13 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

İSTANBUL: Ankara eaddesi No, 102? TELGRAF; —— TAN, İSTANBUL TELEFON; 24310, 24318, 24319 ——— YEDİNCİ YIL — No. 2357 “GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Başvekilimiz Yeni Amerikan Büyük Elçisi İle Madrit Sefirimizi Kabul | Ederek Ankara, 12 (A.A.) — Başvekil Doktor gün saat 11,30 da Başvekillikte kendisine ilk Görüştü Refik Saydam, bu- ziyareti yapan Birlesik Devletlerin yeni Ankara Büyük Elçisi M. Steinhardt'ı * kabul etmistir, gü ay'ı kabul etmistir. Ankara, 12 (A.A.) — Başvekil Doktor Refik Saydam, bu- saat 10 da Basvekillikte Madrit Elçimiz Hulüsi Fuat To- İngiltere Hindistan Meselesini Halle Çalışıyor Japon ordularınm Hindistan kapı. larma dayanmış olması Hindistan meselesini birdenbire ön safa çı- karmış ve İngiltere hükümeti bu davayı bir an evvel halletmek z0- runda kalmıştır, Şimdi İngiltere, hafpten sonra vereceğini vandetti- $, Crippsin ba proj vi etmiş olması, Hint lider ümldi M. Zekeriya SERTEL JHvirten sonra balledileceği sanılan birçok meselelerin daha harp içinde iken dahi hal - Jedilmekte olduklarını görüyo « ruz Şüphe'yok ki bu harp “dünya ölçüsünde büyük değişikliklerin hem âmili, hem sebebi olacaktır. Artık harpten evvelki eski dün - yaya dönmemize imkân yoktur. Harp, insanlığın karşılaşlığı bir çok davaları, steşten örsünde dö vüp eritmekte ve halletmekle, bir çok meselelerin halli için de zömin hazırlamaktadır, Hindistan meselesi harpten sonra halledileceği umulan dava. lardan biri idi. İngiltere, geçen harpte olduğu gibi, bu harpte de Hindistana harpten sonra istiklâl |” vermek vaadile, işi atlatacağını umuyordu. Fakat İngiliz İmpa « ratorluğu, Londranın tahmin et - tiğinden çok daba çetin darbelere uğradı. İngiltere harpten sonraya bıraktığı bir çok meseleleri bu- günden halletmek mecburiyetin.. de kaldı. Bunlardan biri ve belki de en mühimmi Hindistan mese- lesidir. Japon ordularının Hindis tan kapılarına dayanmış olması Hindistan meselesini birden bire Ün safa çıkarmış ve İngiltere hü. kümetini bu davayı bir an evvel helletmek zorunda bırakmıştır, İngiliz hükümeti, uzun tered » düt devresinden sonra, nihayet Hindistana verilecek istiklâl şek. İlini tesbit eden bir plân hazırla mış ve bu plânı Hint liderlerine kabul ettirmek üzere Sir Staf. ford Cripps'i Hindistana gönder- meğe karar vermiştir. İngiliz hükümetinin Hindista. a ne teklif edeceği hakkında if- #aatta bulunmaktan çekiniliyor. Yalnız, bu işlerde radikal düşü » nen ve öteden beri . Hindistana İstiklâl verilmesine taraftar olan Sir Stafford Cripps'in bu projeyi kabul etmiş olması, Hint İlderle- file bir anlaşmaya varılacağı ü « midini arttırıyor. Yapılacak teklifin esasını 1940 da neşredilen beyanname teşkil ediyor, İngiliz hükümeti bu be « yanname ile Hindistana harpten Bonra dominyon statüsü vermeği Vaat ediyor ve Hinlileri şimdiden bu statünün ana hatlarını hazır. lamağa davet ediyordu. Maksat, tabii, sadece Hint liderlerini har- bin sonuna kadar oyalamak, ve harp boyunca onların yardımını temin etmekti, Fakat Hint, lider. leri bü vaatlere aldanmamış ve hükümeti ile iş birliği yapma detmişlerdi. Simdi. tere, bap sonra yaat vidi Fransız Başvekil Muavini Amiral Darlan Petain'in Çekileceği | Söyleniyor İtalyan Ajansı, "Vichy İçin Artık İki Taraftan Birini Seçmek Zamanı Gelmiştir,, Diyor Lausanne, 12 (A. A.) — İtak Mareşal Petain'in sayfiyede oturması do- ler gel- Bunun sıhhi sebeler- den ileri gelmesi ihtimali olma- dığı bildiriliyor, Bu karar, tama- Petsin. simdiye #ki muharip ara“ Bun- büyük 'devlet zeferinden ihivetinden her yan ajansı bildiriyor: layısiyle Fransadan tefsi mektedir, men: sivasidir. kadar Fransayı sında tutmıya calısrmstır. dan maksat iki gruplarından birin: olduğu “kadar, mi de faydalanmaktır. Fakat, Ar Soru Sa: 2S: 3 Lİ Şimaldeki Harekâtın Bilânçosu | İBir RusTebliğine Göre | Almanlar Bir Ayda | (49.700 Kişi Kaybetti / Ayni Tebliğ, 5 Şubattan 8 | Marta Kadar 161 Mahallin i Geri Alındığını ve Mühim Harp Malzemesi İğtinam Edildiğini Bildiriyor Moskova, 12 (A.A) — Sovyet | tebliği: 11 Martta kıtalarımız ta- aarruzi muharebelerine devam etmişlerdir. Düşman kıtaları in- İsan ve malzemece ağır kayıpla- ra uğramaktadır. 10 Martta 19 Alman tayyaresi tahrip edilmis- tir. 5 Sovvet tayvaresi kavınır. Alman resmi tebl. Berlin. 12 (A. A.) — Alman tebliği: Doğu cephesinin muhtı lif kesimlerinde düsmanın mü kerrer hücumları dün de mu- vaffakıyetsiz olmustur. o Alman p um kuvvetlerinin yaptıklar taarruzlar ve hareketler esnasın. da birçok mahal isgal edilmis ve| düsmana önemli kayıplar verdi- rilmiştir. 1 Martta 17 inci piya de alayı bir hücum ne ticesinde tanı hazır ü düşman kuvvetlerini imha . Fava kuvvetleri, kara muharebelerine o muvs vvetle vardımda bulunmus, Sovyetlerin inse hatlarına müteaddit darbe Wer indirmiş. Sivastopol ve Kere Wimanlarındaki tesisleri bomba Yamiştir, in et Ap Sona Sa: 2; Sik 6 Fransa Donanmayı Mihvere Vermiyecek Vaşington, 12 (A.A.) — Fran- sa Sefiri Heriri Have, Carsamba günü Summer Welles'i ziyaret e- derek Fransız filosunun mihvere teslim: edilmiyeceğine dair ken- disine yeniden teminat vermiş- tir. Sefir, bundan sonra matbu- ata beyanatta bulunarak Madu gaskarin Fransız olduğunu ve Fransız kalacağını söylemiştir. » AFP nuSa SS ipekli Çoraba Boykot Lâzım Dışarıdan 1 Metre Bile İpekli Kumaş İthal Etmiyoruz, Fakat İpekli Çorap İpliği İçin Harice Verdiğimiz Paraya Yazıktır Kadirlarımızın ipekli ve “bil- hassa ipek çorap iptilâsı etrafın- da bir havli neşriyat yapıldı. Bir taraftan da ipekli kumaş ve İpekli çorap fiyatları epeyce yükseldi. Kadın, bilhassa şehirli kadın çorabından, şapkasına kâ- dar münhas'ran ipek ve ipekli istihlâk ettiği için, her evde ka- din giyimi bütçede oldukça geniş bir rahne açıyor. Acaba şehirli kadını, kasaba- larda oturan arkadaşları gibi i- pekli sevdasından vaz geçirmek mümkün değil mi? Bu İptili yüzünden Avrupa- yâ avuç dolusu para crkarmamı- zın önüne geçilemez mi? Bu iki suale müsbet cevap ve- rilince, ilk bakışta sevinmemiz lâzwn gelecek. Halbuki temas et- tiğimiz süallerin ikisini de yersiz ve mânasız buluyorlar. Cünkü: 1 — Kadının İpek istihlâl de- vede kulak kabilindendir. Ve w- mumi isti Ayr Soru Sr 7 lâke nazaran 'çok az- Çocuğunuzu Mektgbe Gönderirken Bir de ÇOCUK AN SİKLOPEDİSİ Alınız, Günkü pu Ansiklopedi ona Mektep kitabi kadar ve be iyı ondan lâzlmder, Fiyatı Yedi Liradır. TAN müemesinde ve İngilterede yeni yetiştirilen paraşütçü kıtalar tayyareye binmek üzere yürüyüş halinde | Cripps'in Hint Seyahatine Ait Tefsirler | Tekyo, İngilterenin | Karar Vermekte Çek Geciktiğini Söylüyor Hint Milli lideri NEHRU Saygon, 12 (A.A.) — Sir Staf- ford Cripps'in İngiliz Hindistanı- na gönderilmesi Londra hükü- metinin Hint meselesinin halline verdiği ehemmiyeti göstermek- tedir, Siyasi Japon mahfillerinde İbu huşusta izhar edilen kanaate göre, İngiltere bu kararı ver- mekte gecikmistir. Ve Japonya gör Sonu Sa 2: S0: 8 Bulgaristanc Düşen Vazife —— Alman Hariciyesi,"Her Şey Müşterek Düşmana Karşı Yapılan Savaşa Bağlı,, Diyor Berlin, 12 (A.A) — Yarı res mi bir kaynaktan bildir Sorulan br suale Almanya Ha- riciye Nazırlığı tarafından veri len bir cevapta. Alman - Bulgar münasebetlerinin fasl bir duru- ma sokulması keyfivetindi berdar bulunulmadığı bi tir, Bununla beraber, büyük bir sistem içinde isbirliği yanan mil- etlerin, dostea münasebetlerini müsterek ittifakları üzerine mü- esseş sivasi istekleri ile avni nok tava getirmek ihtivacında bulun- dukları umumiyetle kabul edile- bilir, Baska bir susle de, her şeyin müsterek düsmena karsı yapılan savasa tâbi olduğu ve bu ittifak İar sistemindeki bütün mâna ye ehemmiyetin bu hedefte mümde mic bulunduğu cevabı verilmiş- Yeni Bir Otis İnşaat Malzemesi Tedarik Etmek ve Bu Malzemenin Tevzii İşi İle Uğraşmak Üzere Bir Ofis Kurulacağı Haber Veriliyor Ankara, 12 (TAN). — Gerek resmi, gerek hususi insaat için lüzumlu her nevi malzemeyi te- min etmek üzere bir Ofis kuru- lacağı haber verilmektedir. Ofis, hükmi şahsiyeti haiz 0- lacak ve mütedavil sermayesi bu- Junacaktır. “Devlet insaat mal zemesi tedarik ve teyzi ofisi, a- dı verilecek olan bu yeni tesek külün İktisat Vekâletine bağlan- ması mhtemeldir. Yeni lokomotif ve vagonlar Ankara, 12 (TAN) — İngilte- reden ithal edilmiş olduğunu iki dön evvel bildirdiğimiz lokomo- tiflerin adedi 18, vagonların a- dei ise 380 dir. Diğer taraftan $ İakomotifle 210 vazonun dal vek yakında teslim edileceği ber veriliyor. Brezilvadan yurdumuza - İthal »dilen kahvelerden 1000 cuva! Ankara ara gümrüğüne gelmistir. Gnrl, ' Tojo İhtarlarda Bulundu Başvekil, 1. Hindistanı İsyana, Avustralyayı da Teslim Olmıya Davet Ediyor "Hintliler Bu Vaziyetten İstifade Etmezse Fırsat Ebediyen Kaybolacaktır,. Tokyo, 12 (A.A) — Japon Basvekili, Tojo'nun Diet Mecli- sinde söylediği nutuk. 16 Subat- taki mutkumun aşağı yukarı bir tekrârı olmuştur. “Tojo, o mutuk- ta Avustralyayı. muharebeye ni- hayet vermive ve Hindisanı İn - eilizlere -karşı isyana davet edi- yordu. Tojo, bugünkü. nutkunda ; Ca-|i yanın. sukutundan sonra (tesirli surette mukavemete iktidarı kal- myan Avustralyanm mücadele- yi terketmesi lâzrm geldiğini, bu takdirde merhametle (muamele pöreceğini anlatmaktadır. Too, Hint milletine hitap © den ihtarını eskisinden daha W- rarla tekrar etmekte ve eğer Hintliler Büvük Britara boyun duruğundan kurtulmak için. bu fırsattan istifade etmezlerse, Al- İhtan gelen bir talih eserini ebe- öiven kavbedeceklerini kendile- rine haber vermektedir. Nutuk. bundan sonraki hareketleri mesin geçmekte Hindistana karsi yıkında bir taarruz yapılacağından bihsetmemekte, fakat Avastralya'nın besabı süratle görüleceğini söylemek- tedir. Tola, Japonyanm ilkbahar öanrra - zonda Mihverin müşterek hareketleri- ne dereceye kadar iştirak edeceği su- iline hicbir cevap vermemekte, yalnız ksrp Hedefine varmak için Japonys- »m Avrupalı müttefikleriyle işbirliği. si takviye etmek maksadını. umumi tabirle ifade eylemektedir. Akdenizde Mihver Hücumları .. M 3 Kruvazöre İsabetler Olduğu * ve Birinin Batırıldığı Bildiriliyor Tirpitz Zırhlısına Yapılan Hücumun Netiçesi Görü- lemedi, AlmanlarYeniden 18 Ticaret Gemisi Batırdı Roma, 12 (A. A.) — “Tebliğ Vaktinde görülen ve kesif ts vareleri tarafından mütemadi- ven takip edilen büyük siliz deniz teskili dün öğleden sonrâ doğu Akdenizde törpil tay varelerimiz tarafından mütcad dit hücumlara, uğramıştır. Bu hareket, muvaffakıyetle netice lenmistir. 3 kruvazöre ağır isa- betler olmu: Bunlardan biri batmıs savılabi Bu hareket müteakip Alman tavyareleri ve denizaltılar» tekrar hücumler ve Ap Sonu Sa: 557 Japonların Avustralya açıklarında batırıldığını e kitaporlarda bulunur! | Sumatrada Müttefikler Dayanıyor Yeni Gine Sularında Kuvvetli Bir Japon Filosu Görüldü —— Japon Bahriye Nazırına Göre, Şimdiye Kadar 131 Harp Gemisi İle 128 Ticaret Gemisi Batırıldı, 502 Gemi de Zaptedildi AVUSTRALYA'D Canberra, 12 (A tralya hava kuvvet Gine bölgelerinde Japon Kıtalas a çıktığı mahallere taarruz etmişlerdir. Sa- lamaua bölgesine dün eye doğ vu taarruz edilmistir. Hava mey Macaristanda Bulu- nan Alman Azlığının Talepleri Artıyor Bern, 12 (A.A) — Budapeşte'der bildirildiğine göre, yeni Macar Baş | veklii M, Kallay Macaristandaki Al - iman azlığının başkanını kabul ederek kendisiyle uzun uzun zamandanberi ileri sürüle istek» lerim bahis mevzuu olduğu ve Bayt». kilin bu meseleyi yakmda Almanlar için elverişli bir şekilde bal vadinde bulunduğu. bildirilmektedir. İyi ma- lümet alen- mahfiller, Macaristandaki J Alman azlığı sahasıa- dak! istekler "vesilesi rçok mali ve adi ğmüyazlar elde » etmiya çalışmakla —. yi u, ayni zamanda 1 Macar parlama iddia Marhlehend Amerikan hafif kruvazörü (MugalâtaDegil| Cevap istiyoruz! Geçen gün Bozkurt mec- muasının içimizde milliyet perver geçinen, fakat haki- katte ecnebilerden aldıkları paralarla (ellerini kirleten, veteiliği mevki ve şöhret hırslarına basamak o vapan sahtekâr, şarlatan milliyetci muharrirler hakkındaki ifsa- atını makletmiş ve bunların kimler olduğunu sormuştuk. Dün çikan Bozkurt mec- muası, memleket içinde ya - bancılar hesabına çalışan bu şarlatan milliyetçilerin isim- lerini vereceğine, derhal mu. pnlâta ve tehdit yoluna sap- mavı fereih ediyor ve: “Türkçüler veya © safta görü - enler aralarında kavga edebilir, ve Türk efkârmmumiyesine darem- larını açabilirler, Fakat bu mesele- | lerde kr ve istikameti çarpık in. sanlarm tek kelime söylemiye hak- Tarı yokter, İşimize bu gibilerin karışmasını İstemiyoruz, Kar larr'da bu sevdadan vaz gedrmesi- Bi biliriz. diyor. * * İ Mugalâta ve iehdlde Tüze. yok. Mesele gayet basittir. Memlekette milliyetçilik da- fl vası güden bir takım müner- ver vatandaşları ecnebilerden para almakla, ideallerini kö tü emellere âlet etmekle ham ediyorsunuz. Bunların bugün de nesriyat âleminde ayni maske İle calıstıklarnı Çİ söylüyorsunuz. Bütün mem- leket bu adamların hakiki it ik ihtiyme ni ve ideal. lerini ecnebi parasına satım timseleri. “hu, yalnız türk. ileri alâkadar eder. de; “oklıramaz ve bunu bir gile meselesi sayamazsınız. Memi lekete hivanet eden bir adi mı tüirketi olduğu veya öyle. göründüzü icin gizlemek, en İnnseverlikle hadasahi bir hareket değildir. Yine soruyoruz, onlar? Bilmek istiyoruz.