9 Ağustos 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
SAYFA 3 <2 AĞUSTOS 1936 PAZAR Ç Ş_%V DAKİKA : İsyanın son dakikası Çarpışmular Barselon. 8 (A, A.) — Hükümet tay- Yareleri Saragose yakınmdaki âsi mev- zilerini bombardıman etmişlerdir. Hü- kümet kıtalarına mensup kuvvetler, Sa- Tagos ve Heusta istikametinde ağır â- ğir ilerliyorlar. | Madridde diplomatların toplantısı Madrid, 8 (A.A.) — Diplomatik de- legeler toplanmışlar ve son kararnauşe- ler neticesinde diplomatların banka iş- lerinde maruz kaldıkları zorluk mesele- Si ile uğraşmışlardır. İçtimada, Zara- uz'da ihtilâl ortasında kalan Arjantin elçisinin vaziyeti de tetkik edilmiştir. Madrid hükümeti, bu elçinin tahliyesini teshil için mümkün olan her şeyi yapa- tağını vadetmiştir. Malaga, 8 (ARA) — Resmen lıal.e.r verildiğine göre, hükümet kuvvetleri Kadiks civarında kâin San Fernando'yu almışlardır. Gırnata mmntakasında bulu- nan hükümet kolunun da otuz kilometre ilerlediği ilâve ediliyor. t Kadiks alındı Barselon, 8 (A.A.) — Kadiks'in hü- kümet kuvvetleri tarafından işgal edil- diği yarı resmi olarak teyid ediliyor. Almanyanın cevabı ve Fransa Paris, 8 (A.A.) — Gazeteler, İspan- yada askeri bir müdahalede bulunma mak lüzumunda müttefiktirler, fakat âsilerin leh ve aleyhinde temenniler ser- di hususunda aralarında ayrılık var - dır. Bütün gazeteler, Berlinin fransız durmadan devam - ediyor min bir kaynaktan öğrenildiğine göre Almanya, bir müdahale vesilesi bulmak maksadiyle İspanya vaziyetini - tetkik etmektedir. Bu sebeble de, âsilere yar- dım etmiş ve halâ da etmekte bulun- muştur. Asiler buna mukabil, Balear ve İspanya Fasında kendisine imtiyar- lar teklif ediyorlar. İtalya ile Alman yanın âsilerin zaferini istedikleri açık tIr., Elceziredede ölenler Madrid, 8 (A.A.) — Havas ajansı- nım Guadarrama cephesindeki hükümet küvvetleri nezdinde bulunan murahhası, dün umumi bir ileri hareketinin başlamış olduğunu ve hükümet kuvvetlerinin ba- t& bir surette ilerlemekte olduklarını bil- dirmektedir. Hükümet kuvvetlerinin top- çuları ile tayyareleri, âsilerin mevzileri- ni bombardıman etmektedir. Siyil mu- hafızlardan bir grup, Guadarrama ka- sabasına varmıştır. Durmadan takviye kıtaatı almakta olan hükümet kuvvetle- rinin bugün Leon geçidi istikametinde umumi bir taarruza geçmeleri mühte- meldir. Harbiye nazırr, cepheden gelen bü- tün haberlerin iyi olduğunu söylemiştir. Âsilerin tebliği Burgos, 8 (A.A.) — Asilerin umumi karargâhı tarafından çıkarılmış olan bir tebliğde şimal cephesinde de sükün hü küm sürmekte olduğu bildirilmektedir. Cenubta Badjoz mıntakasında âsiler, hükümet kuvvetlerini hezimete uğrat - şlar, esir al lar, mühi t, tank - işlerdir. Hükümet kuvvetle- notasına verdiği nazik c niyet izhar etmekle beraber, ba_ıd.ıu, her zamanki gibi, almanların samimiye- tinden şüphe etmektedirler, ; Meselâ Övr gazetesi, müfrit nazi mah- filerinin, bugün, Barselonda, alman dış bakanlığının malümatı olmaksızın hî“h vet istimaline kalkışmalarından endişe- lenmektedir. ğ | — Âsilerin aldıkları yerler Lizbon, 8 (A-A.) — General Fran - ko İspanya cenubundaki âsi kuvvetlerin kumandasını ele almıştır. Albay Ascension'un kumandasında bir âsi kolu Merida'yı zaptetmiş ve Sü- kutu pek yakın görünen Badjoz şeh.ri. ile Madrid arasındaki muvasalayı kesmiş- tir. Portekiz âsilerinin vaziyeti Lizbon, 8 (A. A.) — Mader adasın- da asayişin iadesine yardım etmek için adaya iki gambot asker gönderilmiştir. Maria Amalia vapuru, Lizbon aske- ri mahkemesi tarafından mubakeme ©- dilecek olan ihtilâlcileri Maderden alıp götürmüştür. İtalyannı rolü ) — İngiliz matbu- Aa- Almanya ve Londra, 8 (A-A: âtı İspanya jhtilâlinin muhtemel a kislerinden gitgide daha ziyade etdi- şelenmektedir B ç Mançester Gardian gazetesi dıyor îcı: “Waziyetin gittikçe artan kotîılfıgü. alnız İtalya ile Almanyanın Asilere tardım etmekte olmaları bu memle'ret- tle daimt surette temas hü- erin âsile ğmuştur. -E- inde bulunmalarından- do lar zap rine mensup pilotlardan üçü kacarak â- silere iltihak etmişlerdir. Bunhîr, tay - yareleri ile Burgos'a gelmişlerdir. Âsiler Madride yürüyor Rabat, 8 (A.A.) — Asiler elindeki se- vil radyosunun saat 15 - de bildirdiğine göre, bir çok âsi kuvvetler Madride doğ- rü ektedirler. Bu âsi kuvvet kol - ları, Cebelüttarık boğazından geçen mun tazam askeri kıtalardan ışıürekkeptiı. Burgos hükümetinin elinde kuvvetli bir hava kuvveti vardır. Bu tadyo, Saragos'un düştüğünü ya- lanlamakta, bilâkis kuvvetli bir âsi ko- lun Malagayı tehdit eylemekte olduğu- nu bildirmektedir. Bogajoz âsilerin elin- de bulunmakta ve General Franko Se - vilde Madrid üzerine yürüyüş harcketi plânını hazırlamaktadır. İspanyol elçiliğinin ajansa bir mektubu Ankara, 8 (A.A.) — Anadolu ajan- sı, Türkiyedeki İspanya elçiliğinden a- şağıdaki mektubu almıştır : « Türkiye nezdinde vazifeli bütün ispanyol memurlarından yalnız baş kon- solos B. Julio Palencia'nın İspanya hü- kümetine istifasını takdim eylemiş oldu- ğu hakkında telefonla verilen, haberi, İspanya elçiliği Anadolu Âjansına bu mektubu ile teyide müsaraat eyler. İspanya elçiliği, yukarda bildirilen vaziyetten kaydı malümat eylemesini ve İüzumu takdirinde icabeden tashih - lerde bulunmasını Anadolu Ajansından rica eder.” Filistinde vaziyet ye aa ( Etağy aei SÜŞEPÜRREAŞ NĞi ü Kudüs, 8 (A.A.) — Tel - lrk yapmakta olan ingiliz askerleri da bir çarpışma olmuş ve bu çarpışma Bir ingiliz zabiti de yaralıdır Kudüs, 8 (A.A.) — “-Ter 18 arab ihtilâlcisini ö 1 B;ı_. n eli niden ka Tel - Aviv karışıklıkla rından bir görünüş Aviv ile Ha j ile arap ihtilâlcileri arasında Nablus civarın- da üç arap. ölmüş, iki arap esir edilmiştir. Dün Nablus'da vuk e ldür müşlerdir. Diğerleri dağılmıştır. 9 rışıyor ll P yfa arasında işliyen otobüste muhafız- ua gelen çarpışma neticesinde iskoç- İspanyol (Başı I, inci sayfada) mesinden mesul makamların tecziyesini istiyen alman ükümetinin bu müracaa- tını isaftan, Madrid hükümeti âciz kal- dığı takdirde, Almanya'nın da İspanya- daki alman menfaatlerini bizzat hima- yeye karar vermesinden korkulmakta- dır. Siyasi müşahidler, Almanya'nın, ge- neral Franko'ya sadece ticari tayyareler vermekle kalmayıp aynı zamanda silâh ve cepane dahi verdiği kanaatinde bu- lunmakta ve süratle bir karışmamazlık anlaşması akdinin alman hareketiri ön- liyebileceğini söylemektedir. Yalnız bu anlaşmasının vukuu ihtimali hemen he- men yoktur. Alman hükümetinin, Sovyet rusya tarafından Madrid hükümet kuvvetleri- ne yardımdan vaz geçilmek şartiyle, Fransa'nın karışmamazlık tekliflerini ka- bul ettiği haber vyeriliyor. Diğer taraitan, Portekiz hükümeti de kendi görüşünü bildirmiştir. Bu hü- kümetin istedikleri şunlardır: 1. — Her iki harbeder tarafın Tan- ca'nın bitaraflığına riayet etmesi, 2. — Sovyetlerin, diğer beş devletle birlikte karışmamazlık formülünü ka- bül etmesi, 3. — İngiltere ile Fransa'nın, Porte- kiz arazisinin tamamiyetini kefillenme- Sİ, Görüşmelerin uzayıp gitmesinden ve arada, ciddi hâdiseler ;ıkmasmdan kor- kuluüyor. İane toplanmasına ve İspanya'ya gönderilmek üzere hariçten gönüllü kay- dına nihayet verilmesi ve bitaraflığın kontrölü için bir komisyon teşkili yo- lundaki İtalya taleblerinin de zorluk çı- karacğı tahmin edilmektedir. İtalya'nın bu son talebinin kabul edilmemesi müh- temeldir. Madridde milletlerarası bir kuvvet Londra, 8 (A.A:) — Salâhiyetli bir kaynaktan haber alındığına görel büyük Britanya'nın - Berlin elçisi, dün akşam Von Nöyrathla görüşmüş ve Madrid'- de anarşistler tarafından karğaşalıklar çıkarıldığı takdirde — yabancı - tebaanın himayesi için milletlerarası bir kuvvet teşkili lüzumunadair olarak Madrid'- deki yabancı elçiliklerden biri tarafın- dan ileri sürülen teklifi münakaşa et- miştir. Zannedildiğine göre, gerek Von Nöy- rath, gerek ingiliz elçisi, bahis mevzuu teklife muhalif görüş kabul etmişlerdir. Bununla beraber, her iki diplomat, ha- kikaten anarşistler tarafından karğaşa- lrk çıkarildığı takdirde, meselenin tek- rar tetkik edilmesine karar vermişler- dir. Madrid'den buraya gelen son haber- ler bu kabil karışıklıkların vukuu pek mühtemel olduğunu göstermektedir. General Franko Sevile geçti Rabat, 8 (A.-A.) — İyi haber alan mahfiller, general Franko'nun, dün Te- tuvan'dan Sevil'e geldiğini bildiriyorlar. Fas'tan İspanya'ya, yeniden âsi kıta- lar geçtiği haberi teyid edilmektedir. İngilterestin emri Londra, 8 (AA.) — Cebelüttarik mıntakasının bombardıman edilmesi do- layısiyle İspanya hükümeti ile âsilere yapılan ihtarlarla beraber, İngiltere hü- kümeti, yeni hâdiselerin vukuu takdirin- de lâzım gelen her türlü tedbirlerin a- lınması için alâkalı makamlara talimat vermiştir. Kati kararlar ve endişe'lm— Londra 8 (A-A.) — İspanya hâdise- lerinin son inkişaf safhâları, bilhassa Almanyanın Madrid'e verdiği protesto, Londrada endişe ile karşılanmaktadır. Londra, bu protestonun haklı olduğunu tasdik eylemekle beraber, Madrid hü- kümetinin, bugünkü şartlar altında, Madrid'den dışarda bulunan her hangi bir kimseyi nasıl himaye edebileceğini soruşturmaktadır. Bu sebebten dolayı bu vaziyetin bizzat İngilterenin tuttu- ğu yol üzerinde yapması muhtemel te- sirleri endişe ile müşahade olunmakta- dır. Zira açık olan bir şey varsa o da, lüzumukadar çabuk bir tarzda karışma- mak hakkındaki fransız teşebbüsünü bir neticeye vardırmak için gayret sarfet- mekle baraber, ingilizlerin, harbeden ta- raflara İngiltere bandırasına hürmet e- dilmesi hakkındaki ihtarların muvaffa- kiyetsizliği takdirinde, bu bandıranın şerefini bizzat muhafaza etmeğe kalka- cağı keyfiyetidir. İngiliz elçisiyle konuşan Fon Noyraht Fransız kabinesinin kararı Paris, 8 (A.A.) — Havas ajansı bil- diriyor: Kabine ,dün akşam başbakan B. Blum'un başkanlığında topl ş ve üç saat süren görüşme sırasında bil- hassa siyasi vaziyeti gözden geçirmiş- tir. Dış işleri bakanı B. Delbos, kabine arkadaşlarına, İspanyadaki vaziyet ile İspanya işlerine karışmamazlık anlaş- isyanımın yeni safhası rinde bulunmuştur, Kabine, parlamen tonun en geç çarşamab gecesinden son ra tatil yapmasına karar vermiştir. Kabine, bugün öğleden sonra, cu: muürreisi B. Löbrun'un başkanlığında toplanacaktır. Kanarya adalarında Kap, 8 (A.A.) — Royterin bildirdi- ğine göre, Kanarya adaları ile telgrat muhaberatı kesilmiştir. Sanıldığına gö- re bu adalar ehalisi, âsilere karşı kryam etmişler ve işçiler umumi grev ilân et- mişlerdir. Bir gemide olup bitenler Kartajen, 8 (A.A.) — Kanen sahil muhafız Malagadan buraya gelmiştir. Öğrenildiğine göre, sahil muhafra gemisi Ferrolda iken, hükümete sadık kalan tayfa isyan ederek âsilere ilti- hak etmiş bulunan zabitleri hapsetmiş- ler, oradan kalkarak Malagaya varmış lar ve orada zabitleri salâhiyetli hükü: met makamlarına teslim eylemişlerdir. gemisi Yeni mülteciler Henday, 8 (A.A.) — Sabahleyin, dört kadın ev on çocukla beraber 27 ka- rabina âsilerden kaçarak buraya gel- mişler ve hükümete karşı harbetmek is- temediklerinden dolayı kaçtıklarını bil- dirmişlerdir, Hava hücumların akarşı Madrid, 8 (A.A.) — Badrid hükü- meti, hava hücumlarına karşı geceleri ışıkların söndürülmesini emretmiştir. Mader adalarında karışıklık Lizbon, 8 A.A.) — Mader ada- larında bazı karışıklıklar olmuş ve bu ispanyol sularındaki Doyçland kruvazörü masına varılmasını istihdaf eden fran- sız teşebbüsleri hakkında malümat ver- miştir. Kabine, bu hareketi tasvib et- miş, B. Delbos'un bu hareketlere de- vam eylemesi lüzumunu müşahede ey- lemiş ve Fransanın hiç bir suretle İs- panya anlaşmazlığına karışmaması fik- hâdiseler bazı kimselerin ölümüne ve yaralanmasına sebeb olmuştur. Adaya iki gemi yollanması ve karışıklıkları çıkaranları cezalandırmak üzere asketi bir mahkeme kurulması kararlaştıril- mıştır. General Gamlen Varşovaya gidiyor Varşovaya gidecek olan General Gamlen Varşov., 8 (A.A.) — Resmi olarak bildirildiğine göre, fransız ordusu ge- nel kurmay reisi ve yüksek harb diva- nı ikinci reisi general Gamlen, ağusto- sun 15 ine doğru Varşovayı ziyaret e- decektir. Mançuri hududunda çarpışma Pekin, 8 (A.A.) — Şahar'daki nüfuz , mıntakalarını Suiyuan'a doğru uzatma- ğa teşebbüs eden mançurililer, üç defa geri püskürtülmüşler ve yüz ölü ile iki yüz yaralı vermişlerdir. | İtalya; Habeşistanda 100 bin kişilik siyah ordu kuruyor. N .Londra. 8 (A.Â,) — Taymis gazete sinin yazdığına göre, italyan baş ku- mandanlığı, doğu Afrikasındaki yerli - - askerler mikdarmı üç misline çıkarmak - için hazırlıklar yapmaktadır. Doğu A£- — rikasındaki italyan yerli askerleri bu süretle 100 bine çıkacak ve Afrikada en büyük siyah orduyu teşkil edecektir. Mısır kapitülasyonları kalktı Kahire, 8 (A.A.) — Kapitülasyonla: rın ilgası hakkında dün Londra'dan ce- vab alınmıştır. Muhtelit mahkemeterin lağvı meselesi henüz halledilmemiştir. - AT