş müsabaka” Eminönü Halkevindem: 17.5-1040 Cuma çünü saat (1730)-d8 Profesör Bayan Ha“ (Raman) mevzulu bif r. Matbuat Balosu Matbuat balarımun bu yü Taksim bap” n Belediye Yrinosunde almaştı. esi bir Romanya grupa ihale edildiği ve gazine ile bahçede” ki tertibatı ikmal için devam eden İşle heniz bilmediği için tertip heyeti balonu hazirana «bırakılmasını tercih etmiştir. ÖLÜM HABERLERİ kimene ÖLÜM Hasan Hulki Gülden Damadı A maaltı tüccarımdan Giritli Hasan Kv mil Ertaş müptelâ olduğu hastalık tan'kurtulamıyarak dün sabah vefsf etmiştir. Cenazesi bugün öğleyin nr mazı Nişantaşı Teşvikiye Camisi kılınarak (o Edimekapı (o Şehitliğin? defnedilecektir. nterans Verilece! — —> gm FİLİM BOMBARDIMANI BAŞLADI 77777? |İsEAF-E: Fransiz ve Amerikan Film dünyası mın iki şaheseri bir araya toplandı: 1 - ÜNİVERSİTELİLER YURDU Güzel MADLEN ROBİNSON . ŞİRLEY" İ Yapılan gençlik, Aşk ve beye in Rakibi GLAUDE NORMAN'ın İştirakile an dolu büyük Fransız filmi... 2- CANİLER DOKTORU İİ Amerikanın en meşhur artistlerinden (EDVARO ROBİNSON), (HUMPHREY im yarattığı Fransızca Şaheser, 3 — Harbi yakından gösteren en son gelen 2 büyük Jurnal birden: (Paramunt Jurnal - Fransızca) ve (Biritish Nyuz - Türkçe) Bugün matinelerden itibaren UL Â LE Sinemasında | BOGART) vE (AN ŞERİDAN) SEANSLAR: Caniler Doktoru: Saat 2 — 5.30 — 8.30 d Tau ÜNİVERSİTELİLER YURDU Saat 3,30 — 7 — ve 10'da —

Bu sayıdan diğer sayfalar: