31 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

&li Fransada İlan: 0. Rıza DOĞRUL Ş giklaştığı muhakkaktır. M baska bir İmali Fransada iki hafta- dır devam eden harbin s0. iki taraftan her biri, Mutabık bir netice almak i- yiyor. Müttefikler asgari çekilmek için çalışıyor ve kralının ordusile birlikte olmasından sonra yapıla. şey kalmadığını Yorlar. Müttefikler, dövüşe gerilemekte ve sahilden te binerek Şimali Fransa. Wrlmayı istihdaf etmekte ğiliz ve mlar da, müttefiklerin bu rini ki en imha ede. ransız müdafaa Sİ vör zayiatn uğratmak için 4 mi Dd — we Yorlar, Almanlar bir oralık vetlerin teslim olması İşin çalışmışlarsa da buna olamadıkları anlı Bununla beraber Almanlar, kleri şidetle takip et- Ve Iki taraf arasında ka. © havada mühim muhare. Yuku bulmaktadır. Müuharebelerin bir kaç gün am edeceği anlaşılıyor. Meharebelerin nihayet bul- olduğu iki tarafça da #dildiğine ve muharebe inde Almanyanın Şimali bir kısmını işgal etmiş sahiline varmış olacağı ettiğine göre daha son- vuku bulacağı, alâkadar şimdiden meşgul et. Harbinden Sonra: Aris gazetelerinden Popu- | ite, bu noktaya işaret e- Yakında Fransız cephesi. © ve Aisne nehirleri ü. Majinoya iltisak edece- iyor ve Almanların da. he yapacaklarını tetkik *Almanlar Paris üzerine Yecek, yoksa gayretlerini Üzerinde mi teksif ede. a bu iki hareketi ayni armağa mi teşebbüs » diye soruyor. arın ne yapağaklarını *k, kimsenin slinde değil. n a Kİ İngiltereden de, Fransa- Mİİ “elen haberlerin birleştiği 2 vâr ki, o da müttefikle. *ephelerine karşı besle. attır, Müttefikler, Al bundan sonraki her ha- ri A durduracaklarını AL Tansada da, Ingiltere. Müttetikleri çok i; k aklarını söy “in tahakkuk ettiğini gör ttefiklerin kazanacağı teşkil eder. tin İşgali: Mlizler Norveçteki Nar- Mik'i bu sırada işgal et. ların İngiltereye üzere oldukları har. tedbir almak istediler. ; bir hava üssü vücude » ve bu hava üssüne Yerleşen Ingiliz kuv- Prdam ederekAlmanların andof | Yuku bulacak teşebbüs- le edecektir. Narvik'in bu 8 kabe) yer “ İline ehemmiyet veril. ras, İİ Sebebi a Mahkümlar (AA) — Askeri İl kemesi 30 maznunun lerini tetkik etmiş ve 4927 komüniste ait olup 930 tarihli kararname Ki srak milli müdafaaya dara ÜM, Darekât ve askerleri sinde “İİ: teşvik cürmü ile ii. n küm olanların. > iştir. Reddedilen ta. İh Yakında başlıca Paris ipeslisi âzasından Frout 5 ve Montreal Sous $79 reisi Sougüe ve ir Fort belediye reisi , İk, tilepleri mevcut bu. — idi, bari : (196 yüz de Zelzele elat 3 tür “0 (TAN) — Bingölde bei tlduğu haber veril. am Yıkılmış, birçok ev. re si elan çatlamıştır. İn. iris. * yoktur. x 6 —— e İşgale Büyük Bir Ehemmiyet Veriliyor stokholm. 30 (A.A) — Mütte. fikler Narvik harabesini dün öğ- leye doğru tamamile almışlardır. İngiliz harp gemilerinin şiddetli baraj ateşi himayesinde müttefik kıtalar şehre iki taraftan, şimal. den Bolsfjord üzerinde Fogrnes- den ve şarktan Rombarkfjord ü. zerinde Staumnes'den girmişler. dir. Rombarkfjord, şimdi mütte. fiklerin elindedir. Karadan mu. kavemet, havadan yapılan muka. vemetten çok az olarak tecelli et. miştir, İsveç İşgali Çok Mühim Görüyor Stokholm, 30 (A.A) — İsveç salâhiyettar mahafili, müttefik kitaat tarafından Narvik ve Hin. terland'm alınmasını pek ehem.| miyetli olarak telâkki etmekte. dir. Evvelâ madenlerin nakline yarayan Narvik ile İsveç hudu.| du arasındaki demiryolu, muha. | rebe esnasındaki tahribat tamir edilir edilmez istimal edilebile. cektir. Saniyen, Norveçin bütün şi. mal kısmı, Narvik cephesile mu. hafaza edilmiş bulunmaktadır. Bu cephe, ayni zamanda ce. nuba doğru yapılacak harekât için bir üs de teşkil edecektir. İsveç hududunda, Narvikin İs. *irdadı dolayısile geri çekilmeğe mecbur kalan Almanların, grup grup gelmeleri beklenmektedir. Narvik'i muhafaza etmek azmin. de bulunan Almanlar, geçen haf. talar zarfında, batırılan veya musadere edilen gemiler ve pa. raşütçüler vasıtasile takviye kı. taatı o göndermişlerdi. e Ancak müracaat edebilecekleri paraşüt vasıtasile takviye göndererek mukebil taarruzda bulunmak ü. zere müfrezeler teşkil etmeleri muhtemel ise de, müttefikler, Narvik'de, pek sağlam bir suret. te yerleşmiş oldukları cihetle, Almar. teşebbüslerinin akamete mahküm olacağı tabildir. Şehri Bir Fransız Generali Aldı Londra, 30 (A.A.) — Narvikin istirdadı hakkında henüz fazla tafsilât alınamamıştır. Maama. fih, şehrin bir Fransız Generali kumandasında bulunan müttefik ordusu tarafından, mahirane bir manevra neticesi istirdat edildi. ği, anlaşılmaktadır. Bir Nakliye Gemisi Balırıldı Dün Bergende bir İngiliz ke. Şf tayyaresi tarafından batırılan nakliye vapuru üç bin tonluktur, Sovyet Hükümeti İngiliz Murahhasını Kabul Etmedi Moskova, 30 (A.A.) — Cripps'- in Moskovaya muvasalatı hak. kmda İngiliz gazetelerinde bir çok yanlış ve biribirini nakzeden hevadisler çıkmış olduğundan, Tuss Ajansı, aşağıdaki beyanatta bulunmağa salâhiyettardır: Cripps'i Moskovaya fevkalâde hususi murahhas sıfatile gönder. mek hakkında İngiliz hükümeti. nin teklifine cevap olarak, ha- riciye halk komiseri, Maiski'yi, şu ciheti İngiliz hükümetinin ıttı. lama koymağa memur etmiştir ki Sovyet hükümeti, ne Cripps'i ne de herhangi başka bir şahsı fev- sıfatile kabul edemez. Eğer İngi- liz hükümeti, hakikaten, İngille. re ile Sovyetler Birliği münase- betlerinde mevcut olmıyan bir değişme hakkında müzakereler yapmak arzusunu görüyor İse, bunu, Moskovadaki büyük elçisi Sceds ve yahut ta eğer Socds de- fiştirilecekse onun yerine Mosko- va büyük elçiliğine tayin oluna. kalâde ve yahut hususi murahhas | Müttefikler Tamamladılar TI | İngilizler Belçika ve Şimali Fransa üzerinde cereyan ©- den harekâtta Vickers Wel. lington tayyarelerinin yeni tiplerinden kullanmışlardır. Yukardaki resimde uçuş ha- linde görülen bu tayyareler uzun menzilli ağır bombardı. man tayyareleridir. Bunlar bilhassa Meuse nehri üzerin. deki muharebelerde Alman kıtalarına mühim zayiat ver- dirmişler ve geniş mikyasta tahribat yapmışlardır. İngiltere Müdafaa : ..3 > Tedbirlerini Bitirdi Londra, 30 (Hususi) — İngil. tere hükümeti, dahili müdafa ve emniyet tertibatını ikmal et. miştir. Bütün sivil müdafaa teş- kilâtı her dakika faaliyete geç- miye hazırdır. Halkın iltica ede. ceği sığınaklar tayin olunmuş, evlerin bombardıman esnasında muhafazası için tedbirler alınmış, tahliye olunacak çocuklar nakle. dilecekleri yerlere götürülmüştür Paraşütçü kuvvetlerin derhal imhası için ve memleketin her tarafında muvasalanın muhafaza sı için tedbirler alınmıştır. Şi mali Fransada Almanlar tarafın. dan işgal olunan saha müttefik. leri bir miktar kömürden mah- rum ettiği için İngilterede işletil. miyen kömür madenleri açılmış, ve on bin amele yeni ocaklara sevkolunmuştur. İmparatorluğun hemen her ta. rafında da buna mümasil tedbir. ler alınmış, İrlanda hükümeti sivil müdafaa tertibatını hazır. lamış, Cenubi Afrika hükümeti rak 200 kişi tevkif etmiştir. Beşinci Kolona karşı tedbir ala. MENZİLLİ İNGİLİZ Tayyaresi Moskova, 30 (Hususi) — Sov- liği ile Sovyet Hariciye Komiseri Mo- lotofun Litvanya hükümeğine bir Bota verdiğini bildirmiştir. Lit. vanyanın Moskı 1tasi.. le yapılan bu dekİ. İ yet hükümeti, Sovyet — Litvan. İya karşılıklı yardim paktı dola- yısile Litvanya arazisine yerleş. İ Grilmiş olan Sovyet garnizonla. İ rından bir çok askerlerin kaybol. maları vakaları kaydedilmektedir Suvyet Hariciyesinin tebliğine göre, Molotof, 25 mayısta, Lit. vanyaya yaptığı ihtarda bu hare. keti, Sovyetler Birliğine karşı, vahim neticelerle dolu bir tahrik olarak telâkki eylemi: Sovyet hükümeti, Litvanya kümetinden, bu tahrik vakalar na bir nihayet vermek için derhal tedbirler almasını ve kaybolan İ Sovyet askerleri hakkında derhal araştırmalarda bulunmasını talep eylemiştir. Sovyet hükümeti şu ümidi izhar etmiştir kı, Litvanya hükümeti, Sovyet hükümetinin bu tekliflerini kabul eyliyecek ve Sevyet hükümetini başka tedbir. mıyacaktır. Sovyet notasında, notanın ve. rilmesine sebep olan hâdiseler hakkında verilen tafsilâta göre, bir tank livasının şoförlerinden ikisi, kıtalarından kaybolmuşlar, © Sovyetler Birl . Litvanyaya Ağır Bir Nota Verdi yetler Birliği Hariciye Komiser. | bugün neşrettiği bir tebliğ! lere başvurmağa “mecbur bırak. | Bulgaristana Yine Alman Turistleri Gönderilecekmiş » o... 1ğI ve bir kaç gün sonra bitkin bir halde dönmüşlerdir. Diğer bir Kı- zılordu mensubu da şubatta or- tadan kaybolmuş ve bilâhare ölü olarak bulunmuştur. 18 mayısta kaybolup 26 ma. yısta dönen Sovyet askeri, kendi. $inin zorla bir evin mahzenine kapatıldığını ve bir kaç gün aç birakılarak kendisinden mensup olduğu Sovyet tank livası hakkın da malümat almağa teşebbüs e- dildiğini söylemiştir. 24 mayısta kaybolup 27 ma. yısta cüzütamma o dönmüş olan diğer şoför de, bir Litvanya piya. de alayınm kovuşlarının da bu.| lunduğu bir kamyon porkında ü- zerine hücum eden altı kişinin kendisini bir mahzene götürüp kapattıklarını ve burada üç gün ç, Susuz birakarak malümat İs. tediklerini söylemiştir. Bu şoför, bir su yolu tarikile kaçabilmiştir. Sovyet hariciyesi, elindeki mev zuata istinad ederek, bu hareket. lerin Litvanya hükümeti orgen- larının himayesi altnda bulunan bazı eşhas tarafından organize e. dilmiş olduğunu iddia etmektedir Litvanya Endişed> Prolestonun Litvanyada endişe uyandırdığı bildirilmektedir. Litvanya hükümeti, bu protes toya verdiği cevapta bu iş İçin hususi bir teşkil edildiğini. ve mesullerin tecziye edileceğini bildirmiştir. uyandırmaktadır. parmağı bulunduğuna erkânı arasındaki ge daha şiddetlenmiştir. . . üçüncüsünde mi?,, cak başka bir şahıs vasıtasile ya. pabilir. © Son zamanlarda İtalyada, Faşist gençlerin Faşist rüesasının tahrik. leriyle, ikide birde “harp lehinde,, nümayişler yapmaları, İtalyan hal- kında büyük bir asabiyet ve nefret Hattâ, iyi haber alan mahafilden sı- zan malümata nazaran, son nüma- yişlerden birisinde, halk, nümayişçi gençlere hücum etmiştir. Faşist er- kânı, organize bir hareket sayılan bu hücumda Papalık makamının yüzden, Papalık makamiyle Faşisl Mussolininin de hazır bulunduğu bir me. rasimde, Duçeye hitap ederek: “.— İki oğlumun haşını yediniz: Gözünüz diye haykıran heye. canlı bir kadının hayatı" kendisine hücum eden Faşist gençlerin ellerinden zor kur. kanidir; Bu rginlik biraz tarılmıştır. Bütün bu hareketler netice. sinde, Faşisi Partisi, Faşist gençlere, harp lehinde nümayişler Finı vermek mecburiyetinde kalmıştır. yaptırmamak kara. . Romadan bildirildiğine göre, iki 1. talyan Generali tevkif olunmuştur. Malümdur ki, İtalyan ordusunun başına, bir an evvel Faşist anasırı geçirmek istiyen Mussolini, genç Faşist zabitlerini süratle terli et- tirtmekte ve bu haksızlık, ordunun Faşist olmıyan zabitanı arasında haklı bir infial uyandırmaktaydı. Söylenildiğine göre, tevkif olunan Generallerin suçları, bu “gayriniza- mi,, terfilere muhalefet etmeleridir. Ayni Generallerin, İtalyan toprak- larına Alman zabit ve askerlerinin sokulmasına da aleyhtar davrandık- ları iddia olunmaktadır. tahkskat komisyonu | i Yugoslavyaya i Bir Sovyet i Heyeti Gitti Sofya, 30 (Hususi) — Alman ya, Bulgar hükümetinden, bu yaz Karadeniz üzerinde Varnaya bir çok turist göndermek için müsa- ade istemiş ve Bulgar hükümeti de bunu kabul etmiştir. Bu turist. lerin bir kaç bin yaralı asksr ola. cağı tahmin edilmektedir. Sovyet Heyeti Belgrada Gidiyor Sovyetler Birliğinin Sofya el. cisi Lavrentiev ve elçilik müste- zarı Kirov, Moskovada imzalanan | Sovyet — Yugoslav ticaret an.| laşmalarının musaddak nüshala. | rının teatisi için bugün öğleden sonra Belgrada geleceklerdir. Bu iki diplomata Tas ajansının bir muhabiri de relakat eylemekte- dir, Bu muhabir, Yugoslavyaya gelen ilk Sovyet gazetecisidir. Romanya Petrol Mıntakalarında Tedbirler Alıyor Bükreşte dün intişar eden bir İler yayan veya Romanya harici tenit tefsiratta bulunan veya Ro. manya tarafından ittihaz olunan politik veya askeri tedabir hak- kında muahezeğe bulunmakla it. iki.seneye kadar varabilen hapis cezasına mahküm tutmaktadır. Yeni nizamname bugünden İti- beren mevkii meriyete giriyor ve hilâfına hareket edecek olanlar askeri mahkeme huzuruna sevke. dileceklerdir. Petrol mıntakslarımda alındığı dün sabah bildirilen emniyet ted birlerinin tatbikatından olarak, | İ yarından itibaren bu mıtakalarda | İbulunan şüpheli evvelrde polisce taharriyat yapılacağı bildirilmek- tedir. Yine syni mıntakalardan geçen bütün trenlerle demiryolu istasyonları da polis nezareti al. tında bulundurulacaktır. Otomobil ile seyahat edenlerin hususi bir müsaadenameleri ola. cak bu mıntakalarda ikamet eden bütün yabancılar, ikamet tezke, relerini tecdit edeceklerdir. 3 ha- zirana kadar tecditleri reddolu. nan ecnebiler memleketi terke. decekler, terketmdikleri takdirde tuhaşşüt kamplarına nakldilecek.. lerdir. Gemilerde Ateş Yakılmıyacak Romanya Hava ve Bahriye Ne- tir, Bu kararname, Köstence ve Yerkökü limanlarının petrol tah. mili mntakalarında vapurların İdemirlememesine müteallik bazı İ ahkâmi ihtiva etmektedir. Bugün den itibaren vapurlar, ancak l- man makamatının hustısi müsaa- desi ile demirliyeceklerdir. Bundan başka mezkür mınta. kada vapurlar bulunduğu zaman gemilerde ne cinsten olursa olsun İtin karaya çıkarılması memnu. dur. Bu ahkâm gayesi, mezkür mıntakanm emniyetini takviye etmektir. Metaxas Bir Nutuk Söyledi Gençlik konferansının kapa- rışı münasebetile Yunan Başve. kili Metaksas, Atinada bir nutuk irad ederek, bilhassa demiştir ki: “Hepiniz eyaletlerinize döndü. ğünüz zaman her ihtimali bütün kalbimizle, hakiki Yunan kalble. rimizle karşıladığımızı, (daha kuvvetli olarak gelecek seneleri, Bu Harbin Sonu Neye Varır? matbuatı General Weygand'ın Fransız duları başkumandanlığına rileceğini ğu malüm idi, Y lesef daima bu hat nü gördüğüm için, kıyetsizlikte kumandanlıkta Hişiklik — olacağını mutlaka Weygand'ın başkum danlığa getirileceğini tahi timdi larak beni tekzip etmedi. mandan olacağını din. Harbin de so cağını kestir baka! nın bindiği dalı keserken, biri nin: düşmesi üzerine, o adama: ceğimi bildin, Ne zaman öl polis nizamnamesi, yalan haber. |daha iyi mütalâa fırsatına malil politikası hakkında kasde müs. |ti bir şey söyliyememekte veği ham edilen her şahisı bir sydan|eut bir ruhi haleti mütalâa edeğ İ yalnız birde değil, Fransada ve İngils zareti, bir kararname neşretmiş. | ateş yakılmaması ve müretteba. | nin semeresi olarak gevşek tutultuj sulh senelerini idrâk edeceğimizi katiyetle söyliyebilirsiniz. Bu sulh senelerinde Yunanistanın büyüklüğü Ml e için sarfetti. iz gayretlerde devam edece. Himiz bütün Yunanistan temsil ediyorsunuz. Ebre'den Giridin son tepelerine kadar ve Korfu sa. hillerinden Syelade sahillerine | kadar bizim, birbirimize bir tek | kalb, bir tek ruh, bir tek zekâ, bir tek heyecan ve bir tek sada. kat ile bağlı bulunduğumuzu gördünüz.” Yazan: B. FELEİ| üzde sekseni tesadüf, de yirmisi de Fra takibimden mütevei lit tahmin eseri olarak arkadaşlara © vak söylemiştim. Çünkü, bu zatın de Fransada değil, bugün di yada en yüksek kumandan ol meti ve iktidar başkumandan olm lirken, taraftari, di mış, yerine n Fransanın son harplerde ve bu hi Hâdisat, tesadüf eseri Şimdi, birçok arkadaşlar bı — Sen Weygand'ın başi vvelden Bu teklifin, Nasreddin Hoci Sen, benim ağaçtan di mi de bilirsin! Söyle de söy diye ısrarına benzemiyor mu? Bugün harp sahasına yakımı ve iki tarafın savaşa attığı kuvaji vet ve silâhları başkalarını yalnız birkaç gün ileride olaci hâdiselerin tahminile iktifa et mektedirler. Ancak ben bu yapi amla, halkın ekserisinde mev rek âkıbet hakkında ne düşünü lebileceğini yazmıya çalışacağım? İnkâra lüzum yoktur ki: Almankâiği Holanda istilâsile başlıyan ve Frans sanın Somme ve Aisne nehirleri gisi mal kıyılarında duran ilk muharebeyi kazanmışlardır. Şimalde Belçika pi dusunun teslimi ile vaziyetleri Del vahimleşen Fransız ve İngiliz erdusi ları da eğer denildiği gibi gemi t0p3 larının himayesi altında sahilde bigi müdafaa hattı tesis edemezlerse Kass men orayi tahliyeye, wen de harp harici kalmıya mecbur olacaktır, Bu malümatı İngiliz ve Fransız tebs liğlerinden aldığım için şüphe götüne mer. İngiliz ve ten evvel, geçen sekiz 87 mış sandığımız # bu ilk Alman muvaffakiyetinin ais binlerde bir (Acaba!) doğu ğunu 6: Anlaşılan şudur ki: ansızları gerek harps se son harekete kadapi zarfında iyi hazırlana! için müttefiklere karsi inkâra mahal yoktur. bu (Acaba Yi terede de hissedilmiş ve nihayet hai bin yeni şekline alışan ordular ve his kümeler yavaş yavaş kendilerini top İstihbarsfi ün evveli Bunun sebebini İngiliz Nazırı Duff Cooper bi radyoda verdiği fransı ta söyledi: — Almanlar harbi için iyi hazırlanmışlardır. harpten nefret ederiz. dedi Jörülen şudur: İngiltere ve Frans birçok sanat şubeleri yeni yeni harp techizatına çalıştırılmıya ve ger ekiple fabrikalar 24 saat çalışm, başlamıştır. Yeni başlıyan bu hurma et Almanyada sönelerdenbezi severler, harp Biz ise İşte hep bu “harpten nefret etme olan işin ciddiyeti ve yeni harbin icapları oralarda ancak Flandres has bi başladıklan sonra anlaşılmış gör nüyor. 1914 harbinin bir kısım hatı tını okuduğum eski Fransiz Başvekil lerinden Mösyö Tardicu, galiba 915 de birçok Fransız toplarını gündelik mühimmat yetiştirilemediği için Fran- sanın büyük bir tehlikeye maruz kal mış olduğunu yazıyordu. Dünyanın idesi idaresi olan demokx rasilerde maaleset böyle gevşeklikler oluyor. Bu hal demokrasinin Kusuru değil, tatbik edilen parlimente siste- minin ayıbıdır. Yine ayni adam, Fransada bugünkü parlâmenle sisteminin iflâs ettiğini söyliyerek mebusluktan da istifa ei- miştir. Hep bu zaafların hesabini şim di Flandres'de sıkışmış olan ordular veriyorlar, Bundan sonraki harplerde, bu (acaba?) nın tekerrür etmiyece, ğini kuvetle ummaktayım. Çün. kü Alman tehlikesinin gradosu, nu kendi memleketlerinde öle, mek talihsizliğine uğramış olan müttefikler parlmanter bütün mevzuatı susturmuş ve İse eg (Lütlen sayfayı çeviriniz) i