31 Aralık 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(uma Ulus basımevi 31 Çankırı Caddesi: Ankara ILKKÂNUN | TELEFON KRBI Başmuharrir 1063 - 18 inci yıl » Yazı iş. Müdürü 1062 No. 5890 İdare 1061 sKURUŞ — | Telgraf: Ulus - Ankara NURETTİN ARTAM İngiliz edebiyatının şaheserlerinden biri olan “Şekispirden hikâyeler,, i sade ve güzel bir üslübla dilimi- ze çevirmiştir. Yeni senenin en iyi hediyesi: 400 sayfa 1 lira Mısır Kralı Faruk kabineyi azletti Yalnız su değil $ Bizde şimdiye kadar su denilince fkla evvelâ memleketin en büyük ih- tiyacı, sonra sıtma ve bulaşık hasta- Jıklar ve bu arada bataklar ve seller gelirdi. Biz, bugün, su meselesini şöyle anlıyoruz: İçmek ve temizlenmek için temiz su; ziraat toprakları için » bendler ve kanallariyle - nizamlı su.. Biliyorüz ki su meselesi, ile üç bakanlığımız meşguldür: İç Bakan- lık, Sıhat ve İçtima! Muavenet Ba- kanlığı, Bayındırlık Bakanlığı. Bayındırlık Bakanlığı bütün sula- rımızı « bendleri ve kanallariyle - nizamlı su haline getirmek vazifesini üzerine almıştır. Şehirlerimizin temiz su işi Ise daha gok diğer iki bakanlıkça takib olun. maktadır. İç Bakanlıktaki belediyeler imar bheyeti, Belediyeler Bankasının yardımı İle şehirlerimize temiz su İsalesini plânlaştırmış ve Sıhat ve İçtimat Muavenet Vekâleti de sula. rın temizliğini tayin bakımından 9. nunla işbirliği etmiştir. 1041 senesine kadar, çeşmelerin- den temiz su akıtılacak olan 80 şe. hir hakkında Ulus'un neşretmiş ol duğu tetkik yazısı hatırlardadır. Bu 80 şehirden bir buçuk milyon nüfus- Ju yirmi ikisinde bugün temiz su mevcuddur. İçinde — bulunduğumuz malf sene bitinceye kadar 1.647.643 müfuslu 26 şehirde temiz su tesisatı da hbitirilmis olacaktır. aa düledik iDilada ç AŞRADAR, Muavenet Vekâleti görüşu ile de tet- kik etmek istedik. Kendilerine müra- gaat ettiğimiz salâhiyetli zatların werdikleri malümatı şöyle telhis ede- biliriz: ... *Hirlstiyanlığın, ruhun - temizlen- mesi ve yükselmesi uğrunda her tür- Nü beden bakımımın ihmalini gerekti- Ten prensiplerini ancak lâtin medeni- yeti, vücudun güzelliğini, gürbüzlü- ğünü temin yolunda ortaya attığı ve yaymağa çalıştığı yeni prensiplerle bozarak su tesisatına da ehemiyet vermeğe çalışması yakın — tarihlere aid bir hâdise sayılmak kabilken türk lerin suya karşı gösterdikleri ehem- miyeti tesbit için çok cski zamanlara kadar geri gitmek icabeder. Eski zamanlarda Anadolunun her tarafında rastlanan ve hayırsever kimseler tarafından meydana getiril- miş olan basit tesisat “çeşmeler” den başka büyük şehirlerde vücuda geti- rilen büyük tesisat “bendler, kemer- ler, teraziler” gibi şehircilik ve mi- marlık âbideleri türklerin suya ne goök değer verdiklerini sarahatle an- latır. Yüksek bir medeniyetin ifadesi olan bu eserler sultanlar tarafından tamamen ihmal edilmiş ve bakımsı lıktan hepsi harab olmaya yüz tut- muştu. O kadar ki osmanlı impara- torluğunun son günlerine doğru su| işleri artık hiç kimsenin düşünmedi-| ği değersiz bir mahiyet almış sanılır- dı. Bu sıralarda bir gemiden gezmek | için İstanbula çıkan bir yabancı kafi- | lesinin içecek sularını yanlarında ta- şımaları ve şehir suyunu içmemek için daha gemide iken kendilerine nasihatlarda bulunulmuş olması ünu- tulmaz acr hatıralardır. Cumhuriyet hükümetinin, idareyi ele alır almaz, memleketin her cihet- ten kurtarılması yolunda — ittihaz et- tiği tedbirlerden biri de hiç şüphe- siz, su meselesinin halli hakkındaki esaslı kararlar silsilesidir. Bu karar- ların ilki 1926 tarihinde neşredilen 831 numaralı su kanununda göze çar- par. Bu kanunun'hükümleri o zamana kadar türlü ellerde bulunan su işle- rini belediyelere devretmekte ve her | belediyeyi kendi mıntakasındaki Su- | ları sıhi şartlara uygun hale koyma, ğa, ve yahud suyu yoksa sıhi şartlara üuygun olarak su getirtmeğe mecbur tutuyordu, 1930 senesinde neşredilen Urmumi Hıfzıssıhha Kanunüu daha ev- vel neşredilen su kanunu hükümleri- ni ayrı maddeler İle kuvvetlendirmiş- tir. Bu kanunların tesiri gecikmedi. Her belediye kendi mıntakasına sıhi Şartlara uygun su getirmek için te- şebbüslere başladı. Suyu olanlar 1slâ- temiz su ! ahat ve İçtimai Muavenet Bakanlığında bir röporta hına, olmıyanlar da tedarikine ko- yuldular, Yurdda su meselesi bütün | varlığı ile ortaya çıktı. Mali kudreti | olan belediyeler hemen projelerini yaptırıyor ve tasdik ettirerek inşaata başlıyorlardı. Şimdiye kadar Sihat Vekâletince (74) şehrin su projeleri | tetkik ve tasdik edilmiş, bunlardan (41) şehir kendi parasiyle su tesisa- tını yapmış bulunmaktadır. Bununla beraber bu çok ehemiyetli işin başa- rılmaşı kudrete, paraya bağlı — bulu- nuyordu. İşin lüzumunu, aceleliğini takdir eden bir kısım belediyeler bü- tün arzularına Taâğmen, parasızlık yü- (Sonu 8 inci sayfada) ı GÜNDELİK i Mekteblerimizi cihazlama Tedris usulleri çok değişmiştir Talebeye ders verilirken, on beş yi yire mi sene evelki ibi, yalnız dimağa değil, göze de hitab ediliyor, onun hafızasından da yardım bekleniyor. Artık öğretmenin takririni dinlemek değildir. Abstre — ilimlerde bile ikatın mevkü olduğuna kanaat inilmiştiri Şimi, Fizik, biyoloji, hattâ psikoloji — lâboratuvar ç_ıl: yormaktan, yahud papağan gibi bir takım cümleler bellemekten ibaret dersler addolunuyor. Mektebleri bugünkü tedris usul- lerine uygun surette cihazlamaktan başka çare yoktur. Kültür. Bakanlı- gımız, bütün bu prensipleri çok iyi bildiği içindir ki, geçen sene, bir mü- tehassısını Avrupaya göndermiş — ve 300,000 liralık ders vasıtası satın al- mıştır. Gümrüklerimize gelmiş olan bu vasıtalar gümrükleme muamele'- leri biter bitmez mekteblere dağıtı- lacaktır. Vekâlet bu ders vasıtalarını 60 or. ta mektebe, 30 lise ve 12 meslek mektebine takım takım tevzi ede- tektir. Bazı mekteblerimizde esasen bu vasıtalardan — hattâ fazlasile mevcuddur. Lüzumundan fazla o- lanların takım haline getirilip ta- mamlandıktan sonra vasttasız mek - teblere verilmesi de kararlaştırıl- Mişter, Ancak, ders vasıtalarını sandıkla- ra koyup tahsis edildikleri mücsse- selerin adreslerini bu sandıklar üze- rine yazarak sevketmekte — pok haklı olarak — fayda görmiyen ve - .| kâlet, bunların nerelerde ve nasıl kullanılacaklarına dair bir de izah- name hazırlamış, ve nihayet bunun- la da iktifa etmiyerek, en salâhiyet- li iki mütehassısını, bunların kullan- | ma tarzında rastlanabilecek güç- lüklerin izalesi için mektebleri dola- HP öğretmenleri tenvire memur et- miştir. Bu ders vasıtaları — 90.000 lira kadar gümrük resmi de verildiğin- den — vekâlete hemen 400.000 lira- ya mal olmuştur. Bu kadar paranın yatırılmış - olduğu bu vasıtalar za- manla eskiyecek, kırılacak ve mek- | tebler çoğaldıkça ayrıca yenilerini de tedarik etmek lâzım gelecektir. Meselenin bu tarafını dikkate alan Kültür Bakanlığı bu â vasıtaların memleketimizde imali imkânlarını 'dâ aramış ve sanat mokteblerinin bu hususda muvaffakiyetle yardımcılık edebileceğini tesbit etmiştir. Ankara sanat moektebinde imal edilmiş olan mılqv»lıob,ıuıviyo âleti, hassas tera- zi gibi bir kaç parça ders vasıtası takdir olunacak eserlerdir. Bu âlet ler, eldeki vasıtalarla bu kadar güzel yapılabildikten sonra, icabeden m: kineler getirtilerek bunların seri ha- | linde imaline teşebbüs edilebileceği de anlaşılır. Kültür Bakanlığımızın bu tedbir - leri ile, ders vasıtaları meseles?' ni :.ıi şekilde halledilmiş addedebili- iz. da bulunan Taien üzerine Şangtung valisi Hanfeişu'nun nerede bulunduğu kati olarak belli değildir. Bazı haberlere gö- re Taişan'da bulunması muhte- meldir. Hankov, 30 (A.A.) — Çin tebliği: (Sonu 8 inci sayfada) Yarın yeni yıl İLÂVEMİZ "1938,, Bütün sene evinizde ve büronuzda işinize yarıyacaktır. Yarın aazetemizde İKİ GÜZEL ESERİ TEFRİKAYA BAŞLIYORUZ 1 - Avrupalı gözüyle Amerikada spor Bu eser bütün sporcuları çok yakından alâkadar edecek ve Amerikan spo- runun — esrarını — anlata- caktır. 2 - Avrupa ve Amerikanın 400.000.000luk müşterisi : Çin ! Şanghay'da yaşayan bir ame- rikan muharriri çinlilerin garib âdetlerini, yaşayışlarını, takib ettikleri modaları, Şanghay barlarmı fasıl fasıl gayet tatlı bir üslübla anlatmaktadır. Bu tefrikanın her kısmını ayrı bir alâka ile okuyacaksınız. Japon Başkumandanı general Matsui ve japon amiralı Japon fayyareleri Kanton'u bombardıman etliler Çinliler kadınlardan mürekkep yeni bir ordu teşkil ettiler 'Tokyo, 30 (A.A.) — Domci aja harlara göre iİanan kuvwotlari hu geahrin berb Lilametre cenuhun- a M , idares n Tsinan'dan aldığı ha- Mısır'da Nahas paşanın dayandı- l &« Vafd partistnin mensubtarı demirgömlekliler 40 kişilik bir taşnak çetesi Hataya gönderildi _Elcezire hükümetinin teşekkülünü istemiyenlere silâhla karşı konacak Hatay işi konsey'de görüşülecek Cenevre, 30 (A.A.) — Türk hükümetinin talebi üzerine, ls- keı_ıdenın sancağında yapılacak intihabatın tarzı ve tarihi mese- lesi, Milletler Cemiyeti konseyinin 17 sonkânun tarihli içtimar- nım müzakerat ruznamesine konulmuştur. İ'_İıleb. 30 (Hususi) — Alınan haberlere göre ermeni taşnak komitesine mensub olup elyevm Beyrutta ikamet eden evelce çete reisliği etmiş ve umumi harbta ermeni alaylarında zabitlik yapmış olan 40 kişilik bir grup iki kamyonla Beyrut'tan Haleb'e nakledilmişlerdir. Bu çeteler Hataya sevkolunacaklardır. Bütün mektep kitablarında Riyaziye, hendese ve diğer ders terimleri değişmiştir. Çocuklarınız Derslerini yeni terimlerle öğreniyorlar Bu terimler sür'atle dili- mizde ve bütün neşriyatı- mazda yer alacaktır. Yarın Mekteplere tamim edilmiş olan ve kati şekillerini alan Yarın Maarif Vekili merhum Neca- t'nin ölümünün onuncu yıldönümü- dür. Gözlerini kapadığı anâ kadar Ata- türkün emrinde ve izinde yorulmaz bir inanla koşan genç inkılâpçıyı, ölümü - nün her yıldönümünde mezarı başında anan ankaralılar, yarın da bir anış tö - reni yapacaklardır. 'Tören saat on beşte, Necatinin Ce- bu terimleri gazetemiz de aynen neşretmeğe başlı- yoruz.. ( betideki kabrr başındadır. Nahas Paşa izlikle itham ediliyor 'Mehmed Mahmud Paşa Vafd partisini açıkla bırakarak Yeni kabineyi kurd $ 4 SKİ Kahire, 30 (A.A.) — Kıral Faruk bu sabah 9 da kabineyi azletmiştir. Kıral Faruk, kabineyi azletmiş oldu- |ğunu hususl bir memurla Nahas paşa- Tun evine bir mektub göndermek su- retiyle tebliğ etmiştir. Azil keyfiyeti, hükümeti biraz hay- |rete düşürmüştür. Hükümet, hattâ bu sabah bile böyle bir ihtimalin önüne geçilebileceğine kail bulunmamakta idi . Kıral'ın mektubu hükümeti şiddet- le tenkid etmekte ve hükümet maha- fili bu mektubu doğrudan doğruya sa- raydan sadır olmuş cebheden bir hi (Sonu 8 inci sayfada) YARIN: Yılbaşı tayyare piyangosunun tam İistesi BARE adadüenar DAR T AAA Fıkra Yıl değişimi Yarın bir yaprak değil, bütün takı vim değişiyor; 20 inci asrın 38 inci yılına giriyoruz. Öznür, saniye besabı ile sonsuz, sene hesabı ile kısa, Döcade ölçüsü ile bir hafta kadar bir şey! Hayat muam- fadör üzerinde insan zekâsinmn ge ka daz işlediğini bilirsiniz. 2037 tarihinde içlerinde bugünkülerden hiçbiri olma- yan , şimdikilerden daha kalabalık canlılar yığını, bütün sonkânunla. | zın birinde, takvim değiştizip - gide- cektir. Durmuş olanlar yerine, milyar- | Jarca yoni kalb vurmakta, ezeli güneş yeni gözlerin işığıinı vermekte devam edecektir. | —Bu güneşten başka, değişmiyecek e- dlan şey, hayatta bir aşk edinmemiş ©- danların yılsonu hüznüdür. Sây'- den başka teselli var mt? Bir maksada |bağlanmak, hayatı bir şeret davâsı içi- e almak, ve onun hummâsı ile avunup gitmek! Yarın gene her dilde nice boş tefelsüf'ler dinliyeceğiz. Gui salkımlarının altından geçer- ken, bu gece saat 24 de, 1938 vazifele- rinizi batırlayınız. Yıpranmayan tek zevk, gönül verilmiş herbangi bir sây'den ibarettir. Hayat, ancak onuu- la asilleşiyor ve, yalnız çalıştığı zas mandır ki insan, niçin doğmuş oldu- ğunu sormuyor |- Fatay