March 10, 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 3

10 Mart Terkos'unİradesi Yok Kamandonun 50 Milyonluk Dosyası Sırra Kadem Mi Bastı ? Kont kamanda ait olan emval, emlâk ve nukudun ükümete —intikal etmesi lâzim geldiğini — yazmıştık. U meseleye ait olan dor Yanın da evkafta bulundu- #unu bildirmiştik. Evkaf memurlarından bir Zat, sabah gazetelerinden bi- Tisinde neşrolunan beyana- tında ihbarımızı teyit etmek- tedir. Ancak bir, kadının Abdülhamitten irade aldığını ve bu irade ile terkosla ka- mando emlâkini geri aldığını iddia etmektedir. Bu iddla katiyen yanlış- tır. Ortada hiç bir irade yok- tur, Yalnız Glata Mahkamei Şeriyesinden alındığı iddia olunan — bir. tahkimname vardır. Bu tahkimnamede katiyen sahih değildir. Bir heyet, bu meşhur dosyayı tetkik ederse, kat”- iyen bir irade bulamaz. böyle bir irade olsaydı, em- lâkin fiırağ muamelelesi ya- pilirdi. Terkos işine gelince, şir- ketin asıl sermayedarı kont Kamandodur. Kont Kamando imtiyazı k bıııı Fransızları da işte alâkadar- göstermişti. Çünkü bu Ter- kos işi İstanbul şehremini muavininin Paris seyahatı zamanında hazırlanmıştı Bu- nun için bu fransızlar işe karıştırılmışlardı. İmtiyaz alındıktan son: ra, kont Kamando bu fran: sızlara komisyonlarını ver- miş, Paris Noterliğinde de- vir muamelesi yapılmıştır. Bu suretle, imtiyazın haki- ki sahibi olmuştur. Bu gün, Paristen işi idare eden ve İstanbul halkının feryatlarını dinlemeyen Mec- lisi idare reisi kont Kamando ise, ne kont Kamandonun oğlu ve ne de akrabasıdır. Bu tiplerinden Süreyya kunipanyasının meydana çı- kardığı uydurma - bir ristir. Bu Kumpanya, bu işi çe- virmek için bir ka? milyon lira sarfetmiş ve mütarekeye zat, saray baş kü- Paşa va- kadar bir çok insanların va- ridat menba olmuştur, Bütün mescle, evraktaki doıyadadır. Bu dosva ne- Muamele vergisi (Biriuci sahifadan devam) için sanayi erbabı tarafından Ankaraya gönderilen hey- etin avdet ettiğini — yaz- mışdık. Dün bu mesele hakkın- da kendisile görüşen bir muharririmize heyete riya- set eden Nazmi Nurit Bey tu beyanatta bulunmuşdur. muamele — vergisi kanun projesi eski kanur nun gerek — vergi cibaye- tindeki ağırlığı ve gerekse vergi miktarının nisbetini mümkün olduğu kadar ten- Zil etmiştir. Yeni projenin eski mua- mele vergisi kanununda tat- ı ) Yeni bikat noktasından çikan ih- tilâfları halledecek mühim kaytlar vardır. İdhelât resminden muaf Olarak memlekete giren ip- tidai maddelerden hale geldikten sonra bilâ kayt ve şart yüzde altı mu- &mele vergisi alınması caiz mamul olam HALİDE WUSREAT. Artık onları giyecek de- ğilim ya! değilmi Mehlika? artık o rol bitti.. O esvap- ların bana lüzumu yok.,. gülüyor, Sını bir türlü getiramiyordu; O söylemeden anlasınlar, is- tiyordu. Ahmet Kâmi bey, Bayet tabii bir tavırla: — Onları satıp İzzete Sarfetmek istiyorsun. Dedi. — Evet enişte geri sat- Mak ötedenberi benim çok sinirime dokunur bana ait [ olan bir şeyin sonradan baş- Asına ait olmasına hıç ta- hammül edemem. Meselâ Zzet olmasaydı ben bu es- ÂAcı acı arka- Bugün 15 beygirlikte aşa- ğı kuvvei mahreke kullanan 400 kadar mücssesenin iflâsları na sebep teşkil edecek olan bu vergiden kurtulmuşlardır. Evvelce bütün mevat ithal ve imalinde iki defa muamele vergisine tabi idi, Perojede peşin ve veresiye satışlar için erbabı. sanayi lehine birçok kaytlar vardır. Diğer taraftan 15 bey- girden fazla kuvvei mah- reke kullanan müesseseler tadiyeye mecbur oldukları muamele vergisinin nısfını her ay zarfında, diğer nıs- fını da mali sene nihayetin- de vereceklerdir. Mamulâtını veresiye sat- miş olanların bu mamulâtına takabül edecek vergileri üç ay tecil edilecektir. Memleket sanayii namına mübira kayıt- ları ihtiva eden proje iktisat encümeni âlisince kabulolun- tur. ( Yarın )ın tefrikası : TT vapları yakardım satmazdım, fakat bu çocuk.. Ahmet Kâmi bey sofra- dan kalktı. şür'atle döndü, bir kelime söylemeden çıktı. Mehlika arkasından uzun azun baktı: — Müteessir oldu.. Kısım — 5 Yeni Belkıs Belkisden Fuade mektup Dedi. Fuat Bey! Son mektubunuzu oku- dum. Anladığıma göre bu mektup, üç kelime ile hülâ- sa edilebilir: “af et! Gel!, Birinciye “Peki, diyo- YARIN Akdeniz Siyaseti Ve Türkiye (Birinci sayfadan devam) lerini zaptetmişlerdi. Onların gayesi, İtalya, İspanya ve cenubi Fransa sahillerini de almak, Akdenizi bir Türk gölü yapmaktı. Ancak, zaman Akdenizin serbesti #tini temin — edebileceklerdi. o millet- lerin serbestisi mutlak hâ- kimiyetle mümkündü. De- nasıl o devirlerde, delerimizin haklarını tasdik etmiyelimki, İnebah- tı, Navarin, Sinop ve Âvı rof mağlübiy ile inhitat etmeğe başlamışlardı. Eğer, plânlarında muvaffak olsa- lordı, bu deniz mağlübiyet- leri olmaz, büyük devlet yaşardı. Eski Romada böyle düşünmüştü. Bu gün hem denizlerin eski siyaseti değişmiştir, hem inhisarcı- ta> de serbes olmak lığı kalkmıştır. Çünkü, rihin cihangir devletleri kal- hem harp, Almanyada madı. Büy Nietsche' vin uyandırdığı Weltmacht - ci- hangirlik ruhunu öldürdü, hetüde Londra - City'sinin World domunion siyasetine Almanla donanr alarını — batırdılar, İngilizlerde Tot Standard'an On - Standard'a — indiler. Bu gün, cihana hükme- den tek donanma kalmadı. bir hatime verdi: yi Fakat, ne dünyanın eski meseleleri değişti, nede Mak- yavelin mukaddes hodbin- lik siyaseti bırakıldı. Şimdi, ya tariht hukukların deva- mini temin etmek için alâ: kadar devletler arasında bir tilâf yapılıyor veya tabii inkişafına mani olanların alâkalarını kesmek için milletler arasında bir ittifak siyaseti takip olunu- yor! Bu ikizit siyaset, Akde- nizde çarpışmaktadır. Çün- kü, bu denizde Akdenizli milletler ve yabancı veya ya- rım Akdenizli milletler var- dır. Sonra, Akdenize mek için menfez arayan büyük bir İslav kütlesi de Adalar sahilleri- nin yamaçlarında nöbet be- klemektedir. Dört beş sene i, dünya siyasetinin hakların in- denizi rum; madamki okadar isti. yorsunuz, sizi afettim Fuat bey. Fakat ikinci mesele.. Hayır Fuat, hayır, bir- daha sana dönmeyeceğim.. dönemem... tekrar - seninle yüz yüze, tekrar o senin yu- va dediğin kafese?.. Hayir, bin kere hayır Fuat bey! Nafile beni beklemeyi: niz, en zaif bir ümit bile beslemeyiniz: Bir daha size avdet edecek değilim. Betbaht olmanızı istemem ve olmayacağınızı bilirim: Siz, ömründe bir kaç defa sevilebilen talili insanlardan birisinizdir. Heyecanlarınız sürekli, devamlı degildir. Bunları serzeniş için söyli- yorum zannetmeyiniz, sizi af etiğimi daha başda söy- ledim. Emin olunuz ki size kargı artık kin değil, en nfak bir igbirar bile hisset- Dün Borsada : Iki borsacı arasındaki ihtilâf ne olacak Mübayaacılık — meselesi yüzünden" Ticaret idare heyeti Feisi zade Murat Beyle mübaya- rcisi Hancı bir tur. borsası Furtun acılar cemiyeti zade Nuri Bey arasınd hadiseri olmu haysiyet hakaret Borsa. dün toplanarak halledecekti. divanı bu mesele- yi Fakat toplanamamıştı. Bu — gün içtima etmesi muhtemeldir. Çünkü idare heyeti toplantısına kararın yetişti- rilmesi lâziımğelmektedir. Para piyasası borsada İngiliz 1030, Dolâr 212,25, 20 Fransız Franğı 168, Altın 921 kuruş: tan satılmıştır. Vapur ücretleri Gene rapor hazırlanıyor Vapur tarifelerini tetkik edecek olan komisyon bu hafta içinde deniz ticareti müdiriyetinde toplancaktır. Deniz ticareti —müdür muavini Müfit Necdet B. Haliç, Şirketi Hayriye hak- kında tahkikat tera etmiş- tir. varidat ve bir rapor hazırlamış, tarife ko: Veri- tarife Bu masraflarına şirketlerin dair misyonuna vermiştir. len malumata göre komisyonu şirketi hayriye ve Haliç zilât yapılacaklır. siklet merkezi de bu denize tarifelerinde ten- gelmiştir. Bu merkez Bahri muhiti atlaside iken, büyük harbi çıkardı. Bahri muhiti kebire giltiği Vaşington konferansı imdada yetişti. Akdenize gelir helmez, Lon- dra deniz dı. Fakat, zaman, konferansı açıl- muvaffakiyetsiz lik neticelendi. Çünkü, bu denizde çarpışan iki kuv- vetin hiç birisi de şuurlan- miş bir hâlde temsil edik miyordu. Bugün, Roma' İngiliz h- &riciye ve bahriye nazır- larile müzakere edilen bu meseleye verilmek istenen cepheyi ve Türkiyenin vazi- yetini yarınki makalemizde miyorum vi aeRede| oldu? Bilmiyorum. Fakat ben bundağ; ” kondi ' kaşabona; çok. memnunum. Yikkekarı ' ve arük mektüğlakürde'tahat; zevcini sız etmemenizi rica ederim. Ben o evden ayrılalı heman heman bir ay oluyor. Ara babamın mektuplarını Fa: kat bugünden sonra uğra- artık İs- sıra, almak için üğrayorum. mıyacağım; çünki tanbuldan dauzaklaşıyorum. Tekrar ediyorum : Sana dönmiyeceğim, Fuat. Buna emin olduktan sonra istersen beni gene resmen tatlik et- ehem- me. Bu, bence haizi miyet deği kü «niha- )ı—ı senin bılc anladığın gi- » Ben hiç kimseye ait de- ğılım ve hiç kimseye ait ol- mıyacağım. gb t Türk tarihinde İYUNAN İHTİL IHTILALI? - | j Etniki Eterya teşkilâtı 3 Kösela nf a aPA eee ea we Muharriri: Arif Oruç Sahife 3 uıılbılıı somye? — 10 — Bu Arnavutlar Rüsların her alış verişlerine karış- başladılar. ları hıristiyan oldukları için (Kocaba pılar)marifetile idare türlü mağa Mora rum- ediliyorlardı. Arnavutlar aha- liyi berbat ettiler. Soyup s0- vana çevirmeklede kalmaya- rak bir çok riayayı ettiklerinden Rumlar vatan- Tarını terketmeğe başla lardı. kaç defa tazyik İstanbul hükümeti bir Moraya asker gön- Cebbar ları bu kıt'adan mağa çalışmışlı. Arnavutlar Mehmet Paşayı dermişti. Arnavut- uzaklaştır- Mora valisi bile esir almışlardı. (1) Devlet Anavutlarla uğ- raşırken bir de Rumların is- yan etmelerinden endişe edi- | liyordu. O zaman Rut mü- ahalesi başlıyıvereceği şüp- hesizdi. tanı derya Hasan Paşa Mo- raya izam edildi. Hasan Pa- şa asl Arnavutların ileri ge- lenlerini birer suretle idam etti. Asiler (Tripoliçe-Trab- liçe) seddederek muharebeye — hazırlandılar. Bidayette Hasan Paça kuv- mağlüp olmuş iken Bunun üzerine kap etrafını vetleri Hasan Paşanın Manya ta- rafından tedarik ettiği a- ker galiba daManya Rumları arkadan hücum etti, Arnavutlar inhizama uğradı. ( Üç bin | kadarıda idam edildi. |2) Bununla beraber Hasan Paşa (Man- ya) yada girdi. (Manyalıla- ri) isyan etmeyeceklerine dair rehine bağladı. Hasan Paşanın Manyaya girişi mu- yaffakiyet sayıldı. Çünkü bu kaleye 1027 tarihinde meşhur şehit Ali Paşa bile girememiş rehin almakla iktifa etmişti. (3) Fakat, İstanbulda Rus sefiri Babıâlinin başına çök- tü, Kırım bahane ederek Kaynaıca muahede- sini tamamlıyan yeni bir mu- ahede aktine muvaffak oldu. (1193.1778) Aynalıkavak namını alıyordu.(4) Türkle- işlerini bu muahede tenkihnamesi dostu icerret rin ebedi Rusyası olan Çar ( Hatırı m Geno Belkısın defteri 1 Temmuz 928 30 Mayıstanberi defte- | rime bir kelime yazmadım; yazamadım. Çünkü yeni ha- yatım beni biraz boşaltmış, biraz sersemletmiş ve çok degiştirmişdi. Sade madde- ten değil, manen de deği- şiyorum, Bu değişme beni bir korkuttu : Ne oluyorum?, Allaha ısmarladık, Fuat, Belkıs Şimdi Arlık müsterihim. Hele fuadın mektubunu oku- yup ona soğuk kanla cevap yazdıktan sonra büsbütün iyim. Ahmet Kâmi Beyede ben artık zaman söylediğim gibi, yolumu buldum: Çalışacağım, kazanacağım ve |insaniara elimden geldiği kadar, yar- dım edeceğim. ( Devamı var) Devlet Aliyeye rlayeten ) Kırım işlerini dosilukla hal- ledip hakiki olmadan makamının mahlül gibi Hanlık sebeplerle hal' n masuniyetini te- azil azızalardı min ediyordu. kendi- taraftarları olan$Ş ahin Gira- Bundan maksat yın kaydıhayat şartile Han- lıkta kalmasını Türk devle- tinede taahhüt ettirmiş ol mak idi. |(5) Bununla bera- ber Eflâk ve Buğdanlıların Kaynarca muahedesile İx. tanbulda bulundurmaları lâzimgelen (Romen) masla- hatgüzarları, âdeta (Devamı var) (i Cevdet e 2 125 İZİ Keza, BI Cevdet s 146 H) Keza « 117-118.329 (BI Aynalıkavak d—lı 2 Müzeylâtı ve üçüncü mad- bir müs- Hizmeti maksure Vaziyetlerini ket- medenler ceza- landırılacak Ankara, 9 mecburiyesini rak ifa etmiş hizmeti mak- hizmeti - Hizmeti nefer ola- mak- surelilerle sure hakkını, askerliğini nefer sıfatile ifadan sonra kazanmış olanlar geçen sene meclisin kabul ettiği ihtiyat zabit ve memur- ları kanununun muaddel maddesine göre bir sene zarfında bu vaziyetlerini şubelerine ihbar etmek mecburiyetinde idiler . Bu müddet, bugün akşam bitecektir. Vaziyetlerini gizleyen- lere yeniden askerlik yap- tırılacaktır. DK Fiükmkae £ ödük TEKİNE” DOOLA T eli Ti Ordu valisi Hapse mahküm oldu Hakkı memur Komser muavini Sami Beye iken hakaret ettiğinden naşi sabık Vali Ai Kemali B. Gireson Sulh ve ceza mah- resmi | kemesince üç gün hapse, bir ve 1000 kabili üzere lira cezaya lira tazminata temyiz olmak mahküm edilmiştir. İkraz evleri Ankara, 9 (H.M. ) — Ödünç para veren ve rehin üzerine muamele — yapan müesseselerin yaptıkları mu- ameleleri yakından takip ve murakabe için İktisat vekâ- leti komiseri Nihat Tahsin Bey Y kıci murabahacilik ve kanun harici muamele yapan mü- evseseler mahkemeye tavzif/ edilmiştir. veri: leceklerdir: Bu işlerin ve murakabesi teftiş ayrıca sure'i için Şurayı devletçe de bir. ni name neşredilmek üze- redir. Za