13 Ağustos 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

“. Çarşamba 13 AĞUSTOS Başvekilimiz Fransanın Yeni Büyük Elçi i oo J. Helleu'yu Kabul Etti Ankara, 12 (A.A) — Başve- kil Dr. Refik Saydam bügün 111,30 da Başvekâlette Fransa - İnın yeni Ankara büyük elçisi İ Mr. Jean-Lowis Helleu'yu ka- i bul etmiştir. Meclis Reisini ziyaret İ Ankara, 12 (4.A.) — Fransa- İnin yeni Ankara büyük elçisi İ Jean Melleu bugün Büyük Mil- Reisi Ahdülhalik | Rendayı Büyük Millet Meeli - (zinde ziyaret eylemiştir. Fiyatları Mürakabede Halka Ve Hükümete Düşen Vazifeler Fiyatları müraksbe o komisyonu, halkı beraber calışmağa ve ihtikâr gördükleri yerde hükümeti habe: etmiştir. Bu da- halkın hükümetle birlikte ih- tikür ve istismara karşı barp Aç- ması demektir, Her şeyi bükümet- ten beklemek doğru olmryacağı için halkın da kendisine düşen va- eyi yapması lâzımdır, M. Zekeriya SERTEL Her monleketie harp zama: nda veya harp şartları - hin hüküm sürdüğü zamanlarda, halkın cehaletinden, kontrol nok sanından, teşkilâtsızlıktan istifa- de eden bir takım muhtekirlerin fazla para kazanmak hursiyle eş- ya ve gıda maddeleri fiyatlarını Artlırdıkları görülür. Bunlar yo- rulmadan ter dökmeden, tehlike- ye girmeden bire bin kazanmak isterler, Cemiyetin zararına “ser- vet yapmak sevdasına düşerler. Yahut elinde para bulunanlar bazı eşyayı inhisarları altma alır- lar ve sonra ona istedikleri fiyat- ları koyarlar, Bu İhtikâr ve istismar önüne geçmek için hükümet halkın za- ruri ihtiyaçları üzerinde bir fiyat kontrolü yapmıya, halkın aley - hine haksızlıklar yapılmasına mâni olmıya çalışır. Hattâ, bütün vatandaşlardı #edakârlik istendiği ve beklendi- ği böyle zamanlarda, ihtikâr ve istismar kasdiyle olmasa bile, va- ziyetten istifade ederek fazla kâr teminine kalkışmak, vatanper - verlikle barışmıyan bir hareket olarak görülür ve nefret, hiddet, tiksinti uyandırır « Binaenaleyh harp veya harbe benzer hallerde hükümetin vazi- fesi ihtikâr ve istismarın, gayri tebli fiyat yükselişlerinin. fazla kârm önüne geçecek tedbirler almaktır. Fiyat mürakabesini icabetti- Ten birçok sebepler daha vardır. Harp ve harbe benzer hallerde ümetin ihtiyacı artar, la örzak ve eşya alı n rır. Devlet bu masrafı karşıla - için vergilere zamlar yap - #ya veya yeni vergiler ihdasına mecbur olur . Sonra umumi istihlik madde- lerinde fiyat yükselmeleri halkın istihlâk kabiliyetini azaltır. Va - Tidatı muayyen ve dar olan ek - seriyet halk. evvelce alıştığı ya - şayış seviyesini indirmiye, birçok ihtiyaçlarından kendisini mah- rum etmiye mecbur olur. Bin - €naleyh fevkalâde vaziyetin. en büyük yükü bu varldatı muay - yen ve mahdut ekseriyet halk ü- atları mürakabede istihdaf edilen ilk gaye, halkın üzerine bu gayri tabii yükün! yüklenmesine mâni olmak, harp şartlarının memlekete tahmil et- yükü mümkün olduğu kadar &dil ve müsavi bir surette halka dağıtmaktır. Bizde de koordinasyon heye- tinin şimdiye kadar aldığı tedbir ler, hep halkın ve hilhassa müs- tahsilin menfaatini korumak gre geyritabil fiyat oyükselişleriyi halkın hayat şartlarında bir di (Sonu; Sa: 2; Gü: 5) TAN Tau. Ankara Caddesi 102 EVI RAF; TAN, ISTANBUL ON: 24310, 24318, 24519 ALTINCI YIL — Ne, 2153 S5 KURUŞ ALMAN TEBLİĞİ | 7 : i | huzurunda | İ Ankara, 12 (A.A) — Yeni Fransız büyük elçisi Jean Hel- leu, bugün sanat 17 de Atatür- kün muvakkat kabrini ziyaret ederek kabre muhteşem bir İ| çelenk koymuş ve ebedi Şef'in £| mânevi hüzurunda eğilmiştir. Bu ziyaret esnasında büyük elçiye elçilik erkânı refakat eylemekte idi. i Atatürkün manevi İ işbirliğinin henüz rını vermediğini söyli- en Mareşal Pötain Petain'in Bir Nutku Müstakar Bir Sulh İstiyoruz,. ime "Yeni Nizama Karşı Gelenlerin Mukave- metini Kıracağız,, | Askeri Salâhiyetler Darlan'a Verildi Vichy, 12 (A.A) — “Ofi": Ma. reşal Petain, bugün Fransızlara hitaben radyoda bir nutuk söyli- yerek demiştir ki: “Almanya ile münasebetlerimiz, mahiyeti ancak muvakkat olabi- len mütareke mukavelenmesi ile tesbit edilmiş bulunmaktadır. Bilhassa iki büyük millet arasın. daki münasebetleri tayin ettiğim- den dolayı, bu vaziyetin Uzaması, bunun iktihamı daha ziyade güç” leşmektedir. 1940 İlkteşrininde Alman Ray. İehı Sansölyesi tarafından, büyük İnezaketini takdir ettiğim şeraitte teklif edilen işbirliğine gelince bu uzün zamanlara mütevakkıf bir iştir ve henüz bütün meyve- meyvi N UmandaRus Kuvvetleri Çevrildi İki Ordu İle Bir Kolordu İmha Edildi mn D.N.B:. Bazı Noktalard: Karadeniz Sahiline Varıldığını Bildiriyor ——. Moskovaya Şiddetli Bir Akın Yapıldı | Berlin, 12 (A.A.) — Alman or- duları başkumandanlığının teb - liği: Şark cephesinde harekât mu! vaffakıyetle devam etmektedir. Dün gece Alman savaş tay, releri Moskovadaki askeri tesisü t ve diğer müteaddit mühim de- miryolu münakalât merkezlerini bombardıman etmişlerdir. Demir a k yangınlar ilâklar müşahede edil- miştir, Sovyet tayyareleri Almany nın şirasli şarki mıntakasına ge- lişi güzel bombalar atmıya te - şebbüs etmişlerse de, bütün bu hücumler akim kalmıştır. Uman'da Sovyetlerin mukavemeti kırıldı Berlin, 12 (A.A) — D.N. B. bildirylor; Umsn mntakasında çevrilmiş olak Sovyet krtalarnın mukave- metlerinin kırılmaşıyle neticele - nen harekâta, altıncı ve-12-inci Sövyet ordulariyle 13 nücü Sov- yet nişancı kolordusu tamamen imha edilmiştir. (Sonuz Sa: 2; Bü: » MR Siyam | BirTecavüz Karşısında Harbedecek | Avustralya Başvekili:! Londraya Gidiyor Londra. 12 (A.A) — Pasifikte vaziyet gerginliğini o kadar 2iya- desiyle muhafaza etmektedir ki, Japonya tarfından, Siyama, Bir: mnyaya, Singapura veya Holen. da Hindistanına karşı yapılacak bir hareket muhakkak surette bu mıntakada bir harbe sebebiyet ve recektir. Japonların Hindiçini'de 50,000 kişilik bir kuvvetleri vardır, Si- yam. hariçten müzaheret görme- diği takdirde böyle bir kuvvetle Siyama hücum etmek kâfidir. Japonya, endüstri seferberliği | ilân etmiş ve deniz ticaretinin devlet kontrolü altına alınmasını lerini verememiştir. (8önü; 2; sU: 6) toplandığı bildirilen İngiliz deniz kuvvetlerine men. bir muhrip filotillâsı karar vermiştir. Bu ise Psifikte, | ki vaziyetin bir derece daha ge-| rilmesine sebep olmustur. (Sonu; Sa: 2; BU: 7) açık denizde seyrederken GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Çocuğunuza verebileceğiniz en kıymetli hediye YALNIZ Çocuk Ansiklopedisi Olabilir, Çünkü bütün beğiyeler unutulabilir. Fakat ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Çocuğun bütün bayatın- da izini > FİYATI (8 LIRANIR Şark cephesindeki harekâta iştirak eden Alman tayyarecileri, hedef üzerinde uçarken e DA ağam | ASKERİ VAZİYET / Ukraynada Alman Taarruzunun iHedeflerı Nedir? Alman Kuvvetleri Uman Harbini Kazanırsa Nikolayef Üzerine Sarkacak Ve Bu Suretle Odesa'yı Çevirmiş Olacaktır ASKERİ MÜTEHASSISIMIZ YAZIYOR $ark cephesindeki harekât sırasında düsen yaralı bir Alman yarecisi tedavi edilirken Alman & wn “beş gün evvel | rettedir. Bahusus denizle İrtibat Şark cephesinde başladığı üçüncü ta- | vardır. Sovyet danânmasının yardı. araz bilhassa cenupta, Ukrayna cep-| rana deyantrık o Alman hücumlarına besinde inkişaf etmiştir, szun müddet daymabilir, Merkerde - Smolensk Almanların — üçüncü harp durmuş gibidir, Ukraynaya tevcih etmiş ningrad ve Pinlânda körfezi istika — | Müblelif sebepleri vardır: metinde başlıyan . üçüncü taarruzda büyük bir terakki görülmemektedir, Burada Alman orduları İlmen gölü ile Peipus gölü arasında ayni çetin mukavemetle karşılaşmıştır. Narva ve Talin istikametinde ise hareket mer- kezden yardım gören Sovyet kuvvet- lerinin şiddetli mukavemeti karşı di inkişaf edememektedir. | Buna mukabil K.ef çephetinde Al- tanrraslarını olmalarının lensk cephesini yararak o Moskovaya girmek ümidini kaybetmiştir. Bina - emleyh burada cepheden taarruza de- vam'ederek büyük zayiata maruz kal» makta mâna yoktur, (Son; Ba, 3 80,0) man motörire kuvvetlerinin Byalaya M h kii : kidar açtıkları cep cenuba doğru) u tel irleri günden güne büyümektedir. Dinyes- ter üzerinde bulunan Sovyet kuvvet- leri de çevrilme tehlikesinden ku: mak için geri çekilmişler ve Uma nünde yeni bir müdatan battı kür muşlardır. İli gündenberi Ukrayna'yı istlâya çalışan Alman kuvvetleri bu- rada Sovyet müdalaa kuvvetleri ile şiddetli mubarebeicre tutuymuylardır. Byalaya istikametinde ilerliyen Al man kuvvetlerinin evvelâ Kiefi zapta çalışacağı tahmin ediliyordu. - Fakat bir iki günlük muharebeden sonra bu- nan kolay kolay mümkün olmıyac İm anlamış olan Alman orduları ce- nuba teveccüh ederek Odesa üzerine inmeğe teşebbüs evmişlerdir.. Bu ha- zeket esnasında da Uman'di Sovyet küwvetleriyle kı li Derhal Haber Veriniz Alış veriş ederken tesbit edil. olan kâr hadleri veya azami fiyatları fevkinde sutış ya- panlara, mallarını gizleyerek sat. maktan İsmlina edenlere. fatüra vermiyenlere, mubhik bir sebep olmadan sadüf edeı | İz, telefon numara» ları aşağıda yazılı olan makam- lardan birini derhal haberdar e. diniz, Teleten No. Dizi Gerek Odesi ve kerek o Klef çok müstahkem ilki mevki olduğu için Al- manlar bu şehirleri cepheden alamı- eörerek çevirme etmişlerdir. Odesa- ya inen kuvvet Uman harbini kazanır. sa Nikolayef Üzerme surkacak ve bu suretle Odesayı çevirmiş olacaktır. Fakat Odesa, Tobruk gibi, urun wüd- .det müdafanya devam edebilecek kud- Fiyat Mürakebe Bürosu sçakçılık Büresu Nahiyesi Başkoml- Eminönü Em, Âmirliği Beyarıt Em, Komiserliği TE e | Sovyetlere 1 — Alman başkımandanlığı Smo- | (OYYET TEBLİĞİ Ukraynada Mücadele Siddetlidir Rus Tayyareler Berlini Tekrar Bombaladı Korosten Civarınde Bir Alman Tank Kolu Hezimete Uğratıldı —.— Muharebe Şiddetle Devam Etmektedir Amerikan Yardımı —— İngiltere (Hesabına | Yapılan Tayyarelerin Üçte Biri Ruslara Verilecek Ankara, 12 (Radyo Gazetesi) — Amerikanın Rusyaya büyük öl cüde yardımda bulunacağı haber veriliyor. Vaşingiondan gelen bir habere göre, Amerikada İngiltere icin yapılan teyyarelerin üçte bi- ri Londranın da müvafakatiyle Ruslara verilecektir. Gelen haberler, yardımın Vlâ- diyostok - voliyle — yapılacağını gösteriyor. Fakat Japon sözcüsü- nün imalı sözlerine göre Japonya büna razı olmıyacaktır. Bu takdirde Amerika - Japon. Sovyet Donanmasının Baş Amirali N, Kustetzev Moskova, 12 (A.A) — Dün al şam neşrolunan Sovyet tebliği: 11 Ağustos günü, Soltsi, Sm lensk, Bielaçerkof ve Uman ist kametlerinde kıtalarımız düşma la muharebelere devam etmişle! dir, Hava kuvvetlerimiz dü; piyade ve zırhlı kıtalarma dar beler indirmiye devam eylemiş ler, tayyare meydanlarında tay yarelerine taarruz etmişler, Tül na üzerinde büyük Çernovodi $ mendifer köprüsünü ve Kösteni cede vapurları bombalamışlar dır. Köprü tahrip edilmiştir. Koraosten istikametinde düşmi nın büyük bir tank kolu Sovyi tanklarının tayyarelerinin, topçü Süveyş'e Bir Hava Hücumu İskenderiye Üssü de Bombalandı Berlin, 12 (A.A) — “DN.B.” Alman tayyareleri, dün gece Sü. veys limanına hücum etmiş ve i-| pivade kuvvetlerinin mü ki ticaret vapurunu tam İsabetle | hareketleriyle hezimete uğratıl hasara uğratmıştır. Süveyş civa-| muştur. 50 Alman tankı ve iki t4 rında bir benzin deposu, İsmaili. | Yare dafi bataryası tahrip edil ye civarında projektör mevzileri | miştir. ve avni zamanda Port - Sait lima-| 10 Ağustos günü 39 düşmal 1 bombardıman edilmistir. tayyaresi tahrip edilmiştir. Bi 8 Yaralı, 13 ölü 25 tayyare kaybettik. Kahire, 12 (AA) — “Misır |, Gecen gün 60 ilâ 70 Alman y tebliği, Süveyş kanalı mıntaka- | "in tayyaresi Murmansk mınbi sına ve İskenderiyeye 3 hava ta- | Katina Kütle halinde taarruz â8 arruzu yapılmıştır. Kanal mınta- | #ebbüsünde bulunmuştur. Düş kasında 8 kişi ölmüş, 13 kişi ya. | man tayyare müfrezi ralanmış ve bazı hasar olmuştur. (Sonu; Harp İçinde Eğlence Lüzumu Yazan: REFİK HALİD stanbul halkı mehtap gezintileri, kır baloları ve açık yaz tiyatrolariyi eğlenceli geceler geçiriyor, “Bu zamanda, dünya ateşe yanarken ve bar bulutları uluklarda dolaşırken!,, Diye şaşanlara raslıyorur. Bunlar, tari kadar eski olan bir hakikati kavrayamıyanlardır. Bilmeleri lâzım gelir $ insanlar tarafından kurulan bütün teşkilâiten, dinlerin, hükümetlerin, poli tika sistemlerinin bir tek gayesi vardır: Mülletleri maddi ve münevi Büke dan bir nizam cenderesi içine sokmak, bunu “yaparken de onlarm insil fıtratına uygun ve natürel olan çeşit çeşit “arzu, ihtiyaç ve bürriyetleri bizsarare kısmak, azaltmak, zincirlemek! Din İle devietin başka münafi Fakat bu teşkilâtı sücüde getirenler o tahdidatı kayarlarken Baki şenlikleri, yılbaşı ve karnaval eğlenceleri, milli ve mezhebi bayramlar gil şetaretli toplulukları arasıra Tüzumle görmüşlerdir. Bu mürmadenin hedef şudur: Halka bürriyet İçinde bulundukları, hürriyetlerine sahip olduklaf vehmini, tesirini vermek, , Zira balk ruhu, mahiyeti itibariyle dini ve Si yasi herhangi bir nizam çerçevesinden - çürültülü ve kanlı olmasa bile #estizce, gizlice ve dalma çıkmağa çabaladığı için bu tabil istidadı; yö lancr bir kalıpta oyalamak, avutmak lim gelir, Zaten masiki ve debiyi tin hirmetlerinden başheası da bu “nefes aliş, t fikir yolundan temindi Yukarıda bahsettiğimiz nizam cenderesi ise harp ramanlarında ve İş yerde gayet haklı sebeplerle en dar haddini bulmaktadır Binmenaleyişii i lik artınca halkın ruhi ve cismani tazyikten kartulmak fırsatını 2 İĞ | dan, gezip tozmasından, eğlence peşinde koşmasından daha tabii hi bareket tasavver edilemez. Eğlenceler, halk ruhunun emn yet supabedı yetm farla tazyikini boşaltmağa yarar, k