25 Şubat 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Akıl hocaları Meğer memleketimizde ne kâdarakıl hocaları var- miş da benim haberim yok- muş! Dikkat ediyorum bir ta- kım muharrirlerle; bir mu« hatrir geçinen bir sürü kâ- selis, hergün tümen, tümen keramet - savurup, Jakıl ho- calığı eeip duruyorlar, fa- kat bütün kerametleri sa- vurarlar, direktifle kalem- lerini mürekkep hokkasına batıranlara, bilgi- ve kana- atlerini “emir ve irade, ile izhar edenlere inhisar edi- yor'. Memlekette siyasi buh- ran mı var? Haydi bir bap- makale; şöyle yapmalı, böy: le yapmalı, inkılâp fırkası- nin etrafında — toplanmalı, fırka daha beş on sene ik- tidar mevkiinde — kalmalı, tarzında bir sürü lâf... Daha ertesi günü bir fıkra, bir dalkavuk kalemin- den sözüm yabana nükte ateş ve güneş alevleri karşı- sında hayatlarını istihkar ve feda edip memleketi kurta- ranlar, her zaman milletin başında bulunmalıdır!... Bir kaç gün sonra, tahkir edil- miş, izzeti nefsi kırılmış, ten: kitlerinin hesabını vermek için sorguya çekilmişbir muharrir mahkemelerde, hapislerde geçirdiği kara ve siyah gün- leri unutan ve — hayatını istiklâl uğrunda gösterdiği fedakârlık ve bir daha yazı yazmamak vadile kurtaran bir yazıcı yapilan kötü fena işleri görmiyerek, yalnız iyi taraflarını bulup, — asrımız cennet gibidir! demeğe me- mur edilen bir işaretçi, bir sürü lâf ebeliği edip durur! Memlekette iktısadi buh- ran mı var? Haydi gene kalem- lere sarılmanın sırası geldi: Halka mükemmel bir iktı- sadi terbiye tslkin ve telkin etmek zamanı gelmiş ve hattâ geçmiştir, bunun için evvelâ - halkı israf ve sefa- hatten kurtarmak lâzımmış! Bunun için de, ahali fedakâr olmalı; herşeyi hükümetten beklememeli müstehlik değil, müstahsıl - olmalı imiş!.. Bu işin en birinci şartıda“tasarruf,. imiş. Yedisinden yetmişine kadar, bütün Türk milleti bunu “bir gaye, mükaddes bir iman olarak kabul ve tatbik etmeli imlş... Filhakika — nasihat * ver- mek pek çok kolay bir iştir. Bilhassa gazete sütunlarında yazı ile akıl hocalığı yap- mak hiçte güç olmıyan san- attır . Müstehlik Heğil müs- tahsıil olmanin - ne - kadar faydalı “oldüğunu- hepimiz biliriz. Fakat bunu yapabilmek için evvelâ vesaiti ihzar et- mek lâzım geldiğini, fabrika- lar tesis eylemek icap etti- ğini hatırlamak Tâzımgelir. Bizim gibi istihta! vaşıtaları olmıyan — bir memlekette halka müstahsıl of demek, karı halkla alay :l'ı:sk Ye';ıfnmek demektir. Halka nasihat” verenle- rin, akıl hocaliğı yapanla- rın verdiği nasihatlarla ken: dilerinin âmil olmaları, göt terdikleri yoldan — evvelâ kendilerinin gitmeleri lâzım- gelir. Halka butarzda nasihat yerenlerin başında bulunan bir «&kşam gazetesi, geçen- karilerine bir sürü hediye- ler vermişti. Hediyelerin teşhir edildiği dükkânların isimlerini oku- duğum zaman, hayret ve ıstırap içinde kaldım. Otuz. kirk ticarethane içinde bir tek Türk dükkânının bir Türk müessesenin ismi yoktu; —bepisti bir takım Rum ve Ermeni müesseseleri idi “ve karjlerine verdiği hediyeler, hep Avrupa ma- mülâtından ibaretti. Böyle olduğu; halde, bu gazete hâlâ akıl hocalığı edip duruyor (Milli tasarruf) ve iktisat cemiyeteti) nin (Şeker bayramı hediyesi mu- hakkak yerli mali olmalı) ilânınıda utanmadan ve sıkıl- madan sütunlarında neşre- diyor. Daha sonra, Beyoğlu si- memalarında gösterilen rum- ca filimlerden, rum tiyatro- larından bahsederken “Az daha 'filimleri rumca yaza- cağız!,, diye şikâyet ediyor!.. Bilmem, karilerine verdiği he- diyeler içinde yerli malları- mızdan bir ufak hediye bile vermiyen, hediyelerini Rum ve Ermeni mağazalarında teşhir ve oradan alınacağı- mı ilân eden bir gazetenin bu tarzda haykırışında ma- na aramak caiz mi dir? Sırtlarına giydikleri kos- tüm bilmem hangi bir gay- ri müslümün elinden çıkan, ayaklarındaki kundura vetskar pinler bilmem hangi Yunanlının 1malâthanesinde yapılan, baş: larındaki şapkalar İngiltere- nin bilmem hangi fabrikası- nın mamulâtı olan, giydikle- Ti gömlekler bilmem Fran- sızın hangi meşhur fabrika- larının ipekli gömleklerinden alan bu adamlar hangi yüz- le halka (yerli malı giyini- niz!) diye nasihat veriyor- lar ve akıl öğretiyorlar! Bu sözleri yazarken ve gazete sütunlarında neşret- tirirken - yüzleri kızarmıyor mul Halkın — saffetile bu kadar açıkca eğlenme, küs- tahlık değil de nedir? Harşeyi hükümetten bek- lemek, biraz değil, memle- ketin saadet ve selâmeti için bütün manasile Fedakâr ol- mak İâzımgeldiği noktasına gelince bunu Türk milleti, ha'ka nasihat veren efendi- lerden, herha'de daha iyi bilir. Bu tarz ve şekildeki söz: I lerde bir müsabaka Yapmış, ler ve nasihatler - fazla ukalâlıktan başka — birşey değildir. Yalnız memleketi masa başından görmeğe alışmış olan bu dalkavuk ve poh- pohçu gürühü şunu bilme- lidirki, Türk milleti kadar fedakâr, Türkler kadar hü- kümetine sadık hiç bir mil. let yoktur. Açlığa tahammül eder, sefalete katlanır, ba şna vur ağzından lokmasını al, hiç — sesini — çıkarmaz. Vergi dersin verir, tarik Bedeli dersin — verir, ma- arif vergisi dersini verir, istihlâk, kazanç ve daha “bin — bir vergi tarheder- sin sevinç, ve neşe ile vwerir, haykırmaz, feryat etmez. Yeni sene, bütün bu yergilere zam yaparsın, şe- ker inhisarı rakı inhisarı, is- pirto inhisarı, barut iuhisarı, buz inhisarı, diye, halkın et- rafına bir inhisar şebekesi kurarsın, sesini çıkarmadan Bir ” şikâyet — feryadı izhar YARIN Mlıııd Halis ve Ziya Beyler Yeniden memur oluyorlar Tevkifhane müdürü Ziya ve hapishane müdürü Halil, müuessesatı cezaiye müdürü Kenan Beyler vazifelerini sulistimal ettikleri iddiasile Ağır ceza mahkemesinde muhakeme edilmiş ve netice de beraat etmişlerdi. Halis ve Ziya beyler tekrar — vazifelerine — inr de edilmeleri — için — müddei- umumilik vasıtasile Vekâle- te müracaat etmişlerdir. Alınan habere göre Ziya Beyin tekrar tevkifane mü- dürlüğüne, Halis Beyin de taşra hapishanelerinden bi- rinin müdürlüğüne tayinleri kararlaştırılmıştır. Pek yakında kendilerine tebligat yapılacaktır. Bir dava nakzedildi Geçen sene boksör Ad. nan Beyi katletmekle maz- nun Marmara adalı Sabri Bey Ağırceza mahkemesinde 10 sene hapse mahküm ol: muştu, Ağırceza mahkemesinin bu kararını Mahkemel tem: yiz nakzettiğinden 26 şubat perşembe günü Sabri Beyin muhakemesi tekrar rü'yet edilecektir. etmeden, — rakıyı — dört yüz — kuruşa, — içer, şeke- Fi otur. beş kuruşa ab mak lâzımğelirken altmışbeş kuruşa yer, eşyasını yüz ku- ruşa ambalaj yaptırıp sala- purya ile nakletmek varken bunu bir kaç misli para ile ihraç ve idhal ettirir. gene hazmeder. Mükellefiyetini verecek parası olmazsa, eşyasını ha- ciz ederler, evini satarlar, gene bir şey söylemez. Ziya paşanınde diği gibi:“Açlıktan karnına taş bağlar, sabur, mütevekkil ve mutl mukad. derata boyun eğer, hükü- Mmetin geniş ve mes'ut gün- lerine intizar eder, güneşli ve şen senelerin doğmasını bekler, hattâ, verdiği pa- raların Avrupaya gönderilen gözdelerin tetkik seyahatle- rine, memlekete bir faydası olmayan komisyonların (hak- | kı huzur) larına boşu boşuna israf ve heba edildiğini bildiği halde... Türkün sabri, tahammü- lü belki bir taşta, belki de- ğil muhakkak — yalçın bir kayada bile yoktur. Bu ri- yazi bir kat'iyyet ve hakikat- le Mmeydanda iken hâlâ halktan fedakârlık bekle- mek ve istemek halkın saf- fetile istihza etmektir. Halka nasihat veren akıl hocalığı yapan efendilerden rica ederiz. Dalkavuklarında devam et- sinler, her şeyi alkışlasınlar, Iıy.l'yı kötü, kötüye iyi desin kette iş, fabrika yokken niçin çalışmıyorsun, müstahsıl ol- miyorsun demesinler. Bu gi- bi nasihatleri, bu tarzda tavsiyeleri işitmek bilhasıa bu gibi dalkavukların, poh pohçuların ağzından hize pek giran geliyor. Biz dini- mize dahledenin müslüman olmasını isteriz. * Defterdarlıkta: Müsakkafat tahriri devam ediyor Fatih kaymakamlığı mın- takasındaki müsakkafa! tah- riri faaliyeti devam ettiği gibi konulan kiymete itiraz edenler de çoktur. Tahriri yapılan iş bunlara bedeli icra tayin etmökten ibaret- tir.? Tayin edilen bu icar be- deli vergi tarhında olacak, takdir edilen bedeli icarın bir senelik yekünun yüzde on üçü vergi olarak tahsil edilecektir. Yapılan bir çok takdir- lerde bazı binaların vergile- ri bu hesaba göre şimdiki- ne nisbetle artacak, ayda on beş lira getireceği takdir edilen bir bina — senede yirmi üç lira kırk kuruş ver- gi verebektir. Yapılan bu takdir şimdilik kat'iyyet kes- betmiş değildir. Tahriri bi- ten her mıntakada konulan kıymetler bir cetvel halinde mahallelere asılacak, bu kıymetleri fazla veya eksik görenler itiraz edeceklerdir. İtiraz neticesinde gene kıy- met beğenilmezse istinafen, daha sonra da temyizen iti- raz etmek hakkı olacaktır. Fatih — kaymakamlığındaki tahrir bitmek üzeredir. —-. MÜTEFERRİK: Aşı yaptırmıyanlar Resmi müecsseselerde ça- hşan memurların yeni Hıfzır- sıha kanunu mucibince 5 senede bir çiçek aşısile aşı- lanmaları lâzım gelmektedir. Kanunun bu emri Belediye tarafından müessesata bil- dirmiştir. Badema, aşı vesi- kası göstermiyenler vazife- lerine devam edemiyecek- leri gibi başka müesseselere de kabul edilmiyeceklerdir. Belediye memurları veriler müddet içinde aşılanacaklar ve kanunun emri yakında halka da tatbik edilecektir. Balıkçılık enstitüsü Evvelce yazdığımız veç- hile Balta limanında bir balıkçılık enistüsü hakkında Ticaret işleri müdiri umumisi Naki Bey balıkçılık mütehar- sısı M. Vebermandan izahat almıştır. Enistitü için damat Feridin yalısı münanip görülmüştür. Bu binanın tamiri ve enistitü haline getirilmesi için 60 bin liraya ihtiyaç vardır. Bu pa- ranın bu seneki bütçeye ko- mulması ihtimal dahilindedir. Olülerin kokmaması için Tıbbıadlice sahipleri bu- lunucaya kadar cesetlerin tefessüh etmemesi için bir soğuk hava depposu yapıl- mağa karar verilmiştir. Bu hususta mütehassıslar tara- fından Tıbbıadli lâbaratuva- fakat yalnız, memle-| rında tetkikat yapılmış ve iki bin küsur lira ile şimdi- lik ihtiyaca kâfi bir depo- nun yapılacağı tahmin edil- miştir. Ayrıca Tıbbiadli reisliği #Adliye vekâletine müracaatla bu İş için para istemiştir. Vekâlet para gönderdiği takdirde hemen — deponun yapılmasına başlanacaktır. müsakkafatta | ŞEHİR HABERLERI f Yenı Stadyum ve günkü ihtiyaca göre bir stadyum yapı'masinı kat'i olarak karar altına almıştır. İtfaiye hissesini kim | j j GÜD di d de bir çocuk Tophanedi | verecek? geçerken meçhul bir © | Sigorta şirketleri buane | Mobil çarpmış, bazı YÜ kadar Belediyeye itfaiye rllıden yaralanmasına parası olarak 150 bin lira | “imuştur. 4 Yartakiri İntihara teşebbüs Bu para şüphesiz müp- ” KCIN terilerden almıyordu. Alınan | , Findiklida oturan hui habere göre bu cihet İktisat | eC ezahat Hanım a g sat | diyotla intihar etmek vekâletinin nazarı dikkati- miştir. ni celbetmiştir. müdiriyetine emirleri vermiştir. Badema' ketleri müşterilerden almı- yacaktır. Bu sebeple şirket- ler halktan aldıkları itfaiye | him — arasında parasını da idde edecekler- | Mes'elesinden kavga dir. mıştır. Abdurrahman, İbı düşüncelerini Datmi encü- mene tevdi edecektir. his etrafında noktai nazarını bildirdikten sonra şehir büt- çesinden tahsisat almak üze- re heyeti umumiyeye nok- tai nazarını bildirecektir. Avrupadan Ankaraya arasında bazı değişiklikler olacağından bahsedilmekte- dir, Bu hususta çıkan şayi- alara göre Avrupada bulu- nan ticaret müessilleri An- | yerlerinden — yaralzma! karada birer vazifeye tayin | sebep olmuştur. edilecekmiş. Bodrum kumerbazlari — —— Beykozda knlıne: | n * medin kömürlğüünde kumt! — İktısat haberleri : KİT e caret işleri umumi müdürü Naki B. Morfin fabrikalarının vaziyetini tetkik etmektedir. Sanayi müdiriyetinden ma- lümat almıştır. gi D uai cleiietii üeüi e l 0.— Fulısîı Kalp sekteıınd' ş vefat Serseri takımından * san isminde biri dün £ önünden geçerken ölmüştür. Hasanın cenazetl yene edilmiş, kalp den öldüğü anlaşılmıştır: Bir otomobil kazasi Üç yaşında Fuat 4 Belediyede Şehrimiz belediyesi yeni Nezahat Hanım içtiği türdiyotun — tesirile —hi tehlikeye girdiğinden tahaneye yatırılmıştır. Kanlı bir kıvı. Aksarayda Aşçı rahman ile Kömürcü a î 4 | <t bir * Vekâlet şehrimiz Ticaret Tâzımğelen faiye parasını sigorta şir l ERLArE (D Dasii AĞi üzerine tabancasını oılt iki defa ateş etmiş kurşunlar isabet etn Aynı zamanda rahman hiddetini yerek çakı ile lunıını yundan ve yüzünden surette yaralıyarak kaç! tır. Mecruoh hastaneye V" | tırılmıştır. ı Devlet matbaasının ki bir çocuğu ezdi —. | Devlet matbaasının | mumaralı kamyonu Galatf” dan geçerken Sabri ismind bir çocuğa çarpmış, Dİ Daimi encümende bu ba- İktısat vekâleti erkânı Mecit, Hasan, İlyar, Ab ve kahveci Ahmet kul oynarlarken cürmü halinde yıkılıuıııılırâl" ihracatı tahdit için '0 kararlar vermiştir. Kaçakçılığa mani o için hükümet fabri bulunan morfin — mik! şimdilik tesbit etmiştir. — — Morfin fabrikaları tetkik ediliyor Şehrimizde bulunan Ti- Naki Bey bu hususta Hükümet GAZETEMİZİN Muhterem ilân sa- hiplerine ve alelü-; mum bütün karile-; — rimize Ötedenberi beni ve (Yarın) gaze- | tesini çekemiyen bir çok garezkâr- R | lârın eseri mefsedeti olarak bir kaç ' İ | gün evvel ( Yarın) gazetesinin ilânat Ş ücuratında tenzilât yapıldığına ve B yapılacağına dair bir fıkra neşredil- ğ mişti. Hotbehot neşrettikleri bu yazır B dan dolayı iki memurun hizmetlerine P nihayet verildiğini ve bı'nacnolqyll (Yarın)ın ilânat ücuratının kzmaffıll' sabık olduğunu muhterem müştenlcfl mize arz ederiz. — Yarın müdürlüğü PPP "