9 Şubat 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

Ekmek işi öna Birinci sahifeden devam dayları kendileri peşinen satın almağa iktidarları olmadığından aldıkları buğdayları Bankalara terhin ederek borç para almağa mecburdurlar. Bankalar bu borçlara muka- bil değirmenlerin silolarındaki buğdayları mühür altına alırlar. Ödenen borç nispetinde silo- lardaki puğdayların mühürlerini fekkederek değirmencilerin öğüt- mesine müsaade ederler. Değirmenciler bazen para ye- rine öğütülmüş unları Bankalara terhin ederek yerine öğütülmek üzere o nispette buğday üzerin- deki haczi refettirirler. Değirmenlerin buğday alım ve ün satım müuameleleri bu şe- kilde olduğu için bunlar Banka- ların tahtı tahakkümünde kalırlar. Bu muamelelerden dolayı bir çok para farkı, faiz, komisyon, sigorta ücreti gibi masraflara gi- riftar olurlar. Tabiatile bu masraflar buğday fiatlarına inzimam eder, unun fiatı yükselir ve ekmek te pahalıya mal olur. Ekmeği ucuzlatmak| için para farkını ve faizleri azaltmanın şimdilik imkânı yoksa da masarifi safrenin tenzili mümkindir. Halkça bir fikir elde edilmek üzere şu masrafların en azı olan sigorta ücretlerinden dolayı ekmek başına kaç kuruş bindiğini hesap- layalım. Yukarda yazdığımız veçhile İstanbulda mevcut 12 değirmenin binalarıyla makine ve salresinin bankalardan buğday ve ya un terhini mukabilinde alınan para- ların temini için yapılan sigorta- ların ve nakliyat sigortalarının ücretlerini birer birer hesap ettik. Diğer zahire tüccarlarının ver- dikleri sigorta ücretleri hariç olmak üzre yalnız 12 değirmen vatıtasiyle verilen sigorta parası- nın senede (350,000 liraya baliğ olduğunu kemali hayretle gördük. Günde 4000 çuval un sarfiya- tına ve bir çuvaldan 100 ekmek çıktığına nazaran yevmiye İstan- bulba 400,000, ve senede 144 milyon ekmek sarfedildiği anlaşılır. Bir ekmek 16 kuruş olduğuna göre senede sarfolunan 144 milyon ekmeğin bedeli 23,040,000 İira tutar, Bu hesaba nazaran yalnız değirmenler vasıtasile — senede verilmekte olan 350,000 lira si- gorta ücretinden ekmek başına 10 para masraf düştüğü meydana çıkar, Diğer zahire tüccarlarının verdiği sigorta ücretleri, banka- ların faizleri, komisyonlar vesair bin türlü masraflar ve bahusu: para farkı hesap edilece' ©' buğdnay | mustahsillerin” Verine büyük bir şey geçmediği halde birekmek fiatının dörtte birini Masraf teşkil ettiği teessüfle görülür, “Şu hale göre emanet iktısat müdürü Kemal Ömer beyin söy- lediği gibi ekmek pshalılığını yakız — fırıncıların — İhtikârında aramayıpdaha gerilerdeki ellerde aramak lâzımdır. c"“"_'““ sigortacılar ara- sında rekâbet mevcut olduğu ve tarife mecburi bir surette tatbik edilmediği için değirmenciler, sigorta ücreti olarak bu sene vermekte oldukları paraların an- cak dörtte birini veriyorlardı ve her masraf ta bu şekilde oldu- ğundan geçen sene buğday daha | ;&. B.M. Meclisi — 5ealem Maaş kanunu layihasına bir fıkra ilâve edildi Ankara : 8 - (A.A.) Büyük Millet Meclisi bugün Reis vekili Nurettin Ali Beyin riyasetinde toplanmıştır. " Maaş kanununun ikinci maddesine bir fıkra ilâvesi hakkındaki kanun lâyihası müzakere edilerek kabul olunmuştur. Buna nazaran ancak nakil ve tahvil edilen memurlara harcırah tediye emri verilmek- sizin memuriyetleri teblig edile- mez. Şukadar ki harcırahsız. veya müstahak olduğu harcırahın bir kısmı ile gitmeği rızalarile kabul edenler bu hükümden müstesna- dırlar. Bundan sonra 7 haziran 1926 tarihli gümrük kanununa müzey- yel mevat hakkındaki kanunun nunun beşinci maddesinin tadili- ne dalir aşağıdaki kanun llyilıuı kabul edilmiştir: İthalât beyannameleri taalluk ettikleri eşyanın tâbi olduğu tek- lif ve resimlerin ve muayene ne- ticesi terettüp edecek para ce- zalarının tediyesini icap ettirir biz taahhüt Türkiyeye — ithali memnu olduğu cihetle hudut haricine iadesi lâzımgelen eşya- nın beyannamede gösterilmiş bu- lunmak şartile resim alınmaz. Türkiyeye ithal edilmek üzre gümrüğe beyannamesi verilen eşyanın ithalinden sahibi vazge- çecek olursa du eşya gümrük mü- dürü veya müfettişleri dahiljolmak üzre en az üç zattan mürekkep bir hey'et tarafından birer birer muayene edilerek para cezasını veya musadereyi icap ettirmediği sabit olduktan sonra talebi kabul olunur. Muayene neticesi para cezasını icap ettirir bir hal görü- lürse talebin kabulü eşyaya te- reddüt edecek para cezasile sair teklif ve resimlerin tesviyesine bağlıdır. Şukadar ki mal sahibi bu kabil eşyayı gömrüğe terket- mek isterse bendisinden yalnız para cezası alınır. Muayene ne- ticesi kaçak eşya görüldüğü tak- dirde musadere ve kaçak hüküm- leri tatbik olunur. Meclis Perşembe günü topla- nacaktır. İzmirde zelzele İzmir :8 -(A.A. ) Dün gece şehrimizde 2,47 de bir! bafif diğeri çok şiddetli ve sabah 8 de biribiridi müteakip iki hafif hareketi arz olmuşsa da hiç bir hasarı mucip olmımı.lır pahali iken, un, bu seneye nis- petli ucuzdur. Şehremaneti iktısat müdürü- nün bu işleri etraflıca kavraya- mamış folduğunu şundan anlıyo- ruz ki 26-11-29 tarihinde Hamit imzasiyle kumpanyalara 2230 numaralı bir tamim göndererek sigorta kumpanyalarını Şehremı netine ait sigortaların — fiatla l'::lıı tenzilât icrasına davet edi- .Şchroı;lnl muavini Hamit bey | ayni zamanda Piyosun emri al- tında olan milli sigortanın mura- Ekibi bulünduğu için ; bu dene v İadeimücrimin Sofya - (Hususi) & Dün Türkiye Cumbhuriyetile Bulgaristan arasında 1929 senesi nihayetinde (Ankarada) imza edi- len iadel mücrimin itilâfnamesi meclisi mahstusunda müzakere edilmiştir. Bu itilâfnamenin imzasından evveli1923, 1924 ve 19209 sene- sinde. Yugoslavya, Romanya ve Yunanistanla Bulgaristan arasın- da taati edilen ve cinayetle maz- nun ve mahkümların iadesi hak- kındaki itilâfnameye umum Bal- kan komşü hükümetlerinin ru- yet edllme_l"“ karar verilmiştir. İranda —iküngçe İlk defa olarak bir ecnebi idama Mahküm oldu Tahran 8 (A.A) Yunanlı bir karı kocayı öldür- müş olmakla Maznun bir Rus ida- ma mahküm olmuştur. Ecnebi tebaasindan birinin bir İran mah- kemesinde Mühakemesinin yapıl- Ü © Şubat ——— — —0 d Ayan meclısınde dayak ziy afelı verilmiş Cap, 8 (A.-A) Ayan meclisinde — muhalefet fırkası azasından M. Varvick M. Boydell ;tarafından, araların- da çıkan bir kavga esnasında doğülmüş ve kendini kaybetmiş- tir. M. Beydell ayan relisine , tarziye vermiştir. Bern sefiri Münür B. Ankara, 8 (A.A) Çek ve poliçeye ait ahkâmı kanuniyenin tevhidi hakkında 15 Mayısta Cenevrede inikat edecek olan konferansta hükümetimizi Bern sefirimiz Münür B. temsil edecektir. Nutukla olursa Delhi, 7 (A.A) Bir samiin —muvacehesinde bir nutuk söyliyen Hint valii u- mumisi İngilterenin Hindistanı diğer muhtar dominyonlar "dere- cesine getirmekten başka bir ga- yesi olmadığını bu müfritler ne ması ve mazlünün idama mahküm| Yapmağa teşebbüs ederlerse et- edilmesi ilk defa olarak görül- müştür. Örfi idare R'“dıjıngrn. 8 (A.A) Brezilya relsiecümhur muavini M. Melloyanma ya yapılan su! ka- sıttan SONTa Vukua gelen bir ar- bede esnasında 5 kişi ölmüş, 16 kişi de ""'lluınııur Minas Ge- raes hükümeti dahilinde örfi ida- re ilân edilmiştir. Bir başkası —mcnd e— Bu sefer bir de reisicüm- hur Muayinini yaraladı Riodejanero, 7 (A.A.) Mechul bir şahis reisicüömhur muavinini tabanca ile bafif su- rette Yaralamiştır. Müddei umumi vazıyet etti Paris, 7T(A.A) Ciheti adliyeden vuku bulan şikâyet ve polis tarafından yapı lan tahkikat üzerine Müddel v- mumilte ceneral - Köoutlerpoff'un gaybubeti mes'elesine — vaz'ıyet etmiştir. Belçik kralı ve kraliçesi Mısırda Brüksel (husust) Kral ve Kraliçenin Mısirzi- yaretleri tarihi henüz Fesmen ta- yin olunmamış ise de martın . ilk haftası Kahireye MüYasalat ede- cekleri muhıkklku" sigortaların unıill' "P'llııcı- ğını bilmeli, b.ylıud' yere sirkü- ler tabettirerek Şehremanetini masrafa sokmamalı- diler. Canlı bir misal Edirnede Son günlerde zahire | fiatları tahminin fevkinde ucuz- | damıştır. Geçen hafta sonunda borsada arpa 5 kuruşa, çavdar 7 kuruşa satılmıştır. Zahire fiyat- larındaki bu düşüklük üzerine iinci nevi ekmeklerde 60 para ! tenzilât yapılarak 15 kuruşa sa- İ tılmağa başlanmıştır. sinler kanunu hâkim kılmağa ve nizam ve asayişi kayit ve şartsız temin etmeğe azmetmiş olduğu- nu beyan etmiştir. İçtimat sigorta kanunu Paris, 7 (A.A) Meb'usan meçlisi, M. Tardi- eönün huzurile içtimai sigorta- lar kanununun tatbikı hakkında- ki istizah takrirlerini müzakere etmiştir. Bulgar Yugoslav hudut protokolu Belgrat, 7. (A.A.) Hudutlara dair Bulgar-Yu- goslav protokolu imzalanmıştır. M. Fokos —ihoeğe— Dün komisyonda meşg“] oldu Mübadele komisyonu Yunan delekesi ve Ankarada müzak€” ratı idare eden Müsyü Foka! dün mübadele komisyonuna g*” lerek komisyon erküânile temat” larda bulunmuştur. Müsyü Fokâ” sın bugün Atinaya harı muhtemeldir. Tevfik Kâmil B. dün Istirahât ederek vakit geçirmiş olup ko” — misyona gelmemiştir. KODÜ G İki mevhum hükümdar arasında Buradaki Fas mümessili Si Kaddur bin GabritFas Emiri ta* rafından gönderilen birinci rüt — peden alevi nişanini Punus Bers ğ yine takdim eylemiştir. Britanya - Hicaz araşındl Ciddedeki Büyük Britanyâ Konsolosluğunun Sefaret derece- sine çıkarıldığı resmen ilân ı-ıluır muştur. emaseeseranececanEe veneset Şikago bankası da ıskontü fiatını indirdi Vaşington, 7 (A A.) Şikagonun federal rezerv bıjl kı 1skonto fiatını yüzde dörde indirmiştir. Cleveland, Dallas ve Minneapolis federal bankaları — da iskonto fiatlarını yüzde dört — buçuğa indirmişlerdir. Avusturya Başvekili Mtalyada ziyaretlerle meşgul Roma, 7. (A.A-) Papa ile kral birbiri nimütea- kip Avusturya Başvekili M, Seb' ber'i kabul etmiştir. Grev devam ediyor — Bambay, 7 - (A.A) Demiryolu — atelyelerindeki 12,500 yerli amale grev ilân et miştir. Hareket şubesine mensup 6,000 amele de keza grev h dedir. Bombay şubesi mü: olmak üzre gerek yolcu ve rek marşandiz servislerinde in ta yokuır Seyrisefain dedikoduları üzerine işletme müdürünün soyledıklerı- Birinci sahifeden devam Esasen Pasolar ( İktısat vekâ- letinin) emrile verilmektedir. Dün- yanın her tarafında gazetelere Paso verilmek adettir yoksa paso- yu ne Sadullah bey ve ne de İşlet- me müdürü Bürhaneddin beyin kasalarından letfedilen bir şeydir. Onu Millet veriyor ve Millet ödiyor! Bu gibi küçükçe dedikodular- da bulunmak yakışıksız şeylerdir. Diğer taraftan daha açıkça söyle- mek isteriz ki:Eğer bir şahsi menfaat peşinde koşmuş olsaydık, İşletme müdürü Bürhaneddin Beyle Sa- dullah Beyin her gazete gibi ( Yarın ) gazetesine de verilen Seyrisefain ilânlarını kestirtmek emrini verdikleri zaman bu ( nev icat ağız kapamak ) usulüne te- vessül ettikleri zaman Seyrisefain aleyhine olan şikâyetleri yazmaz ve ilânları almak isterdik. Fakat, Bürhaneddin Bey de iyi bilir ki buna asla tenezzül et- medik, Seyrisefain müdürü Bey (muhterem pederinin kasanesine Çalt ilânları değil Türk milletinin hgemizerine mahsus ilânları gaze- telere veren birer hizmetkârdan başka bir şey değildir,) Seyrisefain Idaresi de kendile- aramağa tenezzül bile etmedik" rinin değil milletin malıdır. (Yı' " rın) gazetesinde kendi aleyhleri” | ne çıkan bir yazıyı müteakip n dolu ajansı ilânat acentesine dıkları emir aynen şudur : No : 3821 23/1/930 İlânat acenteliğine : İş'arı abirekadar, ilân Yarın gazelesine neşrettirilm rica olunur efendim! İşletme ve güvl*w müdürü Görülüyor ki,|Seyrisefain resi tam (16) gün .vv.ıımw* lüğe düştüğü halde biz (16) denberi pek sarih olan bir Şimdi sırası kelml.kııı ’ Hakşinas olduğunu iyice miz (İktısat Vekili Şakir ım""’ #oruyoruz: Bu kadar garezkârene H* ket ettiği yukardaki (....ıxb .,. : tahakkukeden Seyrisefatn m' babasının çiftliğine ait “’d: j mı (gakkın ağzını kıııı—'k hakikatı karartmak için.:) silâh olarak kullanmak “-”* ni kendinde btıluyor? (Hotanto)da bile böyl M ve keyfi muamelelere ” edilmez!