20 Nisan 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1

Sayı 141 — 10 Kuruş — aawer ğ MN ua vumm —eyur İ “ AA e nn S avlıdı V, do avlan 6 lti MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE Ka Gikelir AMT Telfon: “ AÖRÜÜNÜÜN GAi Posta - Kutusu 2100 Beyoğlu Hariç. memleketler iki mislidir. Tesis HABİB EDİB TÖREHAN bir mes'uliyet kabul edilmez. Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbul Ve Ve biş POLiTiKA 19/1V/19s0 Amerikanın Moskovaya notası ALTIK Denizi - üzerinde | yet avcı uçakları tara. ürülen uçak hakkında Amerika Hükümetinin Mosko- vaya verdiği protesto notası, Amerika ile Rusya arasında ilk yahim siyasi hâdiseyi teşkil et- mektedir. Hakikaten, bu defa Amerika Hükümeti, üç sene ev vel Dalmaçya üzerinde Yugos- lav hava kuvvetleri, bir Ameri- kan tayyaresi düşürdüğü zaman Tito'ya verdiği notadaki kadar sert ve hesap soran bir ifade kullanmıştır. O zaman Yugoslav Hükümeti, buna boyun eğmi: Acaba, Kremlin'deki idareciler de, aynı şekilde hatalarını tanı- yacaklar mı? Bu, pek muhte- mel görülmüyor. O halde me- sele büsbütün vahamet kesbede. cektir. fından di Sovyet Hükümeti- nin özür diliyeceğini - ve Kızıl | tayyareler. tarafından yapılan | suikasdin kurbanlarına tazmi- nat vereceğini ümit ettiğini res- | men bildirmiştir. Rusya, bu no- tayı reddeder, hattâ kendi pi- | lotlarının bu hareketini tasvip ettiği şeklinde cevap verirse ne olacaktır ? Sovyet Hükümeti, esasen o pilotları nişanla taltif ettiğine göre, bu tarzda hareketi de pekâlâ mümkündür. O zaman Amerikalıların, meseleyi Birleş. | miş Milletler Teşkilâtına, veya La Haye'deki Milletlerarası A- dalet Divanına havale etmek- ten başka yapacakları bir şey yoktur. Herhalde, attıkları adı- Mi artık geri çekemezler. Öyle ise, Batı ile Doğunun iki büyük devleti arasındaki münasebetle- rin düzeldiğini görmek ümidi, her zamandan daha azdır. Net ce ne olursa olsun, Rusların bu | tahrikleri karşısında Amerikalı- ların bütün soğukkanlılıklarını muhafaza etmelerini takdir et- mek lâzımdır Amerika, Bir vakitler, “Privateer” hâ disesinde olduğu gibi, böyle me- seleler harp ilân etmek için kâ görülürdü. Şimdi o devrin geç- Miş olmasına rağmen, Amerika verdiği notada, sabrın da bir | hududu olduğunu açıkça bildir- miştir. Bu son hâdisenin, Rus- ları, milletler arasındaki sulhçu münasebetlerde gözetilmesi icap eden en basit kaidelere riayete mecbur etmesini, bütün dünya Üümit ve temenni etmektedir. Plastiras'ın Farlâmentodaki zaferi VVELKİ gün, Yunan Par- lâmentosunda — Plastiras Mükümeti, ilk muvaffakıyeti ka- | zandı. Şüphesiz, o kadar mühim bir “oy verme” bahis mevzuu değildi. Sadece Yunan Meclisi- | 'ne başkan seçmek üzere reye müracaat ediliyordu. — Fakat, bununla, bir gün Plastiras iti: | mat meselesini ortaya koyarsa, kaç kişilik bir ekseriyete daya- nabileceği anlaşılmış oldu. Ara- daki fark, 35 reyden ibarettir. Bu fazlalık da Plastiras'a ve onun / başkanlık ettiği” Koalis- yon Kabinesine iktidarda kal- Mak için kâfidir. Amerikalıların, eğer Yuna. nistanda merkeze dayanan sağ. lam bir hükümet kurulmazsa, yaptıkları yardimı kesecekleri- rdikleri, kimsenin meç- ü değildir. Bunun içindir ki, Venizelos istifaya mecbur ol- muştur. Amerikan Yardımının kesilmesi, Yunanistan için hem | dahilde, hem de milletlerarası vaziyetinde bir felâket olacağını düşünen Venizelos, sırf vatan- perver bir hareketle, çekilmeyi kabul etmiş bulunuyor | Amerikanın bu ısrarı ise, sa- | Doğu Akdeniz bölgesine | 'etlerin nüfuz etmesine mâ- | olmak için Yunanistan ile | Yugoslavyanın malar ı K mesinden İleri geliyordu. Zi görüşme- di, onun, Plastiras'la anlı — “aya yanaşacağı kuvvetle ümit edili- yor. Esasen, tahmin edildiğine göre, Amerika bu hususta Ti- Sherman, Bradley, Vandenberg ve Collins bir arada Yakında memlekel yaret eden Ankara 19 (Husüsi mühabirimiz bil diriyor” — Başka memleketlerde de bir partinin seçim listesi seçim mü: 'Adelesinin ana unsurundan " biridir 'Yani liatâde, gerek memleketçe ge 'ek mahalii ölçüde iyi tesir yapacak Simlerin Mevcüt olması mühimdir. Fakat bu, Partinin 6 mücadele evna: inda- orlaya attığı meselelerin ve unları müdafaada göşterdiki. kayre İn yanında ikinci 'piânda “kalır AHI olan. partinin politika hattı ve bunu âmme efkârına — bekendirmek hususunda gösterdiki cerbezedir. Se im pldtformu denilen çey de budur Bizde ise parti İistelerinin — tenbiti GI. Collins diyor ki: “Türkiye, Batı dünyasının çetin bir müttefikidir,, Birleşik Amerika Ordu Kurmaybaşkanı Türklerin bir taarruzu “pahalıya ödeteceklerini,, söyledi Philadelphia, 19 (AP.) — Birleşik Amerika Ordu Kurmay başkanı General J. Lawton Collins, Batı dünyasının “çetin bir müttefiki olabileceğini bildirmiştir. nİn, müstakbel bir. harpte, General, bir. konuşmasından sonra demeçte, Türklerin, “çetin savaşçı, oldukları Miş Ve icabi halinde herhangi bir. taarrum * ödeteceklerini,, ilâve etmiştir. Amerika sulhu korumak - için silahlanmayı hızlandırıyor Halen bir milyon 476 bin kişi silâh altında, hava ordusu tepkili uçaklarla takviye olunuyor kanlığından - bildirildiği. 31371030 tarihinde Amerikanın kara, de BAA afpi Türkiye- vermiş olduğu ni söyle. ahalıya tir. General, Türkiyenin mühtemel düşmanından “müte- cavir millet” âlye bahsetmiş ve bunu miştl isimlendirme- General Collins, Birleşik Amerika parasının, Türki- am mânasiyle yerine — masruf olduğunu” kay- yede dettikten sonra, bir harp vukuunda, hlarla aynı seviyede - bulunabileceğini İlâve / etmiş- ) — Milli| Sovyet hava kuvvetlerinin dünyanın Birlegik en geniş hava ordusunu teşkil ettiği Bi Ve Sövyet Rusyanın denizaiti flosuna sahip olduğu: 'aymington. bilhassa göyle demiştir: 'Nazarı İtibara alınacak rikan Havacılık. Dairesinin. bildirdiği. | vardır: 'ne göre, sürati anatte 860 kilometreyi | “Tikönce demirperdenin ardında — bir klarından “G47, lerin alınmasına bu | — “Saniyen | demirperdenin — ardında Sene 307:600.000 dolar tahnis edilecek: | mevcut hava Küvvetleri, : Birleşik A: zon 00 ik kredi ayrılmıştır. | — cek' durumdadır cisco "Micaret Odasında — verdiği | Ein sart ta komünist. Soxrek Basyaşya | lama li sürette silahlandığını ve Bir- | ol 'sik Amerika fiklere Gstün. |— vBi İük elde ettiğini açıklamıştır. 'nanı evcut kara h Birletik A Mmerika ile müt iklerin müsterek or. daha kalabalık olduğunu, Haydarpaşada bir Norveç gemisi yandı | Dün sabah Haydarpaşada patlayıcı maddeler yüklü akmış ve gemi tamamiyle görülmektedir. Tatsilâtı Küvvetli kaldığımız sın muhafaza edilebileci İasmaktayım Bosphorus, O KARMA D Ü L n ğu Almanyadan aekerlerini de V| cekeviecekinin imkân aahitinde Türkiyenin batı- Sovyetlerin Doğu Almanya ile sulh andlaşması Yeniden tazelenmiş bulu- nan bu haberi, Amerika bir propaganda mahiye- rüyor Wazhington, 19 AA (United V oresn S işinleri " Bakantığın: dan' dün bildirildikine göre 8e Yet Rusya Doğu Almanya ile 5- nümüzdeki “bir kaç ay içinde Ayrı bir sun andlaşması imzeli. tinde Diğlşleri Bakanlıkı Doku AL manya m: uzmanı Henry le Bir harekete geçeceklerini da: h n kamımda - söyledikini He lt Dişisleri Bi Hada bu anlaşmayı bildirmeleri. tlerin pro- indıkları ee | | © cax Rüsyanıtı” Dişineri ma ekmmen Diviğleri 'Bakan kerlerin . çekilmesi | l Ankara hususi muhabirimiz bildiriyor ŞEÇİD[ LİSTESİ YOLU İLE SEÇİM TÂBİYESİ C.H.P. ve D.P. için seçim listeleri, şimdilik seçim parola ve beyannamelerinden önce geliyor Plâtform yok, liste varl... günlerden beri / fanliyet ve alâkanın ön plânını işgal etmektedir. kronolojik bir hulâsasını şöyle vere biliriz Evvelâ # nisanda “yoklamalar paza- raş her Üç parti için aymı günde ku den ayrı günler seçilmedi d gu izahi vermek mümkündür Öra Pazarlarda olduğu gibi bu Je bir arz ve talep kaldeleri ca Mahallinde yapılacak yoklamalarda kimin kime karşı gösterileceği - nasıl Piyasaya mal arm mânâmı taşırsa 0 Rüne Kadar müstakii yahut mütered. dit duran bir kimsenin o partinin de ll de bu partinin eline geçmesi ek Betteki mahalli ölçüde Dir alâka / ve heyecan” kaynağıdır. — Bu da eldeki mal üstünlüğünün bir nevi teşhiridir Âyrıca, açıkta kalacağını sezenin, & Tindeki (küçük yahut — büyük) 'rey torbasiyle birlikte öteki — partilerden birine ditinakı, “Âvre Taahnü Jerinin enteresan bir ni teşkil Bu sebeple, siyasi partilerimizin her üçü de aynı günde İnmişlerdir. Yoklamaları bilindiği zibi en önce bitiren, CHP. olmuştur. 48 saat gibi kısa bir müddet zarfında iktidar par: bu işi bitirmiş ve meticeleri derhai öğrenmek mümklün olmuştur. Demokrat Parti ise neticeyi avnı sürat ve kolaylıkla alamadığından ve bir de kendi kararını ötekilerin neti celerine göre tayin etmek istedikin: den, yoklamalar ile yüzde yirmiler zaman ve mekân içinde birbirine mü: Tâki olmuş ve bu yüzden Genel kurul üzerindeki tazyik artmıştır. Millet Partisine gelince; bu teşkilâ- tin bulunduğu — yerlerdeki listeleri bir kalemde tesbit etmek yolundan Tate “mesaisini herkesten önce bitir miştir. Ve, asıl Vaktini Mareralin & Tümü dölayisiyle yaratmak — istediği hava üzerinde teksif etmistir. 'Mület Partisi, öyle bir yoldan yü- rümüstür Ki; bir “ikinci parti, oldu.. kunu Kerçi Ağikca söylememiz fakat Sünün " böyle olduğunu zimnen anlat mak istemis gibi bir töhmet altın. da kalmıştır. Hattk, dini taasıuba a deyhtar. bulunduğunu. söylememek yü: bundan — kendine bir. intifa çıkarmak ister gibi bir tavır “yoklamalar pazarı'na Yoklamalar safhası için bugün ar- tık / bitmiştir. denilebilir. — Hatta CÖH P. listesinin — tamamlandığını Yüzde 30 Jarın artık kararlaştığı b linmektedir. Buna dair olan' liste a. fu olmamakin beraber “Uç komisyon” farafından teklif edilen Tiste ile diva. 'da büyük bir fark mevcut olduğu Töylenmektedir. Bunu söyliyenler, ta tediyorlar. Fakat, mühim olan fark bundan ziyade ve bunun ötesinde © Keyfiyeti temeti ettiğidir CHP. nin yüzde otuzları merkı tesbit olunduğundan — bundan bekle nen, bütün İistenin kaymağını ihtiva etmösi idi Yani zuafanın tasfiyesi Rispetini ya — kudretillerin artması Jarını gösterecek İdi. Ki, yüzde yetmla yoklamalarında CH.P. bu üc prenil Pin “Üçünü de tatbikte muvatfak oL düku ümümiyetle kabul edilmişti. Binaendeyi, herkesin Ve tahsisan deri 'nokta yüzde otuzlarda da aynı Buna mukabil. Demokrat Partinin yüzde yirmileri, daha doğrüsü — hem yoklamaları hem yüzde yirmileri, he Tekmill listeyi'âmme efkârının huzuru Na ancak” 0 Sün. sermek niyetlisidir. Bu 'da, ipki başlangıcta dediğimiz dekilse bu seçimde, en ziyade listele- Ti 've bu. atelere dahil şahsiyetlerle karşılaşmak. dürümündadir Jarak orlaya 'bir politika hatlı ve bu " dediklerimizi Bütün faklı Tey torbaları durumunda | olan Yunan Kabinesinin Meclisteki ekseriyeti ina, 18 AA dafi GAZETEMİZ BUGÜN 18 SAYFADIR Bunun | İÇ SAYFALARDA ÜÇÜNCÜ Muvazenesini bul: Avrupa müdafaa; M. Şevki Yazman BEŞİNCİ Dış taahhütler ve milli anlayış Faruk A. Sünter ALTINCI Sanat hareketleri SEKİZİNCİ Resimlerle dünya haberleri iyan Kanuni'nin türbesi dün açıldı Büyük Türk tm- paratoru — Kanunt Sultan Süleymanın açılmıştır. münasebetle alan Vali ve Bele- diye Başkanı; Ka- nuninin — büyüklü. Künü, tarihimiz t- zerindeki tesirleri. veciz milleti met eden kimsele. T dalma / gefkat ve saygı ile- göğ- ünde — taşımakla müftehirdir., — de- miştir. Demokrat Parti irticaa Celâl Bayar, dünkü konuşmasında : “Porti kardeş kavgasına | körükliyen, memleketi karşı vaziyet alıyor tahriklere karşı mücadeleyi vazife bilecektir” dedi Ankara, 19 kından. alâk 1950 seçimlerinin - memleketimizin (Hususi — mühabirimiz! DEP. Baskanı Celâl Ba erin umümi efi Miyeti olacağına güphe Yoktur. . Bu eçimler ya memlekette milet irade 'dayanan tam mânasiyle hür bir. kurulmasına — temel olacak İ buhranlara sürükliyecektir. Bu itibarla geçmiste 1930 seçimleri- mkün olmadı. ' zaket arzeder nalini kabul etmek çok sor. Bu hakikati bütür den DEP, 1950 seçimi huzur ve sükün içinde sini temine çalışmayı, Aylardaki faahiyetlerinin esası olarak inin tam bir bllhnssa son kabul etmiş bulunmaktadır. Biz anbı yorüz ki memleket içinde türlü istk Kametlerde çalışan mühtelif kuvvetler, Zararlı makdatlarının dstihsali için bu bütün gayret ve Te n MA noktasında teksir " ede-| İlabel etiitimizi gimdi deha A anlar x.hx“ hürüle gelen bazı Makal'ın tevkifinden — Evet, maazallah kallaşmasınt.. yazarının istikbalini tehlikede görüy Bizlm hapishana, dişe bir kitap daha — şazmaya yetle durülmak mecbüriyeti - vardın. Mukaddes mefhumların nasil istismar edilmekte olduğu ve mlli vicdanda yer etmiş düyguların âdi politika o- yunlarına ne süretle Alet edilmek ia- Tendiği meydandadır. Memleketimizde emniyet ve İstikrarı bozmak ve kar 'nun otoritesini yıkmak yolunda mak: satlarını istihsale çalısan dış cereyan: Jarın son HAdiselerdeki tesirleri de &. sikârdır. Görülüyor ki sağdan ve soldan ge- den tehlikeli cereyanlar bir. mecrada Birleştirilmek isteniyor. Demokratik inkisafın ancak kanun hâkimiyetinin ve maddi ve münevi â> zayitin mahfuz tutulmasiyle mümkün Olacağına inanan ve bunu her vesile e tekrar eden partimiz, bilerek bi Miyerek, bir taraftan irticar körüklü yen ve diğer taraftan memleketi kar: Üeş kavgasına götürmeye çalışan tah- fiklere karsı mücadeleyi kendine va. Sife Bilmekte devam edecektir. Bu itibarla ehemmiyet ve nezaketi- ne işaret ettiğim gu secim devresinde Milli birliği tehâit ve halkımızın bu: 've emniyetini ihlâl edebilecek her Teşebbüsü' bütün kuvvetiyle — karsılar maya çalışmakla beraber partimiz bu Şibi zararlı ve tehlikeli cereyanları Önliyerek seçimlerin kapunl Budutlar içinde sükün ve emniyetle yapılması: Mi temin yolunda hükümetin sarfede. Ceki gayretlere muzaheret etmeyi de hem Gir vatan borcu hem de kendi kuruluşundaki gayenin tabil bir. ne- ticeni telükki etmektedir.