20 Ocak 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 3

20 Kânunusani | Piyosefendinin utanması lâzımdır! Müsyü (Arye) içtimada söyle demiştir : (Hükü- meti cümhuriye mecburi bilhassa memleket mükerrer sigorta kanunu a ı Parasılıih harice gitmesine mâni olmak için kabul etmiştir. taları ecnebi sigortalara Halbu ki, mükerrer sigor- vermek vazıt kanunun istihdaf ettiği gayeye bu maksada muhalif bir harekettir. ) Piyosunkeyfine 3milyon gidiyor! MSEKSTRTE NLK A GNON Z Evelki gün « Piyosun » İngiliz gaze l!ltnnle yazdığı saçma sapan ve uydur- Ma biz makaleyi Heşretmişlik, Bugün Mmr. Arayenin Piyosu baştan aşağıya Tet ve tektip eden bir beyanatını yazı- Yoruz, Bü bgııııııı. 29 Mayıs 1929 ta- l'ıh_ııdz Yani beşaltı ay evel Komiser ngıııgü. ve komiser « Ali Riza » Bey: lerin ıdu(ı #itikleri bir. içtimada zap- fedilmiştir. Zaptı aynen kaydediyoruz: Türkiye sigortacılar dairei merkeziyesi No 101 19 Mayıs 1929 tarihinde Ko- Miser Zuhtü ve Komiser Ali Riza Beylerin ihuzurlarile — mün'akit Heyeti İdare içtimaında tutulan — zabıttır. Hazir bulnanlar: E. Ariye Reis G. Soban Kâtip N. Diyamantides Veznedar Ama Aza .. ; z e o p î « üzerine bilü- mum Dairel Merkeziye azası iş- bu içtimaa iştirak ettiler. Celse saat 10,30 da açıldı. Rsııı.unıı müzakerat: Müker- rer Sigorta Sirketi - Reis Müsyü Ariye, Komiser Zühtü ve Alı Riza Beylerin, Mükerrer sigorta aa ununun tatbikine ait talimat- Mamenin tanzimine iştirak eyle- Taaleliçin İktisat Vekâleti tara, den ve yi YA davet edildikle- mükerrer sigorta - talebatı hakkında ııulımu:ı:.n 1. —Mükerrer sigorta tarifesine dair Müstesna Haa a ilekule oldağ gibi; f "pıı—ıı. primin / 85 1 “Şayet müteferri hari primlerin takriben * 20 uı:ll:lılı olan poliça ücreti Türkiyede “kal- dırılırsa mükerrer #igorta, primi olarak esas Primin yalnız ” 85 ini vk.u:d.rı “sigorta “'İdlrııı. muhtar bırakmak 2 Mükerrer sigorta Yonüna dair müsyon , /,30-35 | ve ayrıca te- mettöatın /"15 ine iştiraktır. Ma- demki Mmükerrer - sigortalardan */450 nisbetinde imtiyaza malik o- lacaktır. Yabancı mükerrer si- gortacıların “verdiği ayni kumüs- yon vermesi icap ederdi, Ak$i ta- kdirde sigorta kumpanyaları mu- tazarrır, olurlar, B — Prim ihtiyat akçe- sine dair “Bilâmum mükerrer sigorta mukavelâtında cari bir kaideye göre, tarik kumpanya yangın si- gortalarından bir senelik primle- rin riyazi ihtiyat akçesini muha- faza eder ve bunlara mukabil mu- kerrer sigortacılara w3-4 falz ve- ,rlı. Sigortacılara karşı bütün mes uliyet, münhası uran asıl sigortacı tarafından dnıılıd.u bi sigorla şirketi mukavelâtınada it hali lâzım gelir. 4- Retrosesyona yani (mükerrer sigortanın ahare terki)ne dair Mükerrer sigorta edilen mik- tara muhabil (miktar alırlar. Türk sigorta |Irlı=tlırlnlu) kumpanyaları bilânçolarında, terkettikleri ma- kadirin yerini tutan bir mukabil miktar alırlar. Türk sigorta şir- ketlerinin Mmevcudiyetlerine haizi tesir olan bu şartın icrasi için bunların mükerrer sigorta şirke- ::n::n “Retrosesyon,, suretile bu Tkete terkettikleri ni: de bii i ı..'ırk a n ıpeun e bir ürkiyede çalışan ecnebi kum- panyaları için bu “kendi terket- işlerden aşağı bir miktarda ve aradaki fark, mü- 'a riayet edilirse teriler hakkında- bütün teferrüatile tarafındam ilsin gene Müş!t ki mesleki sır rakip bir grup nilebilecektir, Bu mühim koya bilmek içli tedbirlere Müracaat edilebilir : | ) Mükerrer sigorta mllkı. M lenamelernin ekseriyeli ıılmoll:ı;a olduğu gibi Milli mükerrer tirketine,tafsilâtlı boıdnl:lrnl:: Ögre- tehlikeye karşı M ancak atideki YARIN diinden sigorta kumpanyalarının İstisna edilmesi: 2 ) Mükerrer sigorta şirketinin mensup olduğu bir grup tarafın- | işinin kaçırıldığını gören her han- gi bir kumpanya işbu mühlikenin | ne gibi şeratt altında kaçırıldığını | Dairel Merkeziye komisari tara- fından bir tahkikat yapılmasını talep edebilecek ve mükerrer $i- görta şirketinin mesleki sırrı mu- hafaza etmemesinden rabtevellit bir gayri meşru rakabet görüldü- ğü takdirde bu şirkete cezai müy- yideler tatbik edilmelidir. Bu gi- bi hallerin tekerrürünü imkânsız yapmak için bu müeyyidelerin oldukça ağır olmaları lâzımdır. Komiser Zühtü Bey, azadan bu muhtıradaki isteklere iştirak edip etmediklerini ve itiraz veya yeni teklifleri varsa Vekâleti Ce- lileyi berayi tenvir bunları aÇık- ça söylemelerini istedi Azadan biri mükerrer sigorta şirketinin — sigorta — şirketlerile, hangi şerait altında çalısacağını ve hangi tarihte faaliyete geçece- gini bile henüz bildirmediğini ve bu şeraltin kumpanyaların Türki- yede çalışmalarına müsalt olup olmadığını anlamadan mechul nok- talar hakkında münakaşanın bey- hude olacağını söyledi. Ve her şeyden evveliTürkiye- de sigorta kumpanyalarının bu bapta tenevvür edebilmek üzere kendilerinin esaslı bir refikleri o- lan mükerrer sigorta şirketjerile temasa geçmeleri lâazımdır dedi. Ve komiser Beyden sigorta şirketlerinin mükerrer sigorta şir- ketlerile doğrudan doğruya bir anlaşma ve müstakbel münase- betlerini tanzim edecak olan şe- raliti münakaşa etmeleri için bu şirketle temasa geçmesini teminen alâkadarlar nezdinde tavassutta bulunmasını rica etti. Azadan çoğu bunoktai nazara iştirak ettiler, Reis bunun filhakika en kısa bir yol olacağını ancak, bu bapta mükerrer sigorta şirketi müdira- nına esasen müracaat etmiş oldu- ğunu ve fakat bunların her türlü izahat itasından istinkâf ettikle- lerini ve mesai etasları hakkında umumi bir tetkike yanasmak is- temediklerin! bildirdi. Komiser Zühtü ve Ali Riza Beyler cevap VYererek bu içtimaa sigortacıların Mütalebatı hakkın- da malümat lmak ve bunları Mmükerrer sigortâ şirketi nizam- namesini tanzim ederken göz ö- nünde bulunduracak olan Vekâ- leti Celileye bildirmek üzere gel diklerini ve kumpanyaların mü- kerrer sigorta $irketlerile doğru- dan doğruya temaşa geçmeleri için u'mî.klmh salâhi ettar gi YÜ bezlen 2 mapcdn Müstam ,gümüneler irae e- derek v.::â:ı Celilece böyle bir Mükerrer sigorla gruka yalgalıla kabul edilmeşini teklif eylediler. Kamiser Zühtü Bey Türkiye Sigortacilarının kendisine emni> yet gösterdi en ve Vekâle- M celile” nerdinde - kendilerini temsil sal&hi ,.,,ı w dolayı kendisini bahtiyar addet: tiğlei boyan ye serdedilen muta- lebatı Vekâleti Celileye AF ni vadetti. Apcak, bunları aynen ve tamamen naklü iblağ 'dîî:- rını unutmaktan m_k':ı;:::::ıhmu için gayet sarih izahat istediğini ilâve etti. Diğer bir aza, Mükerrer sigor- ta mukavelename ve talimatının metni bilinmedikçe bazı noktala- rın tasrıbı hususunu sigorta kum” panyalarında sorulmasını hiç bir faide vermeyeceğini, çünkü, bu mnoktalar kabul edilseler bile, mu- kavelename ve talimatının ancak Sahife 8 Türk toprak istihsali ne kadar Türtkiye dahilinde 43.000.000 döuüm arazi zeredilmektedir Türkiye dahilinde ekilen toprağı g.-..ı.m.“'lu şayanı dikkat — istatistiği | neşrediyoruz, A — Memleketimizde ( 43 ) küsur milyon dönüm yani (4) mil- yondan biraz fazla hektar arazı ekilmektedir. B — Bu araziyi eken çiftçinin miktarı ( 2,751,230 ) ,, aile de (9,216,918) dir. C — Bir çiftci ailenin bir se- | nede ektiği arazinin vasati mik- tarı ( 25 ) dönüm yani (2 ) hektar (380) murabba aşarldir. Yalnız Adana, Mersin ve Ce- belibereket vilâyetinde bu mıktar bir misli fazladır. Bu küçük hulâsaden şu neti- celer çıkar : l ç— Türk vatandaşının yüzde 67*7 si toprakla uğraştığı halde bu kesafet memleketin ancak yüzde 4,86 nisbetini ekebilmek- tedir. 2 — Zeriyat kabiliyetinin en az olduğu Karadeniz sahillerinde aile ıma yarım hektardan az, (yınııhrâttır ve bir hektar ) ve en fazla olduğu Mersin havalisin- de de (on hektar) ve bütün mem- lokette vasati (2) heklar zeriyat sandmanı beklediğimiz neticeden pek uzaktır. Yani memlektin yüzde 67,50 nisbetindeki kesafetinin bir sene- lik mütemadi sâyi geriye kalan yüzde 32,8 nisbetini güçlükle do- yura biliyor. * İstatistiklerin bize öğrettiği ihtiyaçlar şunlardır : A — Zeredilen arazi ekilmesi lâzımgelen araziden nisbet edil- miyecek derecede azdır. B — Türk köylüsü- istihsal işi- ni gayri kâfi şeraitle görmekte ve emeğine mukabil ihtiyacını kazanamamaktadır Buna ilâve edilecek ciddi bir l. MI' : ihtima dnan kendisine daba ko- lay gelen ve daha fazla kazanç :“h Seliği “—ladh,' etmesi. 'er bir takım maddelerle bunla- :ııı —ıilıl tatbikinin selbedilece- ğini anlamak lâzım geldiğini söy- d Reli, mazide ve mürakaba sigorta mukaveleleri ka- Abi mühim kanunla- vzuubahs oldu- =ı"=l=..'culuılyı nin evvelâ alâkadarları dinlemek lüt- funda ve bunların noktal nazarlarını vâsi mikyasta nazarı dikkate aldığımı hatırlattı. Bu mes'elede de Mükerrer si- mukavelât ve tallmati Ve- kâleti Celilece tanzım edildikten sonra madde ııı“o:r bilâhire itirazatını der- 5n d-ıılcı:ılı olan sigortacılar tarafından tetkik edilmesinin fai- deyi mücip olacağını söyledi. Komiser Zühtü Bey bu beya- natı kaytettiğini söyliyerek Mr. Ariyenin yukarda geçen beş nok- tasına aşağıdaki noktaları ilâve dlle.' — Milli mükerrer sigorta şirketinin tarih ve şeraiti faaliye- tinin tebliği. 7. — Avrupat bir mükerrer sigorta mukavelesi kabulü. g. — Vekâleti celilece tanzim edilecek olan projenin kabulün- den evvel bir defa da sigortacı ların dinlenmesi. vi kapatmadan retrosesyona ai ::âd;:“ bakkında komiser beylerin bilhassa nazarı dlklıtg. lerini celbetti. Ve dediki, hü- kümeti Cümhuriye mec- buri mükerrer sigorta kanununu bilhassamem- Şimdi bu iki netice ve bir ihtimali müfit bir şekilde hal- letmek; fazla ekmek, iyi ekmek ve köylüyü toprağına bağlamak ::::uılyedndqiı. Bu lıııııı.(.ı.r düşüneceğimiz çareler ve tatbik ed:u:ğıımu usuller bütün dünyanın bildiğinden ve yaptığın- dan şeyler değildir. Biz de her yerde olduğu gibi köylüye en nafi istihsal şeraitini göstermeğe Ve onu sâyinden memnun bir un- sur haline getirmeğe ve bunun için de (ziraati makineleştirmeğe) mecburuz. Fakat ziraati makineleştirmek ve teşebbüsünün başında büyük, ve ayni mevzu kadar mü- him bir mes'ele daha vardır ki © da, (makinenin tedariki) dir. 'ârfıw mevcut bir istatistiğe Mmumi harpten evvel Alman- Ya ziraatinin bir hektarda maki- neleştirmek kıymeti; iyi ziraat sahalarında (120, ilâ 80) Vasati şeraiti haiz sahalarda (40'1lâ 80) , mark tahmin edili- yordu, Bugün bu kıymet hektar ba- şina (175) mark hesap ediliyor. Şu hıldı): Türkiyede halen ekilen arâzi miktarı (4) milyon hektardır. Nafıa Vekilliğinin sulama teşeb- büsleri intaç edildiği takdirde buna asgari iki milyon hektar daha ilâve edilecektir ki bu iki Yekün arazi ziraatinin makine- leştirilmesi için bizim | vasati (1,050,000,000) mark tediye et- mekliğimiz lâzımgeliyor demektir. Bu'mühim, çok mühim bir yekündur, Vebunu hiç bir mem- et ne derhal ne tedricen sar- fetmeği göze aldıramaz.Onun için: , makineleştirme işle- lerile beraber hatta bunlardan evvel (ziraat makineleri ) nin Mutalaka memleketimizde imalini temin etmek İâzımdır. te istatistiklerdeki kesafet İşi ameleliğini tar-| tetkiklerinden bizim bugünkü al- dığımız netice bu oldu. leket parasının harice gitmesine mâni olmak için kabul etmiştir. Hal- , mükerrer sigorta- ları ecnebi sigortacılara vermek vazır kanunun istihdaf ettiği gayeye ve maksada muhalif bir ha- rekettir . YARIN: (Piyos) bu zabti okursa heıhıldl ,Ğıü kızarmak icabeder zannederiz. Milli mükerrer sigorta şirketi ancak kendi hissesini muhafaza ettikten sonra mütebaki Türki- yede çalışan yerli ve yabancı ku- mpanyalara tevzi ve tevdi ederse vazıı kanunun ve hükümetin güt- tüğü gaye ve maksada göre ha- sayıla bilir. Bu su- kalmış panyalar vam ve tezyidi faaliyetlerini mü- cip Tol:ıuı olacaktır. abiidir ki, terkive Retroses- yon şirketi Mükerrer sigorta şir- ketinin kendi tediyatını ve kum- =duıı umumi masraflarını 'ne müsait olacak bir şekilde yapılmalıdır. Reis, komiser beylerden ani- fen mezkür beyanatın İktısat Ve- kâletine iblâğını rica ve Heyeti üzniye namına kendilerine ar- zi teşekkürat ederek celseyi saat 11,45 te kapattı. Heyeti idare namına Kâtip Reis G, Şoban Er Ariye Komiser Zühtü