1 Nisan 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Herma Maliye vekili meclisi tahrike çalıştı Muvaffak olamadı. Riyaset divanı- | nın meşğul olacağı cevabını da aldı. Seyfi bey zamanındanberi tütün işlerile müteveğğil olduğu malum olan maliye vekili ( Saraç oğlu Şükrü ) bey dün Herman meselesine dair millet meclisinde beklenen izahatı vermiştir. Maliye vekilinin ver- diği izahat tamamen yanlış tahkikata istinat ediyordu, Millet vekillerine iftira edildiğini nefretle reddeden gazetemiz hak- kında müphem kelimelerin arkasına saklanmak suretile takibat yapı- lacağını guya, muhterem millet vekillerinin haysiyetlerini siyaneten söyler gibi görünmüş olan maliye vekilinin bu izahatı halkın aslâ unu- Ptamıyacağı bir şaheser olacaktır. Bununla beraber “ dava , henüz bitmiş addolunmamalıdır. Maliye vekili, meclis azalarına iftira eden Herman yerine gazetemizi * ikame etmeğe nedense çok çalışmış ise de, ((Divanl rı:ya. setin bu mesele ile meşğul olacağı cevabl ile ) karşılanmıştır. Maliye vekilinin maksadı muhte- rem Millet meclisini aleyhimize galayana getirmek, kendi zihniyetine görebir karar almaya muvaffak olmak olduğu anlaşılıyor.Fakat heyhat... Maliye vekilinin beyanatına dâir ajansın verdiği haber aynen aşa- ğgıdadır. LA Ankara, 31(A.A.) | | mak üzere bir arzuhal verilmiştir. Büyük Miliet Meçlisi bugün reis vekili Hasan Beyin riyase- tinde toplanmıştir. Celse açıldık- tan sonra Maliye vekili Saracoğ- le Şükrü Bey söz alarak Herman Spirrer'e ait verasel vergisi hıkı kındaki suale atideki cevabı vermiştir. “Muhterem meb'usun suali iki cevap ister. Evvelâ, bazı gazete- lerde intişar eden Herman Spirer mirası için bidayeten 700,000 ,Mira vergi istenildiği halde sonra- dan bunun bir sui istimal netcesi olarak 100,000 liraya tenzil edil- miş olup olmadığı, saniyen vaki olmadığı takdirde ve isim tasrih etmeksizin Millet Meclisi azaların- ean iki'kişiye, iftira olunduğu nü muhakkak görerek, alâka- dar göstermek suretile millet ve- killerinin — haysiyetlerini — ihlâl ettiğinden gazete hakkında taki- batta bulunulması. Birinci kısım hakkında — vekâletin — topladığı | malümat şudur: “Herman Spirer | İsviçte tabiiyetindedir. 5 veya 18 Mart 927 tarihinde Tiryestede l vefat etmiştir. Hayatta iken yap- | mış olduğu mukavelelerin en sonuncusu 1 Teşrinievvel 926 tarihinde Genevrede kâtibiadil huzurboda yapılmıştır. ı Bu mukavele 7 kânunuevvel 927 tarihinde Brenşehrinde tescil | edilmiştir. Bu mukavelenameye nazaran — merkezi Cenevrede ve ikametgâhı Tireyestede olmak üzere Harman Spirer ve Şürekâsı komandit şirketi namile bir şirket teşkil edilmiştir. Müdürü Herman Spirerdir. Şirketin sermayesi on milyon İsviç- re frankıdır.ve beheri yirmi bin franklık 400 hisse senedinden ibarettir. Bn sermayenin 80/400 hissesine Herman Spirer maliktir. Herman Spirer mezkür Iki tarih- ten bir sinde öldükten şonra diğer şerikler 5 nisan 927 tarihinde Gehnevrede içtima ederek şirketin unvanını Spirer Frer ve unvanına tebdil ve şirketi # nisan 927 ta- rihinde — Tiryestede — Türkiye şehbenderliğinde ve 25 mayis 927 tarihinde de İstanbul mah- kemci asliye birinci ticaret da- iresinde tescil — ettirmiştir. şirketin Türkiyenin bütün tütün mıntakalarında faaliyeti, şubele- ri, menkul ve gayrimenkul emva- li vardır. Hermanspirer veresesi vekili sıfatile ve behçet imzasile istanbul defterdarlığına verâset 1 Nisan rezaleti * beyaannamesi makamına kalm ol- Tarihi 12 Temmuz 927-dir. Bu arzuhalde Herman Spirerin vere- sesinin Türkiyede ikametgâhı ol- | mayıp Tiryestede olmasına ve İtalya hükümetince kendilerinden vergi alınacağına göre Türkiyede veraset vergisine tâbi bulunma- dıkları beyan edilmektedir, ve ayni zamanda İstanbul birinci tica- ret mahkemesinden istihsal olunan 1Haziran 927 tarihli ve313 numaralı ilâm mucibince bütün emvali'") şirkete alt olduğundan ve Türki- yedeki düyunatıda mevcudattan fazla olduğundan vergi matrahı esası bulunmiyacağı bildirilmek- tedir, Keyfiyet İstanbul defterdar- lığı muhakemat müdürlüiüıı_code bittetkik — şirketin mevcudiyeti kabul ve herman Spirerin şirket- teki hissesinin mirasçılarına inti- kal etmesi dolayisile bunun mat- rah ittihazı lâzımgeleceği ve bu takdirde mukavelenameye naza- ! ran 80-400 — üzerinden vergi alınabileceği mutalea edilmiştir. Alâkadarlar bunu kabul et- miyerek tefterdarlığa ve vekâ- lete şikayette — bulunmuşlardır, Defterdarlığın ve alâkadarların müracaatleri maliye hukuk mü- şavirliğinde tetkik olunmuştur. Alâkadarların iddiaları şunlar- dır: A— Bir devletin kanunları kendi hududu dahilinde cereyan eder. Türkiye haricinde mukim olan veresiye vergi tarhedilemez. B— Mevcut emval Herman Spi- rer şirketine aitti-. Mütevaffaya değil. Bu noktadan şirket emvali umumiyesine vergi tarhedilemez. C€ — Türkiyedeki düyunat mev- cudattan fazladır. Vergi mevzuu yoktur. Bu üç iddiadan birincisi varit görülmememiştir. Çünkü vergi Eşahsi değil aynidir. Memleknte taalluk etmektedir. Bu kabil vergilerde beynelmilel hukuk ve cemiyeti akvam mukarreratı bu muamelerin bulunduğu mahal- lerde vergiye tabiyeti âmirdir. Binaenaleyh — veraset — vergisi Talınmak - kayitlerine ve mah- keme karalarına nazaran vergi ancak — mütevaffanın — şirket- teki hissesi nisbetindeki emvale ait olmak lâzımgelir. Üçüçü mü- talea bir hesap ameliysidir. Şirk- etin düyunatı mı fazaldır, yoksa mevcudatımı fazladır, bu badel- hesap taayün edecek bir netice- dir. Hukuk — müşavirliğinin bu mütaleaları üzerine vekâletten Dahili, harici telgraflar Alâkadar değil P5'is müdürü ihtilasla alâkadar değil! Ankara, 31 (Hususi) 6000 Hiralık ihtilas meselesi ile polis müdürü Şerif beyin hiç alakası yoktur. Bu hususta (Po- litika) gazetesinde çıkan haber tamamen hayal mahsuludur. Bu hususta mahkemeye muh- telis tevdi edilecektir, Geçenlerde polis dördüncü şu be kumiser Muavinlerinden Ce- | mal efendinin ecnebi ,pasaport- larından — alınacak — cezalardan dolayı 6500 küsur lira zimmetine geçirdiğinden dolayı tevkif edil- miştir. Dün akşam gözetelerden biri bu tahkikat Neticesinde İstanbul polis müdüriyeti amirlerinin mes ul tutulacağın! Ankaradan aldıği bir. habere atfen yazmakta isede bu hususta ettiğimiz tahkikatta mes'elenin âslı olmadığı anlapıl- miştir. Yalnız 6000 İirayi ihtilas eden | muavin Cemal efendi ile bir maliye memurunu bü ihtilas key- | fiyetinden rmes'ul addedileecekleri haber alınmıştır. Mari Bel geliyor San'atkâr Madam İstanbulda temsil vereceh Ankara 31 (Hususi) | Burada temtil veren Mari Bel | İstanbula hareket edecektir. Mari İstanbulda temtiller verecektir. | Yeni bir lüâyıha Ankara, 31 Mülkiye sinayi lâyıhasının şurayi devletçe tetkiki | bitmiştir. Lâyiha yakında meclise sevkolunacaktır. Kredi kooperatifi İzmir, 81 (A. A.) Bayındır kredi kooperatifi bugün merasimle küşat edilmiştir. şirketin Türkyede faaliyetinin te- merküz ettiği İstanbul defterdar- hığına salâhiyet vermiş veşirketin bilumum cemvaliniz hesabı görü- lerek vergi matrahi tesbit edilsin denilmiştir. Elyevm muamele bu safhanın defterdarlığı — şirketin — mevcut olduğu Thrkiyenin bilcümle tütün mıntakalarındaki emvalini tak- diri kıymet kumisyonları Mari- rifelile tespit ettirmekle ve Tir- yeste şehbenderliği ile dahi te- masa — gelerek kat'i olarak tayin ile meşguldür Bu güne kadar sel sa'i neticesinde şirketin defter- lerine İstanbul ve diğer vilâyet- yetlerde mevcut demir bat eşya- imalât ve ambalaj “devat ve vesaiti nakliye bedelleri, men- kul ve — gayrimenkül — emve- linin — kıymetleri kabule — şa- yan borç miktarı tenzil edilerk verese namına 490856 İirasi men- kul 194500 lirası gayrimenkule ait olmak züere 692000 İiralk vergi matrahi tesbit edilmiştir- Bt rakam arasinda İzmir şubesi ehemiyetsiz 1—2 şubenin mevcudat matlubat ve düyunatı dahil değildir. Bu malümata ilâveten şirketin Türkiyedeki mubtelif depolarda ve Herman Spirerin vefatını ta- kip eden aylarda bir buçuk mil- yon liralık menkul yani tütün mevcut idi. Alâkadarlar bu tütün- lerin çürümesi ve bozolması tehlikesi karşısında kıymet takdir edilerek ve bu kıymetteki mühtemel vergi miktarını baş- kaca teminata raptetmek suretile vefat tarihini | len me-| |— Almanyada | Yeni kabinede tadilât mı ? | Berlin, 380 (A.A) Reisicümhur mareşal Hinden- | burg yeni kabineye dahil nazırla- | rın tayinine ait emirnameyi imza | etmiştir. Kabinede bazı tadilât vardır. Şimdiye kadar nazırlar meclisine memur olan M. Trevi- narus meşgul mıntakalar nezare- tine getirilmiş ve iktisat nazırı M. Ditrich ilâveten başvekil mu- avini olmhştur. Tecavüz harpleri Ottavv, sı (ALA) Başvekil M. Mackensie teca- vüz harplerin kanun hariçi ad- dedilmesine müteallik Brinad Kellog misakının birer suretinin Kanada dahilindeki mektep ve kiliselerin dıvarlarına talik edil- mesini Kanada müddehit hükü- metlerine teklif etmiştir. Hükü- ı'i“u" bu teklifi kabul etmişler- ir. Sosyalist namzetler intihap edilmiş Paris, 80 (A.A ) Dröks ve Bergeraeta icra edilen kısmı intihabatta sosyalist namzetleri inlibap edilmişlerdir. Gülünecek şey Sosyalistlerle - Komiümnistler Al'lll"ll._*'l'!l.ıî Lans, 80 (A.A) Sosyalistierin akdetmiş oldu- kları konfrans dolayisile sosylist- lerle komünisler arasında bir mü- | sademe olmuş poliş müdahale mecburiyetinde kalmıştır. Bir polis memuru bir çavuşu himaye etmek için iki el ateş etmiş ve ikt komünisti yaralan- mişiir- - Yaralıların yekünu 12, bunlardan üçü Jandarma, ikiside * meclisi umumi azasındandır. Ya- dir. Sükün ve intizam iade edil- Mişlir. tütünlerin serbest bırakılması ta- | lebinde bulunmuştur. Maliye ve- kâleti 1 Teşrinisani 927 tarihin- de böyle bir teminat alınmak Şartile talep edilen müsaadeyi vermiştir. Bu teminat için on bin , Tirası banka 212000 lirası gayri menkul olarak ceman 22000 alınmıştır. Demekki liralık teminat vekâlet henüz vergi matrahı olup 1 olmadığı meçhul olan bir buçuk Mmilyon İliralık tütünün ihzarı | Müsaadesini verirken bunu kâ- milen vergi matrahı addettiği- | Miz takdirde dahi azami nit- | betin çok fevkinde bir teminat aldıktan — sonra bu müsadeyi vermiştir. Biraz evvel verdiğim izahtan anlaşılmaktadırki henüz vergi tarh safhasındadır. Ve her hangi bir — sul — isti- Mal tasavvuruna mahal vere- cek bir şekil almış değildir. Onun için gazetede yazılan havadis doğre değildir. Sualin ikinci kısmına gelince yani meb'usların haysiyetlerini rencide ve ihlâl maddesinden gazeteci hakkında talep edilen takibata gelince bunu yapmak maliye vekâletine değil kanunun Büyük Millet Mecjisine aittir., Maliye Vekili beyin izehatını Müteakkıp makamı riyaset bu Neşriyat ile Millet meclisinin şah- siyeti maneviyesine karşı " vuku bulan bu taarauz dolayısile dinavı riyasetin lâzımgelen teşeübüsat ve takibatta bulunacağını bildir- miştir. Halamı kin Venizelos en nihayel bak- layı ağzımdan çıkardı Ankara, 31 (HM) Venezolosun Ankaraya meyeceği sureti kat'iyede, 4! şılmıştır. Siyasi atlatma ve oyunlar da çok mahir olan veneztl” sun. Bu dostluğa hiç yaraşmaâ” yan ve türk milletine karşı (507) senelik —dava güden — ihtiyâ” yahudinin hareketi burada ! tesirler uyandırmamıştır. İskân idaresi Celecek sene lağvetlilecek Ankara, 31 ( Hususi ) İskân idaresi gelecek sent lağvedilecektir. İskân işlerinin bir an evvel sür'atle intacı için hacı Mehmet B. bütün valilere emir vermiştir: Seviniyorlar Bu seneki mahsulün bere-s keti köylülerimizi sevindirdi Ankara 31 (Hususi) Bu senefii her tarafta feyizli yağmurlar yağmaktadır. | una bereket geçen seneye nisbetle çok fazla olacaktır. Tahminen faf” lalık on misli hösterilmektedir. |Ocakçılığı öldüren heyet Bu sene iskat edilecek ! ralılardan üçünün vaziyeti vahim- | Ankara' 81 — (Hususi) Türkiyede maalesef ocakcılık artık Nisyana gömülmek üzere" dir. — Türkcülük — ve ocakcılık | tam manasile ölmüştür. Bugünkü acı ve elim vaziyete maallesef Hamdullah Suphi - ve onun etrafında topladığı heyet meydan ve sebediyet vermiştir. Milliyetcilik kaynağına bu gün hiç bir ocaklı oğramamaktâ* dır. Zu da ocağın hakiki evlat- larını kayp etmesinden ileri gel- miştir. Ocağı tesis eden, Ve banı- lerininden madut bulunan bir çok büyük şahsiyet maalesef ocak denilen bir şey tanımadık- lamı kemali — teesürle itiraf ve ifade etmekdedirler. Binaen aleyh evvlcede bildir- diğim veçhile bu sene artık ocak* ta ki tufeyliler atilacak ve hakiki islahat yapılacaktır. j Şimdiden bildiriyorum bu se“ seneki kurultay çok hararetli olacaktır. Mulhakttan iştirak edecek ge“ nç ve küdretli Türkçüler hali hazırdaki hey'eti iskat edecek” lerdir. ” Mühim içtima Londra konferansı /('ı'lmlı!W içtimaa davet edildi Londra : 31 (Aı*') Daily Mailin siyasi muhal bildiriyor : Deniz konferansının vıSİY"'l A birdenbire vahimleşmiştir. N'o_ lunan resmi bir. tebliğde İn * renin silâh istimalini istilzat? ,'df bilecek yeni hiç bir taahhüde'fi” rişemiyeceği beyan ollll'""k“_ tadır. Başmurakhaslar yarı? “', kalâde bir içtimaa davet yi muşlardır. İngiliz tebliğini? nc:“_ Fransız murahhas heyeti mah linde derin bir. bedbinlik tevlit etmiştir.