April 29, 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba | 29 ' NİSAN 1-247 İSTANBUL: Ankar; TELGRAF: TAN, TELEFON; 24310 SEKİZİNCİ YIL — No, 2404 Odun Narh EVİ emddesi TAN ISTANRUL 24318, 24319 ı Kaldırıldı Mahrukat Ofisi Emrine 500,000 Lira Veriliyor Ankaraya Giden Val Diğer İhtiyaçlar Şehrin İaşe İşleri ve ı Etrafında Beyanatta Bulundu 7. Ekmeklik Unlardaki ; i Buğday Nisbeti Yüzde 95 e Çıkarıldı Vali ve Belediye » Reisi « Lütfi Kirdar, dün ak$ar» Ankaraya git- miştir. Veli, kendisiyle görüşen gazetecilere kömür, odun, iaşe ve ekmek işleri hakkmda şu beya - natts bulunmuştur” “Ankara seyahâtimin esâs mak sadı, evvelce de yazdığınız. gibi, mahalli ihtiyaçların, temini ; içi alınacak tedbirler etrafında lâ - kadar makamlarla temaslarda bu lunmaktı, Geçen kış-içerisinde çe © P. Grupu Toplandı Anıt-Kabir Hakkındaki Jüri Raporu da Müzâkere Edildi —— Başvekilin İzahatı Tasviple Karşılandı Ankara, 28 (AA) — C.H. P. Meclis grüpu Umumi heyeti bu- gün (28.4.942) saat 15 te Reis ve- küli Trabzon mebusu Hasan Saka nın reisliğinde toplandı: Celsenin açılmasını ve geçen toplantıya ait zabıt o hülâsasının okunmasını müteakip ruznameye geçilerek Konya mebusu Dr. Os- man Şevki Uludağın, Ebedi Şef Atatürk için yapılacak'olan A - nit - Kâbir hükkinde' neşrolunan jüri raporuna daif takririne Baş- vekil Dr. Refik Saydam tarafın - 'dan verilen cevap umumi heyetin müttefikan tasvibiyle karşılandı. Rüznamenin diğer maddelerini teşkil eden, Munisa mebusu Re- fik İncenin, askerliğe. müteallik kanun lâyihalarının askeri şüra- İaşe işleri için dün v ANKARANIN BAŞŞEHİR OLUŞU Ankaranın baş gehir olusu, yalnız Mükâddes bir halrayı ebedileştir. Mekle kalmamış, hayatımızm her #afınsmda hayırlı tesirini göster Miştir. Onun için Ankara belediye Yeclisinin, bu fikri tik orlaya otom Milit Şefe karşt yaptığı bu ininmet- İarlık ve şiki Milletin şükrü desi olmuştur, gö borcunun bir ifa- SERTEL M. Zekeriya ı -—>- NN n. “ nkara belediye meclisinin EA baş şehrin en hâkim ve en Büzel sahasını Cümhurreisi İs - Met İnönünün tarihi adlariyle şe- İendirmiye karar vermesi, An Tanin Türkiyenin baş şehri ol- on için o vakit verilen tarihi rar üzerinde biraz durup dü - Şünmiye sevkeden mühim bir hâ diseğir, ayAnikaranm o vakit baş gehir kenasını teklif eden Milli Şefin ni teklifi ne düşüncelerle yaptı * Bini bilmiyoruz. Fakat Ankara in baş şehir oluşunun birçok ma vardır ki, bunları belirt » Mek ve yeni nesle anlatmak fay- dalıdır, , ı Bir defa Ankara milli mücade- lenin beyni, enerji kaynağı, ve ve yatağı olmuştur. Anka - anın baş şehir oluşunda bu ta - e hatıraya gösterilen saygının ir ifadesi vardır. Ankarayı baş #ehir yapmakla milli mücadele - pin bu mükeddes hâtırası ebedi- irilmiştir. üyaıkara yeni Türkiyenin doğ - i ğu ve büyüdüğü beşik olmuş - key, Türkiye, eski devrin bütün geli an'anelerini arkada bıraka» . bürada yeni bir hayata ka- ya maştur. Bu bakımdan Anka - yeni bir zihniyetin, yeni bir Yecanın ve yeni bir imanın kay olmuştur, Milli mücadeleyi Yaratan ve muzaffer eden mukad *8 heyecan nasıl burada beslen *, yeni Türkiyeyi yaratan büyük ve taze milli enerji de gr biyel ancak bu kaynaktan ala ve mi. Nitekim de öyle olmuş. — Ankara baş şehir olarak” yeni türkiyeyi yaratan hamlelere taze ir kuvvet vermiştir. , İstanbul Osmanlı İmparatorlu- unun payitahts idi, imparatorluk i bütln ilgisini kırıp atan yeni ürkiye için yeni bir baş şehir lâ Yındı ve Ankara bu baş şehir ol- Muya en ziyade Jâyik olan şehir - Gi. Bu itibarla Ankaranın baş şe- hir oluşunda İmpafatorluğa veda €dişimizin sembolik bir ifadesi Vardır. Ankaranın baş şehir oluşu, İm Paratorluk devrinde halktan ve Milletten uzak yaşamıya alışmış Olan devlbti, doğrudan doğruya İki arasına, ve milletin ortası ma götürmüştür. Burada devletle millet kaynaşıp kucaklaşmış, ve AI” Sonu; Su 4; Sü: 3 x ette yapilan toplantıdan bir görünüş ! Üniversitede BİRER DERECE TERFİ EDEN PROFESÖRLER Ankara, 28 (TAN) — İstanbul üniversitesi Hukuk Fakültesi hu kuk usulü; icra ve Mhs ordinar » yüs profesörü Mustafa Reşit Bel kisay, medeni hukuk ordinaryüsü profesörü Samim Gürensay, ede biyat Fakültesi fiziki coğrafya or dinaryüs profesörü İbrahim Hak kı Akyol, Tıp Fakültesi ikinci ha riciye hastalıklar ordinaryüsü profesörü Ahmet Kemal Tay, İk tısat Fakültesi maliye ve maliye kanunları ordinaryis | profesörü Fazıl Yelil, edebiyat fakültesi pro fesörlerinden felsefe profesörü 'dan geçirilip geçirilmediğine dair olan takririne milli müdafaa ve kili ve Kayseri mebusu Suat Hey ri Ürgüblünün, vapur inşaalimı- zı temin edecek çalışma ve prog rama dair tekririne de münska - 1ât Vekili tardfından verilen ce - vaplarla bu mevzular üzerinde söz alan hatiplerin mütalcaları dinlendikten #onra saat 17 de toplantıya son verildi. ” Dumlupınar " Pireye Vardı Atina, 28 (A.A) — Türk Duml pmar vapuru | İstanbuldan muhtelif yiyecekle yüklü olârak dün Pireye getmiştir, Malk mutlaklarında. pişiri- kilen sıkıntıların tekerrürüne meydân- vermemek" azmindeyiz. Devamı Sa, 4, Sü 1 Hilmi Ziya Ülgen, orta zamanlar tarihi profesörü Mükremin Ha - hil, Türk dili tarihi profesörü Ah, met Caferoğlu, Metinler İ İlecek olan ku yiyecekler Yunan mik profesörü Ali Nihat Tarlan, Tür“ | etine entermanyona) Kızılhaç tarafın. e coğrafyası ve mevzii coğral |dan dağıtılmaktadır. şa profesörü Mehinet Besim Dar- BE dut, uuml Türk b Kanada harbetmek üzere gut, umumi Türk tarihi profesö- rü Zeki Velit Doğan ile Tip Fs-| Harice asker gönderecek kültesi profesörlerinden fiziyolo-| | Oğamm 28 (A.A,) — “Kanada dı- fi profesörü Sadi İrmak, ikincilsnda harbetmek için özker gönder dahili hastalıkları profesörleri| meye, mahsus piebisit sen neticeleri Muzaffer Şevki ve şerh profesö-| yildiritmiştir, 2.233,00 kişi hükümet rü Osman Zeki Zeren Bir üst de |lehinde ve 1,308,000 kişi aleyhinde receye terfi ettirilmişlerdir. rey vermişlerdir. Rooseveltin Bir Mesajı Cümhurreisi, Hayat Şartlarının ve Kârların Tahdidini İstiyor “Üstünlüğü Alıncaya Kadar Yenilgiye Katlanacağız., İnlariikarim Günlük Harp Masrafr 100,000,000 Dolar Vaşington, 28 (A.A) — Reis Roosevelt, bugün “kongreye bir mesaj göndererek Amerikada ha- yat şartlarının esaslı surette kısıl masını ve şahsi ve umumi kârla rın, enflâsyona mâni olunmak İ- çin, tahdit edilmesini istemiştir. M. Roosevelt tarafından ilân edi- len program kazanç vergisine ki- ralara, tasarruflara, kart usulüne ve taksitli satın al malara taallük etmektedir. M. Roosevelt, beyanatında şöy le diyor: Tıpkı geçen harpte olduğu gibi bu sefer de düşman başlangıçta bütün vantajlara malik olemuştur, Simdi de © zamanki gibi, medeniyeti müdafaa edenlerin, işlerin “esreyanını değişti- recek olan Insan ve mühimmat üstün- Miğiünü: kuruncaya kadar, acı yenil- gilere ve ağır kayıplara katlanması gerekecektir. Amerikan milleti Peri Harbour'dan #onta, bir çok kimselerin iki yü önce bunu olağanüstü telâkki 457” Devamı: Sa.2, Sü. 4 Möskova Büyük Elçimiz Ankara, 28 (TAN) — Şehrimiz de bulunan Moskova büyük el miz Haydar Aktay. bu akşam İs- tanbula hereket etmiştir. Bir uçuşa banana gili pilotları Karşılıklı Cripps Hint Ağır Hava | Meselesini Taarruzları İzah Efti İngilizler Kolonya ve "Müzakerenin Durması Trondheim'deki | | Muvakkat Hükümetin Hedefleri Bombaladı! Şeklinden İleri Geldi, Nazır, Anlasma Ümidinin Kaybolmadığını Söylüyor Londra, 28 (A.A) — Sir Staf - ford Cripps Hindistandaki vazife sine dair bugün Avam Kamara - sında . beyanatta. bulunmuştur. Cripps, yapılan. müzakerelerden bahsederek demiştir. kiz “Hindistanın müstakil idarösi- nin hayati va temel noktalariyle müstakbel meşruti idarenin Hin- Almanlar Norwich'e Ağır Bir Taarruzda Bulundu Londra, 28 (A.A) — İngiltere hava nezareti tebliği: Pazartesiyi salıya bağlıyan dün gece, açık ha vada, büyük bir bomba uçak te - şekkülü Kolonya ve Hienan'e'nin başka taraflarındaki'hedeflere tsi arruz etmiştir. Herlefler kolay ayirt edilmiş ve devam eder İde büyük yangınlar olduğu görül müştür. distan tarafından tayini bahsinde Başka büyük bir-hava teşekkü | bir tek sanlaşmazlık . olmamiştır. lü de Trondieim #jord'ında Sir | Anlaşmazlık, kendine verilecek ASP Devamı: Sa; 2, Sü. 3 #37 Devamı: Sa, 2, Sü. 5 GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Alman Elçiliginde Bir Kabul Resmi ” Yeni Postahane karşısında ALTINTOP KUNDURA MAĞAZASININ ÇOK ZENGİN YENİ ÇEŞİTLERİNİ GÖRÜNÜZ. Merasimde Türk neral Guhr, Ankar: Dünkü merasimde Alman ordusunu temsilen stasyonunda karşılanırken Türk Ordusunda Hizmet Etmiş Olan Alman Subaylarından Mürekkep Bir Müze Açıldı, de Bulundu Von Der Goltz,un Hâtırası Anıldı Ankara, 28 (A-A.) — Almanya büyük elçisi M. Von Papen tara fından bugün Türk ordusunda pek eski zamanlardanberi hizmet etmiş olan Alman veya Prusy subaylarının resimlerinden Ordusu Mümessilleri M7 rekkep olarak büyük elçilik bina- ik sında hazırlanmış olan tarihi zeyi açmak vesilesile “bir ka Tesmi yapılmıştır/Türk ordusu na mına general H i Kılkış'la ge nelkurmay şube reislerinden als bay Hilmi Oray bu törende hazır bulunmuşlardır. Alman ördusu mına da umumi harp esnasın Türk ordusunda hizme tetmiş o lan general Guhr Berjinden su « 77 Devamı: Sa. 2, Sü. 4 hazır bulunan Ge- YeniGinede Son Vaziyet Japonlar, Şimaldeki Stratejik Mevkileri TamamenEle Geçirdi Tojo Harbi Kazanmak İçin Birliği Kuvvetlendirmek | Lüzumunu Öne Sürdü Tokyo, 28 (A.A) — İmparator- luk umumi Karargâhının bu se- bah bildirdiğine göre Japon deniz kuvvetleri garbi Yeni Ginen mal kısmının yarismın bütün stratejik noktalarını işgal etmiş- lerdir. Müttefik tebliğine göre Melbourne, 28 (A.A) — Mütte- fik umumi karargâhının tebliğ Avustralya: Bir düşman hava te- şekkülü Pirt Darwin'e taarruz elmiştir. Teşekkül dokuz av tay” yaresinin himayesinde 17-bomba İayyaresinden mürekkepti. Tay- yarelerimiz muvaffakiyetle müda hale ederek üç boiba ve dört av tayyaresi düşürmüşlerdir: Kayıp: | larımız hafiftir, 4 Devamı: Sa, 2, Sü, 6 ME leg. Vichy'ye Göre Yeni Kaledonya isyan Halinde Bonnet'nin Ankaraya Sefir Olacağı Haberi Teyit Edilmiyor. | Vichy, 28 (A.A.) — Mareşal Pe| toin dün öğleden sonra yakında Amerikaya gidecek olan Birleşik! Amerika sefiri amiral Leahy ?le görüşmüştür. Hükümet şefi ve hariciye nazırı Lavai dün öğleden sonra amiral Lechy ile uzun bir mülâkat yapmıştır. Ankara sefiri değişmiyor Vichy, 20 (AA) —D.NB Eski Hariciye Nazırı Donnet'in â&77-Devamı: Sa, 2, Sü. 7 Almanyadan Kaçan Fransız Generali İsviçreden Geçti Bern 28 AA) — İsviçre telgraf ajanımın öğrendiğine göre, harp €- siri olarak; Almanyada (bulunduğu Köoenlgstin” şehrinden son o gülerde kiçan Praosrr generali Girand müs- tehr' bir İsimle 21 nisanda İsviçteye girmiştir Hüviyet! beli olduktan son- ta, “Mukulu beşer” hükümlerine * yo- devâm » etmesine o müsade ©- we- 25 miranda İsviçreden ay» ASKER AİLELERİ İCİN Şehir Meclisi, Kazanç Vergisi Üzerinden Alınmakta Olan Yardım Parasını Arttırdı - Diğer Zamlar Devam Edecek Yoksul asker ailelerine yardım |lerin'in yüzde sekizi nisbetinde için yeni gelir kaynakları bulmak | yardım parası alınacaktır. Ayrıca üz«re belediyenin şehir meclisine | geçen yıl elekiriğin Seher kilova yapılan teklif tına bir kuruş, hava gezinin bes tir. Kabul edilen esaslara gö -|her metremikâbına 20 para (mo - Te, beyannameye tabi kazanç ver |*örler hariç), sinema, - tiyatro ve mükelelerinin bulıran, fev - kr Devimi: Sa. 2, Sü. 2 kalâde zam ve müdafan vergileri hamil zayii Hitlerin Nutku barrel dahil olmak üzere 1911 mali yılı kazanç vergileri üzerinden alınan C. Hull, Bunu Bir Ümitsizliğin üzde beş yardı mparası iahakku ıma yine 1941 mali yılı için ik- İfadesi Addediyor Ankara, 28 (Radyo Gazetesi) — E malen yüzde beş daha ilâvesiyle ardım parası nisbeti yüzde ona ıkarılmıştır. Gayri safi irat esa- Sina göre kazanç vergisine tabi mükelleflerden ayri safi iratları 500-2000 lira olanlar buhran, fev iâde zam ve müdafaa vergileri | itlerin sön'nutku hakkıdır ge- dahil olmak üzere 1941 mali yılı | zetecilere beyanatta bulunan Cor- için kazanç vörilerinin yüzde onu İdell Hall bunun ümitsizliği ifade nisbetinde yardım parası ödiye -İettiğini söylemiştir. ceklerdir. Bu iki zümre mükellef * lerinden, kâzanç vergilerinin ta- r * ileri din, 29 (A.A) — Führer'in eve bi olduğu taksit şekülerine göre! çene ear Saanda Milk 1942 mali yılı için buhran, fevka- | Reichstapın da verdi lâde zam ve müdafaa. vergileri| yeter büğünkü resi dahil olmak üzere kazanç vergi-! mıfştar. Suünler ii Bir Salgından Korunmak İçin E li kadınlarla düşüp kalkmanın halk taba- REFİK kası arasında gittikçe tehlikeli olmıya baş- tadığını gösteren örnekler çoğalıyor. Geçenlerde bir delikanlı o yüzden vurulup hastahanede öldü; evvelki gün Eyüpte bir ikincisi, yarı canlı olarak can kürtaran otomobiline binmek, fırsatını “bile bulamadan olduğu yerde göçtü, gitti, Şunun bunun karısiyle mfinasebete girmenin pek korkunç neticeler ve- redeğini bü iki ölüm, yeter derecede meydana koyuyor. Çağrı ve istek kadın tarafından gelse bile zendostlarımıza hiç olmazsa bir müddet İçin o gibi sevişme ve buluşmalardan uzak kalmalari- nı tavsiye ederim. “Bir müddet için, diye işe mühlet koyduğumun sebebi - şu- dur; Nedense bu kabil cinayetler ara sira salgın halini slır; sanki kocalarin gözü biribirine bakarak açılır ve kararır; cezalar dâ biribirine uyarak, biribirinden örnek alınarak verilir. Eğer Çen - berlitaşta bir dülger karısiyle dostunu vurmasaydı büyük bir ih « timall& Eyüpte de bu cinayet işlenmezdi. Yarın başka bir semtte kopacağına hükmettiğim üçüncü kanlı. kasırga dehi önlenmiş olurdu! Zaten insanlar iyi veya kötü birçok işlerinde bir salgın devri geçirmezler mi? Meselâ şu sırada moda olarak mantar ökçe, mimaride kübik yapı, şiirde vezinsizlik've mânasızlık!. Gazeteci» likte de böyledir: Bir de bakarsmiz eli kalem tutan herkes, biri- birine uyarak tarihi makale ve roman yazmak illetine tutulur; bu, bir müddet olanca hiziyle devam eder, nihayet tavsar, deve- de kulak kabilinden kalır. Hayır işleri de ayni yolda gider; bir biz arkasına, bir zat üniversiteye malımı bırakır, öteki Avrupaya telebe göndermek için sermaye ayırır; bir başkası veremle mü cadele cemiyetine koca bir servet hediye eder. Şer gibi hayır da zincirleme gider. Bugünün bir salgını da aile nimusunu kanla temizlemek mera» kı! İnşaallah kısa sürer, Fakat şimdilik tam sirayet ve yıkım dev« resindeyiz. İrz düşmanları için, hızı geçinciye kadar bir müddet çik pusuya yatarak beklemek, hayatını korumak bakımından ba- na şu mevsimin en sıhhi ve pek faydalı öğüdü görünüyor. Yine kendileri bilirler!