July 22, 1939 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

. 22 TEMMUZ CUMARTESİ 1939 TÜRK G BIR FRANSIZ GAZETESİ YAZIYOR: Çeşme İimanımız harp üssü oluyor. Türk - Ingiliz kuvvetleri müştereken hareket ederek müştereken İzmirden Sakıza doğru çeş- meyi modern bir müstahkem mevki haline ko- yacakları ileri sürülmektedir. Partı,21 — Burada çıkan Ekselsiyor gazetesinde Jean Pierre Dalke bir yazı yaz Buş ve İtalyanın on iki ada: lardaki — tahşidat ve tahki: Matından bahsetmiştir. Mu karrir, yazısında — bilhasın töyle demektedir: Küçük, büyük Patmos, Kalymos, İstankoy, Tilos ve Rodos gibi Anadolu sahili boyunca bir silsile teşkil eden ve Kurpatos (Kype) ile Ka 404 gibi Girit adası ile As YA arasındaki boğazı kesen | Adalar İtalyanların — elinde- dir, Uzun seneler medeniyet Beşiği olan bu topraklar şi - Mdi biribiri arkâsınt deniz | Yeya hava taarrtzu üsleri | tekline - sokulmuştur. Anadolunun işgali, Korfu Adasını ilhaka ve bu şekilde | *loponeze İnmeğe bir baş- giç değil miydir? , talyanın Dodekanes ada daki hazırlıkları da Sa t ve Midilll — adaları İle A'ldııl—'ıı Yatilk — geyesine Bankalara yatirilan para müteveccih değil midir? İtalyanın bu hareketlerine mukabil Yunavistan İagilte- re tarafından geranti edil miş ve Türkiye ile Frunsa ve İngiltere arasında müte kabil yardım anlaşması im zalanmıştır Bu mücasebetle lagilir ve Türk kuvvetleri müştere ken hareket ederek — İzmir dea Sakır. kdasına doğru uzanan yarım —ai aki | «Çeşmes yi fevkalâde mo- dern bir müstahkem mev- ki haline sokmağk karar | vermişlerdir. Bir müddet sonra Çeşme emsalsiz bir üs, Şerkt Ak denizin Singepuru olacak. tir Sekiz — on bin nüfuslu kü | çük bir kasaba ve İzmirin sayfiye yeri olan Çeşme «at. ratojik bakımdan büyük bir ehemmiyeti haladir. Çeşme Eğe denizine seksen | kilometre küdar uzanaz, bir yandan da Çandarlı, diğer taraftan İzmir körfexz'ne hâ Miktarı 3385.569.509 lira.. Yapılan tevdistta 933 yılma nisbetle yüzde yetmiş bir fazlalık görülüyor. .:'ıvılıu.ı İstatlatık Umum | “ıllıl memleketimizde | ti vf mevduatına ve U tü Mahiyetteki mevduatı #rir bir Istatlatik meşret- N"'— Buna mazaran 933 | üda bilümum — mevduat | İçy ST 191,364.679 milyon | e tevdiat eshabının p "a'lh.ssı iken bu mik- | İley; yılında 335,569.509 | —:' baliğ olmuş ve tev. Sahiplerinin — miktarı ıuı;uu * çıkmıştır. Bu mik- | Üçç (8 933 e müzâran ter | Biy ::iolııdı yözde yer- î Te , ! Ve tevdiat yapanla | &ç Biktarı Itibarile yüzde ' Ür, '.' fazlalık görülmekte | © paranın 270,657,872 | W Miy gl — bamkalara, ı_h..l-ıı'ı İlrası ecnebi ban- j —lllı Yatırılmıştır. 1 v bankalara — tevdist | —__"':*-ı— miktarı: 274,075 Te , Pankalara 23,803 tür.| 'a Üatın. 112,365,006 di- | truf hesabına yapıl | NÇ" Ve bunun 88,437,425 | mtlli bankada : Nçş:—l Tirası eccebi bua- Yapılasıştır. Vadesiz mevduatın mik tarı 170,060,699 liradır. Ge me bunun 133,407,391 lirası mlllt, 36,655,308 lirası ee- nebi bankalara yapılmıştır Vadeli mevduntin mikta- m ee 53,143,804 liradır ve bunun da - 48,812,756 Hrâası milli, 4,331,048 lirası #cdebi bandaka yapılmış tir. Şu vaziyet her yıl balkın bankalara yatırdığı paranın muayyen bir misbet dahilin- de artmakta olduğunu gör termekle beraber, memle- kette tcaret ve iş hareket lerinin de genişlemekte ol duğunu — izah etmektedir Bionetice bankalara vapılan tevdiat arttıkca bankalarda bu paraları işletmek — için kredi şartlarını genişletmek te ve yeni yeni İş sahaları açılmasında müecesir olasak- tadırlar. Öcümüzdeki yıllar satfın da tevdiatın Hsadi — kalka | bir #fadesi olabilek yüksrek bir. miktara baliğ - olacağı ümid edilmektedir. kim dağlık yanım adamıu cenup ucunda bulunmakta dir | Çeşmenin diğer bir husu viyeti de Eğe denizine urza- narak, asırlardan beri, Türk - ler, Araplar ve Avrupalılar arasında paylaşılamıyan, KO kıt adastına hâkim — olması- dır. Bu şekildeki coğrafi va- ziyeli münasebetile, Akda Bizdeki Cebelüttarık. Okyanumuda ise, Eğe den'z'nde me ödür. Çeçme yarmıa, deniz ve ha- va Ömü yaziyetine tokulduk tan sonra bütün Eğe deni zine ve Şurk! Akdenize hü knedecektir. İşte Türkler ile Togilizler anlaşarâk, vakıt kâybetmeden bu Üssü hazır lamağa küârar vermişlerdir. Ecaven iki seneden beri bu Hint Singapur ne de Çöüş rada faaliyet göze çarpmak tadır. 1937 deki Niyon konfe- ransıtdan sonra Türkiye hü kümeti, İagiliz ticaret gemi lerini tahtelbabir teeavüzle- rindeo korumaları için İagi- liz harp gemilerinin Çeşme önünde demirlemelerine mü sande etmiş idi tarıhlerde Türkler Çeşmede, — gerekse Çeşmeden Actalyayu kadar uzanan mmntakada müstah. Ayanı gerek | kem hir hat tesisine başla müşlürdi. Üç yüz yelmiş ki- lometre uzunluğunda olan bu hat aşılmaz olduğu gibi, hava taarruzlarına karşı ko yacak fevkalüde tesisata da maliktir İşte bü gön bü hattın Çeşmedeki ucunun muazzam bir deniz ve hava üzsü ha: line konulması mevzuuba his olmaktadır. Karaburundaki — kayalık- lar oyularak kale — haline getirilecek ve uzün menzilli toplar ile teçbiz. edileceli- tir. Küçük Çeşme limanı da genişletilecek, harp gemile- rini istlap edebilecek doklar yerleştirilecektir Ayaı zamanda burası bü yük bombardımşan tayarele- Fi içim bir hava Gesü şekline de sokulacaktır. Görülüyor ki sulh cephesi emniyeti temin için her ha- rel baş vurmaktadır. Ya rm da büyük, küçük bütün devletlerin istiklâllerite hür- meti teklif edecektir. DİLİ ÜNDELİK SİYASAL GAZETE | İmtiyaz Sahibi: Balıkesir Mebusu İjg_fğğ"_nKarâğ N şriyat Müdürü Umum /Ye, Fuat Bil'âl Pazartesi Günlerinden Ydlığı — : Altı Aylığı: 400 Saytsı: 3 Kurüşlür Adres: Türkdili Balıkesir ka Her Gün Çıkar. ON DÖRDÜNCÜ YIL SAYI: 4236 Danzig tehlikesi devam_ediyor. Nazi reisleri Danzigde içtima akdedeceklermiş. Parte, 21 (Radyo) - Ber | lÜnden — Jurnalın muhhıııl bildiriyor: Börlinle Varşova da müzakereler başlıyacağı hakkındaki şayta devresi uyandırmaktan baş ka bir şey değildir. Alman propağandasının ortaya at tığı şaylalardan hiç — biri şimdiye kadar teeüyüt etmiş Iatizar | değildir Paris, 21(Radyo) — Dan zig meselesine dair çıkan haberlerden berli geçen ey lülden sonra Danz'gde daha fazla harekel artmıştır Halihazırda wi polle ve ©9 binlerce sivil memur :ı':':k Bunlar için kışlalar yâl tadir. çsıhlrı aikerl İşgnl altında denebilir Maamafih bu hiç Nlmk:"ıl hllıiı(l mu- tasavver olmadığı anlapılıyor Bu ay sonunda Nazi ! Ki nin Danzigde bir '"::' yapacakları söylenmekt Londra, 21 (Redro) K Danzigten Ekselsiyor 2476 sine bildirilmektedir İster barışla — olsum silâhla olsun Daoziste bir değişiklik olııyıuilıl. Şehirde herkes Danzlüti 4 bin .nılııdı Danzigde | kalmak arzusundadır. — Fransa, İngiltere istişarede bulundu. Sovyeile;lerl;; mdzak?rcle'j de takip edilecek hattı hareketi tayin edecekler. Londra, 21 (Radyo) — İagiliz. Fransız hükümetleri Sovyetlerle olan müzakere lerde takip edilecek hattı hareketi tayiniçin yeni bir lstişarede bulunmuşlardır. Hafta bitmeden — evvel Moskova elçiliklerine talımat gönderilecektir Parls, 21 (ALA) — Dan- zig müzakereleti hakk nda Barlin ve Romadan gelen aldetici haberler hakkında tefsiratta bulunan gazeteler, bunu mihver tarafından ta kip edilen sinir harbının ye- ni bir manevrası olarak te lâkkide müttefiktirler Jar - Echo de Paris gaze tesinde Pietri şu sal ya ziyor: yeni «Derhal ve en — böyük ederji ile mukabele etmek- liğimiz Polonyalılar lâzımdır. Esasen dedikodulara nihayet vermişlerdir. Polon ya buhranın ilk güsündeki kadar sakin olarak, yeni- des vaziyetini — tasrih et- mektedir, bir adım geri al mamıştır Bu husus yüz kere, bin kere kaydedil- meğe İüyıktır. Journal gazetesinde Saint Brice yazıyor: Dünkü bâdise çok uzun olan zinelre katılarak bir balkadan başka bir şey de- gildir. Neville Çemberlâynın bu entrikaların — tehlikesini ortaya koymasındaki hik met anlaşılır. bir şeydir. Petit Jourmal de Boussard yazıyor: Şuylalardan her zaman- kinden Fazla korkmalıdır. Gerginlik — bakidir. Mesele asla hölledilmiş değildir. İş- ve bir tarâftan en küçük şa- yiadan sinirlenet ııü.lıı:.ı: diğer taraftan — G6 YÜ zorlukları - ortadağ *'"":: zanneden uyuşuklt' .bu' tılması Jâzım geler 17 dur Epogus ııuııv“' Don nadlen yazıyor: Bu manevra cana kapılmıyalım bDikbinliği — Hetilzem hiç bir şey yoktür: Düsutgda crasifet “'_' vahimdir. Fakat ifrat d". cade betbinliği İtlize” 's"ı cek de bir yey yoktür vaziyet bizi ted koymuştur tearruza mükebele h ümadedirler, Fronsa ile VD giltere — derhel kendi B müzaheret ıd'"”"d" ü veziyet Be cektir Öndre - gazetcslnde de Vivleres yazıyori —— giliz Barajiyle a bir ke- Clau Fransız — İni karşılaşan Alını re daha bu berejin Umsur larımı biribirinden &yırmağa çalışıyor. Halisane elmıyan bu hilekârane plân muvaf fak — olmuyacaktır. İagiltere ve Fransa 15 m an beri bakikati oıııııııııııd Sü- detler masıl — Çekeslevak devletini ortadan kaldırmak için bir. bahane olmuşsa. Daozig de aocak Polonya devletini ortadan kaldırmak içie bahanedir. Maarif SMI umuml heyeti - içtiman hu gün. Ankara, 21 (Hususl) Ma- arif Şürası umum! heyeti cumartesi gühü toplasacak tır. yltot düşündüre | Ali Çetinkaya- nın tedkik se- yahatı. Ankara, 2! (Hurusl) Turgatlü — tstasyonr binastı açmak Özere Afyona hare- ket eden Münakalât Vekili Ali Çettakaya bu sabah 8 de Uşa; gelmiş, bir sant kadar kalmıştır. Ati Çetin. kayayı — Uşakta Kütahya yalisi, Kütahya mebusları ve diğer zevatistikbal eyle- miş ve uğurlanmıştır. Kazadaki posta binasının yeniden yapılmasını, istas> yon atelyesinin yeniden ge- nişletil mesini mahalli telefon santralının şehirler arasına raptını temin edeceklerini de vadetmişlerdir <o L Rus donanması manevralarını bitirdi. Moskova, 21 (Radyo) — Ruryanın Baltık donanması masevralarını bitirerek Le- ningrada dönmüştür. Elli ibaret olan do panma, amiral tarafından teftiş edilmiştir Donanma mürettebatı pazartes! günü parçadan buraya gelecektir. Wuşanof İngiltere kralı ta- |:;ıniıı kabul edildi. Lomdra, 21 (Radyo) Bulgarlstan — parlümentosu retsi Muşanof, bu gön kral tarafından ka: altıncı Jorj bul edilmiştir. ——— Demircilik ve marangoz- luk kursları, Maarif Vekületi son gön- lerde bir tamim yaparak oü- de ikişer ay müddetli birer demircilik — ve maraopgozluk karsları açılmasını bildirmiş- ür. Ayda altmış lira Gcretle mektepleri mezunu gençler bu köylerdeki kura- lara ılndııılc::klzıdlı. Elektrik sant- ralının devir teslimi- Şehir elektrik santralının hükümet tarafından celin alınması ürerine teslsatın devrine ald muamele — bu günlerde ameticelenecektir. Bo devir muamelesinde bulunmak üzere şirketin um- ue müdürü ile bazı memur- ları şehrimize gel Hükümet hesabına teslisatı teslim alacak olan Nafıa Ve kâleti elektrik mühendisleri bugün Ankaradan şehrimize geleceklerdir. Devir teslim işinin bu haf- ta içinde sona - ereceği an- laşılmaktadır. fasu kalabalık olan köyler: *