2 Mart 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

B T '.' N '. AYFA; . Fransa Deniz Kuvvet- | lerini Arttırıyor.. — | Uzun müddet Okyanuas fi losuna kumanda etmiş ve şimdi de Fransız donunma- sının Genel Kurumay şelli- ğine tayin edilmiş olan ami- ral Darlan geçenlerde Ren- de söylediği bir nutukta Fra nsa bahrtye politikası hak- kındaki düşüncelerini açıkça izah etmiştir. Amiral Dar lan, bu nutkunda — Fransız donanmasının - terkibini şarta bağlı tutuyordu: Fransız bahriyesinin kuru- üç haşu, evvelâ, Fransanın co- grafi vaziyetiyle telif edile- bilecek bir politika icapla rına, ondan sonra, yabancı bahriye terkiplerinin kuvv etlerine, ve nihayet devlet- ler arasındaki münasebetle re bağlı o'duğunu söylemiş tir. Amiral bu nutkunda de- miştir. ki: — “Bugünkü vaziyet, Fr- ansızlara yalnız kendilerine güvenmeği emretmektedir. Bu itibarla — Avrupanın en kuvvetli bir donanmasından daha üstün bir donanmaya sahip olmak — mecburiyetin- deyiz. Hakikatte ise, Cihan ha- rbinden sonsa, Fransa he- men hemen tamamiyle yep yeni ve Britanya donanması müstesna 'bütün Avrupa do: nanmalarına üstün bir do nanma yapmıya sevkedil miştir. Fransızlar, 1930 daki do panma andlaşmasına girme- miş olduklarından, krovazör destroyer ve deniz altı ge mileri inşaatında — hiç bir tahdide tabi tutulmamışlar dır. Halbuki İngiltere, Ame. rika, ve Japonya tahdid al tna alınmışlardır. Bundan dolayı, hareket serbestilerini geniş ölçüde kullanarak hafif krovazör, destroyer ve denizaltı ge- mileriyle ticareti harbın ve nakliyatın emniyeti bakımı ndan fevkalâde elverişli bir muharebe âleti — meydana gelirmeğe muyaffak olmuş lardır: Fransızlar, uzun bir fası- ladan sonra 1953 de kı ğa koydukları ve şimdi de bitirilmiş olan ZÖLÜÜ tonluk Dünkerk, muharebe krova zöriyle büyük harp zırhlıla rının iİnşaatına ilk — çığrı aç- miş oldular. 1922 Vaşington andlamasında, İngiltere, Am erika, Japonya, Fransa ve İtalya için büyük harp zır hlılarının kuvvet nisbetleri S S: 8i 1,75; 9,75. tesbit edilmişti Fransa o gü- nlerde, dooanmasındaki bü yük zırhlıların azlığını, an cak karadaki techizatından hiç bir fedakârlık yapma mağa mukabil kabul edebi leceğini — bildirmişti. Bugünkü 'Fransız donan- masında 602000 tonluk mo- dern malzeme vardır. Buna ayrıca 50000 ton eski ge milerle inşa edilmekte veya daşası tasvip — edilmiş olan 163,000 tonu katmak 'âzım dır. 815.000 tonu — bulan bu mikdar aşağıdaki gemi plâ- nina taksim edilmektedir Harp saffı gemisi olarak, olarak Cihan harbında inşa edilmiş | olanı “Bretan, “Loran, ve *Provans,, adındaki üç zırh- lıdır. Bu gemiler, son yılla rda esashı bir sürette mode rnleştirilmiş ve 22,000 ton luk büyük zırhlılarla ehem miyetli bir ölçüde muhare be kudreti kazanmışlardır. On tane 34 şantimetrelik ağır topla teçhiz edilmiş o- lan bu gemiler, ortadakita retin kaldırılması dolayisiyle teçhizat bakımından diğer- lerinden bir parça kaybetmiş bulunuyorlarsa da buna mu- kabil, tayyareleri, daha bü- yük sürat ve seyrüsefer kud- retleri ve ihmal ki, daha | kuvvetli zırhlıları vardır. Bu üç gemi, son yıllarda daha ziyade ehemmiyet kes- betmiş olaon okyanus filosu- nun Özünü teşkil etmektedir. Eskiden Fransız donanması- vin siklet merkezi Akdeniz- de idi, Geriye kalan 6 tane eski dretnot, esas itibariyle mektep gemisi olarak kulla- nılacaklardır. ; Fransanın, aynı zamanda | bütün dünyanın en yeni dr- etnotu olan “Dünkerk, se- kiz tane 33 santimetrelik, on altı tane 13 santimetre lik, topu ve 28 tane tayare topuyle teçhiz edilmiştir. Bu zırhlı, 30 deniz mili süratinde (saatle 56 kilome- tre) olacak ve güvertesinde dört tayare taşıyacaktır. Dü- nkerkin eşi olan Ştrasbur: guün 1938 başlangıcında bit- mesi ihtimali vardır. Bun dan başka, Franmsızlar, iki tane 35,000 tonluk - zırhlıyı tezgâha koymuşlardır; bun ların birinin adı “Rişliö, diğerinin de “Jan Bart, dır. Bunları beşinci bir zırhlının takip etmesi ihtimali çok kuvvetlidir Böylelikle Fransız donan. ması, mevcut dretnotları ba kımından da Vaşington an dlaşmasında derpiş olunan- dan da fazla bir kuvvete varmış olacaktır. Son on yıl içinde tezgâh- tan indirilmiş ve her birinin 20,3 santimetrelik sekiz ta ne ağır topu olan yedi ta ne 10,000 tonluk ağır kro vazör, bu unıf harp krova zörlerinin bulundukları Ak denizdedirler. Fransanın 5900 ilâ 7600 mda 11 tane hafif krovazörü vardır. Bu kro vazörler arasında 200 tane mayn ile teçhiz edilmiş oi an “Emil Bertin,in sürati 40 mil (saatte 74 ki'ometre) dir. Bütün hafıf — ve ağır krovazörler, göğertelerinde 2 ilâ d tane tayare taşıma: ktadır Fransa, “süper destroyer,, ler sahasında son yıllarda en başta bulunmaktadır. Fr ansızların büyüklükleri 2400 ile 3100 ton arasında “kontrtorpilyör, adını ver- dikleri fevkalâde süratli ge mileri vardır; hakikatte ite ton a! ve bunlar, her hangi bir deniz ci devletin süper desiroyer lerine üstün hafif krovazör- lerdir Yukarıda da kaydedil- diği gibi İngitere, Amerika ve Japonya 1850 tondan da (Sonu 4 üncü sayfada ) # iLİMiZDEN HABERLER Belediyeler yapacağı İşlerNelerdir Şehirlerimizin bayındırlaşması için beletiyeler bu sene yapacakları işleri Dehiliye Vekâletine bildireceklerdir. Dahiliye Vekâleti; şehirle rimizin bayındırlığımı ve ya- pılması icabeden işleri plân h olarak tanzim edebilmek için belediyelere bir sual li- stesi göndermiş ve bunlara en kısa bir müddet zarfında cevap verilmesini — istemişti. Cevaplar gelmeğe başlamış" tır. Bunlar tamamlandıktan sonra şehirlerimizin içtimal cehresi tamamen tayin edil- miş olacaktır Evelâ belediyelerin umu mi vaziyeti tesbit edilmek- tedir: Belediye sınırları için de şehrin nüfusu, ev sayısı, son mali yıl içinde büdcesi sorulmuştur. Belediyelerin temizlik | işlerinde dalmi ve muvak kat olararak çalıştırdığı amele sayısı, temizlik va- sıtalarının sayısı, — cinsleri, sulama arazörleri — ve kar temizleme makineleri olup olmadığı, temizlik — işlerine senede ne kadar sarfedildi ği, umumi cadde ve sokak- larım hangi saatlerde süpü rülüp temizlendiği, toplanan muzahraftatın nerelerde ve | ne süretle yok edildiği? Yollar Şehir ve kasaba içinde yolların umumi — uzunluğu, | bunun kaç kilometresi asfa hı, ne kadarı şose, arnavut kaldırımı veya ham yol ol duğu? ne kadarının — esaslı veya cüzi tamire — muhtaç bulunduğu, vasati — olarak her sene bütçelerden — yol için ne kadar para sarfedi ldiği kasıba veya şebir içi ndeki köprülerin sayısı ve bunların yapılış malzemele ri ile bug”nkü durumları. Pazar, panayır - yerleri Şehrin kaç — noktasında, haftanın hangi günlerinde pazar kurulmakta, buralara ne gibi gıda maddeleri geti- rilmekte, hayvan pazarı olup olmadığı, panayır kurulup kurulmadığı, eğer kuruluyo rsa buralarda başlıca teşhir edilen malların neler olduğu sorulmaktadır. Elektrik, havagazı, su Elektrik tesisalı varsa ha ngi tarihte yapıldığı, tesisa- tın kaç liraya mal olduğu muharrik kuvvetin cinsi is- tihsal kudreti, virlerde kullanılan belediyenin umumi verdiği para mikdarı, abon man sayısı; — havagazının metre mikâbının halka kaç kuruş üzerinden - satıldığı, umumi — tenvirde havagarzı kullanılıyorsa ödenen para mikdarı, günlük umumi is- tihsal mikdarı, gu tesisalı olup olmaaığı ve varsa kaç liraya maledildiği ve bu iş ler için ayrı bir — teşkilât umumi ten mikdar, tenvire | dir. in Bu Sene , bulunup bulunmadığı ulmaktadır. Diğer sorulanlar Vekâletin sorduğu sualler arasında, mecra ve İâğımla- rın uzunluğu, İnşa tarihi ve bedeli, et nakliyatının ne ile temin edildiği, mezbaha nın f(enni vaziyeti, mezarlık- ların kasabanın son - evine | olan mesafesi, mikdarı, yol vaziyeti, yeni — mezarlıklar için proje hazırlanıp bazır- lanmadığı, memleketin ka dastral haritası bulunun bu- lunmadığı, itfaiye teşkilâtın . ın vaziyeti meseleleri var Sorulan suallere cevaplar geldikten sonra, her beledi- yenin umumi hizmetler ha. kımından yapması icabeden en mühim işler tayin ve te- #bit edilmiş olacaktır. Yurt - Birlik Maçı: BirliklileEr2<3lil Galip Geldiler. Yurt Küçükleri, Birlik Küçüklerini Yendi. Birinci Takımların Her İki Tarafı da Gol- lerini Birinci Devrede Attı. Kupa maçlarının en mü- himmi olan bu maça Gene- ral Ali Hikmet — stadında devam edildi. Hava çok gü- zel fakat birkaç gün evvel yağan yağmurların tesirile stad tezekleşmiş bir halde idi. Evvelâ Yürt Birlik kü- çükleri Güçten Cevatın ba kemliğile saat 13 te oyuna başladı. Yurt küçükleri ken- dilerinden tecrübe ve tek nik bakımından üstün olan Birlik küçüklerini azimkâr oyunlarile - Birliklilerin bir gölüne mukabil üç gol ya. parak maçı kazandılar. Sıra günün merakla — beklediği büyük maça gelmişti. Ayva lıklı Nejadın. hakemliği ile ve her iki taraf şu kadro ile oyuna başladı: Ivğrldi | Hususi Yolundaki — menfezler ve Edremit şosası Vilâyet Daimi Encümeni dün B. Ethem Aykutun başkanlığında toplanarak vi lâyet işleri üzerinde görüş müştür. Encümen İvrindi - Korucu yolu üzerindeki altı betonar ma menfezlerin 4842 liraya açık eksiltme suretile ihale- sini ve Balıkesir - Edremit yolunun esaslı surette tami- ri için de 7202 lira 61 ku ruştan açık eksiltmeye ka- nulmasını kararlaştırmıştır. Bir sinomacı hakkında Halk sineması müsteciri Abdi beyanname almadan sinemayı faaliyete getirdi ginden hakkmda takibata başlanmıştır. —— Hakaret - etmiş Aygören Yahya kızı Mürvet adında bir kadın Tophans Komiseri İsmalle ve ailesine hakaret ettiğinden hakkında takibata | başlanmıştır. Müşteri ıı'iıı'ıııdenlnkılılıııs Durmuş oğlu soför Tahsin mahallesinden müşteri almak meselesinden Oruçgazi mahallesinden Hü seyin oğlu Halili tokatladığı şikâyet edildiğinden tahki kata başlanmıştır. Üzerinde asrar bulundu İnönü mahallesinden Adem oğlu yemenici Ziyanın şüp. he üzerine üzerinde yapılan araştırmada üç parça esrar | bulunmuş ve tahkikata baş lanmıştır. İdare bütçesi üzerinde ya- pılan bir hasbihal Umumi meclis üyeleri dün| 937 Hususi muhasebe büt- çesi üzerinde bir hasbihal yapmak üzere toplanmışlar dır. Daire müdürlerinin de işti- râk ettiği bu toplantıda Hu susi muhasebe müdürü bay Raşit Sekendiz. bütçe hak kında izahatta bulunmuş, diğer daire müdürleri de ken di bütçeleri üzerindeki mü talealarını söylemişlerdir. ——— Kooperatif Umumi hiîtıîlı—mı yapacak Şehrimiz Tarım Kredi ko- operetif heyeti bu ayın 16 mcı salı günü alelâde olarak bir toplantı yapacaktır. Top lantıda ruzname — üzerinde görüşmelerde bulunu'a caktir. Kınıdııı_ılîın_ tehdit mektubu Eğe mahallesinden Ah met Çavuş oğlu Hamdi Yıl dırim mahallesinden Hüse yin kızı Hanife ve Zehraya söz atmış, — daha sonra da bunların evlerinin kapısından| tehdit mektubu atmıştır Bunun üzerine hakkında takibata başlanmıştır. Halkevinde temsil Pazar 'akşamı — Halkevi Gösterit kolu “Aşkın Ma- nâsı, adındaki üç perdelik piyesi temsil etmiştir. Müsamere güzel olmuş ve kalabalık bir seyirci küt lesi tarafından zevkle sey redilmiştir. Birlik : Rafet Şefik Münir Turgüut Hilmi — Ali Hüseyin Necati Hikmet — İbrahim Emin Yurtlular aralarına ikinci takımdan üç kişi alarak sa- Yurt Hasan Hikmet — Yusuf $ Hüseyin Kâmil Mehmet — Rafet — Huülki — Celâl — Sadi Muzaffer — haya çıkmışlardı. Oynıııl'!E at 15,30 da — başlandı. İlk — akımı Birlikliler yaptı Bl'â' nu Yurt müdafaası kolay — lıkla Birlik — yarı sahasın& — indirdi — Mükabil akınlara | başlandığı sırada — Yurt | müdafaasının sağ yanı ıi uzanan topu sol açık Mu> zaffer kapıp müdafileri at latarak sıkı bir şutla kalı yolladı. Kaleci topu tutti balde elinden kaçırarak manl olamadı Yurt ciminin sol yanı çok iyi laşıyordu. Yine müdafaadaf uzanan topu sol taraf kapâ- rak sıkı bir şutla ikinci g9 lü temin etti. Bu golden nra Birlikliler canlandılar yirminci dakikada Yurt 1 müdafaasının çok açık bif hatasından ilk gollerini, 'ğ dakika sonra da sağ veo hafın hatasından ikinci lerin! temin ettiler. O bundan sonra mütevazin vam ederken Yurt aleyb penaltı oldu. Bunu Hiki göole çevirerek takımını Ü! tün vaziyete soktu. İlk de” re de böylece bitti. H İkinci deve gölsüz çt | Her iki taraf gol çıkarm çalışıyor fakat muvaffak amıyordu. Bu devrede gâr Yurtluların aleyhine duğu halde zaman ııJ bakim oynadılarsa da d çıkaramadıl. Oyun da bu şekilde 2 ” Birliğin galibiyeti ile * celenmiştir. : ; Nasıl oynandı: Oyun çak heyecanlı Her iki taraf muhacim'© nin sol e yanları çok b anlaştı Müdafiler üzerine d wazileyi yaptı yalmız *" | dun sol müdafi ile sağ ) orta hafları çok aksadı. | tekim — Birlikliler -bunl4 hatasından — istifade iki gol temin ettiler. ciler iyi oynadı. Yalnız * san penaltıyı tutabilirdi: 4 Her iki taraf müdal' -| sert oynadı. bilhassa İ sağ yanı çok sert oyf', Hakem — kararlarında mütereddit idi. gS İn, Tar ba'd £ESLEPETELRE £ e- DU L