12 Temmuz 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
© konferansmda Türkiye hakkında Ibret alınacak bir söz Başmakaleden Devam “la beraber Türk — Alman ittifakı hesabına gördüğü bu zararlardan! dolayı Türk milleti o hiç bir vakit Almanyaya karşı en küçük infial eseri göstermemiştir. Bilâkis u - mumi harp ile bitmiş olan ittifak yerine samimi bir dostluk muha - fazası için elinden geldiği kadar çalışmıştır. Sonra (Sevr) muahe - desiyle milli varlığı tehlikeye düş- tüğü zaman da hiç bir memleketin yardımına boyun eğmiyerek ken- di mevcudiyetini gene kendi milli | vesaitiyle kurtarmak için mücade- leye girişmiş, nihayet çok büyük fedakârliklar pahasına olarak(Lo- zan) muahedesiyle buna muvaf- fak da olmuştur. Acaba (Versay)muahedesinin a- gırlıklarından kurtulmak için uğ- raşan Almanya gerek umumi harp içinde, gerek harpten sonra Türk milletinin milli / istiklâl yolunda çektiği (o müşkülât ile bugün hâlâ gösterdiği fedakârlıklara ve gay - retlere karşı en küçük bir hür - met eseri duymamış mıdır? Duymuş ise böyle hürmet his - siyle Alman murahhasının Londra kullandığı o garip lisanı telif et - mek imkânı var mıdır? Yoksa Al- manlar resmi bir konferansta mu- rahkaslarının ağzından çıkan o| - sözlerin (o manasını anlamıyacak | kadar Türkleri histen ve muhake » | meden mahrum mu farzetmekte - dirler. Mehmet Asım T.RüştüB. Romada mühim temas- larda bulunacak Roma, 11 (A.A.) — Daha önce Parise uğramış olan ve şimdi yanada bulunan Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Şüştü Beyefendinin bu akşam Romaya gelmesi bek - lenmektedir. Dün M. Mussolini ile Sovyetler elçisi arasında vuku © bulan uzun! “konuşma ve M. Litvinoff'un yakın- da Romaya geleceğine dair çıkan şayia esas tutularak Türkiye Ha - © ticiye Vekilinin Romaya gelmesi — ve İtalya ile Sovyetler birliği ara- sında müzakere edilmekte olduğu zannedilen İtalyan — Sovyet ade- mi tecavüz misakı projesi arasn- da bir münasebet görülmektedir. T.D. T. Cemiyetinde Ankara, 11 (A.A.) —T.D.T. Cemiyetinden: Türk Dili Tetkik Cemiyeti umu- mi merkez heyeti o bügün umumi! kâtip Ruşen Eşref Beyin reisliği! altında toplanarak ankete konul - | muş sözlere kılavuz komisyonun -| dan karşılıkların tetkikine devam | etmiştir. Umumi merkez heyeti yarm sa at on beşte toplanarak hem bu tet- | — kikleri ileri götürecek hem de ce- V miyet işlerine bakacaktır. Mezesi MeremEereE a — © Yurtdaş ! bel, bol zeytinyağı yiyelim. ü zeytinyağı. hem sağlık için çok ydalıdır, hem de yardümüuzun korun- i beltiği zaman tekrar ransanın konferanstan çe- kilmiye karar vermesi? Konferansın bir veya iki ay tatil edilmesi ihtimali var Paris, 11 (A.A.) — Maten ga - zelesi nazırlar meclisinin Fransa” nm Londra konferansıdan çekil - mesine karar vermiş olduğunu, an- cak nakit meselesiyle alâkası ol - muıyan gümrük tarifeleri gibi diğer meselelerin müzakeresine devam etmeyi kabul edeceğini yazıyor . Fransız tezine göre paralarında istikrar olmıyan memleketlerle ti- cari ittifaklar elde edilmesi müm- kün değildir, Rus beyannamesi Moskova, 11 (A.A.) — İktisat konferansı divanın aktetmiş oldu- ğu celsede (© Sovyet heyeti ikinci reisi konferans reisine bir beyan - name tevdi etmiştir. Bu beyannamede konferans ni- zamnamesi üzerine ittihaz edilecek kararlardan müstakil olarak mez - kür ruznameye iki meselenin ithal edilmesi teklif © olunmaktadır ki şunlardır : İktisadi ademi tecavüz misakı , bazı memleketler ithalâtının tevsii ve bu tevsiin ne gibi şerait altında tahakkuk ettirilebileceği meselesi, Londra, 11 (A.A.) — Sovyet heyeti bir muhtrra vermiştir. Bu muhtırada alınacak o kararlardan hariç olmak şartiyle, konferansın müstakbel ruznamesinde şu mese- lelerin de bulunması teklif olun - İ maktadır: 1 — İktisadi ademi tecavüz mi - saki, 2 — Muhtelif memleketlerin it halât kabiliyetinin genişletilmesi ve bunun hangi şartlarla kabil ola cağımın araştırılması, Muhtırada, bazı şerait tahtında Sovyet ithalatının artırılmasına te- maş etmektedir. Hava açıldı | Londra, 11 (A.A.) — Tavsiye - leri konferasm akibetini tayin e - decek olan tahrir komitesi içtimar neticesinde Londra konferansı ha- vası açılmıştır. Büro bu tavsiyeleri kabul ederse konferans işlerine tabii bir prog - ram ile devam edecek, sonra vazi- yetini bir ruzname teşkil etmeğe müsait bir derecede istikrar kes- toplanmak üzere dağılacaktır . Reüterin haber aldığına göre kon feransın üzerlerinde derhal mü - zakereye girişebileceğini mevzular Memurlar arasında tayin, terfi ve nakiller Mütearrızın tarifi hakkındaki mukavele Bundan evvel Londrada müte- arrızın tarifi hakında bir mukave- le yapıldığını, bu mukaveleye Rus ya ile ona komşu olan Türkiye, Efganistan, Romanya, Lehistan, İ- ran, Letonya, Estonya devletleri- nin imza ettiklerini yazmıştık.Öyle anlaşılıyor ki bu mukaveleyi ya - kında küçük itilâf ve (Fransa ile beraber diğer bazı devletler daha imzalıyacaklardır. Bu takdirde mü velename harbi kanun harici kavelename harbi kanun harici ilân eden meşhur Kellog misakı nın mütemmimi bir vesika halini alacaktır. Mütearrızın tarifi hakkındaki bu mukaveleye göre aşağıdaki beş va- ziyetten biri tahakkuk ettiği halde bunu yapan devlet (mütearrız) te- lâkki olunacaktır: 1 — Harpilân etmek, 2 — Harpilân etmeksizin bir devletin arazisini işgal eylemek, 3 — Harp'ilân etmeksizin deniz ve hava kuvvetleriyle bir devletin deniz ve hava kuvvetlerine teca - vüz etmek, 4 — Bir memleketin sahillerini ve limanlarını abluka etmek, 5 — Bir memlekete tecavüz et - meğe hazırlanan haydut ve çetele- re yardım etmek ve yahut bu çete- lerden yardımı esirgememek, Bundan başka mukaveleye bir de zeyil ilâve olunmuştur. Bu zeyle göre bir devletin siyasi, iktisadi ve ya içtimaf teşkilâtı, £ idaresindeki zaafı, grevlerden neş'et eden karı- şıklık, ihtilâl, mukabil © ithilâl ve dahili harp müdahaleyi haklı gös- teremez. m ma merkez banklarımın teşriki mesai ise borçlanma meselesidir. Para meselelerinin Oüst tarafı şimdilik bir tarafa bırakılacaktır , Memnuniyet ! Londra, 11 (A, A. — M.Cox rey ittifakına işaret etmiştir. Buher iki komisyonun çalışacağma delâ » let etmektedir. M. Bonnet vaziyet memnuniyet verici bir şekilde terakki etmekte olduğunu söylemiştir. M. Kienbock memnuniyetini bil olduğunu ilâve etmiştir. Para işleri Londra, 11 (A.A.) — Para iş- leri komisyonu tahrir komitesi öğ- leden biraz önce o müzakerelerine başlamıştır. Komisyonun tavsiyele- ri saat on beş buçukta riyaset diva- nına bildirilecektir. Reuter ajansının edindiği ma - lümata göre tahrir komitesi hangi meselelerin az çok anlaşma ümidiy le müzakere edilebileceğini kestir- mek işini tali komisyona bıralmış» tır. Ticaret siyaseti ile uğraşan tali komisyonun raporundan yarın - dan evvel istifade edilmiyecek gi- bi görünüyor. Konferansın akibeti hakkında ki son ve kat'i kararın bugün veril- memesi muhtemeldir, 15 dakika süren mühim toplantı Londra, 11 (A.A.) — Cihan iktisat konferansı bürosunun an » cak 15 dakika süren toplantısı saat 15—-40 ta bitmiştir. “Riyaset divanı, tahrir a nunun ortaya sürdüğü teklifi tas - vip etmiştir. Bu teklifte konferan - sın hangi meseleleri müzakeraye devam edeceğinin tayini işinin muhtelif tali komisyonlara ait ol - duğu beyan edilmişti. Bu tali komisyonlar ayrı ayrı toplanacaklardır. Konferansın 15 gün sonra eylöla yahut birinci teşrine kadar mu * vakkat bir müddet tatil yapması muhtemel görülmektedir. Bu tatil müddeti bittiği zaman kambiolar hakkındaki beynelmilel vaziyetin daha geniş bir müzakere sahası göstereceği umulmaktadır. Maarif ve Terbiye Ecnebi mektepl | de Türk kültürü Amerikan Roberkollej m müdürü M, Monro geçen gü” gazeteci ile yaptığı mülâkat* mektebin takip ve tatbik ede maarif siyaseti hakkında m vermiş ve bu arada “İstanbul” merikan kolleji Türk — Ame” olmalıdır. Menşeleri itibariY£ merikandırlar bu değişemez: *” kültüründe teceddüt hareketi”* tirak etmek üzere Türk gen$i' yeliştirmeği istihdaf ettikleri hetle de Türktürler,, demişti ra bu maksadın temini için tebin talim ve idare heyetini * men Amerikan olarak mul etmekle beraber kismen de ye tedris programlarının esas! da bulunmuyan bazı dersleri P ramlarına ilâve etmek suretiyi&i rine getirmeği ümit ettiğini miştiş. Al j Bu sözler memleketimizin * sule getirmiştir. Esasen M. ro geçen sene memleketimize geldiği sırada buna benzer lerde bulunmuştu. Şimdi önüf deki tedris senesinden itibareii vaitlerinin one dereceye kadi rine getirilebileceği merakla lenmektedir. Malümdur ki son zami bir takım müslüman mektep! de misyoner mekteplerinin hareketleri dikkatla “takip yor. Zamanın icabatına uy? | maarif muhitinde iyi bir tesif mektepler hakkında da tedi” alınıyor, e ner mekteplerini Arnavutluk lisi millisi karariyle kapatm Biz memleketimizde i şimdiye kadar bu tarzda lerinden bir tanesini bile rakmıyabilirdik. Fakat i tatbik siyasetiyle ecnebi m Ti bu tarzı hareketten ziyade mekteplerinin kendi kendile lah edebileceklerine kanidi ki Amerikan Roberkollej mi nün yukarıya kaydettiğimiz ri de bu kanaatimizi teyit mahiyettedir. Bildiğimize göre hususi Riyaset divanının aldığı kararlar - | ler talimatnamesinin yeni ğustosta tetkik edilerek ey!” da şu noktalar tavsiye edilmiştir: 1 — Maliye tali komisyonu ili önce borçlar meselesinin müzake « resine devam etmelidir. 2 — Maliye tali ık | de tatbik sahasına konaı Meselâ geçenlerde | nun içerisinde ecnebi mekt€f nin hususi vaziyetleri milli *£ “ komisyonu dairesinde tanzim olun merkez bankalarının mesai iştiraki | meselede en mühm nokta hakkımda tali komitelerde şimdiye | Ecnebi mektepleri Türk # kadar kabul edilen karar suretleri- | lerine ecnebi muallimlei nin tetkikine başlamalı, (gümüş | savi muamele yapmıyorla”. / para meselesinin ve programımda | tep mevcut olup umumi bir anlaşma yo | Şimdiye kadar lu ile müzakereye elverişli savıla » | idarelerince teftiş sureti —iali komiteleri dirmiş vaziyetin şimdi daha açık | müzakeresine devam etmelidir. ANKARA, 11 (Hususi) — Ma- | lüğü binalar müdürlüğüne İstanbul | Bey derecesiyle merkeze nakledil arif Vekâleti ikinci smıf müfettiş- lerinden Ali Riza, Bedri Beyler bi- rinci sınıf müfettişliğe, üçüncü smuf müfettişlerinden Reşat Nuri ve Ekerm Nebil Beyler de ikinci smıf müfettişliğe terfi etmişlerdir. Posta memurları arasında ANKARA, 11 (Hususi) — Pos- ta telgraf ve telefon umum müdür- posta müdürlüğü müfettişlerinden Tevfik, fen müşavir heyeti âzalı - ğına mühendis Fuat, hukuk müşa- virliğine Bandırma asliye mahke - mesi âzasından Hâmit Beyler tayin olunmuşlardır. Hariciyede Ankara, 11 (Hususi) — Erivan ikinic sınıf konsolosu Hüseyin Zati miztir, Dahiliye memurları arasında Ankara, 11 (Hususi) karıştı bu cih idaresine vasıtasivle — | röbe göstermiştir ki tefti$ ii cak diğer her hangi bir meselenin | olunmak isteniliyordu. Fi noktada maksadı temine ” Türk kültür ihtiyacını İ; ”İ ğildir. Mutlaka bu me” mış anasırdan birer ada” malıdır. Bu adamlara mevki verilmelidir. mutlaka mektep müd sı lâzım gelmez. Fakat — Muş | mazsa müdür muavini i mektupçuluğuna Tokat mektupçu - | Yalnız Türkler müdür # su Hikmet, Tokat mektupçuluğuna da Artvin vilâyetinin lâğvı üzerine tayin edildiler. tihap edilirken seciye çok ehemmiyet vermeli€ açıkta kalan Kadri Nihat Beyler | enaleyh yeni nizami ken bu mesele gayet dif” Çatalca kaymakamı Cevdet Sa: | kik olunarak icap ede” lih Bey vekâlet emrine alınmıştır. | ilâvesi lâzımdır. Ü 3 iza g ri r
