21 Ağustos 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Eolltlka: - Vilki ne için mih- ver düşmanıdır Amerikada Ruzvelte muhalif iğini koyan Vilki'nin Amerika: devletleri karşısmda “-:::: Aııı-ihı bakımından büyük harbe kadar tahavvüller ar. ':_—'M itibariyle muhalifi olan Vilki, letlerine karşı ondan #z kin dır. Kin a Fğği HŞ %îğğ f ? F düymamakta: Sayduğu bu devletlerle mücadele Meocburiyetine de kanidir. Miyesi ahat aA Tailet ctmektedir. Bi müvafık — ittihat devletlerişi, F iltihadım — sebe- bünyesinin mihver siyaşedleriyle tam bulunmasıdır. Z Balini alması iktiza eder. albuki Amerikanın bünyesin. Maarif Vekili dün Ankaraya gitti Muhtelit tedrisatın kaldırıla- cağı şayiaları asılsız Bir sabah gazetesi memleketi- mizde Cumhuriyet devrindenberi tatbik edilmekte olan muhtelit tedrisatın bazı sebeplerden dolayı pek yakında kaldımnlacağını ve kız, Maarif Vekilliği bu hususta tet- kiklere başlamıştır. VEKİL ANKARAYA DÖNDÜ Bir müddettenberi şehrimizde bulunan Maarif Vekili Hasan Ali erkek okullarının ayrı ayrı olaca- | Yücel şehrimizdeki tetkiklerimi ik- Bru yazıyordu. mal ederek dün akçam Ankaraya Bu mesele etrafıda Maarif Ve. | dönmüştür. killğinden ve alâkadarlardan vap- tığımız tahkikata göre mühtelit tedrisatın — kaldırılması katiyyen mevzuu bahiş değildir. Vekii, İstanbulda kaldığı müd. det zazfında Üniversite kampın: gezmiş, Ümversite rektörü ve ma- arit müdüriyle görüşerek bu yılki Mühtelit tedrisatın okullarımız- | tedrisat etrafında kendilerinden i- ı da tatbik edilmesi ayni zamanda | zahat almıştır. bir rejirn davasıdır!. Muhtelit ted. risttın bundan birkaç vıl önce kal- | tedrisat rejimi ve öğleden sonra dırilmatı yolunda bir cereyan mev- cut olduğu bazı kimseler taratın. dan ortaya atılmış fakat Maaril Vekâleti tarafından tekzip edilmiş- tir. Önümüzdeki seneden itiburet: mühtelit tedrisatın kaldırılmıyaca. | | Okullarda tatbik edilmekte olan mütaleaları hakkında yeniden bazı etedi değişmeler olacaktır. Bu e. saslı değişmelerir en başında öğle- | den sönra mütalealarım serbest ©- | huşuü gelmektedir. Öğleden sonra müta'eaya eskisi gibi talebe mec. | ür gibi Anadolu vilâyetlerinde ve | burf olarak gitmiyecek ve ihtiyari yehrimizde yeniden muhtelit tedri. Sat yapan okullar açılacaktır. elarak arzu eden taleheler gelecek- tir. Romanyaya satılan tiftikler meselesi Ticaret müsteşarı tevzi etrafında tetkiklerde bulunmak ıçin geldi Ticaret Vekâleti Müşteşarı Halfit Nazmi Kişmir evvelki gün vo Vekâlet teltiş heyeti reisi de dün Ankaradan şehrimize g.. ııir-ı'——wıw ı&h Jerin tevzü hakkında mühim tet. kiklere başlamışlardır. Evvelce bu hupusta yapılan de- dikodu ve gikâyetler başvekâletin nazarı dikkatini celbetmiş. veri. Jen emirle bu yeni tahkikat baş. Tamıştır. . Tetkikler şu üç esas üzerinde yapılmaktadır : & — Romanya ile ticaret müze. kereleri yapmıya giden heyette bulunan bir tüecarın müzakere mevruunu gizlice buraya bildi- Terek piyasadan ma) toplamış ol. mast hakkındak! iddia. 2 — Romanyaya satılacak ma!. dardan bazı kimselere yolsuz o. Deniz Yolları idaresi bütün iş- lerinde şimdiye kadar görülme. miş bir tasarruf yapmaya başla. mıştır. Bu arada Kadıköy, Hay. darpaşa ile Köprü u_ıındı işle- yen vapurların çok süratli - gide | larak ihracat hakkı verilmesi, $ — Yine aynı mallardan hak- ları olduğu halde birçok kimse. | lere inracat hakkı verilmemesi, Heyeti teftişiye reisi dün - ba., x alâkadarların malümatına mü. racaat etmiştir. Tahkikatın — ge- dıküleı:ği ve derinleştirileceği haber verilmektedir. Kahve İthalât Birliğindeki Yolşuzluk Diğer taraftan kahve — ithalât birliğinde de yolsurluğa rastlan. miştır. Hariçten getirilen mühim miktarda kahvenmin bir iki tüccar arasında haksiz ve nisbetsiz ola. Tak taksim edildiği yapılan tef- tişlerde görülmüştür. Birlikler umum! kâtipliği bu Hususta bir rapor hasırlıyarak vkilete göndermiştir. Kadıköy vapurları yavaş işliyecek Denizyolları kaptanlara böyle bir emir “verdi mmesi ihtar olunmuştur. Böylece eskiden Haydarpaşa ile köprü a- rasını 13 dakikada alar vapurlar bu mesâfeyi şimdi 17 . 8 dakika. da katetmektedirler. Fakat bu vaziyet bu dela # zek fazla kömür yaktıkları görül. | yolcuların şikâyetini mucip ol müş ve kaptanlara yavaş — gidil. * maktadır. —e Ve aŞ aa eeT eee ieeainae İhracatta bir kolaylık Demiryolları nakliye paraları memleketimizde ödenecek |İterden meşhur avcıların kafile İderi hakkında sıhhat | dan yirmi dördü, 162 ekmek nü. l Meseleler: ; CAv mmtakaları- | l miz bir servet : j menbaldır 'Türk topraklarının mahsülle. ri, Türk toprak altlarındaki ma- denler kadar Türk toprakların. daki av mıntakalarının da eşsiz bir servet membar olduğunu ! bilmeyen pek az insan var. Fa. :| kat ne yazık, ki bu mıntakalar. dan lâyıkı veçhile istifade edile, miyor. Bunun birçok sebepleri arasında en mühimmi şudur: Av mıntakalarımnın tamamiyle tesbit edilmemiş olması ve avcı. dara icabeden kolaylıkların gös. terilememesi! Bu kolaylık, av. cılara ucuz seyahat imkânları wermekle mümkün olacağı ka- naatindeyiz. Diğer bir nokta da 'Türkiyeye yabancı memleket. halinde gelmelerini temin — et. mektir. Bugünkü vaziyet karşı. $ | sında hiç şüphesiz buna imkân yoktur. Fakat şimdiden yapıla- cak hazırlık ve propaganda ya. rın meyvasını verecektir. Odun, kömür fıyatları Azami fiyat yarın tesbit edilecek Fiyat muürakabe komisyonu o. dün ve kömür fiyatlarının gün. Gen güne yükselmesi karşısında bu işe elkoymuş, şehirde stok hakkında tetkikata istinat eden belediye taporunu alarak vaziye. ti görden geçirmişi Komisyön yarınki to: lın'.ıım-ı da kömür ve odun meselesini bir kere daha tetkik ettikten sonra arzami fiyatı tesbit edecektir. Vali ve Belediye Risi Doktör Lütfi Kırdar dün fiyat mürakabe komisyonunda belediye rnamına Bulunan iktısat müdürü Saffetle görüşmüş, izahat almıştır. İlkokul kadroları hazırlanıyor Şehrimiz ilkokul öğretmenlerinin yeni ders yılı kadroları dünden iti- baren hazırlanmağa başlamıştır. Maarit müdürlüğü şehir dahilin- de bir okukdan bir okula nakil için istida veren öğretmenlerin dilekle. Tini tetkike başlamıştır. Bu dilek. ler imkân nisbetinde yerine getiri- lecektir. Kadro kısa bir zamanda hazır- İanacaktır. Bir ayda bozuk çıkan gıda maddeleri Belediye sıhhat işleri müdür. lüğü tarafından son ay zarlında İstanbulda alman gıda nümune. vekâletine bir rapor verilmiştir. Buna göre sön bir ayda 1448 nümune alın- | mrş, bunlardan 193 ü bozuk çık. miştır. 73 su nümunesinden — dokuzu, | 127 sütten yirmi biri, 217 undan yirmi dördü, 221 çavdar unun. münesinden yirmi yedisi, 58 ma- karnadan ön dokuzu bozuk çık. miştir. Memleketimize hariçten gelecek hayvanlar Hariçten memleketimize gelen ve şimdiye kadar dahilde «sıhki muayeneye tâbi tutulan hayvan. ların bundan sonra memlekete Yı Idırım 21 AĞUSTOS 1M40 -— — —— cezaları azetelerde çıkan şikâyet mektupları, son günlerde âdeta ye- Ni bir deri oldu. Bunların her bir gazinolarda soyulan bir Favallının foryadıdır. Belodiyenin histesinden fazla içki parası almak, mesesizlik, hesap puslasına garson yapı koymak, artık mütomadi suçlar hallne girdi. Bir yanda teftişler, cezalar, kapanamlar: mahkemeler sürüp giderken, bir yanda suçun aslâ eksilmeyişi, hepimizi — çileden çı. karsa yeridir. Bunu, yalnız yasağı çiğmenen bir belediye davası halinde gü remeylz Mer birimiz. ayrı ayrı bu davamın müddelumumisi olma- hyız. Kananun haysiyeti, bütün vatandaşların — fazlletine emanet- tir. Onu, bütün hürmetsizliklerden uzak tutmağı, mukaddek bir varlık halinde muhalazayı borç bilmeliyiz: Mevzu nizamlara: ister cahillik, ister ruh ve viodan çörüklü- Künden ötürü saygısızlık gösterilsin; vazifemiz değişmez- Gazelelere mektup yazanlar, şsikâyetlerinc saçun delilini de — ekliyerek göndermekle, medeni vazifelerini yapmış - olurlar. Her yşleri gazinoda zürültü çıkaramaz. Kimi insat, kalabalıktan ür- ö W:'m Yükselmesine, masasına —meraklı başların dönmesine Yahammül edemez. Gerçi #nçu yetinde takatlamak çok dokumaklı rşey öler. Fakat dedimi, ya bu bir yaradılış meselesidir. Böyle- leri hesap puslalarını ellerine alırlar. gazetelere buşvururlar. Va bir karakola, yahut ta b Bundan ötesi artık hükümetin salâkiyeti hududuna dayanır. m';-':': hı:lııhrmdı şikâyetlere yer vermekle: hem halka, hem bu sikâyellmet ediyorlar, demektir. Resmi makamlar her sabah yetlere göz gezdirerek işe başlarsa, onların uzaldığımı gö- No gariptir, ki Suadiyo gazinosu hakkında bir yanda sütün- :* dolüsu yazılar Çıkarken, yine ayaı gazetelerin başka sahifele- indo bu gazihonun İlânmı basılmış bularuz- sahibi: — Acığız, açık! Diye ilünlnr veriyar. Kupandı, kapanacak, sözleri ortada dolaşırken. — mülessesenin Suçla cexa arasına zamanı girmesi mnretti; bir tekemmül ikttzasıdır. Fakat : MLI:;':).'Ü.:'I':: Lı—:ı Mle::â bım.ı(l pek lılrırlı neticeler de doğuruyor. lâ sırada “yıldırım. cezaar” di uyoruz. Zibi hâdiselerde. İşte bu türlü u—h:' îîa"ıîğâf =ııu ı—b:: Siz 6lür, araya insani bir takım zaaflar karışır diye endişe ediliyor- sa, karar mockilade bulunanları da bir takım yıldırtm — cezalarile bağlamak kabildir. O vakit ceza verenler de gözlerini dört açarlar. yanlış hükümden kaçınırlar. Faydalı bilgiler, HAKKI SÜHA GEZGİN meraklı şeyler Almanyada Yahudi aleyhtar- liğı yeni den KDAYA üti yeni icadedilmiş bir icraat şekli de. Kildir. Almanyada Yahudi aleyh. tarlığı Hitlerle başlamaz. Biraz tet- kik ettiğimiz takdirde bundan kırk sene evvel de Almanyada bir Ya- hudi aleyhtarlığı ve Yahudi doöst. luğu mücadelesinin geçmiş olduğu. nu görürüz. 1901 senesinde Almanyada cere- :ın ede-â (':'ıhudi aleyhtarlığı mü- adelesi ya matı u kilde ıkıeuımıiştir. T ADK , Almanyada Yahudi aleyhtarlığı, imparatorluğun ilk senelerdeki V. | Caretine bir son vermiş olan mali felâketin sebeplerinden biridi: man gazeteci -Otto Glago'nun ğu"g“', Ve iş adamları,, ismindeki müheyyiç kitabı, bozuk iktsadi Vaziyetin mesulü olarak Yahüdileri | Böstermekte idi. Bu kitap Yahudi aleyhtarlığı hareketini tahrik et- miştir. Siyasi şerait te insiyaki Ya. hudi aleyhtarlığını — teşkilâtli bir lele haline sokmağat müssit Belmiştir. Muhalazakâr parti Ya. hudi düşmanlığını prensip itibarile kabul etmiş ve o zaman İiberalizm ile bozuşmuş bulunan Bismark mu. Yaffak olabilmek için intihaplarda | Yahudi düşmanlığını kendine vası- ta olarak kullanmıştır. Bundan sonra da Yahudiler Liberal fikirle- rih müdafi! olarak kalmışlardır. Fakat bütün hareketlere bütün milli bayramiara, i kümetin tazyikine — ve zengi paralarının dağıtılmasına ryağmen ahap , Zamanı gelince, Yahudi ğ n beklenen netice hakkuk etmemiş; bunun ;b;erine Bismark Yahudi düşman. ukının lüzümülu rotü oynıyamadığı- Di görerek bu işten tamamen vaz- Beçaniştir. Böylece Yahudi düşmanlığı si. Yasl hareket şeklinden çıkmış; fa. del Almanyada ve bilhassa Berlin- daima şiddetle hissedilmiştir. değildi ya, idarç işlerine, diplomasi haya-, . tına hattüâ, üniversiteye Yahudiler pek kabul olunmamağza başlamış- lardı. Buna mukabil de artlık huıç kimse “Yahudileri öldürün, Yabu. dilerle alış veriş etmeyin!, diye bağırmıyordu. Yahudi düşmanlığı. nn iktısadi cephesi kapanmış gibi idi. Yahudi dü lığı yerine, Yahudilere karş bir lâkaydi kaim olmağa başlamıştı. Artık herkes Yahudileri öldürmeği değil, müm- kün mertebe temas etmemeği dü- şünüyordu. a Almanyadaki Yahudi aleyhtar. lığının doğurabilmiş olduğu yegâ. ne netice, ırk farkı likrinin doğma- sı ve inkişafı olmuştur. Bu fikir Müsevi Alman vatandaşları birliği, Sionist Almanlar cemiyeti gibi hu- Susl teşekküller tarafımndan tutul. muş ve işlenmiştir. Diğer taraftan Almanyada gö. rülen bu Yahudi birliğinin. aile bağları ve din birliği ile husule gel mesi, diğer vatandaşlarla yani mile letle kaynaşamamak, daima uzak, ayrı bir cemiyet halinde yaşamak gibi kötü neticeleri olmuştur. Trk ayrılığı fikrinin doğmasile Yahudi düşmanlığı insiyaki bir fark anla. mı şekline döküldü. Fikirlerde. ki bu inkişaftan sonra Almanyada Yahudilerden nefret edenler her ne kadar azalmış ise de, Yahüdiler- den boşlanmayanlar yekünu lev- kalâde kabarmıştır. ( üyor ki Yahüdilerin kendi aralarında birlikler teşkil etmiş ol. maları âkıbetlerini tayine yardım etmiştir. Bu itibarla Hiller taralından tahakkuk ettirilmiş olan Yahudi aleyhtarlığı Almanyada yeni bir hâdise değildir. | muhafaza Si N hudutlarda Bismarkt. a bir k t / Merikanın EM“::* l:: Avrupaya ve Balkanlara yapı- | kümtimiz. bu müsşkülâtı hallet. Sî::::ımııu;ınnızı.'r Ve | de bir kırc:;l: ;oarkılâıb'mr_ “r:â,ı::ı İ: Bulunması, daha va, | Jan ihracat müşkülâtla karşılaş. | miş: nakliye paralatmın burada — —— daha iki kere Yahudi düşmanlığı 18 Rece ıt Recob | '.â geçmeden İngiltere ıla işbir. | Makta ve bu m.tuılekulef demir- | ödenmesini teminetmiştir. Bu su- Büyük Romen vapurları ıh:r:’““ kaydolunmuz; fakat bun. Hit Ka | br do | Şi yaparak müşterek kozu mü. | Yolları idareleri nakliye paraları. | retle son zamanlarda trenle yapıl- y d İndi ir da siyasi bir rol oynayacak ka. Z |Üafna etmesi kendi bünyesinin | St kendi memleketlerinde ve dö- | makta olan ihracatımız en büyük işlemeğe başladı dar kuvvetli olmamışlardır! | Taruretidir. viz olarak istemekte İidiler. Hü. | müşkülâttan kurtarılmıştır. ç ,Bütün bu hareketlerden sonra “AaRtzvelt ve Vilki bu noktada / Sovyetlerin Besarabyayı (nga- | Yahudi aleyhtarlığı hareketleri de- DT | Amerikayı temsil etmektedirler. Münir Nureddin konseri Ekmek Çortüsl ::.ıd" gonra ğömı::ıâçâ: vıııı;: Enı,k;._. kaybetliklerini genişlikte :M 1015 BiT ıı: v | SADRI ERTEM arasında sez Azanmışlır. ge arzıt BiTİZAT $ oo ——— — aa Tnt ki Romaya vapurları - İşletiliyor- | — Bu hareket si; be- © -. —| Samatkâr » Müsüli”' 'Nureddiri ve Belediye iktısat müdürü Saffe. | 4, Dnııyiık defa olârak Roman. “Mlermaâmkk:)r; mAııım î; : ı; : :: : l; 00 Altın Fiyatı arkadaşları bu akşam saat 21 de | tin reisliğinde dün ekmekciler ve | yanın en büyük ve yeni vapurla. | tahultar kazanmış; Yahudileri ara- | vatar o20 41 1 40 20 59 130 İA yi dE T Bakırköyde — halkevi — bahçesinde | firıncılarla kırmacıların iştirakiy- | rından Besarabya ıımımu; gel | larıma kabul etmiyen cemiyetler ve || tınsak s gı gaa g25 827 m"’ 'atr i Kü ruş Ü- | Bakırköy Kızılayt menfaatine bir | le biz toplantı ya, ekmek | miştir. Bundan sonra büyük va- | teşekküller gittikçe ün bulmaya k amanE gitüstür. könser verecektir. rüşülmüştür. | purlar da işliyecektir. başlamıştı. Resmt meykilere, ordu. ceşnisi üzerinde gi Gdi brine dieelR MA ni n e ü *li eeei 7