22 Ocak 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

6 — VAKIT 22 İKINCIKANUN 1939 Limanda dünkü infilâk Balık yüklü bir balıkçı ge- Dün öğle üzeri lmanımızda bir Zunan balıkçı gemisinin berhava oluşiyle neticelenen bir infilâk fa-| cesedini bulmak bile mümkün ola-| vs mintakasında bir metre murab- cası olmuştur. 29 tonluk “Deli Yorgi,, âdlı Yu nan gemisinin bir iki dakika içinde batmasına, bir tayfanın kayıp üçü- nün de ağır surette yaralanmasına sebep olan bu facia şu şekilde ok muştur: “Deli Yorgi, adir Yunan gemi- di de diğer bütün balıkçı gemileri gibi Sirkeci rıhtımın Eminönü cihetinde bağlıdır; gemi, bir müd 'dettenberi limandan mühim mik- tarda balık almış ve bütün anbar- art dolmuştur. Dün de son bir kaç parti balık daha yüklemiş bulunuyordu ve al şam üzeri Pireye doğru limanımız- dan hareket edecekti. Bu münase- betle hâdiscden evvel yanaşan bir balıkçı tayfasından Hamit, Hüse- yin ve Nişan adi üç balıkçı anbar İara balık taşırlarken, tayfalar da sefer hazırlıkları yapmakta idiler, Geminin baş çarkçısı 'Manol Ko çakidi de makineleri kontrol et- mektedir. Saat tam 12 yi 32 daki- ka geçe, Hanol Koçakidi makine lerde bir ârsza olup olmadığını öğ- renmek isterken birdenbire işletme tecrlibesi yapmağa karar vermiş ve oksijen tübünü açarak makinc- leri çalıştırmıştır. Fakat birdenbire, oksijen yüzün den fazla tazyik gören benzin de- posu ateş almış, bir anda limanı altüst eden müthiş bir infülâkla patlamıştır. İnfilik o kadar şiddetli olmuş- ur ki, geminin havaya uçan dire- 44 ile beraber evvelâ beyaz sonra siyah bir duman etrafı sarmış ve geminin güvertesiyle anbarındaki sandıklar, balıklar güverte tahta- Jariyle, beraber evvelâ (yüzlerce meötre yükseğe fırlamışlar, sonra Menizin ortasma ve rıhtım üzerine dökülmüşlerdir. İndilâk, Ilmanda büyük bir heye zan ve telâş doğurmuş, herkes im (dada koşmağa başlamıştır. Bu arada gemi iki dakikadan Haha kısa bir zamanda tamamen sulara gömülmüş ve suyun üzerin de yalnız alevler içinde yanan san- dıklar ve tahta parçaları ile tayfa- lar kalmıştır. Vaka mahalline ilk önce Deniz- bankın Sirkeci rıhtımında bulu pan deniz itfaiye motörü gitmiş, arkasından 1, 4, ve 7 numarak Ji- man motörleriyle gümrük müha- fazasının 23 No, h motörü de gel- mişler; sular içinde aldıkları yara- larla ölüm halinde bulunan tayfa- ları kurtarmağa başlamışlardır. Diğer taraftan Denizbank itfaj- yesi e İstanbul grupu da denizde yanan enkazı söndürmeğe giriş miştir. Denizden çıkarılan tayiz- lardan, ağır surette yaralanmış 6- lan Yunan gemisinden Yorgi iska yen tayfalardan Hüseyin ve Nişan #erhal bastahaneye kallırılmışlar- de, Dia bi hafif yara misinin bö: Küirtu'nn tayfala” ilardan biri çalıştıran baş çarkçı Manol Koğa- kidi infilâk ile beraber ölmlş ve mamıştır. Batan balıkçı gemisinde yedi tayfa bulunmakta idi. Bun- lar; Kaptan Vangel, baş çarkçı Manol Kaçakidi (kayıp) lostromo Dimitri Kavaris, tayfa Nckolaos Filipis, Vangelos Lapatas,, ikinci makinist Yorgi İskaramangas, tay fa Yorgi Vilisldis'tir. Hâdiseden sonra gemi kaptan: kendisinin infilâk sırasmda maki- ne dairesinde bulunmadığını ve anbarda dururken patlama ile be- raber kendini denizde bulduğunu söylemekte, intilikin, gemi maki- nelerinin İleri doğru çalıştırıldığı sırada vukuageldiğini ilâve etmek tedir, Kazayı hafif atlatan balıkçı takasından Hamit det “ — Biz Hüseyinle anbarda ba- hiz boşaltıyorduk. Birdenbire müt hiş bir intilâk oldu. Kendimizi tah ta parçalariyle denizde bulduk,, demektedir. Polis ve Timan taki başi mıştır. Hâdise sırasında Yunan gemisi tayfalarmın sarhoş olduk- ları da söylendiği için bu hususta tahkikat yapılmaktadır. Yeni Londrâ elçimiz Istanbulda Ankara, 21 (Telefonla) -— Lon- dra Büyük elçiliğine tayin edilen eski Hariciye Vekili B. Tevfik| Rüştü Aras bu akşamki ekspresle İstanbula hareket etti. Tramvay şirketi ile müzakere "Ankara, 21 (Telefonla) — Tramvay şirketinin satın alınması hakkında müzakerelerde bulun- mak üzere dün akşam şehrimize gelmiş olan şirket mlimessilleri Nafia Vekâleti ile bugln ihzari te- maslara başladılar. Müzakereler Pazartesi günü başlayacaktır. BORSA Ankara 21-1-939 —— Hizalarında yıldız işareti olan. Jar, üzerinde muamele görenler. dir. Rakamlar saat 12 de kapanış, satış fiyatlarıdır. ems ÇEKLER Londra Nevyork 5.92 1204725 34 6.65 28.56 680725 50.555 21475 108 1.5575 4.3375 5.02 23.89 25.002 0405 Paris Milano Cenevre Amsterdam Berlin Brüksel | ) Atina Sofya Prag Madrit Varşova N B ik: İ Yokohama Stokholm Moskova — İsti'razlar * hören TT peşin | | 1940 19.80 19.125 Ergani vas « Errorum 1 b elk Zirai Vaziyetimiz Bolvadin kazas liraat Vekâletinin vilâyetlerimizin kalkınma proğramı hakkındaki raporu Ankara, 21 TAA.) — Ziraat Vekâ. e mevileri birinci derecede müu- | hayvanın mazarratı orfadan kaldırı! letİnde umumi vaziyeti takip ve tet- bikle mükellef olarak teşkil edilmiş olatı servis 1039 senesine müdevver vaziyet hakkımda aşadaki raporu neşretmiştir? 1 — Hava vaziyeti; 1 Kânunusani 1959 tarihine kadar tesbit edilmiş olan malümata nazaran vaziyelin hülüsası şudur: Türkiye irat hava bakımından 10 bölgeye ayrılmıştır. Bu bölgeleri, içinde iklim ve coğrafi vaziyet iti- bariyle en çok kuraklığı maruz sa- ha Sivas, Çorum, Yozgat, Kırşehir, Çankırı, Konya, Ankara, Eskişehir, Afyon, Kayseri, Niğde vilâyellerini ibtiva eden birinci bölgedir. Sonbahar, kış yağmürlurı: Metre tmurabbaına isabet eden yağ. ur? A. Miktar itibariyle: Konya vilâ- yelinde geçen seneye nazaran cüz'i nisbette daha az, mıntakanın bütün diğer vilâyetlerinde geçen seneye na- zaran daha fazladır. Vasati olarak kuraklığı en çok maruz dokuz vili- bamı geçen sene ayni larihe kadar düşen yağmur miktarı 365 kilo iken bu yil 421 kiloyu buimuşlur. Diğer mıntakalarda yağmur bu sene dak fazla düşmüşlür. B. Düşüş vakti itibariyle: Bütün Türkiyede vuziyet, geçen yılın mulenezır devresine nazaran zi- raat icaplarına daha uygun olmuş. tur, C. Orta Anadolunun başla Ankara olmak üzere bazı kısımlarında ge." ken karı, yağmurların vaktinde dü şüşü ve zeriyat mevsiminin uzanmış olması telâfi etmiştir. 2 — Zeriynt sahası: Kışlık zeriyat sahası geçen yi sa hasına nazaran biroz fazladır. G:- çen 1937 - 1938 yılı kışlık zeriyatı sahası dört buçuk ve 1036 - 1937 de ise üç buçuk milyon hektarı. 3 — İlkbuhar yağmurları da mü- sait gittiği takdirde kışlık zeriyatien iyi mahisnl alınacak ve yazlık zeri” yatta müsnüt şekilde yapılakilecek'ir. Geçen 1937 senesinde toprak mahsur leri yekönu 84 milyon kenlal idi. 1938 senesinde 103 milyon kentel- dir. 4 <- Bağ ve meyvalar; Baz sahil vilâyetlerinde havaların müsait ve sıcak gitmesinden dolayı meyva ağaçlarında çiçeklenme tera- hürleti görylmüşse de son derecede mersildir. Asli meyva sahalarımız. da böyle bir hâdise yoktur. Önü. müzdeki seneye sit meyva mahsulü #ahminletimiz ilkbaharda çiçek aç” ma ve telhih mevsiminden sonra neşrolunacak raporlarla bildirecek- tir. 5 — İyi tohum vaziyeti: A. Kendi ıslah ve teksir mless636- lerimiz mahsulâtından çiftçilerimize meccanen dağıltığımız iyi tohum ye- künu iki milyon kiloyu bulmuştur. Geçen 1939.1937 ekim senesinde ba yekün 235.000 kilo idi, Bu sene mik. tarın artırılabilmesi yeni plimının Ö- retmek kısmına kısmen tatbikiyle mümkün olmuştur. B. Bundan başka bu sene en ke- sit hububat müslahsili olan Ankara, Yozgat, Eskişehir, Afyon vilâyetleri ele alınarak iyi buğday ve arpa tohü- mu yetiştiren köylerden mubayoat yapılarak selektorlerle temizlettirilip ilâçlattırıldıktan sopra © tohumluğu iyi olmayan çiftçilere ucuz fiyatla, 2.5 milyon kilo buğday ve yarım mii- yon kilo biralık arpa tohumu dağı- tılmıştır. 6 — Tolum temizleme İşleri: En mühim hububat muntakaları- mızda 185 yörde kurulan tohum te- mizleme evleri ve #eleklörleri vas tnsiyle 40 milyon kilo muhtelif bubo- bat tohumu temizlemiş ve İlâçlanmıy- tır. “Geçen sene bu miktar 21 mil. yan kilo idi. 7 Bağcılık işleri: A, Filokseralı bağ muntakalarında bu haşerenin tahribatına uğrayan bağlarımızla ibtiyarlayan (bağların yeniletilniesini temin için, Ege, Mer. mara çevresi ve Trakya bağcılarımı- sın ihtiyaçlarına karşılık fidan istin- sal eylemek üzere Anksra, Bilecik, renköy, İstanbul ziraal mektebi, Kirk lareli, Tekirdağ ve Manisada kurul- müş olan Amerikan osma fidanlıkla. rından bu sen, milyon fidan lev. zi edilmişlir. . Geçen sene tevzia'ı 1da bu miktardaydı. B. Memleketimizin mühlelif mınla- Kalarında yetişen ve ihraç kabiliye- tini haiz olan üzüm mevilerimizin mukavemet derecelerini ve ticari kıy metlerini tesbit için maerkeling ser- bisi tarafından Nazilli, . İznik, Öde: malş, Bayındır, Tacsus'an son 'u dn üzümler getirilmiş ve Ankarada soğuk havada dayanın denemeleri yapılmıştır. Geyve ve İznik'in vüy- caktır. 9 — Nebati hastalıklar ve zirnate muzir böcek ve hayvanlarla mücade- le ileri: 938 senesi içinde muhtelif vilâyel- valtakıyet vermiş ve 20 kuruşa ma- hallerinden vaktinde alınarak muha- faza edilmiş olan bu üzümler sene 80- nuna doğru kilosu 80 kuruştan Anka. rada satılmıştır. Bu tecrübelere da. ha geniş mikyasta devam olunacak” tır. 8 — Meyvacılık işleri: A — Eskiden mevcut'Rize, Tarsus, İzmir . Mersin, Bilecik, G. Anlep, Külahya fidanlıkları ile yeniden kü- rulmuş olan Kastamonu fidanlığın- dan bu sene (70.000) adet müuhtelit meyva ağacı fidani İle 243.000 mey. vasız ağaç fidanı istihsal edilerek tevzi başlanmıştır. Geçen sene bu fldanlıklardan 61 bin meyvalı, 115 bin meyvasız fidan tevzi edilmişti, B — Elmaları sandıklama, tasnif ve muhâfaza usullerini, tatbikat ya. parak, alâkadarlara göstermek Üzere modern tasnif ve arbalâ) vasıtalari- le Kastamonu bölgesine gönderilen heyet 221930 tarihinde kursa baş- lıyacaktır, G — Balıkesir, Muğla, İzmir zeytin mıntakalarında 41 yerde köylüye bu. dama, aşi, bakım ve toplama usulle. rini öğretmek üzere kurs açılmıştır. Diğer kurslar meyanında yeni plân dahilinde bu kurslar da tevsi oluna- lerde: 35 milyon meyva ağacı mubtelii hastalıklara karşı ilâçlanmışlır. Pamuk böceklerine karşı 9.900 hek- tar sahada ilâçlama yapılmıştır. 7.100 domuz öldürüldüğü gibi, 5 bin hektar saba tarja faresinden te. mizlenmiş ve 15 vilâyelte çekirge mücadelesi yapılarak 3.542 kilo sür. fe'itlât edilmiş ve sürme hastalığı” na karşı da 21 vilâyette 453 bin kilo tohumluk ilâçlanmıştır. 40 — Pamuk işleri: A — Seyhan bölgesinde bia ton saf klevland, beş yöz ton yerli ve Ege bölgesinde eskiz yüz ton #af A- kalâ tohumu alınarak mevcut yasıla- Yarla temiztenerek bu çiftçilere tevzi edilmiştir. B — Yardan muhtelif yerlerinde beş çırçırlama evi tesis edilmiştir. C — Pamuk tohumlarının makine ie tasfiyesi için yetmiş beş mibzer İmübayaa edilmiştir. Bunlar mâcca- İnen çiftçilerin istifadesine arzolun muşlardır. 11 — Hayvancılık? A e Kışın şimdiye kadar umumi- yetle hafif geçmiş olmasından ve ot ve yiyecek itibariyle daha hazırlıklı bulunulmasından dolayı hayvan bes leyicilerin geçen senelerde bu dev- relerde mutat sıkıntı ve şikâyetleri ve hayvan telMatı bu sene görülme- miştir. Geçen sene bilhassa Merkezi Anadolu viliyellerinde kışa hayvan- lar yem ve ağıl bakımından hazırhk. sız girildiğinden ve hava gidişi bâ- za mide ve akciğer kurtarınn büyüyüp çoğalmalarını kolaylaştır. mış olduğundan 1,5 milyon koyun ve keçi zayialı olmuştu. B — Hastalıklar: Şimdiye kadar sadece Ankara ve Konya şimendifer hatlı garbine dü- şen sahada dağınık vaziyette şap bas- talığından başka bir hastalık görül memiştir, Bu hastalık bilhassa aşiretler ve kontrolden kaçan süreklerle inlikal etmiştir. Zayiat vermemektedir. Has. talığın ihracat mevsimine kadar İzr- (esl için geniş tertibat alındı. Geçen seno ayni tarihte bu hastalık merkez yaylasının şark sahasında idi, Ayni hastalık halen bütün Balkan ve Av- vupa memleketlerinde vardır. Ve buzılarında yüzde yirmi beş derece sinde telefat da verdirmektedir. € — Mücadele hazırlıkları: İlkbaharda başta Şarbon olmak ü- rere verem ve atlirengisi ve Uyuz ve Kene mücadeleleri başlıyacaklır. Bun Jar haricinde ihbara bağlı ve hay- van sağlık kanununda yazılı 20 has. talıkla mücadele mesaisi de derma etmektedir. D — Hayvun mücadele işleri: 1 — Hayvanları hastalıklardan ko. ruma İçin bu sene 59 vilüyetimizde 4981 köyde 7 milyon hayvan, mücar dele tarama teşkilâtının muayenesin- den geçmiştir. 2 — Şarbona karşı 8ti köyde 8öü bin hayvan aşılapmıştır, | 3 — Bursa ve Balıkesirin 1173 kö. ,Yünde Yeniden rusu mücüdelesi ya- pılmiş ve hayvaa mecburi mal İçinden geçirilmiştir. 4 — Çolmk . Ankara . Fekişehir hattında ilân edilen tüberküler mi cadelesinde 148 küyde 42.490 Te: van tüberkülüae tabi tutulmeş, Di: mıştır, 5 — Diyarbakır, Mardin, Urfa min- takalarında et firengisi bakıbından 108.770 bağ kan muayenesine tâbi t- tulmuş, 111 i tedavi altına alınmış. tır. Ayrıca Adıyaman, Besni ve Kâh- tada 5.105 baş muayeneden geçiril. miştir. 6 — Bursa mıntakasında 27.398 baş hakkında uyuz koruma ve tedavi. leri yapılmıştır. 7 — Diğer hastalıklara karşı 1155 köyde 1,5 milyon hayvan aşılanmış se serumlanımıştır. B — Müesseselerimizde hazırlanan seramlar 10 milyon hayvan bastalık- lorını karşılayacak vaziyettedir. 12 — Sığırcılık işleri: A — İnekhanelerden 94 haş buğa köylere dağıtılmıştır. B — Çıkılır, Arpaçay, Gölz kara. larında 15 bin baş inek damızlığı seçilmiş ve 50 baş buğa verilmiştir. G — Şark sarı ırkından 400 buğa muhtelif vilâyetlere sanlra,ştır. D — Trakyada 7 bin haş inek tes. cil edilmiş ve örnek kiiy'erine 196 baş buğa dağıtılmıştır. Bu böyge'le 100 buğalık büyütme çiftliği açılmış» tar, 13 — Atçılık işleri: Sultansuyu, Çifteler, Konya haraları: A — Bu depolardan vilâyelere ve yetiştiricilere 18 aygır, 40 buğa satıl- mıştır. B — Çiftelerden 5 aygır, 7 merkep, 130 tiftik köylüye satılmıştır. C — Aygır depoları: 0 baş aygır sıfat için vilâyetlere gönderilmiştir. Yapılan sıfat adedi 27.580 dir. 14 — Koyunculuk işleri: Merinos koyun yetiştirme mıntaka- sinda 90 bin koyun sun'i ve 30 bin koyunla tabi tohumlama yapılmıştır. 15 — Orman yangin ve kaçakçı. tığı: 938 senesi rarfında yangına mara almış orman sahası 10.951 hektar. dır. Geçen sene ayni devrede 13 bin 504 hektardı. 1938 senesi sarfında orman kaçakçılığı vukuatının sayım 12.728 Geçen sene eyni devre. Me 10,190 var 10 — Devlet orman işletmeleri: A — Karabük devlet orman İşlet- Me teviri: Dört bölgesi vardır. 8080 hektar büyüklüğünde olan iki bölge faali- vettedir. Diğer ikisinde de etüller ikmal edilmiştir. Karabük reririmiz- den geçen sene 25 bin metre küp töknar ve çamt kesilmiştir. Çamla- rın mühim bir kısmı Karabük'e in. dirilmiş ve piyasaya arzolunmuştur. Bu revirde şimdiye kadar takriben 30 kilometre yeni kamyon yola açıl- mış ve 75 kilometre yol tamir olun- muştur, Bölgeler revir merkezine 50 kilometrelik telefon hattı ila bağ- lanmıştır. Revir merkezinde resmi dalre ve mühendis ve müstahdemin evleri İkmal olunmuştur. Önümüzde- ki sene fanliyeti teksif olunacaktır. B — Dursunbeydeki alaçam işlet- me reviriz Ormanın vüsati 29.300 hektardır. Kimilen çamlıktır. Amenajman plân. ları hazırlanmaktadır. Senede bu ormandan takriben 40 bin metre küp cam kesileceği tahmin olunmaktadır. Şimdiye kadar işletmeye açılan iki bölgede 18 bin metre küp kesilmiş, tomruklara taksim olunmuş ve bir kısmı depolara nakledilmiştir. Böl geler revir merkezi olan Dursunbey kazasına telefonla bağlanmıştır. Böl- gede 21 kilometre kamyon yolu ya- oılmış ve 24 kilometre tamir olun- muştur, Revir ve bölgelerde resmi daire binaları, mühendis ve rerir &- mirlerine mahsus ikamelgjhlar yap. urlmaktadır. Nakliyatı ucuz ve daha seri yaptır» mak için dekovil yoluna lüzum gö- Çukurova, | süldüğünden Icabeden elüllerin ba- #rlanması için şimdiden işe girişil- miştir. G — Eldeki işler: Çoruh ve Giresün vilâyetleri dahli. İndeki lâdin ormanlarında lâdin is. letme reviri ile cenupta Katran da- Hinda serbest dövizli memleketlere ihracat için Kattan reviri açılacak. tir. Bunlara ait elütler yaptırılmış- tır, Müden direği için Sinopla Ka- rasu arasındaki ormanlarda etütlere Ikbaharda haşlaracaktır. Kastamo- nu vilâyeti dahilindeki Araç ve Da. day kazalarında devlet İşletmesi kur- mak İçin icabeden hazırlıklar "mal edilmek üzeredir. Orta yeke Eskişehir mintakasında “Som orman! silsilesi” de devlet İşletmesine töi| twiulmuştar. Burada feabeden re- vizyonlar yapıldı. Plnlar önümüz. teki lkbaharda bilecek ve orman İş- tetmeye açılacaktır. D — Vekâlet mörkefing servisi tü. #phndaa tesbit edilmiş meddeler Uy. | Nüfusu 500 den Yu Köylere Radyo Alır” Afyon, (Hususi gi den) -— Buraya bağlı B zasnda, köyeülüğümüz iŞİ9 kılâp sayılabilecek yeni açılmış, köylünün dünya” tmdan zamanmda haberdi mesi yolunda bazı ti mıştır. Bunların başında liyor. Bolvadinin, tuttuğunu liyakatli kaymakamı Bay Akkor, nüfusu beş yüzdet olan köylerin kâffesine £ yo alacak, birer de hopaf tün köylüyü günlük istifade ettirecektir. Bunun için nüfusu beş tecaviz köylerin bütçelerin? tahsisatı konulmuş, Üç diden radyo temin edilmiğii Nüfüsü beş yüzü aşsf köylere radyo alındıkta Feyzi Akkor bir progra R eca m yacak ve köylünün hangi de nereleri dinliyeceğini decektir. Bilhassa konfi kaçırılmıyacak, günlük berleri muntazamen caktır. Radyolar biner saatlik törlerle çalıştırılacaktır. oBlvadin kaymakamın# şebbüsü bütün vilâyeti$ le karşılanmış ve diğer “4 köylüleriyle merkez köylü” smda dahi radyo almak Teri de belirmiştir. yi Amerikaf G Japonya aley' & nümayiş e Lougbeach, (Kalifar z (A.A) — İçlerinde birçok bulunan 3.000 kadar © Japonyaya gönderilmek vapura demir parçalari mekte iken, ellerinde kaklardan geçmişlerdir. Bü da şu ibari kidi: ! “ Amerikan ellerini, kaniyle bulaştırmayınız. yeceksin.., Tahımil işlerini durdurÜğ buriyeti hasıl olmuş ise © hâdise çıkmamıştır. / 1€ Şimali irlânda' hişçileri tehli bir hal aldi Londra, 21 (A.A.) — kirk'den Liverpool'a bu sabah Aintree civarı ken camlarından ikisi bomba parçalariyle Birçok yolcular bir rültüsü duyduklarını dirler, j Londra, 21 (A.A.) 7 Irlanda dahiliye nazif Bates, dün İngiltere v€ 1 yapılan suikastler hal liz makamlariyle gö dün Londraya gel ir Muamileyh, tahkikat tıracak mahiyette basi vermiş ve tedhişçiler sulkaste maruz bulund” anda yüksek memuri# tesini tevdi etmiştir. Uster makamları telâkki etmektedirler. > tiyat tedbiri olmak bin kadar muavin poli? K bâle konulmuştur. / gün ak şimdiye kadr sandık yapılmış ve s4 i ker, taze ve kuru F0€i * sandıkları, küğu hamsi pü, travers ihtiyacı P kilrat ilerlemektedir. E — Teşeir işleriş Bilhassa okaliptüs "“ gi inkişaf ettirilmektedi”” & plün dahilinde deva “yi hassa maden direği yacı maksadiyle ihti? di) ca teşcir işi de ele alım 17 — Bu ranorlar hakkında her de vd Pi zivetler hakkında 48 gösterilen tarihlerdi neşrolunacaklır. a