6 Şubat 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

İ e — 2 ü T ARA a eç T YA UA UA ' Y ON HĞAŞ KA AFER . D Bdi K K GAT e aA Sahife 2 GüntiK HARMLE ... , . Tütün mes'elesi ve BAŞVEKİL PAŞA...' Düön çıkan “ Akşam , refikı- - mızda çok memnuniyetle karşıla- nacakibir haber vardı. Bu haberi refikimizin Ankara muhabiri bil- diriyordu. Haber şu idi: * Tütün inhisarı umum müdü- rü Maliye vekili ile temastadır. *Son (şantaj) hâdisesi; ile Bazı, “tütün şirketlerinin hiyleli mua-, *melâtta bulundukları hakkındakt, *“neşriyatta bu meyanda tetkik, *olunmaktadır.,, *Bizzat Başvekilimiz. son noktaya ehemmiyet — ver- mekte ve üç akşamdır Maliye Vekilinden izahat almaktadır. Yapılan neşriyatın esaslı surette tahkikı ihtimali kuvvetlidir.., İşte yukarıya aynen aldığımız budur. Anlaşılıyor ki, gazetemiz- de bütün mes'elesine dalr yazılan yazılar Başvekil Paşanın dikkat- lerini çekmiştir. Zaten böyle ol- Mması gayet tabil görülmesi lâzım gelen bir netice idi. İsmet Paşa- mın gösterdikleri alâkaya karşı “memleketin yüksek menafiini kurtarmağa himmetleri itibarile teşekkür'olunur, » "Evet muhabir arkadaşın ver- diği haber büyük, küçük herkesi alâkadar edecek mahiyet te ise- de, kelimeler ve cümleleriu biri birine karışmış olması, yahut | haberdeki vuzuhsuzlukla sarahat- » aizlik, İsmet Paşanın ayni zaman- oda artık kanunun eline düşen “(İşantaj ) mes'elesile de meşgul olduklarını anlatmak ister gibi görünen bir yanlışlığa düşmüş- tür. Yoksa “(şantaj) mes'elesinin tütün işlerinin hiyleli safhaları ile ağla alâkası yoktur. O, yalnız hi- lelerin meydana çıkarılması - iti- batile müessif bir başlangıçtan ibaret idi. 'Muhabirin bahsetmek istediği we (bu meyanda) kaydile tasrih- ettiği neşriyat doğrudan doğru- ya bizim neşriyatımızdır. Biz muhabirin belki de kendisine anlatılanları kavrıyamamak su- vetile verdiği haberin üstünde daha ziyade durmağı lüzumsuz gibi addetmekteyiz. Öyle olmuş veya şöyle gidecekmiş, bunun o kadar hayati kıymeti yoktur. Memleket ve bilhassa yüksek iktısat işlerinde çok hassas bulun- dukları asarilemeydanda bulunan Baş Vekilimizin mes'eleye verdik- “leri ehemmiyeti şükranla karşıla- " dığımızı teyit etmek Isteriz. Çünkü, ortadaki iddialar İ kadar şumullü idi ki, yapıldığı tehbenderlerin resmi raporları ile tahakkuk ve teeyyüt eden (hiyleler) doğrudan doğruye Türkiyenin “Yüksek menfaatlerine dokunuyordu. atıl mes'ele de bu olmak gerektir. İşin iyice tahkik edilerek ==mııl ağızlardan izahı ; ve ziya de temenni T pek ziyı şeydir. Yapılacak resmi tahkikat ne- (Herman ) kumpanya- '#ının Tiryeste de ecnebi tütünler- le karıştırarak ( Türk menşe ) şa- aldı, tütünlerin miktarı her halde ı';hıılıuık:ır- Tiryeste — konsolosu, yeye verdiği raporda bu 'arın mütemadiyen ve mü- tevaliyen karışık tütün sevkiyatına Ö"_B ettiklerini tespit etmekte- dir. Bina: ücrimi, Ka lm:“lky mi iyet mu- Diğer taraftan (Misıra) gön- derilmiş olan Tütünlerin mecmu heyeti karşısında da bir nebze | |şsiz|jğ£_karşı | Sigorta kanunu lâyihası Londra 4 (A.A) Lortlar kamarasının işsizliğe karşı sigorta kanunu lâyıhasının tatbik müddetinin bir sene ola- rak — tahdidi hakkındaki tadil teklifinde — israrı mutazammın olarak dün ittihaz etmiş olduğu karardan — mütevellit buhranın M. Mac Denald'ın lortlar ka- marasının tadil — teklifini bir nebze tadil ve kanunun tatbikı müddetini 3 seneye iblag etmek suretile ittihaz edeceği karar sayesinde zail olacağı ümit edil- mektedir. Diğer taraftan kanun lâyi- hasının kömür madenlerine mü- teallik olan ve ayrıca bir buhran tevlit etmesi muhtemel bulunan aksamının nazarı dikkate alın- ması - keyfiyetinin tehiri hak- kında Liberaller tarafından serdo- kunan teklifi hükümetin kabul etmiş olduğu bildiriliyor. Avam kamarası Liberallerin arzusuna tetfikan kömür — madenlerine müteallik olan kanun lâyıhasının bir kısmının tehirine — matuf olarak hükümet tarafından ileri sürülen karar suretini 131 reye /'ı karşı, 176 reyle kabul etmiştir. .ra[?rı UEİEJ/7İ'3/73İ' DB Bilememişler —if e— Bari kaydi hayat şartile yapsayâlar Paris, 5 (A-A) Ayan Meclisinde teşkil edil- miş olan husust encümen meb'us- luk müddetinin altı seneye çıka- rılması hakkındaki teklifi red- deimiştir. , Bu sene — boğe— Kış nasıl olacak Ankara: 5 - (A.A) Askeri Meteoroloji müessesesi müdürü Sadık Ali Bey havaların gayri tabti teyri hakkında verdi- ği malâmata nazaran şimdiye ka- dar geçen güzel havalar şiddetli bir kışın davetçisi mmahiyetinde bulunmaktadır, Geçen seneye na- zaran — sicaklık 10:15- #antigrat kadar yüksek bulunuyor. Bu fark kışın kar Ve şiddetli soğuklarla birlikte aNi olarak bastıracağı- na delâlet etmektedir. Son za- manlarda bütün Avrupa kıt'ası üzerinde !"l'IIIılı bulunan geniş ve derin bir düşük tazyik güzel havalara veda gönünün uzak ol- madığını gösteriyor. Gece çıkan bir yangın neticesinde Feyziati lisesi kâmilen yandı! —— >rem Beseca— — Evvelki gece saat iki buçukta Çemberlitaşta tramvay öaddesin- deki (Feyziati kız ve erkek) lise- leri kâmilen yanmıştır. Alınan tafsilât şudur. Yangın başlangıcı : Yaptığımız tahkikata göre yangın mektebin orta katındaki (soba borularından) çıkmış ve bidayet te mekteplekilerin ha- berleri olmamıştır. Yalaız mektep önündeki tra- myay durak yerinde tramvay bekliyen (Osman) Efendi namın- daki zat kıvılcım ve dumanları görmüş, derhal polis noktasına malümat vererek itfaiye haber- dar edilmiştir. Su mes'elesi Verilen malümata göre itfaiye yangın yerine vaktinde gelmiştir. Evvelâ ( Terkos borularında )az su bulunmamış, bunun için mektebin karşısındaki (Atik Ali) Paşa med- resesi mahzenlerinden istifade edilmiş, bir koldan. ( Beyazıt ) havuzundan da su alınmışta da o esnada ( Terkos) borularına ihti- yaç nispetinde su gelmiş ve yan- ginin civar evlere sirayet etmesine meydan verllme_ııılıtlı. Talebenin vaziyeti Bidayet te Jyangın orta kattan çıktığı için üst katta yatakha- nelerde bulunan kız ve erkek talebe felâketten tam vaktinde haberdar edilmişlerdir. Mektep idaresinin durendiş- liği sayeyetinde kız ve erkek talebeye mahsus yatakhaneler arasındaki camekân kırılmış bir karışıklık olmadan talebe arka kapıdan çıkarılabilmiştir. arar miktarı Yanan Feyziati - lisesi binası sabıt hanedan azasından Me- diha sultanın vefatından sonra zevci (Damat Paşaya aile- sile (Lebip) b.Ş;d:ı)ı.ııen ait idi. Meşhur (Piyosun) Ünyon sigorta- sına (70,000) liraya sigortalı bu- lunmaktadır.Umumi zarar(18,000) lira tahmin edilmekte olup yeni yapılmış olan (10,000) Ura kıy- metindeki sinema, kimyahane ve kütüphane bu meyanda bulun- maktadır. Mektebin yatakhane ve dershanelerinde, yemekhane ve koridorlarında Harik söndür- me tesisati bulunmakta ize de bunların birinden istifade imkânı hâsıl olmamıştır. Yangındı Polis müdürü Şerif, Emanet muavini Şerif, vali mua- yini Fazlı beylerle P. ikinci şube müdürü ve diğer zevat bulunmuş- lar ve lâzım gelen tedabiri bilfiil ittihaz etmişlerdir. Ayasofya merkezi yangın ve sebebi zuhuruna “dâir tahkikata devam etmektedir-Bununla bera- ber yangında kast olmadığı ta- hakkuk etmiştir: Yangından ar- ka taraftaki bir YeMekhane ile ilktalebenin yattığ! Yine bahçe i- çinde bulunan diğer bir bina kur- tulmuştur. z ee fazlalığın — (hiylenin) Azametini durmak icabediyor. Çünkü Tür- kiyeden (Mısıra ihrac edilen ve ya menşe şahadetnamesile gö- türülen Tütünlerin miktarını bil- diren resmi istatistikler arasın- da da büyük bir zıddiyet vardır!) Mısır Hükümetinin resmi is- tatistiklerile bizim kayıtların kar- pılaştırılması her halde ve mut- laka *aş Vekil Paşaya tam bir kanaat verecektir. Böyle bir şey yapılacak olursa görülecek noksanlık — veyahut meydana çıkaracağına €Mniyeti. miz berkemal bulunuyor: Tahkikatın mümkün Mertebe ilerletilmesi her vatanda$şın gör- mek istediği hayırlı meticelerden biri olabilirdi. Kıymetli Baş Vekil Paşaya şahsımız ve okuyucularımız namı- na teşekkürler - ettiğimizi -bütün samimiyetimizle bir defa daha tekit etmek isterdik ! ARİF ORUÇ C ——— ———rzht 004 azane — —— — CN 6 ŞuDla Hamit £. l Dün sekseninci _V'ı_ dönümü tesid edildi Dün Abdülhak Hamit beyif sekseninci yıl dönümü- idi: münasebetle güzel san'atlar liğinde büyük bir içtima a miştir. Memleketin tanınmif maları bu içtimaa '.M Evvelâ Halit FahriB. nutuk söyle alkışlandı, sonra İsmail B. cakl üslupla bir nutuk söyledi ve MAF berden bazı parçalar okudu onda? sonra İbrahim Necmi B. devri Edebisini izah etti. Refik Ahmet B. Hamidin bf zurunda unvanlı son Şiirini İsmail B. Hamit B. namına höff runa teşekkür etti. Hamit B. v yecanlı bir nutuk söyledi. Müt€ akiben bir çay ziyafeti M içtimaa nihayet verildi. Hükümet teklifi kabil edildi İ Mq:!ıu n:)nv'vık.ng 15 » İN / Refah rekoru — ğarşe— Acaba nerde kırılmış? Nevyork 5 (A.A) Hazine müsteşarı M. Mills, geçen on seneye ait istatistik- leri gözden geçirdiği sırada bunların refah rekorunun kırıl- miş olduğunu gösterdiğini ve istikbale bedbin bir nazarla bakacak her hângi bir kimse- nin cesaretten tamamile mah- rüm bulunduğunu ispat etmiş olacağını söylemiştir. Malive Vekâletinin bir tekzibi Ankara 5 (A.A. ) Maliye Vekâletinden teblig olunmuştur. Hükümetin Türkiyedeki ban- kalarda bulunan eşhasın hesapla- rım tetkik edeceği ve bu hesap- larda bulacağı ecnebi paralarını cebren sattıracağı hakkında İs- tanbulda işaa edilen bethahane haberlerin aslı ve esası yoktur Kat'iyetle tekzip olunur. İzmirde fırtınadan bir grev yapmakta oldukları Boll ta polis kuvvetleri bulundu ması hakkında komünist meb'! lardan M. Cachin'in vermiş old! gu istizah takririnin tehiri baf kındaki hükümet teklifini 265 © ye karşı, 315 rey ile kabul tir. İzmirde bir kaza n İzmir : 6 (AM yelkenli battı Birkaç gündenberi mebzult? İzmir: 5 (A.A.) | devam etmekte olan yağmur düf Yenikale cıvarında fırtınanin şiddetinden bir yelkenli batmış ve tayfasından birisi boğulmuştur. muştur. Yıkılan bir duvar da kalan (alle kurtarılmışsa ** bir çocuk ezilmiştir. ü İki gün evvel tramvay altında kalan Fatma hanım ölmüştür Fatma Hamide hanım ı;;şı-ı;i_;kı ihtiyar bir hanı tramvayların dikkatsizliği yüzünden çiğnendi ve Fransız hastanesinde feci bir suretete vefat etti Tramvay arabalarının sıkı bir | ket etmiş ve zavallı hanın kontrola tabi tutulması yüzünden | arkadaki arabanın tekeri | halkın sıkıntı çekmekte olduğun- | altında kalmıs, kaldırıldığı j dan, nizamname mucibince - şir- | sız. hastanesinde vefat etmişti ketin fazla ikinci mevki - araba iş- İşte şu facia da tramvay $ letmek mecburiyetindebulunduğu | ketinin biran evvel vazifeye & halde halktan füzüliparaçekmek | vet ve tazyik edilmesini icab için (birinci arabalrı) — çoğalttı- ğından ve saireden uzun uzadıya bahsetmiş idik. Dünki nushamızda da kaydet- tiğimiz gibi bütün şikâyetler Ara- balardaki — intizamsızlıktan — çık- nıkılıı::k ııblvlııuldıdiuııııı ikl gün evvel ulduğu söylenen çok feci bir kaza ile de sureti kat'iye- de tahakkuk etmiştir. Tramvay arabalarında demir parmaklıklı kapıları biletçilerin tirecek bir hadisedir. Geçen şam da Sultanahmet yokuşun? — bir tramvay arabasının fref bozulmuş, azdaha birçok yole” lar, çoluk ve çocuk toptan müf lik bir kazaya maruz kalmış Artık şu tevali eden dikl ğ sizlikler rezaleti de geçmiştir. 4 Seyrisefain bütçesi — 1 inci sahifeden devaf? | kapamağa mecbür tutülmasının | TTttr. Bu zat — yazdığı tâİ | bir çok mahzurları olduğu anlaşıl- rirde (idare açığının münh d iyor. Bir biletçi kapıyı kapadıktan | idaresizliklerden — çıktığını ten anlar idare adamları ıl bu açığın sureti kat'iyede S nacağını zikir ve tasrih- Elyevm(3) buçuk küsur borcu bulunan Seyrisefain idar?” sinin borçları yeni borç dıllw | Bu borçlar daha evvelki İ | ait bulunmaktadır. Sadullah beyin açığı bu ğ j ye mahsus gibi göstermek i* mesi de doğru değildir. w bu açıklar çok eskiden beri etmekle beraber istikraz bb. (1927 ) senesinde yani ber tam (3) sene evvel başlamif lunmaktadır. A İdaranin borç mul:l, faizlerile ( sigorta ) mes" 1900 verdiği para her sene ( 580" lirayi geçmektedir. Hatta, ider (1929) senesinde Seyrisefâif İlar resine maliye vekâleti ıd'l den (75,000 ) liralık. mu4' tahsisatı verilmiştir. açi Vaziyet meydanda 'W' ği bu seneye mahsüs - M göstermeğe çalışmak asla S” değildir. sonra ( bilet kesmekle ) meşgul olmakta ve tabiatile inip çıkacak yolculara demir kapıları açama- makta, hu arada da kazalar vu- kua gelmektedir. Bu itibarla dün de söylemiş olduğumuz gibi Tramvay araba- larında muhakkak olarak yolcu- ların binip inmelerine ve kapıla- rin vaktinde açılıp kapanmalarına nezaret edecek ikinci bir memu- ra daha ihtiyaç vardır. Hatta, bilet kesmek, kapiları açıp kapamak işlerine yetişemi- yen biletçiler yok yere ceza gör“ memek için asıl vazifelerini de ihmal eylemektedirler. Tabii bu ihmal yüzünden arabalardan yol- cular inerken bir şeyden haber- leri olmiyan (vatmanlar) Tram- vayı yürütmekte, Linnetice de ka- za olmaktadır. Ezcümle üç.gün evvel Fatma hanım - isminde kibar bir aileye mensup bir hanım da böyle bir dikkatsizliğe kurban gitmiştir. Fatma hanım tam tramvay- dan ineceği sırada araba hare- y