2 Mayıs 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

'?Şgaı altındaki Yunan Mevkilerinin h ve efsaneleri Nİ | 'Tari MA Karm TiD hemşiresi ve Ku- Ünek Taalonla'in adını ta: ta İçin Terma ) Verilmişti. “ÜZ tarijl bakımdan FAD # | gebhrine Vkyeri, z üN Merkezi idi. Bu Üit edizmez Gerecede örünnca asrında ahalinin İmparator Teodos, yedi *den boynunu — vurdür- ık"!vuıumıugu şark ve ÜY0 ayrıldığı vakit Be- * ._:' | :,":"H— bakuş ve orta | N N halini muhafasa et. Öapite Sicliya kralı Giyyon Be- Fakat ! M__—.M. hayrımı gö * Kütnen İstanbul tmparatoru ÖÇ Nie p Eelüniği kızının çeyizi GK W 5 Foi Y 4 'n—_,m' Siyoru — Rinc'ye BREN a çet sonra gehir Rinonun | _thwl ederek başlı başı» a GK hai N & h aklı. a ikdiz. İsan, n'* lmparstorumun eline m'n;l’lmmııuh Latanbul %u; fahavvül edince Şar BK attorluğuna — bağt | l 4! Biz ba; | “kuu #lanış Ufızda BÜ t gilan ve kareler Vene Hİ kedilmişti ğt 'e Bralık bi | nt e birinci Beyazıt 4 Pati ç Ptedidı. — Bonra Süley- [ AAI'AHnu.ı:ı gene Sark tm #| 4 tezkedind ; LARISA a _.1_' “Yenişehir,, dir. Bak lar; “Arin. Bu çehir Tasiya | t N çi Ür. Taris, Yunanıstanda Bbir "ı'lnem'.ı-)ıı'.le biri. *Plâftar Larafmdan ku 'h Makedonyalılar san. ..“:; Romalılar ve bir 8- farafından — istilâya & A N3 l ! en giddetli Mmuhasa: Ve elden ele düşmüş. n',“"' ve sefayt meyyal K tanınmıştır. Çünâü .“ı %Ma“' bir toprak parçası aa ÜA' Üzüm bağlariyle be j KokENT , ı,“ı. İtih, Atma gehrine muş- l yy M eder. Bir aralık müs- Ümet merkezi olmuştur. B ma n | bg“ Ve Çok kalabalık oldu. Tikp n ektedir. Şetrin malik Ü a A burayı tarihin ber ., !1 W t | şehri haline ge- hattı Aaç A “Korent usülü ml- Biy Anüştu İK b tü na paray dürbü me bura yemell Tarih — diyor kt undır. Milüde adımda bir İ kurmuştu... h .,k"'b—.mw_ı— stüsında Fran Beçmiş, sonra Venedik. #lördi. Osmanlı öevleti B kadar Venedikii 5 Karlofça mü- üne geç K Yunan * Onmanlı söaresinde | , Ü Tç ATINA Ü ğeir Sene evvel — Sikrop'un Bttirdi 5":4.,' :’»h Tethacirler tarafın. '© Sonvh Mabut Minerva. H Clan SA na,, İsmi konan 1 l S a ç tder Götye di Briyer e * ÜN 'i muna uğradı ve A aptediidi. Sonra Bi- | rik, mütenki Binyoru Attna- tek, | nin tahsilşiz bil | ilhamsız sairi idi. 1204 Khlisalip anduları — İstanbula girinca Mora da — Venediklilerin ve F arm — istilkama Morayı taksim ettiler. istisme kadar Zrenk idaresi etmiştir. Osmanlı 'Türkleri Morayı #le geçir. | sonra 1687 de tekrar Vanedii- idaremine geçti. 1718 de'geri j alındı. Pamarofça muahedesi le Tür. kiye mülkiyetini tasdik etti. YRİPOLIÇ VE MODON Mora üzerindek! bu yehirler de ta rihte mühim yer işgal ederter. Yünü- nistan küçük bükümetlere ayrıldığı vakit Arkadi krattığı bu gebri PAY- taht ittihaz etmişti. Fatih Morayi fethettikten sonra bu kasabanın abem miyeti pittikçe srttr 1770 — Arnavut Isyanında Mora çok tabrip edildi. Ni hayet Bözirli Mehmet Al Paşa tart- fından 1825 de zaptödilerek büsbütüm tahrtp edildi. Modan M anın gartinde bir Burun p çıkmış büyük bir Ka ulmuştur. Kaki ndı Me- lan Ka. yerdir. Fatih, bit kale alınamamıştı. PATBAS Rüzgürlardan masun bir NMARA SA tras en büyük nip olmuz yüzünden Pa im taarruzuna karçt durmağa g bir yehirdir tarafımdan muhafaza killer olan Patras da Osmanlı çok büyük harpler vendiler. fethinde güçlükle <e geti- rildi. donanması burada Yü nan karçı şehir muhafaza edil AROAOS Yunanistanın en meğbur gelilrterin- den tirıdir. Kaleden dışarı çıkmak |- çin vücuda getirilen aıçan yölü muaz zam kayalar oyularak — yapılmıştır. amasdan 2000 yıl önce Argos krallığı burada paytaht kurmuştu. MİDİLLİ, LDENİ yaanımda Lesbos dişe anl- geytinyağı- ve şarap Tle . Rir aralık başlı büğiün krelliz olan ada İraniların,, Romalı. ların, Lütinlerin eline geçmiştir. Yadlmt bir sinyor tarafından İdare odilirken Csmanlr Türkleri zaptelmize yerdi. Diğer Yunan toprak'arı elden gıkarldığı hatde ada, Yünan istiklAli ne kadar muhafaza edilmişlir. i leî: adasının en büyük şohirlerin den biri Cehennem Mabudü Vorken'in göklerden kovulimam üserine DUTEYA efsanesidir. İkinci efsane düha e. Timni ağastem erkekle: adınlarına rağtet etmez. büş- düşüp — kalkarlarınız. bir gün BÜZÜNYMİŞ. ige ce bütün Hda erkek: kalmışlar. Ar ikleri bü adaya amiar onları büyük bir nmışlar. ... in tarihleri şunu yınlarin yan edevek bir & rini Erdürüp . b gafonlar hi Onu, saf ve temiz kalhi, di rüst hali ve bilbassa BONSUZ NE- şesiyle herkes seviyordu. Paki- ip bir adamdı. Felsefe. n taballşi edebiyatın jei, Ben, az da olsa kendisine ben. t ediğimi söy- zer bir kimse nedi yebilii sen sözleri ve her K gbaarn T aa ifade ettiği zaman çe R geşeli yüzü İ I B İdi. Ğ Öyle gün görmedik lâfla yar- dı ki gıümı.-m(k şöyle dursıxm insan uzun raman kendisini ıî tamazdı. Onun hali _rlı. ,;ııl(.lnlç-u Kimseye Denze! j ama, n meraklıları gibi iş olsun diye Ge. ğil. Bir kere bobstil. Kalın a lığa malik kundurası, Je toplantıların ©n n örülen Ve se- n kollarını kısalttığı orta K neleri | bu yakın tar' İ ne eğik ensesivle ük ç- | uzun palto, tabif yi ım;?ırrlî gu, seyrek İraj ettirdiği hafi ne eğik tam bir. bob- / b stil ağrandismanı.. i h :u.." Korent berzahı Üe Serif Ali ağa: Öyle bir sm; Balt aa dı ki; dükkânmda “ne ararııı Mroyo tarihte — Peloğo- | polunur derde devadan “:esvk-r K B sal Bu N ae Tüda bal istihsal edilir denebilecek kadar çeşitli köylerin ve kasa bü. yel L . nm_'Ş'"'m" vardı. Civar s- ; 'unan esatirlerinin | gm tanıdığı doktor Ve Kalüdeş yeMar gider. — Bursar | (gi, KA İ ._—“r... SOmanın bir eyaleti ola> Bir de çenlerini .nyılın:.“"_ g kı ,qa'n;nju Kiye ayvuşım- | yukardaki küçük © hım İ Fith “vkönleti Talanü devam | e Deniz tolebeleri kürek — — talimlerinde ( Asırlardanberi dünya - tarihinde en esağlı rolü oyniyan — ve büugün de denizlere hâkim olması dolayı- sile İngilizlerin elindeki en mü- kim kozu teşkil eden İngiliz do. Panmasınm nazıl teşekkül oetmiş olduğu meraka gayan değil midir? İngiliz. donanmasınım denizlere hâkim olması Napolyonun bütün dünyaya hâkim olmak hayallerini suya düşür H, Yine İngiliz do- nanmasınm deniziere hâkim olması İspanyanın cenubi Amerikaya yar dem göndermesine mani olmuş, ve vineo bu donanma Alman impara- torluğunu parçalamıştı. sugün de bu donanma en bi- yük bir imtihani geçirmektedir. Bu yazımızda İngiliz donanmasının on altıncı asırda nasıl — teşekkül et- meğe başladığınt © günden bugü- ne kadar asırlar boyunca göster- diğ itekâmülü ve nihayet bugün- kü hale nasıl geldiğini ve donan- manm kuvvetini teşkil eden ehli- | zabitan ve kıymetli mürette- batm ne şartlar altında yetiştiril. diğtini bulacaksınız... Dört asırlık bir maziye malik o- lan İngiliz donanması, orta ze- mandanberi İngilterede bir çok değiş'klikler olmasma reğmen bir yandan ananelere sadık kalmış ve üiğer taraftan da teknik teamill- lore uymuştur, Tik defa olarak İngiliz donan- masmmın ne şekilde kurulmağa baş ladığı ve bilhtasa zabitanın ne şe- yetiştiği ve halk arasında bu ne izim - verildiği - kati değildir. Muhak- Kak olan yakın 'bİr yamana kadar tTagiliz donanmasına moensup gabi- tanın muntazam bir tahsil gürme- diğidir, Geriye baklığımız zaman bin altr asırlık mu- azzam bir mozi olduğumu da görü- rüz, Tagilirler bu beş altr asra ya- kın saman demektedirler. Beşinci Hanrinin iktidar mevki. inde bulunduğu zamanlara küdar (1413 - 1422) ticaret gemileri kra- Ja satılır veya ariyet olarak ve- rilir ve bunlar harp gemisi halinö sokulurdu, umumt katde olarak bt üÜcaret gemilerini idare eden Za bitan harp gemisinin de zabitan bt ediyor: Tarihin seyrini hiç bir gey Geğiştiremez. — Yunan milletinin “et günlüri Belki uzun sürecektir. Fa- kat sahihi olduğu yerlere mutlaka kavuşacaktır. xübitlere gürgite m NİYAZİ AHMET mometredir. Bir de teneke ka> paklı küçük ayna. İç cepte: Yeni ve eski nüfus etzdanları, 12 senolik askerliği, nin Yemen bölük eminliğindeki günlük hesap kâğıtları ve ora- dan aldığı as"erlik tezkeresi, muhtelif mektuplar, boş - dylu bir sürü kâğıtlar, yedi, sekize katlanmış uzun bir muşamba. Bu da clizdan. İcinde kalleksiyon meksadiyle saklanmiş olmıyan eski paraların mevcudiyetini de unutmıyalım. Yaz ceplerinde iri- N ufaklı mendiller, ekmek biça. ğı iki taraflı bir ayna, (kendisi. nin boy aynası imiş), çakmak, y ve nane sekeri. Difer cep- leri, siz tahayyül edin. Kırık dö- kük saatler, enfiye kutuları, 8â. yısız yeni eeki analıtarlar, zin. girler, v.8... Onu her gerintimizde yanımır- za alırdık. Yine bir mayıs sa« bahı idi. Parlak güneş kilçlük ka. Baba evlerini gizliyen gür ağaç. ların yeşil dalları arasından sı- zıyor ve bahrelerin zümrütlesen nemli tonrağımı yalanırva calışı- yordu. Biz zevkini evvelce tasar. ladığımız bir gezintinin sevinç arifesindeydik. Hazırlıklar evvel der ikmal edilmişti. Bir gey nok- sandı: Şerif- Ali ağa... Giderken onu da aldık, Krvrımlı dar kal« dırımlardan ince keçi yollarına tırmandık, nihayet kasabanım gerisindeki hâkim sırtm en mü. kemmel manzaralı bir yerine #5—VARM * MAYIS iâtı Ingiliz donanması kum an- danları nasıl yetişiyor ? İngiliz bahrıye mektebınıin tarihi kadrosunu teşkil ederdi. O devirletde buzün do olduğu gibi gençler çırak veya hevesli o- larak ticaret gemilerine —alınırdı. lar, Eğer harp uzun sürerse bu hevesliler, çtraklar — yotişirler ve gemi zabitanı arasına — karışırlar dı, Bu metod tam beş yüz sene sağlam kaldı. Vaziyet büyle dovam ederken 1500 — 1547 seneleri arasında kral soçtirdiği Zgonç çocukları lord amirale göndererek bunların donamada vazife görecek gekilde tahsil ve terbiye edilmelerini söy. tedi. İşte bu şekilde İngiliz donanma m için İlk döfa olarak mektepli za- Hü Y a eaLAN İngiliz bahriye taledeleri — bir bit yetiştirilmeğe Do- nanmaya intisap edöcek zabitleri genç yaşta yetirtirme prensipi de ilk olarak © zaman kabul edilmiş oldu. Bu ilk mektpoten yötişin gene mülüsmlar 1577 - 1579 seneleri arasında gimali garp göçidini ara- ma söferine iştirak attiler,, 1588 senesindeki İspanyol amirali nü- mağltp armadaya karşı da İngiliz donanmasını bu genç mülâzımlar, gönüllüler idare ettiler.. Bu genç mülâzımların tahsili yapı yorlar alelâde bahriyelilerden yüksekti, Bu mülüzimlardan çoğu yüzbaşı rütbesidi aldılar vö İngiliz donan- masinıh dünya denizlerine ik hâ- kimiyet senolerinin tadını çıkar - dılar, Nihayet 1660 - 1685 seneleri a- rasında hüküm süren ikinci Şar! devrinde İngiliz donanmasını inti- sâp edecek müstakl! zabitan husu- si ve motodik bir tahsil ve torbi yeye tabi tutuldular. Sokizineci Hanri zamanında da aynı ahall - sulü ve aynı şekilde talebeleri genç yaştan alp yetiştirmek sistemi tatbik olundu, Kriss-Hosnihal isim. H geki ve meşhur deniz mektehin. çok daha model gömi üzerinde tatbikat den bir çok zabitan mezun oldu. Bunlar mavi renkte manto ve sa- rt goraplar giyorler. bütün Londra halkı tarafında nfevkalâde sevi Tirlerdi. Fakat bütün bu gayretlere rağ- men asıl begünkü İngilir donan. masmm temelini atan Samuc! Pe- pys'dir. Mülâzımlık brövesi almak için 1677 senesinde bir imtiban u- sulü konuldu, Bu jmtihana gire bilmek hakkını elde etmek için de muhakkak surette donanmada he- vesli veya gönüllü olarak çalışmız Tuzlu Baklava konduk. » Altta yarı boyumuz kadar çi. men, üstte yapraklarından bir gizli musiki fısıldıyan - şemsiye geklinde yaşlı bir çam vardı. Yorgunluğumuzu şalrane man- zara vo |âtif rüzgürm kollarına bıraktıktan sonra yaklaşan öğle yemeğine hazırlarıyorduk. Alü- minyon, porselen tabaklar, ba. kır, teneke tepsiler çeşitli ye. meklerle iştihayı kamçılryordu. Şerif Ali ağa en çok hizmet e- denlerdendi. Zira o haztra kon- duğundan sıkılıyor ve bunu hiz. metiyle telâfiye uğraşıyordu. Yeşil tabil sofra üzerine gelen her yomek etrafa toplanan bol iştahlı kimselere Tesmi tazim yapıyor ve sonra tabaklar boş dönüyordu. Serif Ali ağa bak- lavayı gözlüyor, en büyük çatal ve parmak hamlelerini ona sak- liyordu. O da oldu.. Yanık bir Bbuğday rengi halinde kızartılmış nefis bir baklaya,. Şerif Ali ağa bü. yükçe bir dilime şekil verdikten sonra avurtlarını — gişirmesiyle beraber boğuk feryadını ekşiven suratı arkaladı. Lokmayı ne çiğ- neyebiliyor. ne de çıkarabiliyor- du. Yüzünü ekşite ekgite güçlük: le yuttu ve hemen sofradan kal- karak arkasındaki su dolu bar- dağa yapıştı. Bu sefer daha act bir feryat ve anlaşılmıyan keli. meler.... Şerif Ali ağa bakın nasıl tuza- Ba düştü: O, narin yalpalarla hizmet ifa ederken biz kendisinin oturduğu yer karşıstna düşen baklava kıt- mant iyice tuzla mahmul bir ha. le getirmiş ve gizlemesini yap- miştik. Bununla beraber — kesif bir tuz mahlülü olan dolu bar. dağı hemen yakınına ve ilk mü. racaat istasyonu şeklinde koy- muştuk. Plânimız fahakkuk - etmişti. | Gerizini siz tasavvur edin. O gün öyle güldük, öyle eğ- lendik ki hatırasın! unutacağımı tahmin edemem. Şimdi © öleli 30, 40 gün olu. yor. Zavallı son nefesinde bile neşeli olup tuzlu baklavayı zik- rediyordu. Vasiyetnamesini ken- di yazmp ancak kendisi tarafın- dan okunabilen hususf bir eski türkçe ile tanzim etmiş ve başı. evna bırakmıştı. Açtık, fakat okutmak için ken disinih vanıma gitme zamariımı beklemekteyiz. Son ziyaretimden sonra kim- Besiz evine bir eiden oldu mu, bilmiyorum. Belki de küçük bahce kavısmdan evine uzanan kısa kaldırım üzerinde yesil ma- tem çimenleri de kararmıstı. FEVZİ SUN Yarın, bu sütunda Feta Arkadaş olmak lâğım geliyordu. On yedin- el asrın ortalarından günümlüme kadar gelen “Midsbipman” kali - mesi herkes tarafından — kullanıl - maaa başlandı. Bugün baslr başına bir kumanda mevkil isgal eden mülüzimlara verilen bu isim ev. veke, bugünkü başçayuşlar vazi - yetinde olan kücük zabitana veril- mekte idi, Yukarıda bahsi geçen pronaip - ler tamamen kabul edilip on seki. giİNCİ asrm sonunda ve on dokuzun cu nartn başiında — tatbik olunmağa başlanırken, bir çok çocuk baba « sı da henz pek küçük yavrülarinı tayfa, mülâzım veya zabit olmak üzere İngiliz donanmasına yasdı - rıyordu, Baki gömlcilerin ktymeti dâha fazla olduğu için herkes çocuğunu çok küçük yaştan donanmaya kây- dettirmeye bakıyordu, O kadar ki bu arada bazı garip vakalar bile cereyan ediyordu. Meselâ Trafaygar'da Royal So- vereyn getmlsinde mülâzımlik et miş olan Jon Klavel henliz bir yar sında iken donanmaya intisap ede. rek bir rekor tesis etmiştir, Nelaon da pek küçük yaşında iken amca- * Bi tarafından donanmaya kaydet - tirilmiş, yüzaşı Sukling de on İki yaşında emiye çıktıktan Sonra ev- velâ ikinci derece kamarotluk yap mış ve sonra yavaş yavaş ilerliye. rek yirmisinden sonra ikinci millâ- zm rüthesini kazanmıştı. İngillz bahriyesinin esaslı mek- tebi olan Portamut bahriye mek. tebi 1728 senesinde açılmıştı. 1861 den sonra “Britannla” isimli mek tep kemisi bugün İngiliz donan - masına kumanda etmekte olan bü tün büyük rütbeli kumandanları İ)Mrdt Nihayet 1005 senesinde artmut'da açılan — imparatorluk =ı-lyn koloji Britannia'nın yerini 1728 de açılmış olan Portamut bahriye mektebine ön yödi yaşıma gelen talebeler alınmakta idi, Hal- buki ; Dortmutdaki yetif mektep zaman daha sına verilen bir avuç bahriye as. kerine kumanda eder, fakat bu as- kerler muhakkak ki genç zabit ten daha bilgilldirler, Bu şekilde Üüç dört ây gemi üzerinde kaldıktan sonra zabit mürettebattan pek gok şöyler öğrenmiş olur. Daha ilk günlerden mürettebat ile yakın temas halinde bulunmak zabitan ile mürettebat arasında pek içli bir samimiyet ve mütoka- bil hürmet ve sevgi doğurur ki İngiliz dotanmasının kuvvetini bu anlaşma teşkil eder, Zafere gö - türen bu mütekabil sevgi ve saml: miyet hiç bir zaman bu mücadele ve tehlike günleri k: kuvvetli LNt adar etli İngiliz donünmaama zabit yetiş. mek ütere bahriye mektebine gi- renler İngilterenin Mmuhtelif amıt. jlarıma ait kimaalerdir. Bunların hepsl aynı samimi hava içinde yo- Burulurlar, yaşayışları gayet sade ve inaibatlıdır. Bu sınıf farkı g8. zetmiyen birlik hür demokrasini. İne güzel ifadesidir. n | İngilit donanmasımın kuvvetini yapan, ananelore hürmet, herke- se aynı derece verilen şana vo de- mokratik hürriyet, ve zabit olarak yetişmek üzere mektebe girmek | istiyenlere asrami yaş olarak 13,5 yaş tayin olundu. ğ İşte İngiliz donanmasıma zabil | yetiştirmenin kısa bir tarihi, Şuraları da kayda değer ki en | eaki zamanlardan yani besineş Han | ri zamanmdan bugüne kadar hep I aynı ananelere sadık kalınmış, her , zaman Kin Gdonanmada zabitlik rütbesini alacaklar mektebe çok kücük yasta iken kabul edilmiş ve esekiden olduğu gibi bugün de bü- Hin İngilir zabitanı ve bahriye mektebi talebeleri ile kral arasın- da daima sıkı bir tomas ve yakın hk mevcut bulunmuştur. Buğün de Dortmut bahriye kol. lejine giren her talebe krala kar- gı şahsan bir. emayül hisaader, Bu alebenin bütün hayatı müddü - ince bağlanacağı bir tek prensip vardır: "Donanmanın iyiliğine hiz- met..,, İşte İngiliz bahriye mek - bir talebenin bağlandığı pronsip budur, Mektebi bitiren bir talebe zabit olarak donanmaya iltihak edip bir kııııı.ııık ida mevkii alınca tamamen tekemmül etmiş küçük yaştan lyan eldâi ve çok sağlam bir ıî:; ve terbiye İle zabitah ve mürot . tebat arasındaki mütekabil hürmat - ve soövgidir.