6 Kasım 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

.i . Ulus Basımevi Pala"e" Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus - Ankara SONTEŞRIN TELEFON 1939 — Bamerinik —— n | SREİME Yazı İşleri Müdürü 1061 | 5 kURUŞ Yazı işleri 1062 St İdare 1064 ADIMIZ ANDIMIZDIRMR Cümhuriyet bayramı dolayısiyle Milli Şef'imizle devlet reisleri arasında teati edilen telgraflar Ankara, 5 a.a. — Cümhuriyetin yıldönümü türk mill bayra- Mi münasebetiyle, muhtelif yabancı devlet reisleri ile Reisi- cümhur İsmet İnönü arasında teati edilen telgrafların bir kıs- TMını dün neşretmiştik. Diğer bir kısmını da bugün neşre devam ediyoruz : yabancı İîeni harbde bazı hususiyetler Falih Rıfkı ATAY Avam kamarasında en sık geçen suallerden biri şudur: “— Harp ka- Zancçılarma karşı ne yapıyorsu- nuz?” 1914 te bu yalnız bir sosya- list suali idi. Bugün ise, harbin bir isım vatandaşlar için bir kâr vası- tası olmak hakkını İngiltere'de pek az kimseye tanıtmak imkânı kal- mıştır. Bazı harplerin, silâh ve mü- himmat tüccarları tarafından teş- Yik olunduğu zamanların zihniyeti ile bu müsamahasızlık arasında bir hayli ahlâk ve telâkki farkı olduğu #üphe götürmez. Doğrudan doğru- ya harple alâkası olmıyan Birleşik Devletlerden gelen bir havadise gö- Te de, Amerika hükümeti silâh ve arp malzemesi üzerine, bu yüzden sanayici ve tüccarların kârını asga- riye indirecek vergiler koymak ka- rarındadır. Yeni harbin ikinci bir hususiyeti, vazife ve fedakârlık hissesinin, mu- * harip memleketin bütün vatandaş- ları aarsında daha iyi taksim edil- miş olmasıdır. Bir defa askerlik ya- ş$ında olanlar arasında istisnalar Ziğdl N ——— SKKK TETU hm vazife ve fedakârlık, cephe kadar cephe gerisine de teşmil edil- miştir. Fransa'da Marif Nazırı, si- pere giden genç talebeleri tâkip et- miştir. Geride bütün hizmetler öyle tanzim edilmiştir ki harp yükünün her vatandaşım omuzu üstünde, az veya çok, bir ağırlığı hissolunmak- tadır. Asıl mühimmi, bütün bunla- rın yukarıdan bir zorlama ile değil, fakat vatanperverlik ve mesuliyet terbiyesinin tabii icapları olmasın- dadır. Bunun faydası, yalnız bugünkü harbe münhasır kalmıyacak, istik- balde sulh ve harp münakaşalarının mahdut şahıs ve zümreler yerine, daha geniş yığınlara mal olmasına yardım edecektir. Yeni harplerin cephesi bütün memleket, siperleri her köy, her yuva, askeri her vatan- daştır. Yeni harplerin lüzumu veya muvaffakiyeti, bazı anonim şirket- lerle kan milyonerlerinin sayısı ile ölçülmekten çıkıyor: harpler milli oldukları için, gayeler de milli ol- malıdırlar. Bu mahiyet değiştirme, bir gün sulh dâvasının muzaffer ol- Masını temin edecek âmillerden addolunabilir. Yeni harp, devletler arasında bi- taraflığı dahi kazanççılık olmaktan çıkarıyor. Muharipler altınlarını mümkün olduğu kadar kendi mem- leketleri içinde bırakmıya çalışıyor- * Harp sanayiinin millileşmesi ve her memleketin kendi esas ihtiyaç- larınr başarmak meylinde bulun- ıi!ll'uıo,ıı, kârı tahdit ediyor. Bazıla- Tı daha talihli olmuş olsalar bile, arbi takip edecek olan fakirleşme Ve iktısadi buhran içinde, sulhun tendileri için de daha kârlı oldu- 8una hükmedeceklerdir. Hattâ gelecek buhranları düşü Nerek, herkes için, ekonomisini dı- $arıya ihtiyacı asgariye indirecek #ekilde şimdiden tedbirler almak, Muvakkat harp kazançlarını, sulh €vrinin buhranlarına karşı müda- &a için, cihazlanma sermayesi ola- Tak kullanmak lâzımgeliyor. Eğer bu harp, milli hüriyetleri ıeeaVüzdıen masun bulunduracak, Ve tamamen müsavi ve hür milletler Arasında emin bir iş birliği imkânı- Ni verecek bir sulha varacak olur- RTye Onun ıstırap ve buhranlarına da teesüf edilmiyecektir. Belki o za- ::m 1914 te söylenmiş olan bir söz, va » harbi öldürecek!” sözü ğem" gelmiş olacaktır. Harbi, mil- Ve beynelmilel kârsız ve herkes iyi yardımda b tlü General İsmet İnönü Ankara Cümhuriyetin yıldönümü bayramı münasebetiyle samimi tebriklerimi su- nar ve fahametinize ve cümhuriyet halkına refah ve saadet temenni ede- rim. Feh ABDÜLAZİZ Haşmetli Abdül-Aziz II Hazretlerine Suudi Arabistan Kıralı Riyad Zatı haşmetanelerinin tebrikât ve temenniyatları için samimi teşekkür- lerimi takdim eder şahsi saadetleri ve Suudi Arabistan milletinin refahı hak kındaki halisane temennilerimi teyit eylerim. İSMET İNÖNÜ Ekselâns General İsmet İnönü Türkiye Reisicümhuru Ankara Millt bayram münasebetiyle ekse- lanslarınıza Arjantin hükümet ve mil- letinin tebriklerini ve Türkiyenin re- fahı ve sizin şahsi saadetiniz hakkın- daki temennilerimi arzederim. ROBERTO M. ORTİZ Arjantin milleti Reisi Ekselâns Roberto M. Ortiz Arjantin Milleti Reisi Buenos Aires Türk millt bayramı münasebetiyle gönderdikleri nazik telgraftan dola- e AO 07 ö SK BU FU der ve şahsi saadetleri ile Arjantin refahı hakkındaki en iyi temennilerimin kabulünü rica eyle- milletinin Garp cephe- sindeki fran- sız hatların- da 7,5 luk bir fransız batar- yası alman topçularının ateşine mu- kabele etme- ge hazırla- nırken. BGI'Gİ Lokantasında Fevkalâde Program Dans TI. 3041 Her gece SWİNG BOY'S CAZ ve MEZEY REVÜSÜ Garp cephesindeki Alman bataryaları ateşi arttırdılar (Sonu 3. üncü sayfada) Hatay'daki mebus seçiminde 12 C.H.P. namzedi arasında BB. Mehmet Tecirli, Bekir Sıikı Kunt, Abdülgani Türkmen, Aabdullah Mursal ve Hamdi Selçuk ekseriyetle intihap edildiler F= : | * Ankara, 5 (aa) — $.11-939"pazar günü yapılan Hatay mebus intihabı neticesinde Cümhuriyet Halk Partisince namzet gösterilen 12 zattan Mehmet Tecirli, Bekir Sıtkı Kunt, Abdülgani Türkmen, Selçuk ekseriyet kazanarak Ü Abdullâh Mursal ve Hamdi mebusluğa seçilmişlerdir. Helsinki şehrinden bir görünüş Finlândiya heyetinin Moskova'da kalması üzerine Finlandiya'da nikbin bir sükünet başladı Moskova, 5 a.a. — Stalin dün akşam finlandiyalrlarla yapılan bir saatlik müzakereye iştirâk etmiştir. Müzakerelerin seyri hakkında bir şey bilinmiyor. Yeni bir mülâkat yapılacağı bildi- rilmemişse de Finlandiya heyeti Moskova'da kalmıştır. Yeni müzakereler olmadı Moskova, 5 a.a. — Dündenberi Fin- landiya heyeti ile sovyet ricali ara - sında yeni hiç bir müzakere olmamış- ti r. Finlandiya heyetinin Helsinkiden talimat beklediği anlaşılmaktadır. F inlandiya tebliği Helsinki, $ a-a. — Finlandiya hari- ciye nezareti tarafından resmi teb - liğ neşredilmiştir. n i Moskova müzakereleri dostane bir hava içinde ilerlemektedir. Son ta - limatı vermek üzere murahhasları - mızdan mufassal rapor bekliyoruz. Nikbin bir sükünet var —— Helsinki, 5$ aa. — Dün akşam yeni (Sonu 3 üncü sayfada) li kılmak, sulh fikrine en ulunmak olur. için külfet!i Musolini dün askeri şeflerle görüştü Mükim fedhirler alındı Roma: 5 aa. — Mussolini askeri ma hiyette çok mühim tedbirler almış ve ordu baş kumandanı mareşal Badog- lio ile uzun bir mülâkat yapmıştır. Mareşal Badoglio tekaüd yaşına gel mekle beraber muvazzaf hizmette alı- konulmuştur, Berlin ateşemiliteri ge - neral Roatta ekânı harbiye ikinci gu- rup kumandanı sıfatile veliahd prens Piemonte'yi, erkânı harbiye reisi ma- reşal Graziani'yi ve yeni Harbiye müs tşşan General Soddu'yu kabul etmiş- tir. Mısır kabinesinde değişiklik yapılacak Kahire: 5 a.a. — Al mokattam gaze- tesinin öğrendiğine göre, Mısır başve- kili Ali Mahir paşa kabinede tadilât hazırlamaktadır. Aralarında Hariciye nazırı da ol - Dün şehrimizde ve İstanbulda lik maçl sonbahar at yarışlarının altıncısı büyük b 1250 lira mükâfatı D mak üzere nazırlardan üçü değişecek- tir, " arıma devam olunmuştur. Ayrıca Ankarada ir kalabalık hğzuruz:dıı_yı.pıhnıs ve Konca kalarına devam edilmiştir. Spor haberleri rışları takip eden bir seyirci grupunu göş da atış müsaba- Topçu düellosu gittikçe vahimleşeceğe benziyor Forbach civarında hakiki bir harp ateşi başladı Paris, 5 aa. — 5 teşrinisani sabah tebliği: Gece heyeti umumiyesi sakin geçmiştir. Blies - Bliz - 'in şark bölgesinde iki taraftan topçu faaliyeti kaydedil- miştir. itibariyle Akşam yebliği Paris, 5 aa. — 5..1.939 akşam teb- liği : Bugün sükünetle geçmişti>. Alman tebliği Berlin, 5S a.â. — Alman başkuman - danlığının tebliği : Garp cephkesinde mühim hiç bir fa- (Somu 5. incı sayfada) Dahiliye Vekilimiz B. Faik Öztrak Dahiliye Vekilimiz dün Sivas'a geldi Sıvas, 5 aa. — Dahiliye Vekilimiz bu sabah saat 9 da Sıvas'a gelmiş ve başta vali ve komutan olmak Üüzere mülki ve askeri erkân tarafından se« lâmlanmıştır. İngiltere P>hriye Birinci Lordu — Bayı V atsor Çüörçil Paristeki ikameti esnasın- da framnsız bahriye erköniyle ingiliz - fran- sız donanmalarının işbirliği hakkında te - maslarda bulunmuştur. Bu husustaki ha - berlerimiz 5 inci sayfadadır. Resmimiz in- giliz safıharp gemilerini seyir halinde gösteriyor, “Almanya'nın City of Flint'i hima- ye etmek maksadiyle bir şey yapmağa cesaret edememesi, hiç bir alman harp gemisinin bu vapura refakat etmek ü- zere gönderilmemesi ve gemideki al- man mürettebatının bin kilometre ka- “| dar süren bir yolculuk esnasında Nor- veç gibi küçük bir devletin himayesi- ne muhtaç olması keyfiyetleri, Alman yanın açık denizlerde meşru bir kon- trol ifa edecek bir vaziyette bulunma- M ştir. Gene miz 4 üncü sayfamızdadır. Resmimiz ya- teriyor, N dığını ve “yalnız bitaraf gemilerin se- (Sonu 3. üncü sayfada) Fransız gazetelerine göre City Of Flint'i salıvermekle Norveç Almanya'ya güzel bir ders verdi Bir Belçika gazetesi meseleyi Almanya'nın aczini gösteren bir hâdise telâkki ediyor Brüksel, 5 a.a. — Sosyalist Le Peuple gazetesi “City Of Flint” vapurunun serbest bırakıliına keyfiyetinin Almanya'nın açık denizlerdeki aczini gösterdiğini ve buna mukabil İngiltere ve Fransa'nın deniz kontrolündeki küdretlerini ispat * ettiğini yazmakta ve şunları ilâve etmektedir : Amerika deniz kuvetleri artıyor Vaşington, 5 aa. — Birleşik Ame- rika bugünkü müsellâh küvetlerin? pek yakında 3 tayyare gemisi, 8 kru- vazör, 52 destroyer, 32 denizaltı, 3l yardımcı gemi ilâve edeceği gibi 32 tane de “havadan daha hafif” sevke- dilir balon yapacaktır.