1 Eylül 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

| x Başmuharrir Ahmet Emin YALMAN i: İ ÜBRYLÜL 1941 ŞLAZARTESİ 241386 — Telgraf 'İ — Cağaloğlu, Molla A LRR M vA: VATAN İst. Fenari 8. 85 - | Yıl: 2 — Sayı: 367 Sİ YASİI SABAH GAZETESİ Fiyatı 5 Kuruş Vatanın mukadderatını yenilmez kanatlara emanet eden milletler, ancak müsterih yaşayabilirler, ürk Si— ordusunun | şerefl i rolü Ve İ t %08 zaferi dolayısile İsmet İnönü, Ge- k : B_aşkam Mareşal * &ka bir mesaj gön- Buhı €$al de buna muka- “nmlaîtur. Bu mesaj- e kmak'm ceva- Ğıh&'enin dünya kasır- ? biy Mdaki milli siyaseti bh.;adelik ve asil bir a- *fa daha ifade bul- v]ı M # lbşâîiîiyor ki: «Sulh için '“ln candan - gayretler İ , .2 de Türk ördusu va- ; kah ordularımızın Ülm, | Amanlıklarımızı gu- a. $ suürette hareket Pa de eminim.> Hiür, " Çakmak şu cevabı Yol dularımız sulh ve ER Gip, Htda hükümetimizin " %lıq.î' emri son damla ka- h a ifaya âmadedir ve ifeyi tam emniyet- bir kudrettedir.» Mesajı ile Mareşa- t a_ifadeJ edilen azşim Ki bak, bütün dünyanm is- —îîlılâdan derin bir e- li li Milli meç Çünkü Türki ümi li Cak fin nyıldızlıbayrak, bugün bütün al3miçin hakiki sulhün, hakkın emniyetin şanlı bir alâmeti aline gelmiştir “Yazan : Ahmet Emin YALMAN ceğine kanaat getirdiğini, fakat bizim bitaraflığımızın birer su- retle her iki taraf için menfaat- ler temin ettiğini yazıyor. Bu- nun mânası şudur ki, biz, sade- ce saf ve temiz bir sulh emelini temsil ediyoruz. Bu da her mil- letin günün birinde varmiya mecbur olduğu son merhaledir. Bu korkunç kasırga içinde bir memleketin, sözüne tamamile güvenilir bir sulh desteği haline gelmesi ve bunu böylece hesap- lara katmanın mümkün olması elbette herkes için bir menfaat- tir. B. Eden ise Türkiyenin, ya- rınki dünyanın milletler arası münasebetlerinde mühim bir rolü olacağı sürüyor. B. Eden'in Türkiyenin rolü[ hakkındaki düşüncesinde isabet vardır. Yalnız şu kayıt ile ki, bu rol yarın başlamıyacaktır. Bugünden başlamıştır. Türkiye kin ve nefret karanlığı içinde insanca sevgi bayrağını yüksel- ten, kendi dilek ve gidişini zorla başkalarına kabul ettirmek is- tiyenlere karşılıklı saygı ve to- lerans tavsiye eden, kendi men- Aydın'da l tetkikleri Do Milli Şefi Cumhurreisimiz seyahatine dei am ediycr Aydın, 31 (A.A.) — Reisicümhur İsmet İnönü dün buraya gelişlerini müteakip muhtelif müesseseleri gez- mişler ve müteakiben seyahatlerine devam eylemek üzere şehrimizden ayrılmışlardır. Mili Şef'in gerek buradaki kısa Yeni Rus mukabil taşrruzu Almanlar da bunu teyid ediyorlar Berlin, 31 (A.A.) — Ruslar Kiyef mın- mütalâasını ileri 'takasında mukabil taarruza geçmişler ve Dinyeper'i geçmek için bir çok gemiler kullanmışlardır. Nehri geçmek için yapı- lan bu taarruz akim kalmıştır. Cephenin merkez mıntakasında Ruslar, mukabil taarruza geçmişlerse de D.N.B. ajansına göre bu mukabil taarruzlar da Al- manlar tarafından durdurulmuştur. Sovyet Resmi tebliği Londra, 31 (A.A.) — Dün gece ya- rısı neşredilen Sovyet tebliğinin met- ni: Cumartesi günü bütün cephe imti- dadınca şiddetli muharebelere devam edilmiştir. 27 Ağustos günü tarafı- nfaatlerini in- ya AMi menfaatlerile .Bu&'tırebilen ilk mem>- j % halin bir eşine tari- f Nü Umdevğ'inde tesadüf e- | İ ümiyetle milli siya- %leketin dar bir za- İta Susi menfaatlerini tgç, Halbuki Türk mil- S1 tecrübe ve imti- 4 vlâîlnde öyle bir ol- k uı,,u Iştır ki, dünya yü- Müh, © bir hak devri baş- h €Mniyetle hüküm », faahhütlerin aynen | ki,.ıı"l her millet hesabı- | tön. ©1 olduğunu berrak *biliyor ve bu umu- .iyge!*ç_el_(leşmesini ken ör tinin en esaslı i- h. biı-îu"ln son iltica ye- y Semleketin bitaraflı- Wi öbirgstermek, iki taraf V İeh ir borçtur. İhtiras- Ü Tek hde bunu takdir e- Bi bu Ze tecavüz eden o- e İi Türaçı ÇAVüze — mutlaka i kend.aglzı bunu yapar- h“'ıleb'etc'llr'ağm'uz ve is- in“hxc Taber benimsedi- k oke“ idealler için dö- Şq.iağxz. bi ıe:d Mesajını havi o- d!h- b? Times gazetesi- j b'h ir makalesi ve B. İki Natı da vardır. Ti- faatini;di Dilsladerd K surette hak ve emniyet kurul- masında gören yegâne memle- kettir. Milletlerin dar, muvak- kat ve hüususi menfaatlerine karşı bütün dünyanm her za- manlık umumi menfaati esasını ilk defa olarak idrâk ve ilân e- den memleket Türkiyedir. Türk ordusu bir gün vazife görmiye mecbur bırakılırsa ay yıldızlı bayrak bütün bir insan- İrk davasının alâmeti diye mü- cadele meydanlarında - şerefle dalgalanacaktır. Ahmet Emin YALMAN Birkaç satırla Bayrağı inik taksi'er Şehirde, içinde kimse olmadıği halde bayrakları inik dolaşan tak- siler günden güne çoğalmağa baş- ladı. Bunlar, işlerine ve hesapları- na uygun gelen yerlere müşteri almakta, işlerine gelmezse «müş- terim var», «benzinim yok» gibi bahanelerle basıp — gitmektedirler. İşin tuhafı, bu hale, alâkadarlarca müessir bir tedbir de kullanılama- maktadır. Buna bir çare buluna- mazsa, taksi müşterileri şöförle- rin keyfine tâbi olmaktan kurtula- k tafın bizi kendi ârbe sürüklemiye- mıyacaklardır. düşman - tayyare-, lerinin evvelce bildirildiği gibi 41 ol- mayıp 66 olduğu şimdi tahakkuk et- miştir. Alman zayiatı Mo&kova, 31 lik olarak şu haberleri veriyor: «Sekiz binden fazla ölü ve yaralı, takriben 200 zırhlı muharebe araba- Bsı, birkaç yüz top, binlerce otomobil, yüz kadar tayyare... İşte faşist or- dusunun Gomel için ödediği fiyat bu- dur.> Cenupta vaziyet Londra, 81 (A.A.) — Sön alınan haberlere göre Mareşal Budyeni ha- len Dinyeper hattına hâkim bulun- maktadır. Fakat Almanların bu mın takada ileri hareketi yapmak için her çareye baş vurmakta oldukları âşikârdır. Ruslar tarafından yapıl- mış olan mukabil taarruzun muvaf- vakiyeti ihtimalleri hakkında sarih bir mütalea dermeyan etmenin he- nüz zamanı değildir. Alımman raporlarda Leningradın mü Ruâ tayyarelerinin tahşit edilmiş olduğu sanaylinin şaheseri olan Dinyeper Petrovsk'da- ki müazzam barâj tahrip edilmiştir. Rusların müdafaa azmini ölçmeğe kâfi bir de dafaası için mühim miktarda bildirilmektedir. Sovyet Bu kahramanane hareket lildir. Sovyetlere gör (A.A.) — Moskova radyosu dün akşam Gomel etrafında gereyan eden muharebelere müteal- tevakkufları ve gerek şehrimize ge- liş ve ayrılışları halkımızın en iç- ten sevgi ve bağlılık tezahürlerine vesile olmuştur. —— Göbels İtalyada Vevnedik, 31 (ALA.) — Alman Propagan- da Nazırı Doktor bels, beynelmilel si- nema festivali dolayısile yapılan şenliklere iştirak için Venediğe gelmiştir. | HARP VAZİYETİ Leningrad önünde Şimalde Leningradı tazyik eden Alman ordusunun geri muvasala hatları, İmen gölü cenubunda uza- nan Sovyet cephesine muvazı bir vaziyettedir. E- ğer Ruslar Sokolinin umumi istikametinde büyük bir mukabil taarruzda bulunurlarsa Voroşilof ordu- sunun yükü hafiflemiş olur. Zira şimaldeki Alman “ordusünun geri muvasala hatları büyük bir tehlike- ye düşecektir. | Yazan: İhsan BORAN | (Askeri muharririn yazısı 3üncü sayfada Harbin üçüncü İi Almanlara göre yıldönümü Fin ileri harekâtı durmadı Vipuri şehri alevler içinde yanıyor Berlin, 31 (A.A.) — Alman hava kuv: vetleri şark cephesinin bütün bölgelerin- de demiryolu iltisak - noktalarına ve te- sisatına karşı hücumlar yapmıştır. Dnieper'in şark bölgesinde bir çok mü: himmat ve nakliye trenleri yoldan çıkmış Tam iki sene evvel bu sabah saat beşi kırk beş geçe ilk mermiler atılmıştı. P edilen yarışların - ı.kı“k“lerınln mihverini V seyirci kütlesi teşkil b at yarışlı ini ikinci say ştir. Büyük bir Y resim yarışlar- dan birini nihayetlenirken göstermektedir. veya ağır bombaların isabeti neticesinde perhava olmuşlardır. Briansk - Konotop - upınardaki merasim_J . intiba bir Bir Başkumandani esir eden çavuş Ne yazık ki Zaferinin yıldönü: münde nöbet başında idi Dumlupınarda bir konuşma ş bi ri Daml 30 (Süureti mahsusada gön derdiğimiz arkadaşımızdan) — 19 uncu zafer yılını. kutlayan Zafertepede bugün, bütün muharipler toplanmış, ovanın orta- sında, gürurdan bakarmış hissini veren, hafif bir tepede, rüzgürın, bayrağın üzerin- de alevleşip titrediği anda, bindiği yağız atın üzengilerine tahta bacağını geçire- meyip arkada kalan bir gazinin bacağını kaybettiği bundan 19 yıl evvel ateş içerisin de ilerlerken söylediği sözlerini tekrarla- dığını duyüyorum. — Gidiniz, geliyorum. Bugün, herkes mukaddes borcunu — ifa etmek için burada toplanmış.. İstiklâl uğruna 100 binlerce Mehme- din toprağı kanıyla suladığı bu- yerde, bugün, önların tuhu için büyük merasiin yapılıyor. Bugün buraya gelerek bu mü- kaddes kâbeyi, Türkün kâbesini tavaf et- mek, istiklâl marşı dinlemek, ince bir be- razan sesinin ahengine uymuş al sancağın yüksek bir direğe çekildiğini seyretmek bir Türk için en büyük vuzifedir. Etrafımızda 30 Ağustos zaler taarruzu- (Devami: Sa. 3; Sü. 3 te) Lgovo - Kursk kalarında ddi wrlrmir_wln hatlarında münakale kesilmiş- 1 Eylâül 1939 sabahı Lehistanla Alman: (Hif: Bu suretle Sövyet demiryolu işlemesi ya arasında ilk mermiler atılmış ve ikinci TMühim zararlara uğramıştır. Dnieperpet- Cihan harbi kopmuştur. Bundan iki Bün'rowk * Moskova hattı üzerinde mühim sonra da İngiltere ve Fransanın Berlin &e- | Pir iltisak noktasında büyük ve küçük yan firleri” Alman hükümetine müracaat ede (Devamı: Sa. İ; Sü, 6 da) rek. Alman askerinin Leh arazisini tahliye —- etmesi hakkında bir ültimatum vermişler | kapandığının ve harbin uzayacağının belli ve Almanya bunun hükmünü yerine getir- | olmasile geçmiştir. meyince harbe karışmışlardır. | #kinci harp yılında İtalyan askeri kud- Danzig koridoru etrafında başlıyan har- 'reti, evvelâ Yunanistanı istilâ” teşebbü: bin ilk sonbaharı esnasında Lehistanın |sü aksi neticeler vermiş, sonra Afrika- işgalinden başka hemen hemen hiç bir | daki İngiliz ileri hareketi ve Habeş hare- harp hâdisesi olmamış, Fransızlar Zigirid 'ketleri neticesinde sarsılmış, ilkbahar Al- hattı önünde mevzil nümayişler yapmakla manların Yugoslav ve Yunan istilâlarile salmışlardır. |başlamıştır. Akdeniz hâkimiyeti için Af- Harbin ilk kışı' hava hücumları olma- Wrikaııı., Giritte, Suriyede, Irakta dövüşül- lığı için yalancı bir emniyet içinde, harp îmüytür. Nihayet ikinci yılın sonuna doğru acıları hemen hiç duyulmadan geçmiş, fas harbin ağırlık merkezi Rus hüdutlarına kat ilkbaharın meçhul âkıbetlere gebe ol. | geçmiştir. , duğuünu herkes duymuştur. Üçüncü harp yılının başında ilerilere Nihayet ters tarafından tali kuşu evvelâ | doğru bakılınca hiç bir sulh ümidi keş. |Norveçe, sonra Holanda ve Belçikaya, da- | fetmek imkânı yoktur. Aksine olarak A- 'ha sonra Fransaya konmuştur. İlk yıldı- | merikanın işe karışması gibi harbi uza- rım harbi devresi Almanların ezici bir mu- | tacak bir takım hareketlerin bundan sonra vaffakıyetile kapanmıştır. Fakat Alman- |araya girmesi beklenebilir. Yakın bir âti lar, İngilterenin en hazırlıksız zamanın- liçin muhakkak olan bir şey varsa, harbin da bile İngiltereyi istilâ edememişler, ha- üçüncü yılına ait kışının ÂAvrupanın yüz- |va hücumlarile İngiliz halkının mukaveme JTerce milyon halkı için tarihte eşi görül- ini kıramamışlardır. |memiş bir sefalet ve felâket devresi şek- ı İlk harp yılı, yıldırım harbi devresinin |lini alacağıdır. Polonya Başven.. weneral Sikorski | Müsabakamız — Sual! No. 13 Bir bankada veznedars&ınız. Çocuğunuz ani olarak hastalanıyor. Ken- disint acele hastahaneye kaldırmak ve ameliyat ettirmek lâııın. Yok- sa hayatı tehlikeye düşebilir. Paranız yok. Fakat kasada size ait ol mıyan on binlerce lira duruyor. Bilâhare yerine koymak kararile Âmirinizden izin almadan kasadaki paradan ameliyata lâzım olan miktarı alır mısınız? NOT: Bu sualin cevabını aşağıdaki kupon üzerine kısaca yazacak ve 30 sua! tamamlanınca cevapları adresinizle birlikte gazetemize gön. dereceksiniz. | eee