February 5, 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2
GÜNLÜR Km n , . Tütün mes'elesi <rlmomjee Bir (şantaj) iddiası ve bir (meş hut cürüm) hadisesinden sonra işin altından çok dikkate şayan bir Tütün alış verişi mes'elesi çık- tı. Gazetemizi muntazaman takib edenlerin , hayretler — içinde kalmış olduklarına şüphe edile- mez. Gün geçtikçe daha vüzuh ile anlaşılan mes'elenin gide gide İn- hisar idaresinin elinde bulunan (1,400,000) kilo Tütüne kadar dayandığı görülüyor. Zaten taşın altında böyle bir şey olmasaydı bu memlekette de beleşten cep- lerini doldurmağa alışan bir takım | bezirgânları o derece telâş ve heyecan almamak lâzımgelirdi . İşin içiyüzü lâyık olduğu ehem- miyete) tetkik,j mülâhaza ve mu hakeme edilecek olursa, ortada dönen şeylere müteessir olma- mak mümkün değildir : Kohen efendi ismini taşıyan bir musevi simsar, mensub oldu- gu kumpanya namına © kadar şümullü muameleler yapmıştır ki : Bu muamelelerden herbiri tetkik edildikçe, içinden behemahal ka- nunun takibine oğraması icabe- deni birçok pürüzlü ve adetâ öte- ki ucu sahtekârlığa kadar daya- nan karışık işler çıkmaktadır : Bu efendi ile kumpanyası, Mısıra ihrac edilen Türk tütünle- rini gözden düşürmeğe kalkışmış ihrac işini kendi inhisarları altına almağa çalışmış, nihayet inhisar tütünleri mavnalara — yükletilir- ken, inhisar memurlarını leke- lemek istemiş, bir vakitler bu maksatla gazetelerde gürültüler bile çıkartmağa sebeb olmuştur. Bundan maksat, tabil inhisar idaresinin tütünlerini gözden dü- şürmek ve bu suretle (Misır ihra- catı) işlerine hakim olmaktı. Kohen efendi “bezirgân,, iste- diğine — muvaffak olamayınca Şine boş durmamıştı. Zaten durduğu da yoktu. Onların bir de Tiryeste işleri vardı. Tiryestede Türk tütün- lerinin İtalyadan veyahut diğer memleketlere ait tütünlerle ka- rıştırarak, bunlara (Türk menşe) şahadetnamesi alıyor ve Mısıra sevkediyorlardı. —Çünki Türk tütünleri Mısırda hem makbul idi, hemde kilo başına yalnız gümrük resminden (200) kuruştan fazla kâr bırakıyordu. Kohenin temsil ettiği şirke- | tin bu sahtekârlık işinde birçok defalar muvaffak - olduğu * yine (Tiryeste) şehbenderinin hariciye vekâletine yazdığı uzun tahri- ratta açıkça — şöylenmektedir. O tahrirat#veya raporu geçen gün gazetemizde aynen neşrey- lemiş idik. İşte bütün bu baki- | katler ve sabıkalar göz önünde Herman — tütünc olan (Kohen) Tütün İnhisar çalışmasına dururken, Hirketinin adamı efendinin halâ idaresini vurmağa nasıl meydan verildiği akıllara hayret, verecek şeylerdendir. Halbuki bu zat, beş on gün- denberi durup dinlenmeden göz önünde (1,400,000) fkilo Tütünü | almak istiyor. İnhisar idaresinin elindeki tütünü satmak ihtiyacı olabilirdi. İdarenin en tabit ve meşru haklarından birini teşkil eden bu satış teşebbüsüne kim- senin sÖz söylemeğe, itiraz etme- ğe hakkı yoktur, Fakat, üzerinde durulmak iktiza eden nokta çok başkadır. Burada hatırlara gelen ve gelme- ük | | Fransız- Rus münasebatı g('l'gi“'(' Paris (Hususi) - Bir kac gün evvel esrarengiz bir surette ortadan kaybolan beyaz Ruslardan Cene- ral Kutyeponfun hâlâ izi buluna- mamışlır. Gazeteler bu mes'eleye çok ehemmiyet veriyorlar. Bir : | yor | | | gazete) sul kastın Soviyet sefareti tarafından hazırlandığını yazıyor. Pariste beyaz Ruslar tarafın- dan “ Voroşdine , gazetesi Ceneralın, şimdi Soviyet | hükümetinin memuru olan eski | bir beyaz Rus zabiti tarafından | Sen Jermende tenha bir köşke götürüldüğünü ve orada öldürül- neşredilen düğünü yazıyor. | Diğer bir habere göre ceneralın cesedi Burje tayyare karargâ- hından bir paket halinde tayyare ile Rutyaya gönderilmiştir. Paristeki bütün Rus amele ve taksi şoförleri bu hâdise dolayısile | 24 saat işlerini tatil etmişlerdir. Voroşdine Sovyet hükümetile | münasebetin katedilmesini istiyor.| Moskova, ( Hususi ) — Pariste| Kuteypof isminde eski bir Rus Ceneralının ortodan kaybolmrsı | üzerine Fransız gazetelerinin Sovi- yet hükümeti aleyhindeki neşri- yatı burada büyük bir- infial uyanediırmıştır. İsvestia Fransada irticaa yer verildiğini, M. Tardiyö- nün beyaz Ruslarla Soviyet hükü- | metinden birini tercih etmesi | lâzımgeldiğini söyliyor. Paris, 4- (A.A.) | Matin gazetesi yazıyor: Cene- ral Miller Paristeki Soviyet sefa- | #rethanesini basmak için tertibat | almak niyetinde bulunduğuna dair olarak Moskovadan tereşşüh eden haberleri kat'i surette tekzip etmektedir. gazetesi | Fransız başvekili Soviyet ı sefiri ile görüştü | Paris, 3, - (ALA.) | M. Tardicu, Soviyet sefirini kabul etmiştir. Cereyan eden mükâülemelerin Fransada bazı Bolşevik teşekkül- İsci fanlığdü. baklında “akdulu zannedilmektedir. öğleden sonra si de pek tabil bulunan şey — şu olabilir : Tütün İdaresi neden (1400000) | kiloluk alış veriş işinden piya- sadaki albcıları haberdar etme- miştir ? yoksa bu muaazzam alış verişin — gizli — tutulmasını zaruri kılan herhangi bir mecbu- riyet mi vardı ? Öyle ise o mecbu- riyet ne olabilirdi ? İdareye âcil para lâzım idise mes'eleyi sakla- manın faydası ne İdi ? Zararı ne olabilirdi? Yoksa (1,400,000) kilo en iyi neviden tütünün açık mü- zayedesinden zarar mı tahmin ediliyordu da hazır tarafından ( Kohen ) gibi bir yağlı(!)müşteri | bulmuşken elden kaçırılmamak isteniyordu. Bir defa böyle birşey,kat'iyyen varid olamazdı. Çünkü beş gün | evvel gizli müzakereler cereyan | ederken Kohen ( kilo başına beş kuruş ) kâr ve ya komisyon gibi birşey — verebileceğini söylemiş, idareyi de bir sene harice tütün | neden evvelki teklifini (iki üç) | misline çıkarmaktan kaçınmamış İer ; ı'BaHrî lşppferansi |Japonyanın noktai nazarı| j İ İngiltereye tevafuk edi- | yor mu ? | Londra, 4. -(A-A.) | Bahri konferansın bu sabah | Saint James sarayında aktettiği | umumt içtimada, elyevm Pariste bulunan M. Tardieu ile M. Bri- and müstesna olmak üzre. bütün murahhas hey'etlerin reisleri do- minyonların Mmümessilleri ve bir çok mütehassıs âza hazır bulun- muşlardır. | Fransanın, uzlaşma esasinaş müstenit plânı hakkında Japon- yanın müdafaa ettiği noktal na- zarın, mabiyeti itibarile İngiliz noktai nazarından farkı olmadığı haber alınmiştır. Japonya, devir ve nakil üsülünün tahtelbahirlere tatbikını istememektedir. Japonya hükümeti elyevm malik — bulunduğu — tahtelbahir kuvvetinin herhangi bir suretle azaltılmasına muarız bulunmak- tadır. Buününla beraber devir ve nakil ustülünün hafif kruva- zörler ile toörpito tatbikı hususunda İngilterenin ileri sürdüğü fikir ve noktai nazarları terviç etmektedir. Bugünkü içtimadan maksat Frasanın uzlaşma teklifi ile İn- gilterenin mukabil tekliflerinin tetkik ve müzakeresinden iba- rettir. muhriplerine Grev Dünden itibaren başladı Bombay» 4 - (A.A.) Demir yolları müstahdimini grevi bugün başlamıştır. Atelye- ler bomboştur. Fakat, demiryol- Jarı servisi ifa edilmektedir Bugün istasyonlar polisin ne- zaketi 'altında bulunmaktadır. Grevcilerden mürekkeP bir takım gruplar grev lehinde ProPaganda yapmaktadırlar. Bir grev daha Londra, 4 (A.A.) 125 bin amele istihdam eden büyük hindistan fabrikasında grev başlamıştır.| satamamak kaydı V€ Mukayvelesi altına sokmak istemittir. | Bizim, yani : ( Yarın ) gazete- sinin müdahalesindeN Sonra acaba bir kalemde ( 160,000 ) lira bir- den çıkmıştı ? Demek, işin gizli tutulmasında zarar yok, fayda çoktu. Nitekim inhisar idaresi diğer FAkip gurup- ları davet edince tötÜN mes'elesi- nin mahiyeti değişiverdi. Aarada arzu edilen rekabet hasıl oldu, Hazineye ( 160,000 ) Tira kadar fazla bir kâr çıktı.9 Bu gidişle ge (160) bin liranın birbuçuk miş. | line çıkacağı ıüpheılıdir, | hareket etmek ve tahkikatı lâzi- | zuhurunda parlâmento ile birlikte | Tâzımgelen tedabiri kararlaştırmak | derkârdı. Ve sonra (Kohen) efen- | Lâkin işler şu şekillere bü- rünmüş iken inhisar müdürü Behçet Beyin birdenbire Anka- raya — gittiği işldildi. Ardından alıcı ( kohen ) efendinin de aynı trenle yola çıktığı duyuldu. Piyasada ani hayretler uyan- İngilterede ai Hariciye nazırını suale çektiler Londra, & (A.A.) Resmi İngiliz telsizi : İngilterede bolşevikler tarafın: yapılmakta olan kominist hakkında Avam hariciye nazırına sualler sorulmuştur. dan propagandası kamarasında bir takım Mister Henderson cevaben: “Hü- kümetin bu mes'elede teenni ile mede bulunmadan evvel müstacel bir karar vermemek azminde bu- lTunduğunu söylemiş ve ciddi şikâ- yetlere sebebiyet verecek ahvalin bunların izalesi çaresi aranaca- ğinı ve fakat memleketin emniyet ve menaflini siyanet için ittihazı hakkının hükümete ait olduğunu ilâve etmiştir. Fransız nazırlar meclisi Paris, 3 - (A.A.) Nazırlar meclisi Londra bahri konferasındaki Fransız hey'etinin | hattı hareketini müttefikan tasvip | etmiş ve Fransız teklifinin kon- ferans tarafından kabul edilmiş olmasından dolayı ızharı mem- nuniyet etmiştir. Nazırlar Meclisi, içtimai sigor- | talar hakkındaki istizahları Cuma 1 günü tasfiye etmeğe karar ver- miştir. Devletin, bu maksat için | 1982 tarihinden itibaren götürü | olarak 310 milyon vermesi esası muhafaza edilecektir. Hükümet bundan başka bütçenin bu ayın nihayetinden evvel kabul etme- sini meclisten talep edecektir. M. Cheron, beynelmilel ban- kanın yakın bir zamanda teşkili ve ilk hisse senedatının kısa bir | zaman zarfında ihracı için lâzım gelen ve ittihaz edilmiş olan ted- birleri izah etmiştir. Meclis, fiatların gayri meşru bir. surette tereffuu için yapıl- makta olan mücadeleye nihayet veracek tedbirleri ittihaz edecek hususi bir komite teşkil etmiştir. dıran müstacel seyyahatlerin se- bebi nedir? Behçet bey işaa edil- diği gibi inhisar Bütçesi için pa- zarlığı durdurup Ankaraya mı koş- muştur. Eğer böyle ise, tütünlerin acele satılmasına ihtiyac olmacı- ği anlaşılır. Yok tütünlerin bedeline acil ihtiyaç vardise, bütçe işinin pek ©o kadar müstaceliyeti olmıyacağı di neden Behçet Beyi takib etmiş- | tir. Bunların cevabını inhisar mü- dürü döndüğüzaman anlıyacağız. ARİF ORUÇ * * gx Tütün alış verişi! İnhisar idaresinin satacağı tütünler mes'elesine dalr dün £ gazetemize beyanat veren tüc- & carın çok mühim ve şayanı 5 dikkat beyanatını yarınki nus hamızda aynen neşredeceğiz HARHUMARANARANESENANENAN | | dukları ei âs İşsizlik Avam kamarası mü” zakereye başladı Londra, 3 (A-Â) Avam, kamarasında - sabil mesai nazırı M. Steelmaltlaf' işsizler miktarının artmış oli ğunu beyan etmek — süretile İV sizlik hakkındaki müzaketf açılmıştır. Mumaileyh, M. T€ mat'tan bu vahim mes'ele hak kındaki siyasetini ve projeler teşhir. etmesini talep etmişti” Mühmühas Lordu M. Tom' — işsizler miktarının artmış olduğ!” nu kabul etmiştir. Mumaileyİ" bu mes'elenini vehameti ve İi teredeki işsizler miktarı hakkıf ecnebi memleketlere yanlış bi” berler dolar! kendi ticaretlerine hesapsız #” rarlar ika edilmekte olduğu b çok iş adamlarının hergün keff dine söylemekte olduklarını bt” yan etmiştir. M. Tomas, en iyi çareni? daha müessir usuller tertip V© kabulü olduğunu ilâve etmiştif” Mumaileyh, vaziyeti korumaf için harici ticareti sağlam bif vaziyeti getirmek icap ettiğifi söylemiştir. * Londra, 3 (A.A-İ Lortlar kamarası işsizleri! tazminat alabilmek için tabi o! şeraitin daha ziyad? tahdidi hakkındaki tatil teklifim” de israr etmemeğe karar vermil verilmesinden | vefakat kanunun tatbikı müd detini bir sene olarak tahdit edef tadil teklifinde israr etmeğe # reye karşı 156 rey ile tahtı kâ' rara ııİmışlır. Bu iki tadil teklifi geçen haf ta avam kamarası tarafındaf reddetilmişti. Binaenaleyh, kü' nun lâyıhası tekrar Avam kamt' rasına gelecektir. | Buğgday piyasasi Fiatlar düşüyor Nüyork (A.A) Ecnebi piyasalarında tenezzi vuku bulduğuna ve Ruslar tar#” fından Liverpol piyasasında #47 | tış yapıldığına dair olan telgr#' haberleri üzerine buğday fiatı bi şel başına 3 sent düşmüştür. Piyasa şimdi daha sağlamdıf" Çünkü tenezzül üzerinde speki” İâsyon yapanlar açıklarını kapâ?” mak için mübayaata başlamışlar — dır. İ Liverpol piyasasında — fazlf miktarda satış olduğundan dolt” yı pamuk piyasası düşmüştür. Seyrisefain mes'elesi (Birinci sahifeden devi Bu noktaları Sadullah beyif bildiklerine şüphemiz yoksa yine göz göre bir- hakikati ** lamağa çalışmalarına ne mö vereceğimizi -bilememekteyi?"' Sadullah beyin daha üç #7 evvel almış olduklarını itira ı'y, tikleri (2000) liralık Ikram şu büyük muvaffakıyetlerin * kâfatı olsa gerek !?.. g Diğer tarattan bazı acani”) lerdeki açikların yalnız ( Bf acentesine yükledilmesi ve d";,, lerinin vaki olmadığının * da hilâfı hakikattir. Bu açıklar (on sen teftiş edilmiyen acenteler" hallerini yazdıklarımız a€? re ait bulunmaktadır. t olar Hakikati daima hakikâ' ü rak kabul edecek ve hatalâf Yi | düzeltecek yerde en ufak çıv lere tahammül cdcm'mekııırdef olanların) gösterdikleri bâ C7 dir. Elimizde (Sadullah) ";Yk v zuli tahakkümlerine ait V sikalar vardır ki.... K , edenber den F
