16 Mayıs 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10
—u—VAKIT 16 Mys 1933 1932 de ihracat Aylarda Lua 11. Kânua 932 10 346 877 Şubat 7.735 321 Mart 7.716.445 | Nisan 6841212 | Mayıs 6.800.072 Haziran 403249) | Temmuz 4757875 * Ağustos 4631434 Eyfâl 11.188 092 L feşrn 13.847 102 M. Teşrin ,, 11412674 1. Kânun 12451341 | Yekün 101301355 | 931 . 32 seneleri (o zarfındaki ihracatımızın miktarı ve kiymet leri yukarıdaki tablolarla arzedil-| miştir, 931 senesi zarfındaki ih -! racatımız da 806, 931 baş ve 25,| 356 adet, 216,248 ton, 666,973,| 063 kilo eşyanm kıymeti o olarak| on iki milyon 727 bin 500 lira a -| Imdığı halde 932 senesindeki ih - | racat eşyasından 931 senesi ihra- catma nazaran (baş) kısmında 82 bin, (adet) kısmında on bir bin, (kilo) kısmında 12 milyon roksa- na mukabil (ton) miktarı 211 bin | tonluk tezayüt göstermesine roğ- men kıymette 27 milyon o lirelik| bir tenakus vardır. / Mili bankalar, milli tasarruf, Bütün memleketlerde bankalar iktisadi buhranın birinci derece -| de tesirleri altında kalmıştır. Bir- çok hükümetler bankalara yardım suretiyle düştükleri tehlikeli vazi- yetleri kurtarmak hususunda elle- rinden geleni yapmışlardır. Şükranla kaydetmek lâzımdır ki, milli bankalarımızın ihtiyetk hareketleri hiç birinin mühim za rar veya her hangi bir tediye im - kânsızlığı karşısında bulunmala- rma meydan vermemiştir. Hemer hepsinin pilânçoları neşredilmiş hepsinde az çok bir kâr görülmüş- | tür. Bir de şunu ilâve etmeliyim! ki milli kredi o müesseselerimiz | buhran tesirlerine o maruz kalan| ziraat, ticaret ve sanaattelci müş - terilerine karşı azami (oderezede| himayekâr bulunmuş ellerinden | geldiği kadar yardımı . esirgeme miştir, Bu bahiste çok sıkı münassbe- | ti olan milli hâdise ile teyit etmek Cümhuriyetimizin başlı başına bir | &z daba kuvvetini arttırmakta ol-| duğu milli bankalarımızın blân - çolarındaki mevduat rakamların - dan anlaşılmaktadır. Bu noktada milli iktesat ve tasarruf “cemiye- tinin çok kıymetli mesaisini yük- | sek huzurlarmızda şükranla kay- detmeği vazife bilirim. Milli ta - safrufun, milli şuurun yeni ve eni isterim. | miyle mezuniyet verdiği istikrazın birinci safhasında erdi- | imiz yüksek neticedir. Şöyle ki: Dahili istikraz Bayram tatillerinin araya gir - mesine rağmen bir ay içinde açı-' ra varidatımızın 170,477,000 ira lan dört milyonluk istikraz kayıt miamelesi 6,670,000 lira ile ka -| panmıştır. » | Cümhuriyetin omemleket için gok feyizli teşebbüslere (iştirak zımnında valandaşlara vuku bu-| lan ilk davetine halkımızm ve bu meyanda milli bankalarımızın ve memlekette çalışan yabancı ban- kaların çok yüksek his ve mesai lerini takdir ve şükranla huzuru - nuzda yadederim. İ bir taraftan halkımızdaki tasarruf ! fikrini ve ilerleyişini ifade etti-| ği gibi diğer taraftan - halkımızın | ran senesini de gene yüksek mec- ber sahada beslediği itimadı ifade! etmektedir. Cümhuriyet Merkez Bankası i- sc başladığı gündenberi kemdisi- | büyük meclisin büyük düşüncele- | killer Heyeti Büyük Millet Meclisi me verilen ve beklenen hidemat| rini ve kararlarını talbike muvaf- | içtimamdan sonra saat on sekizde arzeder | fak olacağımızı kuvvetle ümit et- | toplanarak geç vakte kadar çalış | Söz okunağı — Kanun: Türe. Ya ve faydaları yaptığını bundan sonra da (o kendisinden (18,991/009 lirası vergilerine . ait ol-| beklenen hizmetleri dana muvaf- fakıyetle yapacağına emniyetle bakabiliriz. Bütçemizin masraflarını karşı- layan varidatımızı tahmin eder» ken bunda azami derecede sıhhat ve sami'niyet hüsusuna dikkat et- tik, Memleket iktısadiyatının bu- günkü gidişi düşündüğümüz iş genişliğinin vereceği neticelere bağlanan tahminlerimiz şimdi ar - zedeceğim rakamlar © ve esaslara istinat etmiştir. Huzurunuza arzedilen 1931 he- sabı kat'isi 165,227,000 hazineye ait bir varidat tahsilite nı ifade etmektedir. Bu meyanda 1.433.009 lirası teberrüat olup fev- kalâde bir mahiyet (o arzetmek ve 1932 senesinden ( itibaren wazım varidat arasında kaydedilmek iti- bariyle normal varidatımızın ha- rici bırakılması icap ettiği gibi 1,622,009 lirası da kambiyo fark - rmdan hazinenin (elde ettiği kâr olup bunun da normal varida- tımız karicinde sayılması icap & deceğinden bu iki rakamın tenrzi- li neticesinde 1931 senesi tahsilâ- tonızın 162,991,000 lira olduğu tahakkuk etmiştir. Bumeyanda 4, 1,000 lira beş aylık iktisadi -ahrap vergisi dahildir. Dokuz aylık tahsilât 1932 senesi kali orTakamlarını aldığımız dokuz aylık tahsilâtımız iktisadi buhran ve ve müvazcn? mak üzere 132,379,000 liradır. 1931 mali senesinin ayni ayı i zarfında ise 132,000,000 lira tah- görülmektedir. | silât yapıldığı 1951 senesinde buhran vergisi ha- riç olarak yapılan son © üç aylık tahsilât yekünu (o 35,000,000 lira olduğuna göre bu sene son üç ay zarfında ayni miktarın tahsil edi - lebileceği nazarı itibare ( alımırsa 132,379,000 -4- 35,000,000 — 167, | 379,000 lira olur. Sen üç aylık buhran ve müva - “ene vergilerinden de üç milyon lira derecesinde bir tehsilât yapıl- ması kuvvetle ümit olunabilece - ğine göre 1932 senesi bülçesi va- iasarrafu meali bir |ridat talıminatı elan 159,354,900| lirayi elde edebileceğimizi söyle - İeyebiliriz. 1933 senesi bütçesi varidat tah- minatr bu neticeyi (ogözetmekle beraber konlenjantmau (o İistele- rinde biraz daha tevsiat yaparak 1931 senesinde (allığımız mal #hali tahdidatı tedbirleri netice- sinde gümrük resmi ve muamele vergisinden kaybettiğimiz on el; milyon liradan beş erimizin 175,500,000 lira derece- sine çıkarılması ve Posta Telgraf idaresinin bu msyanda olan5, 023,000 lirasının tenzilinden son - olarak huzuru âlinize arzolunması sebebi budur. Bugünkü gidişimiz bu miktarı İ elde edeceğimiz hakkında kuvvet- le ümit verebilecek mahiyettedir. 'Tasvibinize arzedilen bütçenin ana hatlarını ifade (etmiş oldu- Zumu zannediyorum. İçinde bu- lunduğumuz buhran senesini yük- sek heyetinizin daima Obâdisata tekaddüm eden tedbirlerile, kıy- Bu hâdise | metli irşatlarile, mali ve milli bün- | yemizde sarsıntılar yapmaksızm nasıl geçirdikse, önümüzdeki buh- isin nurlu ve isabetli (o irşatları sayesinde geçireceğimizi, memle - Vekiller heyeti toplandı ketin umran ve terakkisi namına tiğimi arzeylerim. liralık | milyon lira | miğferlilerle Hitler kıt'alarımnın Hit canlı misali heyeti celilenin tama- | kadar bir kışmınm geri alınması |lerin emri altında yanyana yürüye | dahili | düşünülmüştür. Varidat tahmin-; ceklerini beyan etmiştir. ü Yükselen ses Almanya Haklarından mah- | rum edilemez! Baş- apen İ yük nutukta R — Almanyada yapılmakta o©- İlan fikir ihtilâtının anlaşılmama- sı etrafımızda muhasim bir çen İ ber vücuda getirmiştir. Milli ha- yatnmızı tahdit eden tehlikeye İgöz yummak çocukça bir hareket olur. Önümüzdeki o çarşamba günü | Başvekil Alman hükümeti ve mil- İletinin noktai nazarını anlatacak- İtm, çok eski bir harsa malik olan büyük bir millet dünyanın diğer | milletleri derecesinde malik ol İ ması lâzım gelen haklardan da! | ha uzun müddet mahrum bırakı-! İlamaz. Geçenlerde bir ecnebi dev- | İletin harbiye nazırı Almanyaya | karşı zesri tedbirlerin tatbikini is- temiştir. Ahblâka (mugayir olan bir takım muahedelere karşı ma- nen mücadele etmekten baska bir İ sey yapmıyan bir millet hakkım ida Milletler o Cemiyetinden harp yapmakta olan O milletlere karşı harekette bulunmağa muktedir ok | mıyan bu cemiyetten, zecri ted - | birler istemek bir riyakârlıktır. Al İ i man milletinin istediği herkes için | müsavi sulh ve emniyet davasını! muzaffer kılmaktır. o Sulhçuluğa| İ karşı o mücadele hiç bir veçhile! harp azrusunu ifade etmez. Almanyada bir askeri trende bomba BERLİN, 15 (A.A.) — Askeri talimlerde hazır bulunmak üzere ' gelen hücum kılaatı efradınm bu - lunmakta olduğu bir varoş treni, | İLwbwte-Berlin istasiyonuna girdiği sırada üçüncü mevki sıralarından | birinin altma konulmuş olan bir bomba patlamıştır. Bütün içerde- “ kiler dışarı çıkmış bulundukların- #an hiç bir kaza olmamıştır. Bunu İ i komünistlerin yapmış oldukları zannolunuyor. | Haziler, Çelik miğferliler | BERLİN, 15 (A.A.) — Mitten- | berg çelik miğferlilerin yoklaması İ yapılmızlığı sırada M. Seldte, Çelik Arc- En» Ciel havalandı NATAL, 15 (A.A.) — Arc-En- Ciel, bu sabah saat 3te (Grcen- wich) Dakara hareket etmiştir. İçindekiler, Pilot Mermoz ile i- İ kinci pilot yüzbaşı Varretier, Ma-! illoux belsiz memuru Manuel ve makinist Gallenot'dur. l İ Tayyarenin kondektörü M. Co-! İ essinet de tayyarededir. Pilot, Mer' İmoz'un desilermdan M. Branger ide yolcu sıfatile tayyarede bulun - mektadır, Sıhhat vekâleti teşkilâtı ANKARA, 15 (Hususi) — Sıh-| İhat ve İçtimai yardım vekâleti teş- İ kilât ve memurin Tâyihası basıla - | İ rak Büyük Millet Meclizine veril - ! İ miştir, | ANKARA, 15 (Hususi) — Ve- tı. © Dj ı mi ALARMI ALA 48 inci mekteP bini Ml 62 inci liste Z ANKARA 15 miveörden lan 2 rumaralı Tistesi 7 Ili 8 9 AA” —TDT Ce Karşılı belimel, Vr 2 — iamt 3 — Haram 4 — Hava 5 — Havat wanacak arapça ve larçı Hamiyet Hansala Havuz Havz- Hsyaz 6 — Havadis — Hayvan Mektep hocalarından gelen yabancı sözlerin karşılıkları 41 inci mektep Kahır: Kahredici: rar: Söz kesmek — Karz: Ödünç vermek — Kast: Kurmak — Kas- vet: Sıkıntı, Gönül darlığı — Kub- , | Kurban: | Kur'a: Denek, 9 uncu mekteP Kahır: Üstün gelen — yil tek — Karar: Durma — dünç — Kast: Kurma — Sıkıntı — Kubbe: ümbet “ ret: Dayanık — Kutsiyeti lük, Ululuk —Kurban: Kw” Ezici, sıkı - | za denemek. lik tedrisat müfi den Ziya Beyin build”, Kahır: Zorlama, Üzüntü” A Kars” Güçlülük — Kudsiye Adak, Mebhut: Alıklık, en, İnanıcı — Durma — Kara: : Kurma, Bağlama — Sıkıntı — Kubbe: ti Se be: — Kudret: Güçlü, varlık —| Meblâğ: Akca — Meselâ: uk <İ Kudsiyet: Ululuk — Kurban: A - dak — Kur'a: Çıkım. 38 nci mektep Kabahat: Suç—Kabiliyet: Yatkın. ilk — Kabul: Alma—Kabir, Kabr: Mezar—Kader; Alın yazısı— Ka- der, kadır: Yapıcı -— Kadit: Kur- gaz — Kafile: Toplu — Kafiye: Benzek uç — Kaide: Ah, Temel— | Kâinat: Kamus: Kanun: Yasa — Lâkap: Soyadı —Lâkin: An- cak — Lâmise: Dokunma duygu- Jağu — Lânet: Suçu bağışlama - mak — Lâfzi: Söz — Lâübali: Sır naşık — Lâzım: Gerek — Leh (a- İleyhin zıddı) : İyiliğini istemek — Lehçe: Dil kolu — Letafet: Güzel- lik — Levba: Leyli: Geceleyen — Liyakat: Yakışıklı — Lügat: Söz. 14 üncü mektep Hat: —haddini bilmek gi- bi— Uygun yapma, sımır,ıson kes- kin yer — alecan: Titreme, çar » pıntı (yüreğim çarptı). — Halef: Andiçmek, sonradan gelme (and- içen sözünü yapar). — Hareket: Kımıldama oynama (bu gece yer oynadı). — Harim: Dokunulma - yan — Hazakat: Ustalık (hekim- | likte kullanılır) — Hesap: Sayı, sayma — Hiddet: Kızma öfke (çocuklar muallimi o kızdırma - yın). — Hilâf: Yanlış tersine (yap tığın iş yanlışlar). — Hirfet: Us - talık, iş (ustalıkta mimar Sinan bi- rincidir). — His: Duygu (beş duy- gu nelerdir). — Hitap: Söyleme— Hitabet: İyi söz düzme o söyleme (iyi söz düzme her kesin elinden gelmez). — Hizmet: İş görme — Kahır: Ezici — Karar: Durma, eğlenme, söz kesme — Karz: Ö- dünç alma, verme — Kast: Düşün- lişi — Metbu: o Kull Kütük vaş — Müphem: Giz. tılgan, ik Söyliyen, inan Durma, Sözleme — dünç — Kat: ma — Kavet: Hacim: Kaplantı iz: Hami: Gözeten Havi: İçinde olan. 19 uncu m Helecan: Yürek ket: Teprenme, İlap: Söz söyleme — met: İş görme. Halef: Ardından gelen ulu Birle$ Misal: Örnek — rem: Savımsız — Mücadi ji, BeN Müsmir: Verimli— Müte Kahır: Zorlama, ÜzüntüZ” ncı Kar?” Kurma, Sıkıntı —* Kudret: Güçlülük — Kudif luluk — Kurban: Adak, mek, yakınlık — Kur'a D 54 üncü mekte” — Heli ei ii, el H gidiyor ANKARA, 15 (A-A) 7 nistan hükümeti taraf" rede silâhları bırakma murahhas heyeti riyas€' İ edilmiş olan Efganista” İ büyük elçisi Sultan Ab! | nevreye müteveccihen İ miştir. ce, kurma, saldırma — Kasvet: Ajansın Balkan Tasa, Kaygı — Kubbe: Yuvarlak | ANKARA, 15 AA) ii | tavan — Kudret: Varlık, - yabil -| 1, Ajansının Bikan me — Kutsiyet: Eşsizlik—Kur'a: | y.cj Bey, vazifesine İüzere muhabirlik © | Bükreşe hareket Paylaşma, pay — Merbut: Şaşma (yaptığın işe saşıp kaldım). Meblâğ: Para (ödünç aldığın pa - rayı ver.)— Meselâ: Anlatayım-— Tayyare cemiy heyeti topla” di Metbu: Uyulan—Metin (meta) — Misal: Örnek, gibi — Mübrem: Bir işte ayak direyen, üstüne dü - şen — Mücadele: Dövüşme, vuruş ma — Müphem: Belirsiz, kapalı— Müsmir: Yararlı, yemişli ağaç — Mütecasir: Ablan, atılgan. 7 inci mektep Kabahat: Suç — Kabiliyet: Uy gun Yaradılış — Kabul: Almak— Kabir, Kabr: Ölü yeri — Kader: Alın yazısı — Kader, Kadır: Ka - dit: Kuru — Kafile: Sürü — Ka - fiye: enk söz — Kaide: Oturak — Kâinat: Sansuz varlık — Kamus: sa, ANKARA, 15 £ Tayyare Cemyeti heyeti saat on birde su Ali Beyin o idare heyetinin ss poru tasvip edilmit belerinin değerli dilmesi muvafık 89 Murakiplerin altı ayık plinSO we gözden geçirilerek tir. eri etmesi” , m Aly şi? se yere kapama — Kodes j arçı Kullanma — Hasar* Hasım: Hasta: Hazan: i o Harim: Hazakat: Bilgi€; ? sap: Hiddet Öfke — Hil, lan — Hirfet: His: Du: e > di takdir ve teşekkür” leri” Z mz eman a2 5 4B <rmesesdAmzı
