November 13, 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Kökler - ahi aa Hükümetin beyannam#sı | | İramvay ara duraklarının kaluırılması hakkında valinin beyanatı Başvekılı n nutku Saraçoğlu, nutkuna hakik! asa. biç bir mesele kalmar, . &'UOÜlu hükümeti adalet, emniyet. ve tatbik Prensiplerine dayanan hararlar almıştır. Aç , Türk parasını Türk hudutlarını muha faza eder gibi koruyacağız Yazan: Sadri K&TEM Saraçağlu Bü. x—'“İlı altıncı decrenin —lî Y!lına başlarken Yatini pilânlayan #*kucdu, wknnıııeu fev. et icinde yaşayan M“n!cm tatbik Şedk e tedbirleri ihti- N—:'U'Lıliılı TamAan- itaplarına aygun H—_. bir zararettir. Wü- kürsüsünden iki ne- İsrmüllerini millete ar. ——_wvı_y'—ı YU Z ll_ı.nııu arşisin- Nı._. Metelesi, diğeri de bar- Mmaruz kalar, ve bizzat hükâmetir de %nılıı ada — hükümet ndlıuı lıır""' ."-ılı ııvı İR memi İlı emnııclk ve Mmukayyet sört- Pek de mümkün de- KT ktsadi bünyesi, Âhealı bir arazi man- ge ki, onun bir Gitenlerin heyeti umu- h küan, bir fikir edinme- N Bülar” B Şermelerine ma- hayat Şattlı- N q—;'ı Glan insanların X Samil iktısadi hü- Ve bu hükümle- leket bünyesine istemesi belki N":lııı mevrli görüş- falan şehre. veya KN Talan İklim zart- —N Ktisadi hanliyele gö- & Deticeleri bütim etmek mümkün SAA A AA KS V S A CK G I P| k"hıı nazari bilgileri ı.—:îhı etmekten elde baska bünyelerin bir bedene se- N"*— bir gey olmaz. Avrupa — mumleke- "lıe tatbik edilen a aynı kolaylıkla 5.“. ihin sebebi yal- Olarla Memur olanlarım çalışmamala- Bünyeler arasın. Yiiiteır ı_ Acık pazar halinden ( '-ıı ürine —tabi olmı Kkonacak ilk teshis Sonra karşılasıla- Tanzara iktişarli fo- N bir iktlıyar N nizam ultında imkânsızlıfıdır. Muh h Yeler yanvyant K_ » İptidal ekono. hâkim olduğu bir Mmoedern dünya 'lı-n.ıııı Yahi bir 'ı."_ tam manasile bir k_ Mtem; göze Carpar, x alr alle ckııınmi #&— güri l....:oıoımı. fıhııv a İN %—_ Yön teskil ettiti t—i süratle ikhaadi mümkün olamaz N::"ı yanılacak fa- wn&kıııd:ı kimse .Eızî— yirmi '“ehı, havası memle! Dizama tahi bir ( ——.._"lıımvu'. Aiman | N..__ N tathilk edile- Ha İN İeri gelmektedir. ı;“â:' Adalet, emniyet Sartları sahit ge- R .""'l’hn ilk hamle ’*”:'— d”"'ırın ııı'kdnn SEv aşmaktadır. Zi- î.î":ıı Biri, memileke E Âyi tesir hasıl | ral faaliyet sahaları ve tacir züm- releri bügünkü bayat — şartları içinde kandilerini yardımdam müs- tağni — gürebilmektedirler, Mükü- met bu yardım fxaliyeti Yatında piyasaları nizamlamak, *ları makul haddinde tutmak h iktısadi, idari, hukuki tedbirler alacaktır. Bunlar da — hüdisebin tezahür Sart'larına göre ta'bik sa hasına çıkacaktır, fcap ettil! zaman en tedbirler de alımacaktır. Hükümetin asıl üzerinde durdu.- Bu nokta harhin tesirlerinden do. Ban evflâsyon meselesidir. En'lâs. yonun yaratacağı — kölü artireler karşısında devlet müuliye' karu- mak aynı zamanda millelir iktı- sadi küdretini, — varlığı halaza etmek, — dematı siddetli yolunu tutmuştur. Her harp memlekette bir en. filsyon havnsı yaratır, het Sey rasyonel bir sekilde hazırlansa bile bunun önüne geçmek mümkün değildir. Bir kaç asır içinde harp mas- rafları çoğalmış ve hükü- metler ortaya cok para çıkarmaya meshur olmuşlardır. Su rakamlar harplerin ıınliychııın nasıl arttır n gösterir: Vedi sen- harbi Prusyaya 130 milyon marka, 1870 harbi Prusyaya 1451 mijl- yon marka, Fraunsaya 1520 milyon marka, Conubi Afrika — harbi İn Biltereye 4807 milyon marka, Rus * Japon harbi Rusyaya 4990 mil. yon marka mal olmuştur. 1014 . 18 harbinin maliyeti 100 milyar mark. tır. Ba müşahedeye göre TİAK da- ki barp vahid addedilirse 1870 de bu masraf (15) e, 1907 de (54) e, 1914 de (1000) & çıkmıştır, Bu baş j döndürücü artmanın 1920 harbin. de aldığr sürat ise pek müthistir, Aseari hesapla her muharip dev. let bir günde 15 milyom — sterlin masraf etmektedir. Harp için bu. Kün bütün muharip memleketlerde yapılan bir günlük masraf hariku. ide bir yekün tutmaktadır. Po masrafların — yarattılı en- (Devamı 4 #ncü sayfada) | madan hastalığın i N muk ve derhal / çaresine bakmak -— Yıkıhnanlu polis muhafa, zasında götürülürlerken,, 7 nu . mara yakalanamadığı için sevinç. le konuşuyorlardı.. Dudakları arasından Elk bir küfür mırıldandı sonra — tepeden inme bir sual sordu: — “Kurbağalar"la neden bu ka dar alâkadar olduğunu izah eder mumız" Amatör bir cinaiyet mütehassısı olduğunuzu bir an için unutunuz ve hayatınızın ha. kiki bir romanımnı yazdığınızı ta. savvur ediniz. Brod bir an düşünceli kaldı son ra : — Umumiyetle “kurbağalar,, beni hiç alâkadar etmiyor. Buna mukabil" şef”lerine duyduğum alâka pek fazla.. Kısa bir ıukuıu müteakib ilâ mıiş, veeti..: — Rcy Bennetden re istediğini doğrusu çok merak — odiyorum. “gefin manevralarında en çok me rakımı tehrik öden gşey şimdiki halde bu . Elk'e dönerek müstahzi bir ta. vırla: — Bü evi rahatca aramak imkânına malik bulunduğunuz için gize gıple ediyorum, Mr. Elk dedi. çocuk odasını aramağı da ihma) etmeyiniz:! Brod gittikten sonra Elk evde inceden inceye araştırma yaptı. İki çocuk kitabı, kargacık yazı. Tarla dolu iki kaligafi defteri bul. du. İlk ziyaretinde sirküller pake. tini bulduduğu komodun içinde altı yedi yaşlarında bir çocuk için bir takım elbise buldu. Elbise yep yeni idi, hiç giyilmemişti. Bunla. rı alıp Dike götürdü: — Ne dersniz bunlara.? Dik Gordon elbiselere birer bi rer baktı, sonra gülümseyerek : — Hepsi yepyeni: diye mırıl . dandı. Elbiselerin yeni olmasında gü- İ lünç bir tarafgöremeyen EBik ken , Tramvay ara duradlarının kaldırı. | mazt hakkındak) teklifr, dün İsçanbul | valı ve belediye relsine verilmiştir. ha inceleyen valimiz, ara durakların kaldıyılmasını kabul etmiştir. Vali bu münsaşbetle kendlsiyle gö. rüyen bir muharrixmize gunları söy. lemiştir: — Buügünklü garşlar içinde âmme müesseseleri faaliyeşlerinin — narmale yakın bir gekilde devam ettirebilme. leri için ne kadar zorluk - çekildiğini biliyorsunuz, Bu meyanda — şehirdeki Giğer kara nakil vaşıtaları harbin ba gndanber; tedricen ekxailerek tramva. ya yardımcı vaziyetini muhafazs e. demiyecek bir hale geldikleri için, Lstanbulun yegâne kara vasıtaat olü. zöâk tramvay kalmıştır, diyebiliriz. Bir yandan bandajaızlık ve malze. mesizlik yüzünden sederden — çekilen tramvay arabalarınım yerini doldur. mak, diğer şaraftan gehrin artan nü fasunu tatmin edebilmek için hariç. ten tramvay ve bandaj getirtmek hu vusunda ne gibi zorluklarla karşılaş. Uğlumtu ve neticede bandaj ve aair levazımı getirtmeğe muvatfak olarak sefer eden tramvay adeçlerini, nor. mal zamanlardakj halinde nasıl mu . halaza ettiğimize vakılsınız, Şunu söyleyim ki, bizim bu gayre. timjze ve bugünün zor şartlarına rağ men, şekirlilerdan bir. kısmımın — bize yardıma işlirak etmediklerini bildire, seğim. 939 senesinden bu Seneye kadar işleyen (ramvay arabalarının sayıla. Ti ve taşıdıkları yolcu adedi ve açık havalı günlerdeki yolcu farkını ince. den inceye tetkik ederek gördüm ki, şramvay idaresinin bütün gayretine ve iş güç sahibi halkın büşün sıkım. farına rağmean içi gücü az ve aokağa çılkış aaatları muayyen olmayan, bir kığım şehirli tramvayı ziyarel, lüks alişveriş nakil vasıtesı gibi şelâkki etmektedir. Tramvayın günlük jstatisşiklerin. den çıkarılmış rakamlar işi gikü ve vazifesi olmayanların dâ tramvuyla. rin kalabalık aasatlarında ve kısa du. raklar araaında fuzul; adüedilebilecek geliş ve gidişler yaptıkdarını labet e- debilir. Yağışsız günlerde yolcu ade. djnin, kapalı havalara nazaran 50 bija kadar arttığını söylersem, memuri . yetleri ve şekrin umumi hayatına yardımları işibariyle iş saaşlarmdı Hamvaya binmeye mecbur olanların duraklarda dakjkalarca neden bekle. diklerini anlamış olursunuz. Görüyorsunuz ki, halkım bir kısmı, değil normal zamanlarındak; ihtiyaç. larından, norma) zamanlardaki Iti yatlarından dahi birgey foda etmek Nakleden: M. KARDEŞ di kendisine âmirinin neye gül . düğünü sordu. Dik konuştu. — Bu elbiseler bizim için kıy . metli bir ipucu olabilir.. Peki, buna ne dersiniz? Eik, Gordonun uzattığı kâüğıdı alıp okudu: “Herkes çarşamba günü 3.1. ALIVM. , Mühimdir Dik izahat verdi: Bundan yirmi beş tane yazil . mış, fakat zarflanmamış.. Anla. şılan Hegen bunları ya Her'”on dan, yahut evinden gönderecekti. Zannıma göre teskilâtları göy. le: Şef "1” numarayı taşıyor. © mirlerini kendisini şahsan tanı . olan T” yan yegşuıe “kurbağa” numa” vasıtasile bildiriyor. Numarası “13' olan Hagen “7” numara'nın sağ kolu, ikinci der_gr. “Şef'in emrile hareket etmekle beraber âcil vaziyetlerde kendi başına da emir verebiliyor. İşte delilide şu mektup, Mil'i kul lanmak mecburiyetinde kaldığı cede şeflerle temaş eden © numara”” için özür diliyor. — Elle mi yazılmış? — Hayır makine ile ve parmak izi de yok . EBik kağıdı'eline aldı, işığn rak markasına bakti : — 140n Bond markası, diye söy. lendi. Sonra yazıyı tetkik ederek (i24. hat verdi ; tüla. — Yeni bir makinede ve daktllo dersi almış usta biri tarafından ya. zrlmarş, Bu adamım 20) elinin küçük parmafı kuvve'taje, “k,, ve “a, harf. derj dir az gilik Çıkmış. Usta dakti. loları bu dalma belli edez, bir bankı- Bu teklifjn mucip sebeplerini bir da. ) Yeni durak yerlerini ya yoruz istemiyor. Bu vaziyet karşısında, bu günkü şartların tabil icaplarımdan o. larak ara duraklarının kâmilen kal, dirilmâsıi teklifini kabul eçtik, TYRAMVAYLARIN DURACAKLARI YENİ İSTASYONLAR BEYOĞLU CİHETİ: Şişlit — Hamam |'Tâksim — Tünel. Tepebaşı — Ban- | kalar — Karaköy — Eminönü —8ir keci, KURTULUŞ CİHETİ: 'Tepetistü — Kurtuluş, MAÇKA CİHETİ: Harbiyeden sönra Nişantaşı —Teş vikiye — Maçka. BEYOĞLU CİHETİ: 'Tepebaşı — Bazkalar — Karaköy Emincaü, İSTANBUL CİHETİ: Birkeoj — Sultanahmet — Türbe — Bayazış — Şehzadebaşı — Fatih, Atıkall — Edirnekapı. TYOPKAPI, AKSARAY, YEDİKULE: Lhleli — Aksaray — Hamam — Şehremini — Topkapı. Btyemez — Bamatçya — Yedikule, BEŞİKTAŞ — EKBEK CİHKTİ: Karaköy — Topbane — Kolordu - Kabaşaş — Dolmabahçe — Akaretler — Rarbaros — Galatssaray likokulu önü — Ortaköy — Kuruçeşme — Ar navut köy — Baebek. Harbiye Ticaret odasından ayrılanlar İatanbul ticaret odası tetkik şube. Si müdürü 'Tevfik Ie memurlardan Hüsumettin Vasdi odadan çekilmişler diz, Tevfiğin avukatlık yapacağı söy lenmektedir. — Uçüncü belediye muavinliği Balediye işlerinin çoğalması muııı.l #ebetiyle mevcut IKi belediye mua. vinliğine İüveton bir muavinlik da. ha ihdas edilmezi kararlaşşırılmıştır. Bütçe enelmeni bu dürümü — tetkik etmektedir. — Hastahane ücretleri Hastahane Ücretlerine zam yapıl. masf kararlaştırdmıştır. Yeni yaşak üeretlerinin ne olacağı yakında ;lân edilecekçir. ——— Cemal Sahirin revüsü —| Önbeş sene evvel 'büyük bir Mmişe vaffakiyet kazanan Cemal Sahirin,| “İstanbul Gölü, önereti — sanzikör tarafından revü haline konmuşt! Bu eser yakında temsil edilet, tir, Operet artisti olan Cemal hirin bu revüde de, rol alacağı hı. bar verilmektedir . da bu sayede bir hırsızı yakalamış. gıma, Mektubu bir defa daha okudu : —8 L A, ne demek ? Ben bir #öy anlayamadım, siz ne dersiniz 7. — Bence tunun anlaşılması o ka. dar güç bir gey değil . Çarşamda güzü sabaha kargı saa, üçü bir da. gka geçe radyoda L, V, N, B. işa. retitin verilmesini bekleyeceğim, K. dger jistasyonu bulahilirsek — “Şef,, in bizza, kendisini dinlememi mümkün olAcAK. Kik homurdandı : * Adâba gü mahüt muahededen mj hahasdacek ?. xXV Rey Bennat inleyereak uyandı. Şa. kaekları çarlayacakmış gidi ağrıyor. Aili A£zında damağına yapışıyordu. Bir bArdağa zu dolduzarak bir dikiş. te iÇU, aonra karyolada — #turarak başını Üzj eli arasına aitp düşünceye dalâr, Geceki hüdiseleri ancak hayal meyat hateriryabiliyordu. Yavaş ya vaş zihninde hâdiseler aydınlandı : Babazına el kaldır:cış. önü çekmtir mozşti, bu iğrenç, alçulıça dir barekeş. * Ona bir mektup yazarak özür dL deyecek, bu mücamif hâdlaaye esrhoş dulunmasının sebebiyer verdiğini bil. direcekti; esassa Başika İir mazaret Bulmasına da imkân yoktu. Fakat yavaş yavaş mektup yaxzmaktan vaz Kaçti, her ailede böyle ufak — tefek hüdiseler olabilir, zaman'a — hunlar unüşülürdü, O dn rengin olduğu 2a. man babasmın yanma gidecek, özür dilemekle barabor haklı olduğunu An Taba, etmlş olacaktı. Fıkat ne zaman zengin olacaktı ? Bivet gündi kiç bir peye fhtiyacı yok. deti tarifle başladı. Biz de mi'let- çe, gerçek asilliği gi hyoruz, Bu — nutuk. memlekette hiç bir karanlık nokta — borakma Yân Mert, samimi bir eşıktır, Ka. bahate tel, duvak takmağa tener- Zil etmedi, Kendine, cilteive, hal. ka: ülocara düşen Suç payam te- reddütsüz söyledi. Saracoğlunun — nutkündü, hal. kin dlezeldiğini zösteren Parerlar var, Zaman zaman halkın zihnin- de beliren Suruları vevap veriyor, — WHukümet nerede? Hükümet ne yapıyır? deyisi ve bunları lâvık oldukları önemle karsılayışı &ibi, en hoşuma gi- Notkun, benim den, jmarımı tazeleyen tarafı icin. deki candan kopma, dast sıcaklı. Bıdır, Saraçeğlua, — eski Mset e- damlarının soğuk mantığı, gerzin üslübu ve tatsız nüktelerine te. mezzlill etmiyor, Çünkü onun veri- fesi aldatmak, avutmak, — oyala- mak değildir. Kürsüye çıkmadan cok evvel Je bu afyonlu recetele- rin aleybinde idi, Biliyordu, ki kirli sargılar altında yaralar kan. Erenlesir ve ameliyata muhtac bir hasta, kuru pansrmanlarla iyilete. mer, Artık en şüphelilerimiz bile, göz kamaştıran bu aydınlık kar- şısnda - tereddütlerinden — kurtul. ardır. Nutkan, kalem sahiple- rimizin köylü hakkmdaki eski ve yeni mütalealarıma dekunan Kkıs- meı, başlı basma bir. konodur, O- mun Üstünde yarın durarağır. HAKKI SUHA GEZGİN Kendine inaamayanlar, kendi- le açık, bu kadar pürüzsüz ve bu derece korkusuz — konuşamaz!'ar, Suçun bulanık taraflarına yaklas- tıkça, sesleri titrer, Soracoğlu, bütün bu düceni; he. sap yolunda sendelemeden yürlü. dü, Onu dinlerken, Aanladık, ki söyleyen adam. hayaline, mevki- ine, salühiyetl güreterek konuşan bir insan değildir, Flim- deki' sondayı, memleketin yarıla- ema deldıra daldıra ağrıyan yere lerin derinli yalnız yarayı, ya liğini de görmekle kanmayarak, bunlarm hang; sebeplerle meyda- na Zeldi de arastırıp buluyor. Şifanım yolu, kurtuluşun müjde. Si iste budur, Böyle an'ayıslar, hu türlü inanışlarla çözülmevecek hiç bir kör düğüm, — halledilmiyecek ATATURK YAŞIYOR BAşvıııüı. Şikkrü Saraçoğlu | bulunan Atatürk, kendi üstün on dokuzüncü Cümhari . | dehası gibi, tabiatüstü kanunlar yet Bayramı nutkunda “Atatürk | İ ilgili olarak, milletimizin son- Yasıyor, derken, bütün bir taom. | YUZ Ömrüne muvazi ve daima leketin, şahidi olabileceği bir | Yükselişin sörmez meşalesi ha- hakikati söylemişti. u hakikat | “itde ehediyon parlıyacaktır, bize, Atatürkün fâni hayattan — — Her zaman aydın ek e- gecisinin duyurduğu yası müshet | tedifi umut ve çalışma dünyaşı bir şekilde yasatmaktadır. Ata- de sarsılmadan yürümezi vr- türke verdiğimiz gönül, onun e- | "e bilmek lâzmıdır. bediyeti kadar tükenmez bir Atatürk yaşıyor, İnönüye can teşle yanarken, zihnimizi daima — dün bağlıyız..., Başvekil, bn iki aydın. tutacaktır, mMefhumla, bütün bir jstikbal ide. BKĞAD Vd NL :ğm'n Zerçeğini hnlâen etmi. B gibi yaplcı olmamıştır. Çünkü HİKMET MUNIR Atatürk kaygulara yenilen, ce- sareti kardan bi YNF ae? v ela e n K aşian c |Ecnebi ve ekalliyet okuları Hayattn tatlı ve acı bütün haki- katlerini, göğüs gererek kargıla- | Öğretmenlerine pahalılık zammı dr Ve her vakit YAŞATICI fi kirlere bağladı, Ecnebi ve ekalliyet akullarında ça. Onun fünj vücudu günün bi- | uşan öğretmenlara da pahalılık zam. rınvlı tabiat Iıııııııılınnı boyün | mı yapılması kararlaştırılmıştır. O. kul idarelerinin talebe şaksişlerime bu zammı yapabilmek için lstedikleri İlâveyi vekâlet kabul etmiştir. Talebe taksilleri yüzde 20 artmış. ur, Ökul idareleri pahalilrk — aammımı bu ders yılr başından İşibaren yapa. saklardır. Diğer tarafşan ecnebi va ekalliyeş okullarmdaki Türkçe kültür dörsleri öğretmenleri hükümetin me. murlara yapacakları yardımlardan (a tifade edeceklerdir. Buna ait karar okullara tehliğ edilecektir. İlk olarak ekmek kartları dağıtılacaktır. —e İsveçten getirilen otobüsler Tjoaret ofisi İsveçten 25 kamyon Betireniştir. Bu kamyonlar ufak ta. dilâtla otobüs haljne — getirilecektir. Bu otobüslerin şimdiden 250 1Astiği vardır. doğişmek Bil ü dir. Fakat bütün Küniyle büılııı uırlıgı ve varetliği ile içimizde tu. Lüka bir apaztımanı, posta il> munşazaman gelen bol parsar ve gü. zel bir etomobili vardı, ancak bu ne kadar devam edecekçi 1. Yataktan kalktı, yemek odasına doğru yürüdü, Kapıyı açınca hayret- ten dant kaldı : EllA açık pencerenja önünde oturmuş, yüzü Sapsan, göz. leri ağlamaktan kızarmış, dalgıa durüyordu. — ElĞ ! Burada yyin ne T. Birdin içeri T. — Kardeşin olduğumu — öğrenince kapicı kendisindek; unahtarla kapıyı açtı, Bu sabdah çok eyken geldim, Kısa bir sBükülü — müşeskip — jlkve etçi — Ah , Rey sep ae yaptın *, U. tanmadın Nasıl ——— Altın fiyatı Rey sinirlendi : Altın fiyatları düşmeğe başlamış. Kubalat izüde mi ?, Sarhoş | T- Dün bir altınm fiyatı 3678 lira dlduğumu görünce babam ısrar etme | (d Külçe altınm bir gram fiyatı 518 yecekti. Evel biliyorum, yıpugmıı kuruştu dağru değil, Takat ne — yapayım, o --<0 sırada jrademe hâkim değildim, Ba- bam ne dedi ?. — Hiç bir şey söylemedi. Eve ge. deceksin değil — Hayır, bi kaç gün lırtinanın geçmes'ni bekieyeceğim. Beni affe. Cereş eve dünün saxj haysırma Başp | Tamamı istiyeetik, y Heci beni ha 25 yı: evvelki Vakit ı 18. 11, 917 Yeni Rus hükümeti ; | Yeni Rus hötömneti Ten'a'in tah. esin içinde köüçük dü. | İt Tİyasetinde ieşekkül eylar: OUU Yi gaşı 18 Cuma oe IÇ geşi 14 ükade; « Kaasm: * Rey bugün eve galacektin .ııgıı! z ai * ığı — — Hayir :, Gilmeyeceğim, badama | — > yezacağımı ve öyle özür ulleyeceğlır. Data tazlasını yapsınam. BDu mrada yavaşça koerya vuruldu. | Rey sesdlendi. : i — Geltctr. | Rey'in geseleri erde yatmıyan biz. metçisi içeri girdi : I) cance Zllkade: £ d Kasım: 6 Yakiilar vasatı tonmanı Tas 150 ıers 705 5a sa tTes 1900 syx 184 &os 126 655 — 200 — Matmazı! Başsano Ne Mr, Bra. € Siyaçetinize geldller, xezdilerini kabu! edeblecek mlemniz ?, Kapıdan bir xea (Devamı varı Trded: Akşarı Yata Umsab