16 Mayıs 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3
Ksim Gorki" Ve Lenin » altı ay evvel &debi haya- vi Pep yıl dönümü bütün ti gün tes'it edilen bu za- den a met yalnız halk için - miş İyi şi gayreti ile yetiş- dan ibaret ir Ruş edebiyi olmasın Uni b Maksim Gorki dirÇünyi ir amele ihtilâlcisi- rl edebi hayatınm daha ilk itibaren Rusyadaki a- terine alâkadar ol- ibi g sadece bir bitaraf müşa- i ai doğrudan doğruya Gi olarak çalışmış Metreden P, fırkasının fikirlerini telerin tavda ve Proleter gaze- inmmuyyu di yardımlarda bu Maki Rin, Gorkinin bolşevik fırkası abilmeyi delelerinde muvaffak o- lem, ile İçin yardımı yalnız ka- mamayı avenete de münhasır Te Yazdığı bazı piyesle- Muna UN üçte ikisini fırka ka tir, Haş ek kadar ileri gitmiş - hürriy a aralık bu büyük mu- dim ete, Bolşevik fırkasına yar- Yek Orada, )çin Amerikaya gide - Gorka, “Jane bile toplamıştır. Milk gin bu tarzı hareketi da- tüy e e Rus amele hareke- itmiş “lan Lehin'nin dikkatini isede aralarında samimi bir esssüs etmişti, Bundan kinin Gorkinin her hal ve ü da, Sa, her vakit alâkadar o - ea ye Gorkinin yazılarında Ni e) na lerine uymıyacak şey- endisine dostça ihtarda Pm ia, Gorki de Lenin tara - “âk Selen bu nevi ihtarları bü- Yet ile telâkki eder - di, Icap edi. Bu itibarla Gi her rig > davasının ar ada amele ama Mae nihayet muzaffer Kn Maksim Gorki'nin Ki vi her vakit takdir et- Nu rinden dolayı ve- nispette hizmet mdan © ötedenberi iğ oan dostunun sıhhati ile iy Çiy, muştur, Birçok defa - ma giderek bir kaç bila, bilmesi için ısrar- uştur, eş , J4 ACIr mısınız? ?eki olan insanlara a- el Gorki de tamamen Bümatfy an için Rus ihti- ğ Gori olduktan sonra ve ii en eye - İnt adamlarının, yas a he zekâ ve kafa ile © emel arın o refahlarını de Yapmıştır. Gorki'nin bu aakukuna yardım et- . ire geldiği kadar ça- içind, aleyh Rus ihtilâl Mh, Maga 8 ilim ve fen adam- aki, €n Dk toplamak hu- . #ayret gösteren 1 z Sene *onl ; Me, Yıldğ arında Gorki - iç meti — bu büyük ez , senç edebi- : san'atlarında te - kita, "çin her vasıtayi, bim ç,,* bulabilirler, «en çok çalı- Rus edibi Maksim Gorki | geçerek memleke | mümü tes'it edi- | Ayni enin nişanını | ni Zama; 1 Mi bir *debiyaş nda 3 Gorki N Bu Enstişi enstitüsü aç- Vekâlet Amerika- 'dan bir mütehassıs. davet etti İktisat vekâleti memleketimizin iktısadi vaziyeti ve iktisadi işleri- Mezunlar tabi tutulmaları | Ecnebi ve akalliyet mekteplerin. | den mezun olanların diplomaları ! ni Maarif vekâleti tasdik etmediği için bu mektep mezunları resmi li . 3 — VAMIT 18 Mayıs1j33 İ . Bir mesele /Ecnebi ve ekalliyet mek- itebi mezunlarının imtihana | Muhtelit mübadele: komisyonu bu işi halledemiyor Muhtelit mübadele komisyonun da, komisyonun mes'ulünü tesbit | mizin inkişafı üzerinde esaslı tet- | selerle Darülfünuna kabul edilmi- edemiyerek hallini Türkiye ve Yu- kiklere karar vermiş, bu iş için A-| merikalı bir mütehassıs davet et »| miştir, Bu mütehassıs Mr. Waker Hi-| nes ismindedir ve şimdi Amerika da bulunmaktadır. Bu ayın yirmi sinde Amerikadan hareket edecek ve haziranın ilk haftasında memle- yorlardı. Ecnebi mekteplerdeki talebenin yüzde ellisi Türk tebası olduğu için Maarif vekâletine bir çok de-| falar müracaat edilmiş vekâlet bu müracaatları bazı şartlar dairesin- de kabul etmiştir. | Dün Maarif vekâletinden İstan- | nanistan Hariciye vekâletlerine bi- raktığı bir mseele çıkmıştır. Bu mesele şudur: Malüm oldu “ ğu üzere İstanbulda bulunan etap- | lı Rumlara Anadoluda bıraktıkları emlâke mukabil, komisyon vası - tasile, tazminat dağıtılmıştır. Bu | tazminat komisyonun bu işle meş- ketimize gelmiş olacaktır. Bütün | bul Maarif müdüriyetine gelen bir | gul olan dairesi tarafından İngiliz i dünyaca tanınmış iktısat mütehas- | emirde ecnebi ve akalliyet mektep | lirası üzerinden ve çek olarak sıslarından biri olan bu zat umumi | lerdeki talebelerden resmi liselere | kadarlara verilmiştir. harpte Amerikan devlet şimendi - ferleri umumi müdürlüğünde, da -! ha sonraları Amerika pamuk sa - i nayii idaresinin başında ve diğer | İ bir çok mühim vazifelerde bulun- mutşur, 1925 senesinde, Milletler cemi- yeli namına, Tuna havzasında ik- ısadi bazı tetkikler yapmıştır. Bı son işte kendisine muavini sıfatile yardım eden Mr. Commervel mem j leketimizdeki tetkiklerde de müte- hassısın muavini sıfatile çalışacak- tr, İ | Dün sabah İstanbula gelerek | doğruca Ankaraya giden Mr. Som- | mervel kendisile görüşen bir mu -| harririmize, İktısat vekâletile te - mas etmeden vazifesi hakkında | fazla izahat veremiyeceğini söyle- | i miş, yukarıya kaydettiğimiz malü- | matı vermiştir. İkinci şube müdürlüğü Zi i İstanbul Em »! niyet müdürlüğü ikinci şubesi mü- dürlüğüne tayin “İ edilen Demir B. dünden itibaren yeni oyazifesine başlamıştır. İkinci şube ü- güncü kısım baş- memuru Hida - Demir Eey yet Bey de Beykoz merkez memur luğuna tayin edilmiştir. teklifte bulunuyor nı tesis eden ve halen Berline ci - var bir konservatuvarda (hocalık yapmakta olan bir Alman müzis yeni belediyeye müracaat ederek ' İstanbulda büyük bir flarmonik orkestra teşkil edebileceğini, İstan | bul radyosunun muzik işlerini tan- zim edebileceğini bildirmiştir. Bu müracaat tetkik edilmektedir. $an nadir insanlardan biridir. Hayattu her türlü muvaffakıyotin esası şahsi mesaide olduğuna ka - nidir. Onun için (46) ıncı yıldö- nümü müzasebetile kendi hakkın- da söylenen nutuklara cevap ve- rirken bütün gençliğe hitap ede- rek hayatın yegâne muvaffakıyet sırrı çalışmakta o olduğunu söyle- i miştir: “ Eğer bir adam muvaf- i fak olamazsa kabahati kendisinde aramalıdır. Yılmamalı, çalışmalı - ! dır. Okumalıdır. Bilgi kazanmalı - i müsaade etmiştir, Bir Alman musikişinası | Lâyipzig Flarmonik orkestrası» | dır, Muvaffakıyet ancak burada - dır.,, Demiştir, M.A. ve Darülfünuna kaydolunmak is -l teyenlerin resmi liselerde imtiha - na tabi tutulmalarını bildirmiştir. Bu emregöre ecnebi ve akalliyet | lardan mezun olacak talebe iste - dikleri resmi liselerde ve yahut vekâlet tarafından Darülfünunda teşkil edilecek olan komisyon hu - zurunda imtihan vereceklerdir. Ve kâlet bu talebeye kolaylık olması için liselerde ve yahut Darülfünun komisyonunda imtihan olacak ta- lebenin imtihanları esnasında mu- allimlerinin de hazır bulunmasma , Öğrendiğimize göre vekâlet ec - nebi ve akalliyet mekteplerinden; mezuniyet imtihanına girmek iste- alâ- Son zamanlarda etaplı bir Rum | kadın komisyona müracaat ederek istihkakını almağa geldiğini söyle- i miş, fakat dosyalara bakıldığı za- mekteplerindeki orta ve lise kısım- | man kendisine hakkının verilmiş olduğuna dair bir kayde tesadüf e- dilmiştir. Halbuki bu kadın şim- diye kadar istihkakından ancak beş İngiliz lirası aldığmı 45 İngiliz lırası daha alacağı kaldığını söyle- miştir. Bunun üzerine daha derin araştırmalar yapılmış, bu çekin verildiği anlaşılınca bankaya s0 - rulmuştur. Banka bu çeki ibraz e- den bir Rum kadınına paranın ve- rildiğini bildirmiştir. Bunun üzeri- ne hak sahibinden başka birisi o- lan bu kadın bulunarak kendisin - den izahat istenilmiş, kadın çeki yen talebenin listesini istemiştir. Lsiteler hazirandan evvel vekâlete gönderilecek ve haziranda talebe- ler imtihana girebileceklerdir. Ve- kâletin bu kararına göre bundan sonra ecnebi ve akalliyet mektep - lerindeki mezuniyet imtihanlarına ehemmiyet verilmiyecektir. İmtihan yapan mekteplerin ver- miş olduğu diplomalarda hiç bir resmi kıymeti haiz olmıyacaktır. Vekâletin vermiş olduğu emir ecnebi ve akalliyet mekteplerinde bulunan bütün Türk talebeyi çok sevindirmiştir. Rus Edibi M. Maksim Gorki dün geldi ve gitti Evvelce haber verdiğimiz gibi, Rus edibi M, Maksim Gorki evvel- ki gece sabaha karsı Sovyet ban- dıralı Jean Jaurâş vapurile lima - nimıza gelmiş, dün akşam ayni va- purla memleketine gitmiştir, M. Maksim Gorki dün vapurda İstanbul matbuat cemiyeti namma ikinci reis Ahmet Şükrü, Halkevi reisi Hâmit Beyle, Sovyet elçisi, Sovyet elçiliği ve konsolosluğu er- kânı diğer bir çok kimseler tara - fından karşılanmış, selâmlanmış » ur. M. Maksim Gorki kendisini kar şılamağa gelenlerle birlikte öğle yemeğini vapurda yemiş, bir ara - lık şehirde otomobille küçük bir ge zinti yapmıştır. (Kendisinden İş- tanbulda bir kaç gün misafirimiz kalması ve Ankarayada gitmesi rica edilmiş, fakat buna imkân ol- madığı cevabı alınmıştır. Rus edibi akşam on yedide ay» ni vapurla Odesaya hareket etmiş- tir. komisyonda çalışan Yunan memur larından birinin verdiğini, parayı | tahsil ettikten sonra bu memura götürüp teslim ettiğini söylemiş - tir. Bu sıralarda Atinada bulunan bu memur dedikodular üzerine İs- tanbul gelerek komisyona bildikle rini anlatmıştır. Şimdiki halde vaziyet bu mer- kezdedir. Dün selâhiyettar makam dan aldığımız malümata göre muh telit mübadele komisyonunca ya - pılan tahkikatta muayyen hiç bir kimsenin suçu tesbit edilememiş » tir. Mesele olduğu gibi Türk ve Yu nan Hariciye vekâletlerine bildi- rilmiştir. Hariciye vekâletinin bu işi müddei umumiliğe vereceği zan nolunuyor. İstasyon memurunun muhakemesi İstanbul ikinci ceza mahkeme - sinde, Şark şimendiferleri Uzun köprü istasyon memurluğunda bu- ilunduğu sırada 5,000 lira zimme -| itine geçirmekten maznun Nuri E-| | fendi ile ayni işle alâkadar olmak- | İtan maznun Tevfik Efendinin mu- | * hakemelerine devam edilmiştir. | Dün, müdafaa yapılmış, muha- keme karar için beş hazirana kal - mıştır. enne rana seraerey gana 014000000 0saaa an 103 aaa 15 Yıl Evelki VAKIT ii i İ i eee temeni ye A | 16 Mayıs 1918 | * İki üç gündenberi zeytin yağ piya. #asında mahaas bir hareket vardır. Fiyatlar. | dün 15 kuruşa kadar yükselmiştir . muştar. Bu mikter dün ilân ettiğimiz — 4,108,540 Uraya İlâve edilince yeküma 4 milyon © yedi yüz yetmiş iki bin yedi yüz yirmi liraya ba- H£ olmaktadır. Müh bankalardan Adapazarı İslim Te carat Bankası dün yirmi iki bin Jiralık bah- vilp yazılmıştır. an e # er mı yok?.. Toprak i ” « — 14 mayıs öğleden 15 mayis öğleye - kadar dahili istikraz hasılatı 60,180 Vira tut. | Ankarada bir ecnebi Ankara Istanbul- dan başka bir yerdir Bir mayıstanberi bulunan vel An İstanbulda bundan bir hafta ev- a giderek orada Halk- evinde. bir konferans vermiş ©- lan Fransız Oo muharrirlerinden Mösyö Leon Pierre - Guint dün sabah tekrar İstanbula © dönmüş- Muharrir, o İstanbulda birkaç gün daha kalacak, (sonra Sofya, * Bükreş yolu ile Parise (o dönecek- tir, Kendisile Ankara © ihtisasları hakkında görüşeni bir muharriri- mize Mösyö Pierre - Günüt şunla- rı söylemiştir: — Ankarada görüştüğüm kim- selerden ve ora omuhitinden al- dığım intiba, buradakinden büsbü- pa ii i Piyer Guint tün başkadır. Oradaki zevatın memleket ve siyaset işleri ile bil- fiil uğraşmaları, © faaliyette bu- lunmalarının, şahsiyetleri üzerin - de tesirleri hissediliyor ve bu his, insana bir “kuvvet, şeklinde ge- liyor. Ben bu kuvvete (o sert bir kuvvet demek isterdim. Fakat bu- da fikrimi tamamen ifade edecek bir tarif değil, Çünkü, ora şahsi- yetlerinin hareketleri ve tavırla « rı çok naziktir ve duyduğum bu hisse, dik bir irade demek daha doğru olur. Bundan başka, An- karada sadece milli (o değil, ayni zamanda ırki meselelerle uğraşıl - dığını görür gibi oldum, hisset- tim. Pek tabii bu faaliyet birçok meseleler uyandırıyor, ortaya a- tıyor.. Ben, kıymetlerin Oo yeniden konulması, mütemadi bir faaliyet içinde bulunulması itibarile bunu çok şayanı dikkat buluyorum. Esasen bizzat Ankara şehri de, mubhitin bana verdiği hisleri tak- viye ediyor. Ankara (topraktan fışkırmış bir şehirdir, ve tabiata bir meydan okuyuştur, “Toprak getireceğiz... Su mu yok? Su bulacağız,, der gi- bi görünen Ankarada, insanım tabiat © unsurlarile (mücadelesi, insanın tabiatten daha kuvvetli olduğu görünüyor. — Oradaki konferansınız?.. Mubharrir sualimi kesiyor: — Beni en ziyade hayrete dü» şüren diyor, bu oldu. Çünkü kon- ferans vermeği cuma günü ak- şamı saat yedide (o kararlaştırmış- MA A de elini tık ve ertesi gün saat beşte Halk: | evinde verecektim. Bu kadar a- ni ve kısa bir zaman içirde hazır # lanan konferansta gene, çok di“ | yeceğim, bir samiin heyeti ile kar- şılaştım. Mi 3
