28 Eylül 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

28 EYLÜL ÇARŞAMBA 1938 e ELİI Çekoslovakya, Alman Teklifini Red Etti. GÜNDELİK SİYASAL GAZETE Çekler Almanyanın ağır Şartlarını KabulEtmiyor. Belçika 6 Sınıfı Silâh Altına Çağırdı. Çekoslo- vakyadan Bir Teşrinevvele Kadar Kati Cevap Bekleniyor. ..k"ı- 27 ( Radya) — Hıı..w“ hükümeti altı sınıfı “.'!llr.'ulh altına davet I)"İ. 27 (Radyo) — Preğ ı"l'lıotıııı tevdi — edil- Çe Üzere Hitler tarafından Mberlâyoa verilen Alman da 'asının Çekler tarafın - Mi kabulj edilemiye aı' aalaşılmaktadır. Çünkü koslovak hükümeti ta fından terk edilmesi iste- lOıullııdı Çekoslovak- L'n..m'm ormanları bu ktadır. Bu takdirde Çekoslovak- İstanbuldaDünBarba- yanın münakalâtı müşkül bir vaziyete girecek, ve yol- | kümetine bir muhtara ver- miştir. Bu muhtarada Al ları parçalanacaktır. Binne- | man hükümeti Çekoslovak Ş tice — Çekoslovakya zaafa düşecek, arazlsnin böyük bir kısını Almanyanın eline ge- çecektir. Siyasi mehafile göre Çek hükümeti bu nota ahkâmını kabulden cektir Mmanyanın ağır - şartları: Alman - Çek ihtilâfi gün geçtikçe gerginleşmektedir. Hitler Godesbergde İngiliz Başvekili vasıtasile Prağ hâ imtina göstere- tos İçinYapılan İhtifal.. İhtifal Çok Parlak Oldu. Bayak! Rüzvelt,HitlerVe Bene | Bir Deniz Geçitresmi Yapıldı. ŞeB"erMesa]Gonderm Kmerika Reisieumhuru, mesajında — sulhun Korunması için âzemi gayret sarfedilmesi İâzım geldiğini bildirdi. '-ıı.buı 27 (Hususi) — "'l Türk denizcisi Barba- W ':lıı , bugün büyük”ihtifal Pildi. Merasim saat onda rosun Beşiktaştaki tür- e başladı. Türbe önü- lı. on binlerce halk top- Bııh. h“orııimdı izeller mek- Pliler bütün resmi vejhususl küllerdeki — memurlar, ::İhııl'_eıklıı hazır bulun Bir tayare filosu da bu Tünasebetle uçuşlar yaptı. E—Mı (deniz — mücssese 'İne mensup gemilerin yap ları geçitresmi çok par- | lak oldu. Gece bütün deniz vasıta ları, binalar bol ışıkla aydın latıldı. ——— —am0aza— | Cebelüttarık Yıiııiılîi;tılıliyı olunuyor. Cebelüttarık, 27 (Radyo)— Mahalli hükümet; geniş ter- tibat almış ve bugün neş rettiği bir beyannamede ya bancıların hemen Cebelüt tarıkı terk eylemeleri lüzu munu bildirmiştir. Ziraat Vekâletinin Yerinde BirKararı.. Ziraat mektebi talebeleri her sana köylü ile birlikta çalışacaklar, Ziraat Vekâleti köylü ve Siftçiyi yakından alâkalandı- Tün bir tedbir. almıştır. Bu bire göre her ziraat mek- , her sene kendi civarın da Meşgul - olabileceği adet Ve nisbette köyü tesbit ede Tek bu köylerin her nevi Mevzuu (ile alâkadar — işleri Y* umuml sürette zirai kal- Oma mevzuu ile alâkadar Slacaktır. Bu süretle hem lebe ameli 'bir staj yap- Tak İmkânını bulacak ve öylü de teknik şekilde zira- B Yapmasını öğrenecek vej 'Sndisine biç bir masraf ve Ülfete katlanmadan mükem At bir. yardımcı edinmiş Slacaktır. Bu tecrübe bundan evvel Ankera Yüksek Ziraat Ens titüsü tarafından Balgad kö yünde yapılmış, çok iyi ne ticeler vermiştir. Talebe her sene başka bir köyü ele alarak üzerinde ça lışacaktır. Ziraat mekteple- rimiz bu iş için hazırlıklara başlamışlardır. Bu arada köy lerimizin haritaları yapılacak, su işleri halledilecek ve ica bında köy baraj'arı' vücule getirilecektir. Su bulunm: yan yerlerde toprakaltı su- larından da istifade imkân ları araştırılacaktır Bunlardan başka köyler- de ahırların ve diğer teçbi zatında (slâhına çalışılacak. tır. yaya ağır şartlar teklif et mektedir. Teklifleri kısaca dercedi yoruz: I — Südet mıntakası kâ- milen Almanyaya verilmeli ve tahliye olunmalıdır. 2 — Tahliyesi — istenen toptaklardaki bütün Çek kuv- vetleri, polls, jandarma ve gümrük memurları, gazeteci- ler | teşrtinevvele kadar geri alınarak mezkür — toprak- lar Almanyaya teslim edi- lecektir. 8 — Çek hükümeti, siya- vi sebeplerle hapse atılmış Alman kanından olan bütün (Sonu üçüncü ııyfıılı) Vaşington, 27 (ALA.) — Hitler ve Beneşe doğrtudan doğruya gönderdiği takriben 500 kelimelik bir - telgrafta Relsicambur Ruzvelt ezcüm le şgöyle demektedir: *“Amerika Birleşik Devlet- lerinin 130 milyon ahalisi ve bütün beşeriyet namına holihazırdaki — meselelerin muslihane, adilâne bir şekil. de ve yapıcı bir zihniyetle halledilmesi için müzakere leri kesmemenizi talep edi yorum ve müzakereler de yam etilği takdirde noktai nazarları telif etmek imkâ ni bulunacağında israr edi - yorum. Fakat müzakerelere nihayet verilirse mantık uzak-| laşlırılmış ve kuvvet galebe çalmış olur. Halbuki kuvvet insanlığın müstakbel refahı için hiçbir hayırlı netice ve temez., Telgrafnamrde — bundan sonra harbin fecayli anlatıl makta ve milyonlarca erkek, kadın ve çocuğun nası! öle- cekleri, ihtilâfa Iştirak eden memleketlerin iktisadi sis temlerinin ve belki de içtimal bünyelerinin nasıl tamamiyle harap olacağı izah edilmek- tedir. Ruzvelt şu sözleri ilâve et mektedir: *“Amerika ahalisi dünyanın üstüne çökecek olan böyle bir felâketten her milletin az çok mutazarrır olacağını kabul etmek — mecburlyetla- ON ÜÇÜNCÜ YIL SAYİ: 3996 | İran j Transit eşyası için liman ( tariferlerinde tenzilât yapılacak. İstanbul, 27 — İran tran- #it eşyası için Trabzon ve İzmir liman — tarifelerinde yüzde 30 tenzilât yapılması için tedkikler yapılmaktadır. Bu sayede İran transit eşya « nakliyatının mühim mik- tarda artacağı tahmin edili- yor. ——— — Küy tedrisat umum mü> dürlüğü. Ankara, 27 (Hususi) — Döltür. Bakanlığına — bağlı *Köy tedrisat umum müdür- löğü, nün teşkil edilmesi düşünülmektedir. Haber ve- rildiğine göre ilk tedrisat omum müdürü İsmall Hak kının bu umum müdürlüğe getirileceği, onun yerine de Almanyadaki talebe müfet. tişi Reşat Şemsettinin tayin ' olunacağı söylenmektedir. le demektedir: *Amerikanın ananevi si: yaseti muslihane çarelerle beynelmilel ihtilâfların bal Hai kolaylaştırmaktan iba- rettir.. Ruzvelt her meselenin ne kadar müşkül, oe kadar müstacel olursa oleun akıl ve mantık dairesinde âdilâ ne bir şekilde halledilece- ğinden emin bulunduğunu (Sonu üçüncü sayfada) Vinston Çurçile Göre: HITLERİ DURDUR- MANIN TEK ÇARESİ _Sovyetler Birliği, Fransa Ve İngiltere Tarafından Veri- lecek Muşterek Bir Notadır. İngilterede Mecburi Askerlik Kanunu İh- das Ediliyor. Macaristan Bir Kısım İhti- yatlarını Daha Silâh Altına Aldı. Londra, 27 ( Radyo ) Muhaliflerden Viston Çurçil bu gün bir söylev vermiş ve Hitleri durdurmak için İn giltere, Fransa ve Rusya ta- rafından müşterek bir nota verilmesi lâzım geldiğini be- yan eylemiştir. Budapeşte, 27 (Radyo) — Macaristan ihtiyatların bir kısmını daha — eilâh altına almış ve askerl tedbirler ittihaz eylemiştir. Macaristan harbiye nara. reti, hududlara dafi topları göndermiştir. Loudrı 27 [Rıdyn) İngi: yeye lıcıiı ve ınııhıllf partilerin de iştirakile bir (Milif ittihat kabinesi) teşekkül edeceği söyleniyor. Londra,27 (Radyo) — Avam ve Lordlar kamaraları, yarın fevkalâde surette toplantıya çağrılacaklardır. Hükümetin; —© gün bir takrir vererek, mecburl as- kerlik — kanununun derbhal tatbik mevkline — konması için iki meclisin kararını le- tiyeceği söyleniyor. Londra, 27 ( Rodyo ) — Hava oazareti, bötün hava zabitleri ile efradı. seferber etmiştir. Londra, 27 ( Radyo ) Çarşamba günü saat 14.35 de toplanacak olan Avam kamarasında, mubhaliflerden Major Atlı, Sitrin, Argı Bal- sinakler, Çurçil ve Eden hararetli nutuklar irad ede- cekler ve hükümete şiddetli surette hücumda bulunacak lardır. Londra, 27 (Radyo) Başvekil Çemberlâya; bugün Avusturya, Kanada, Yenize- lând ve Cenubi Afrika fev- kalâde komiserlerini kabul etmiş ve kendilerile uzun müddet — vaziyet etrafında görüşmüştür. Vatandaşlıkan Çıkarılanlar. Memleketimizde diğer bir devlet nam, hesabına ve"dost bir devlet aleyhine propa ğanda ve ihtilâl teşkilâtı kurmak ve diğer bir devlet lehine istihbaratta bulunmak suretiyle memlekeltimizi ya- tak yapmak istedikleri anla- şılan Ömer oğlu AÂlihsn, Kandemir, Mehmet oğlu Ha- ll Denilr yolları işletmesinde şyef Mirali, Abbas oğlu Safer oğlu Mehmet Tugay, Tür- kistenin sabık cumhurrelsi Osman Hocaoğlu, Kazım oğ- lu Abbas ve Osman Kupa nın Türk vatandaşlığından çıkarılmaları Vekiller Heye- tince kararlaştırılmıştır. Bütün AvrupaSilâh Altında bulunuyor. Sovyet Rusya Harp Istiyor, Fakat Almanya İle Sınırdaş Değil. Işte Bütün Mesele de Buradadır. 'Şınıülye Hitlerin nutku muhakkak ki, pek büyük bir ehemiyeti halzdir Bu nutuk bizi endişeye düşürmeli midir, yanl de mek istiyorum ki, onu oku duktan sonra harbin mu- hakkak veya sadece muhte: mel olduğuna inanmalı mı- yız? Dürüst ve mantıki olmak istiyen bir müşahidin, bir müfesslrin bütün söyliyebi- leceği, Führerin Südetlerin Akibetine eseflendiği, kendi ni onların tabil bamisi gibi gösterdiği ve eğer onlara hakları verilmezse haklarını verdirteceğini bildirdiğidir. Fakat Führer, eğer - tek- nlsyenlerin tavsiyelerini din liyecek olursa, harbin Al- manya ile Çekoslovakyaya muthasır kalmasına pek az ihtimal bulunduğunu, diğer taraftan Almanyanın birçok zayıf voktaları olduğunu id rak eder Evvelâ Alman ihtiyatları hazır bir halde değildir. 1920)| den 1933 e kadar mecburl askeri hizmet mevcut değil di.. 22 ile 34 yaş arasında mükemmel ihtiyat kuvvet lerini teşkil edebilecek beş milyon kadar adam talim görmemiştir, veya ancak kü- çük bir kımı talim görmüş: tür. Almanya halkının yüz- de 751 şehirlerde yaşıyan bir. memlekettir. ve bu şe- hirliler, bilhassa — yürüyüş için, bususi bir antrenmana muhtaçtırlar, İkinci nokta; bu adamla- rın kiymeti nedir? 1905 den sonra doğdukları için hepsl çocuklukları esnasında bü- yük sıkıntılara maruz kal- mışlar, fena gıda almışlar. dır. Bir. vaktiyle, 1870- 71 de Pariste — doğmuş olan muhasara — çocuklarını gör- “(Sonu üçüncü sayfada)