19 Mayıs 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
eu TC AYU O SAYFA: 2 Memleket Kültürüne Ait f_İİLI .“ZDE Mühim Bir Teşebbüs.. | Eski —balk hikâyelerini edinlere yazdırmak ve gesimleri - sanatkârlara l yaptırmak için bir müsabaka açıldı . Matbuat Umum Müdürlü- ğü çok güzel ve faydalı bir legebbüse geçmiş bulunuyor. Halkın benimsediği ve aldka ile takip — ettiği ki tapları milli — bünyemize daha uygun bir şekilde yaz mak için edipler arasında ayrıca yine halkın ruhuna üuyguün renkli tablolar vü- cuda getirmek için de res samlar arasında birer mü sabaka açmışlır. Bu mü nasebetle Da'illiye — Vekili ve Parli Genel Sekreleri B Şükrü — Kayanın Matbuat Umum Müdürlüğü vastaslle gazelemize gönderilen bu | çok — mühim teşebbüse ail tamimlerin mühim parça larını aşağıya alıyoruz: Malümdurki memleketimizde geniş halk yığınlarının de- vam ettiği hemen her kah vehane, berber, aşçı, mahal lebici, bakkal gibi dükkân larda taş basması bir çok dı var resimleri vardır. Bu resimlerin gerek yapı he, gerekse basılışları çok geri ve iptidaldir. Bunların mevzuları büyü: klerimize, milli kahramı lıklarımıza, tarihi vakalara ve dini meakibe tle mabed. lere, alddir. Yani bu resim ler; halkın tarihi, siyasi, ve bedil terbiyesi üzerinde mü essir, çok popüler ve o nisbel- te kuvvetli birer telkin va sıtasıdır. Bu vasıtayi daha mükem- me', daha verimli ve inki- lâp prensiplerine daha uy. gün bir tarzda kullanmak istiyen Matbuat Umum Mü dürlüğü bütün ressamlarımı: zın göstereceklerinden emin olduğu samimi ve fili alâ kaya dayanarak bu sene için 15 resim bastırmak ar zusundadır. Beherinden ellişer bin ta ne bastırılacak olan bu re simlerin mevzuları şunlardır! | — Atatürkün 19 Mayıs ta Samsuna ayak banpı, 2 — Başkumandan muha- rebesi, 3- Milli mücadelede Anadolu kadını, 4 — Cumbhuriyetin ilânı, 5 — Çok çocuklu atle, ö — Demiryolu - siyaseti - miz, 7 — Sanayileşme siyaseti- miz, 8 9 idenrli, 10 — Sıhhate itina, yıkan- ma ve temizlik, 11 — Ümmilikle mücade Ağaç sevgisi, le, 12 — Hayvan sevgisi 13 - Tayyare, 14 — Harici — siyasetteki kuvvetliliğimiz; yurdda ve cihanda sulhculuğumuz, 15 — Bir cumhuriyet bay: ramındâ geçit resmini gös teren kuvvetli ordu dekoru içinde orduya vevgi ve say gı taviri, Bu resimlerin orijinalleri Olfsette beş renkle basılabi- lecek — şekilde — yapılacak, mevzu ve renkler mütebariz olacak ve ebadı da 68 x 50 olacaktır. İştirak etmek istiyen res- samlarımız resim taslakları nı nihayet haziranın sonuna dürlüğüne gönderecekler ve tafsilât almak icap ettiği takdirde gene mezkür adre- se mür eyliyeceklerdir. Taslakları beğenilip resi mleri bastırılacak - olanların Ura verilecektir. Taslaklar da 68 x 50 ebadında ve bü tün detayları havi olacaktır. Eserleri tetkik edecek olan komisyon Maarif Vekâleti, Parti, matbuatla iki güzel sanatlar müntesibi mümes- sillerinden mürekkep olaca- ktır. Halk - neştiyalına gelince | Memleketimizde münev ver zümre için yaptığı neş riyata muvazi olarak, geniş halk yığınları içinde gayet dikkate şayan ve çok çeşidli neşriyat yapılmaktadır. , Bunlardan birincisini tabı adedi bir iki bini aşmazken ikincisinin tirağı çok kerre elli binlere — varmaktadır Bu vaziyet bize gösteriyor ki, halk okuyor. Halk okuyor; fakat, an- cak - kendisi için yazılmış olan eserleri okuyor. “Halk için yazılmış eser- ler nelerdir?, Suali karşısın da kalan Matbuat Müdürlüğü. yaptığı tetkikler net cesinde şu hükümlere va- rmiştir: Halk - için yıııl harflerle basılan romanlarla hikâye- lerin sayısı, münevverler için baslan roman ve hikâyele- tlu sayısından daha (azladır. Ufak bir araştırma ile tes bit ettiğimiz aşağıdaki liste bu hükmü haklı çıkartacak kadar beliğdir: | — Aşık Garip, Köroğlu, Va- raka ile Gülşah, Kara Ço- banla Ertegül, Pırlanta Hü kümdarın kızı. Nazlı Huri, Derdi yokla Zülfisiyah, Razi Nihanla Mahfiruz, Ali Ba- | ba, Avcı Behram, Sihirbaz Sultan, Esirci Şahin, Kara gözün salıncak safası, Gelin kaynana kavgası, Hacı Ceb barın karısı. torunu, Köroğlunun torunu, Sürmeli Bey, Çapkınlar çap: | kını, Billür köşk, Ejder ka - Temiz ve güzel köy “lesi, Zümrüt hanım, Sihirbaz | | kadın, Şarkılı resimli hikâ ye, Şapılacak hikâye, Kan kalesi, Harzem ve Billüru Dazam cengi Merdi merdan | ile Cebbar, Melek şahla Gü- ı ühan, — Yusuf ile Züleyha, ı Nasrettin Hoca, ile | Kanber, Serencam, Kerem Vile Aslı, Aşık Keremin oğlu, , Üç kale Cengi, Ayvazla Be- | | Arzu nlihan, İncili kız. Süleyman: la Belkis. Gül ile Sitemkâr, Hurşid ile Mahmihri, Yedi âlimler, Behmen Şah, Yem lihanın karısı, Kürkçü dük kânı, Ayakkabıcı Vezir, Aşık Garibin oğlu, şah İsmatlin oğlu, Köroğlunun oğlu Ka Şah İsmailin | kadar Matbuat Umum Mü- | sahiplerine eser başına 100 | re Hasan, Kel oğlan masal- ları, Deniz kızı, Aşk kurba: Cadi karının marifeti, | Kan deryası, Kafese kayan kadın, Kaçırılan kadın, Fev- | kalâde hikâye, Şahmeran, Yedi Yol cengi, Bin bir ce, Tahirle Zühre, Saray içinde saray, Şah İsmail Fer bat ile Şirin, Elif ile Mah- mud, ve saire.. Bu kitapların en kalını, | büyük puntularla basılmış | olduğu halde 16 ve en incesi Diki formadır. Fiatlar en çok | | Umum | Arabi tabirnamesi, Hazreti Hamza ve Amribni Abdud cengi, Hazreti Ali Cengi, altmış ve en az 15 kuruş arasındadır. Tirajın da as gari 10000 ve azami 50,000 olduğu göz önünde tutulursa bu sahadaki neşriyat bol luğunun hikmeti kendiliğin Bu k!!ıplırdı kullanılan ddl üslüp ve resmiler gayet berbattır. Mevzu bakımından hemen hepsi eski ve bayat bir zih: niyetin tekrarı ve yaratmak istediğimiz yeni nisan idea line aykırı bir ideolojinin ve ananenin mabsulüdür Bu eserlerin hepsinde hal- ! ka hizmet zihniyeti değil, halkın okumak ihtiyacından faydalanmak zihniyeti hâ- kimdir. Bugün ökunun bu halk kitapları külliyatı arasında, hurafelerle dolu ve irticar telkin edici kitaplar da yer almıştır. Meselâ; Kerbelâ şehitleri, Ham Binnuhun sarayı, Muhiddini Serencam ve ölüm ilâhisi. Ebumüslim Ho:asani, Vey | selkarani, Höccetülislâm, va siyetname, Hazreti Ali dev- ler peşinde, Muhammed Ha- nefi cengi, Hayber kalesi, Hazreti Alı Möhrü Süley- man peşinde, Kerbelâ, Düş | tabirnamesi, Tarihi Enbiya ve saire,... Tamimde bundan sonra gerek köylerde, gerek kasa balarda geniş helk yığınla rının okuma ihtiyacını karşı: lamak ve bu vasıca ile an- ların milli ve kültürel ter biyeleri üzerinde müessir ol mak maksadiyle yeni halk hikâyeleri ve romanları yaz dırlmak istendiği kaydedil mekte ve şunlar ilâve olun maktadır: I Bu hikâyelerin ilk serisi 10 eserden mürekkep olacaktır. Ve bunların isim- leri şunlardır. Âşık Garip, Köroğlu, Ferhatla Şirin, Le- | ylâ ile Mecnun, Yedi âlüm - | ler, Tahirle Zühre, Arzu ile | Kanber, Şahmeran, Kerem | Mle Aslı, Nasrettin Hoca, n Nasıl ki Mikimavs tipi daima aynı kalmakla beraber her filmde ayrı bir | muhitin kahramanı oluyorsa | yukarıda Aadları geçen ve | halkın gayet iyi tamdığı tip- | leri de yepyeni mevzular | içinde kullanmak ve böyle likle halkın alışı oldnlu) kahramanlari yeni Türk in- kılâp ve medeniyeti gayele- ı rine uygun - telkinler yapan maceralar içinde yaşatmak istiyoruz, Bu sürtle halk, kendisine — | Matbuat Umum Müdürlü Kaçırıla n Kızlar Bunlardan Birisi 13 Yaşmda Diğeri 15 Yaşındadır. Biri Konakpınar nahiye sinde diğeri de şehrimizde olmak üözere iki kız kaçır- ma vakası olmuştur: Konakpınar — nahiyesinin Taşpınar köyünden Veli kı zı 13 yaşlarındaki Hanifeyi ayni köyden Emin oğlu Mehmedin kaçırdığı şikâyet olunması üzerine ıuclu ya: Bahceler Ve tarlalar ârasındaki yol- İarı işgal edenler, Bahçe, bağ ve tarlalar arasındaki yolların bu ara- | ziye — karıştırılmasına mey- dan verilmemek için Beledi- ye umumi meclir — tarafın- dan bir karı verilmiştir. Bu karar vilâyet makâmın ; €a tasdikten geçmiştir. Bu gibi yo!'ları arazisine ilâve etmek ve gelip geç- meyi zorluğa uğratacak şe kilde işgal edenler — hak kında takibat yapılarak ce zalandırılacaklardır. — Beraat eden bir memur Bir kaç ay evvel işten el çektirilerek muhakemeye verilen Edremit Tapu me- muru Sabrinin mahkemesi neticelenmiş ve beraat et miştir. Haber aldığımıza gö- re kendisi Tapu Umum mü. dürlüğünce bugünlerde yeni bir memuriyete tayin edi lecektir. verilen bu yeni eserlerdeki istihaleyi alışık olduğu isim- | ler delâletiyle ko'aylıkla be nimsemiş olacaktır. Hİ — Her eser 50.000 tane basılacaktır ve her ki tap 3 5 forma olacaktır. v Tanınmış bütün ediplerimizden bu teşebbüse karşı ssmimi ve fili bir alâ- ka göstermelerini rica edi yoruz. 4 Bize gönderilecek eserler Maarif, Parti ve Ma- tbuat ile iki güzel sanatlar müntesibinin. mümessillerin den mürekkep beş kişi tara- fından seçilecek ve tabıları: na kı verilenlerin sahip lerine forma başına elli lira verilecektir. VI Bu Ffaydalı teşeb- büsün tahakkukuna iştirak etmek istiyen ediplerimizin seçtikleri mevzu ile buna ait plâmı 1937 haziran ayının sonuna — kadar Ankat adresine göndermeleri rica olunur. Gelen p'ânlarda mevzular aynı olmadığı takdirde, ay- vi kahramana ald başka hi- kâyeler de kabul edilip bas wlırılnblleceiindıı. bu kabil tevarütlerden çekinilmeme- lidir. v Bu hususta daha fazla tafsilât almak istiyen- lerin Matbuat Umum Müâ dürlotune müracaatlarını ri ca ederiz. kalanmıştır. Dumlupiınar — mahallesin den Abdullah oğlu 18 yaş larındaki Kâmil bu mahbal leden Osman oğlu Hüseyin aü 15 — “yaşlarındeki tazi Behiceyi kaçırdığı iddia ve şikâyet olunduğundan tahki kata hı;lınııııılır (Baş tarafı ikinci sayfada ) 19 Mayıs günü Spor ve Gençlik bayramıdır 2 — 19 Mayıs çarşamba günü şehir bayraklarla ve gece ışıklarla süslenecektir. | (Pasti kurağları ve Halkevi ayni zamanda Parti bayrak- ları ile süslenecektir.) 3 — Şehirde mevcut bü tün nakil vasıtalarının mü- nasip şekilde tezyinine Be lediye nazaret edecektir. V — Vecizelerden kâfi miktarda yazılacak ve bun- ları — Spor Bölgesi stadın münasip mahallerine asa caktır. 5 — Saat 14,30 dan ev velden ortaoku'lar ve spor kulüpleri mensupları yön kurulları ile beraber ve halk stadyumda kendilerine tah sis edilen yerleri alınış bu lunacaklardır. 6 — Saat 14,45 de İlbay ve C. H, Partisi — Başkanı Kültür Direktörü ve Bölge Başkanı ile beraber stadyu ma gelecekler — ve burada yer almış bulunan okul'ları ve sporcuları teftiş edecek - lerdir & Saat 15 de Ankara stadyomunda Dahiliye Ve- kili ve C. H. P. Genel Sek- reteri Sükrü Kayanın genç lik ve spor bayramını açış söylevi radyo ile dinlenecek- tir. Spor bölgesi stadyomda radyo tertibatını almış bu- lunmalıdır. B Radyoda söylev bit tikten sonra Halkevi ban dosunun — çalacağ. — İati Marşına bütün talebe ve halk iştirak edecek vebu sı n- da evvelce belediye tarafından hazırlanmış olan direğe Li- | seden bir kız. ve Öğretmen okulundan bir erkek talebe | tarafından bayrak - çekile- cektir. 9 — İstiklâl sonra stadyumdaki Atatürk lengi olmak üzere şehrimiz- deki bütün teşekkül ve mü esseseler çelenkler koyacak- lardır. 10 — Belediye tarafından hazırlanmış - olan kürsüden Lise ve Öğretmen okulun dâan birer talebu 19 “Mayıs gününün taribi kıymetini ve | #porun bir ulusun beden ka- | biliyet ve karakterini yük ( geltmek — husususunda — ve ) yurt savgasında oynıyacağı Marşından | büstüne başta Partinin çe- | N HABERLER || ——j N Kuzu Alış Verişinde Kavga Dün Gündoğan mahalle: sinden İbrahim oğlu kasap Mehmet, Küpeler Nahiyesi ne bağlı Çoraklık köyünden Hamzayi kuzu alım satımı meselesinden başından hafif sürette yaraladığı — yikâyet olunduğundan tahkikata baş: Iııını'lı Bügün Gençlik ve spor Bayramıdır. rolü tebarüz ettirecek biref söylev vereceklerdir. n Sayın — İlbay — ve Parti başkanımız da bu gü nün ülviyeti. sporun yükvek kıymeti ve gençliğin en” gin kabiliyeti hakkında bif söylev vereceklerdir. 12 Söylevlerden sonrâ okullar ve sporcular band? ile geçit rermine başlıya caklar ve İlbayın önünde? geçeceklerdir. 13 Geçit resmindef sonra sahayi İşgal edecek olan kız. talebenin jimnat” tik harekâtı yapılacaktır 14 — Kızlardan sonra litf| ve öğretmen — okulu erkef| talebelerinin harekâtı se *dilecektir. 15 — Okulların büyük l 4 lebelerinin beden harekâtır | müteakip sahayi lise küçüf | leri işgal edecekler ve jit nastik müsamerelerini ver? ceklerdir. 16 — Okulların ve spof cuların kazanılmış kupa " madalyaları İlbay tarafındi” verilecektir 17 — Vakit kaldığı tef dirde sporcuların gösteri! edil. tir. 18 — jimnastik MJ ve harekâtı bittikten başta Halkevi bandosu duğu halde okullar ve #P” cular Milli Kuvvetler cad€ | sini takip ederek — hüki konağı önüne kadar cekler ve orada da; lı) ve maçları seyir / lardır. 19 — Stadyuma halk tf bünler kapısından, ok' toplu halde eski kapıd” | yalnız sporcular — bölge nası kapısından girece dir. 20 - Stadyumda ın’ tın teminine emniyet di” törlüğü ile jandarma n bölük komutanlığı dur. eiramgeri e Resim Sergisi Kapandı On gün kadar önce kevi salonunda açılan takil Ressamlar Birliği kapanmıştır. Sergi açık lıuluııdlİ" ddet zarfında binlerc tarafından alâka ile miştir. | —— scasmsasma—-rrc. e -:a — © A n rrarn L No g-u z — . o rrıym e ..- a ğ g-x v oarçı - —. a rm Ars -. -rcnen —.
