16 Nisan 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

İngilizler, Elenler ve Almanlar Almanlar sulh içinde mahat rahat, uzun zamanlar #arfederek — hazırlandılar. ilizler ateş içinde, bom- Ba altında, harabeler üze- rinde, müthiş Alman taar- ruzu karşısında bu hazırlık- darı gapıgorlar. Evet, gap- maya muvaffak eluyorlar we her geçen gün daha kuv- vetli bir hale geliyorlar. Yazan: Hüseyin Cahid YALÇIN ğer insanlar şahsiyetle- Tinden tecerrüt ederek Şu harp vekayiini tama- miyle objektif. bir surette di Şünebilselerdi acaba — kahra- manlık mükâfetını kime — ve- rirlevdi? Daha doğrusu, hangi milletin daha fazla bir enerji, Bgayret ve kabiliyet gıııemış alduğuna hükmederlerdi? İpti- da akla Almanlar geliyor. Çün- kü bir buçuk senedenberi mu- vaffakıyetten — muvaffakıyete yürüyorlar. Lehistanı çarçabuk İstilâ ettiler. İlân ettikleri müd- dutten az bir vakit içinde galip geldiler. Birdenbire Norveçi is- Glâ ettikleri haberi dünyayı hayret içinde bıraktı. İngiliz- lerin denizlere hâkim bulun- masına Tağmen, Norveçin en #imali limanlarına varıncıya ka- dar bir çok —mevkilerini bir hamlede ellerine geçirivermiş- lerdi. İlk dakikade çılgınca gö- rünen bu teşebbüsün çok esas- h ve mükemmel hesaplara isti- mat ettiğini sonraki vekayi is- bat etti. Almanya Norveçi da- hilden yıkmak hususunda plân- larını hazırlamış olduğu kadar, askeri bakımdan muvaffakıye- tini temin için de en ince nok- tuları bile hesap etmişti. Bina- ııııleyh, Norveçte — yerleşti, Sonrn.hıx sabah, Holanda we Belçikanm istilâsı haberini aklık. İlk Alman muvaffakı-| yetlerini tebessüm ve şüpbe ile | hxşlladık Şimdi Fransızlar ve | içerilerine yürüyecekler fizdit ettik. Almanya paraşdt. ile asker indirmek fikrini bir göribe hahadenı çıkacarak amo> bir şekle soktu. Arzularına yardımcı olarak bir beşinci kol İcat etti. Kurşun işlemez mu- sazam tanklarla faaliyete geç- ti ve bunlıra müthiş tayyare- keriyle iş birliği temin ettrerek her istikamette kendisine ko- ley bir yol açtı. Dünyanın meş- bir sektzincisi gibi dillerJe des- tan olan bir Maginot haztı var- &. Almanlar bunun ucundan zahmetsizce yol açmak ve mek imkâmın buldular, bir ta- raftan sahile - jadiler, bir taraf- tan Parisi allılar ve Fransız or- dusunu inhilâle uğrattılar. Artık bittün Avrupa kendi- berinin ayakları altına serilmiş Fibiydi. Macarlar içarete hazır bir hizmetkâr tavrı takındılar. | Rumanyalılar - hudutları açtılar | ve yerlere yattılar. Bulgarlar | vatanlarınmı lütfen istilâsından Artayı şenliklor - yaptılar. Al- zranlar bir taraftan kendi fü- tuhatleriyk. meşsul iken diğer taraftar arkadaşları İtalyan - ların imdadına koşmak için Af- rikaya tasklar ve zarhlı kıta- lar gördermek, Akdenize tay- | e akınları yapmak irakânını KZ buldular. İtalyanların kaç-| nakla bitinemedikleri, yüz bin-| den fazla esir vererek terkottik- leri iŞmal Afrik. sahillerinâ daha Bbüyük bir sür'atle istir- dat ettiler. Sonra, Yugoslavya ve Yu-| nanistan üzerine — saldırdılar. Dk harta kendileri içim bir muvaffakıyet — silsilem — teşiti etti. Şimdi ikinci hafta içinde bulunuyoru ve beküyoruz. Bu Almanların tesiken — etmek için kâfi değil midir? Hayır, diyorum, Çünkü F, lenlerle İngilirlerin yaptıktarı gok daha büyük, çok daha hâ- Tikalı olduğena İnanıyorum İncilirler, VersriRes muahede- Bamesinden Bsoura, yirmi xene uyudular. 1825 de Habeş mese-| lesi münaseortiyle Kulya ken- Afrikadaki tehlike lMısır istilâ teh- likesinde değil Almanların büyük müşkülâtiçinde ol- dukları bildiriliyor Adisababa, 15 (a.a.) — Reuterin hüsusi muhabiri bildiriyor: Bir cenubi Afrika subayları grupuna teslim olan en salâhi- yetli İtalyan fırka kumardanla -| Tından general Gino Santini pa- zartesi günü Adisababaya geti- rilmiştir. General Santini ile be- raber, liva kumandanı general Sirigatti, üç albay, 20 subay, 120 İtalyan ve 160 Eritreli as - ker de esir edilmiştir. Bunlar, yiyeceksiz ve mühimmatsız ola- Yak üümitsiz bir vaziyette bulun duklarından teslim olmuşlardır. General Santini ve arkadaş- lerı, Arugi dağlarında yağmur- lardan çok sıkıntı çekmişler ve| kendilerini takip eden münferit Habeş silâhendazları tarafından mütemadf surette tz'aç edilmiş- lerdir. Bir cenusf Afrika — istihkâm bölüğüne mensup bir subay, bu İtalyanlarm ne şeraitte teslim olduklarını bana anlattı. Bu su bay, cuma günü, asekrleri İle a- vaş nehri üzerinde köprüleri ta- mir işile meşgul bulnmakta i- ken, fundalıklardan bir yerli çık mıiş ve bazı İtalyan subaylarının nehre 20 kilometre mesafede Ar (Sonu sayfa 5 sütun 3 de) dilerine meydan okuduğu — ve harp ile tehdit ettiği halde bun- dan bile mütenebbih olmadılar. Hitler açıktan açığa harbe ha- zarlanıyor, ne emel beslediğini ilân ediyor, gayesine vasıl ob mak için nasıl bir metod kuk lanacağını tafsilâtiyle — bildiri- yordu, fakat gene gaflet uykusundan — uyanmı- yorlardı.Onlar - silâhları tahdit etmek, askeri masrafları kıs- mak hülyası peşinde idiler. Harp patlak verdi. Lehistana yardım etmek istediler. Fakat tayyare ile bile imdadma koş- maktan âciz kaldılar. Cünkü bu yardımı. yapacak tayyare- leri yoktu! Harpten sonra ya- vaş yavaş kımıldamağa başla- dılar. Mecburi askerlik hizme- tini koydular. 1939 eylülünden 1940 mayısına kadar, sekiz ay gene vakit kaybettiler. Gene gevşek — davrandılar. Fakat Flandres mağlübiyeti, Fransa- nın ortadan çekilmesi onları ni- hayet uyandırdı ve realite ile karşılaştırdı. Vaziyet müthişti. İngilterede asker yoktu; tayyare yoktu; bütün Âfrika ve Filistin müda- faasız kalıyordu. İngiliz adala- rı Alman istilâsına pek kolay- lıkla maruz olahilirdi. ingütere mahvolmağa kıl kalmıştı. Bu acı manzara onlara bir kamçı| oldu. Başka bir millet, muzaf- fer — Almanya karşısında — bu kıdır elim ve nâçar bir vaziye- di ümitsizlikten felce ug'rardı İngilizler ise bir çelik zemberek gibi gerildiler ve bü- tün kabiliyetleriyle ancak o za- maa çalışmağa ve hezırlanmağa başladılar. Bu gayretlerine baş- larının üzerinde gece gündüz patlayan Alman bombalarının sağnağı altında devam ettiler. Fransız cephesi yarıldığı sıra- da onlar yeni tayyare fabrika- larının — temellerini kazmağa başladılar. Ne zaman uyudu- lar, sirirleri nasıl tahammül etti? Bu cehennem altında na- Bıl tefekkür ve teemmül habi- liyetini muhafaza ettiler? — bil- meyiz. F" B artıl yanamıyacağına — hükmett.kleri ngiltere iki üç ay sonra İngi- z ak ni istilâ teşebbüsü- ne kalkan Almanlarız binlerci tayyare ile birden yaptıkları cumları bane — defe İâhlarının değil, —İngiliz vatandaşlarının kabiliyet ve kı nanlığı — sa yesinde elde ettiler. İngilizlerin bu muvaffakıyeJi mü 8 da kemmiyet değil keyfiyet vol oynadı. Müdafaası Hransız kuvvot- Jerine terkedilmiş olan ve os- ların — yıkılmasivle boş kulan Afrikada iptida Somaliyi tah- YUNAN CEPHESİ Neticesiz Alman tazyiki Yunan ordusu ba- zı mıntakalardan isteğile çekildi Atina, 15 (a.a.) — Yunan or- duları başkumandanlığının 172 numaralı ve 14 nisan tarihli teb- Garbi Makedonyada Ptolema is mıntakasında zırhlı kıtaat arasında Mmüsademeler - olmuş- tur. Alman kuvvetleri, Klisso- ura, Kozani ve Siatista'ya doğ- ru ilerlemişlerdir. Cenubi — Yugoslavyanın — Al- man kuvvetleri tarafından iş- gali ve binnetice Yugoste «& Tazisinden Şimal cephesindeki ordumuzun cenahlarına ve gee — risine giden güzergâhların a- çılması üzerine harekâta mü- teallik esbaptan dolayı kuvvet- lerimizin geri çekilmesi ve Gö- Ticenin tahliyesi emredilmiştir. Düşman, ricat hareketi başla- dektan üç dört scat sonra bu- nun farkına varmış Vve moto- sikletli müfrezeler sevki sure- tiyle bu hareketi izaç etmek te- gebbüsünde bulunmuştur. Motosikletli efrattan bir mik- tarı esir edilmiştir. Arnavutluk (Sonu sayfa 5 sütun 6 da) liyeye mecbur olan İngilizler yavaş yavaş Mısırda — modern bir ondu vücuda getirdiler, İ- talyan imparatorluğunu yıktı- lar. Şimali Afrikadaki İtalyan hâkimiyetini süpürmek — üzere iken Balkanlardaki Alman teh- didi artınca teşebbüslerini yarı iyolda bırakıp oraya koşmağa Mmecbur oldular. Çünkü İngilte- re henüz askeri teşkilâtını ta- mamlamamıştır. Çünkü bir se-| nede, iki senede efradı milyon- lara varacak bir ordu hazırla- mak imkân haricindedir. İşte bugün İngiltere böyle bir vaziyette harp ediyor. A detçe üstünlük Almanlarda ol- duğu halde bu noksanı sırf şa- hısların kabiliyet ve meziyeti ile telâfi ederek hem dayan- mağa, hem müttefiklerine yar- dım etmeğe, hem daha fazla kuvvetlenmeğe muvaffak - olu- yor. Bulh içinde rahat, Almanlar rahat, uzun zamanlar sarfede- rek hazırlandılar. — İngilizler ateş içinde, bomba altında, ha- rabeler - üzerinde, müthiş AL | man taarruzu — karşısında bu| hazırlıkları — yapıyorlar. Evet, yapmağa muvaifak oluyorlar ve her geçen gün daha kuvvetli bir hale geliyorlar. Yunanlılara gelince, bir » vuç bir millet, techizatı mükem- mel yüz elli milyonluk bir düş- manla dövüşüyor; bir Yunan neferi yirmi Alman neferine kargı dövüşüyor. Yunan neferi | zarhlı tanka karşı bomba — ve güngü ile hücum ediyor ve ufak | bir istihkâm arkasında günler- €e dayanıyor. Öleceğini biliyor, ölüyor, fakat kaçmıyor, teslim olmiyor. Alman ordusu böyle bir vaziyette harp etseydi aca-| ba Yunanlınm gösterdiği mu- | kavemeti, cesareti ve kahra-| manlığı gösterecek miydi? Bel- | ki gösterirdi. Fakat bilmiyo-| ruz. Bildiğimiz bir hakikat var- | sa Yunanlıların ve İngilizl erin | en büyük kahramanlık - ve ka- İYASİ SALK L v W! Yunanistanda Tutulan bir İtalyan esiri — Sovyetler ve Tür- kiye mutlaka har- be girecekmiş Atina, 15 (a) — Atina a- jansı bildiriyor: Bugünkü Yunan basınından bazı parçalar veriyoruz: Katimerini gazetesi Türkive- nin ve Sovvetler Birliğinin va- ziyetinden bahsederek ezcümle diyor. ki: “Mesut bir sulh içinde bulu- (Bonu sayfa 5 sütun 5 de) Brest tekrar bombalandı Liman tesisatında zararlar ika edildi Vatikan, 15 (a.a.) — “Gecik- miştir.,, Papa paskalya münasebeti- le radyo ile bütün cihana yaptı- | ğı brr hımu ezcümle şöyle de- Geml şimdi sulh için âua edi- yorum. — Fakat istediğim sulh Milletleri mahvedecek cebir ve zulüm mahsulü bir sulh deği- dir. Bütün milletlerin şerefini, hayati ihtiyaçlarım ve herkesin meşru hakkını temin eden bir Bulh istiyorum. — Allaha etti - ğim dualara müvazi olarak bu hususta var kuvvetimle çalış- yorum. Bir Fransız torpidosunun muvaffakıyeti Londra, 15 (a.a.) — Hür Fran mız deniz kuvvetleri umumi ka - rargâhından bildirilmiştir: 12 Nisan sabahı Hür Fransız deniz kuvvetlerine mensup 41 numaralı torpito muhribi deniz- de devriye vazifesi görürken bir düşman tayyaresinin hücumuna uğramıştır. Torpito muhribimiz derhal bütün silâhlarile ateş aç- mış ve topçularımız bir yunkers (Sonu sayfa 5 sütün B de) —HARP—, VAZiYETİ Libyadaki harp saf haları biliyeti göstermiş olmalarıdır.|| ». Almanlar gimdiye kadar daima gerek adet, gerek silâh itiba-| Emekli General riyle kendilerinden aşağı — düş- | Kemal Koçer manlar karşısında ni ak o-İ| * ——— | dular. Eolay muvaffak ol- İngi irenaika mı.»ı dular. Muvaffakıyetlerini şah-| | vaffakıyetlerini İtalyan or- Bi meziyet ve kahramanlıkları -| | dusu maneviyatındaki bozuk- ( na medyun değildirler Kalaba-||luğa da borçludurlar, Sirtej hk olmaları, evvelden hazırlan-'| körfezine kadar devam e-| miş bulunmaları sayesinde mu-|| den harekât sırasında ımırl vaffak olmuşlardır. Bu da bir|| yanlar, yalnız esir olarak meziyettir; bu da takdire şa- || 133.000 * kişi bırakmışlardı. ; yandır. Fakat bunun adı kah-|| Metin kaleler, kabiliyetsiz el- lık değ Kahraman - | lerde hiç bir iş görememişti. | lık ki halde Yunanlıların | İtalyanların nasibesi mağlü- | ve İngilizlerin hakkıdır. — Al-|| biyettir, deyenler, her cephe- j manlar me zaman onların vazi- || deki inhizamlarını göstererek j yetinde kalırlar ve onlar gibi | hak kazanabilirler. Esasen bu dövüşürlerse kemrdilerini de Yu- | rada iştibaha mahal de yok- nanlılar ve İngilizler deroce - || tu. sinde alkığlarız. (Sonu sayfa 6 sütun 1 de) Hüseyin Cahid YALOR' ; k —— —f GAZETESİ Nuracemaniye, No, 84 İstanbul | Tolgraf: YENİ SABAH İstanbul © YELEFON: KE Her yerde 5 Kuruş *_Yîg;slav ordusu toplandı Muhlellf noktalar- idan yapılan tazyik ler püskürtüldü Saraybosna, 15 (aa.) — Yu- goslav hükümeti, muvakkaten Tettiği bir beyannamede, Yu- goslavyaya Mihvere iltihak et- mesi için, bütün Bulgaristanın ve Selâniğin teklif edilmiş ol- duğunu ifşa etmektedir. Beyanname şöyle devam e- diyor: Ecdadımızın an'anelerine uy- £&un olarak Balkan istiklâlini mezara gömmektense taarruza uğramağı — tercih ettik. Harbi arzu etmiyorduk. Ve Yugoslav- a Budapeşte, 15 (a.a.) — Macar| genelkurmayı - başkanlığının 14 nisan saat 12 de neşrettiği teb- Kıtalarımız her tarafta, Tuna ile Tisza arasındaki araziyi iş- gal etmiştir. Bu suretle Macaris tandan ayrılmış olan başka, ara- zinin geri alınması bitriştir. (Sonu sayfa 6 sütun 2 de) Parti Grupunda Hariciye Vekilimiz izahat verdi Ankara, 15 (a.a.) — C. H. P. si meclis grupu umumi heyeti bugün 15.4.1940 sah günü saat 15 de reisvekili Seyhan mebusu Hilmi Uranın reisliğinde toplan- di Celsenin açılmasını müteakip kürsüye gelen Hariciye Veki'i ükrü Saraçoğlu, bizi uzak - (Sonu sayfa 5 sütun 4 de) İ Türkiyenin |* Sözcüsü ,, yoktur Ankara, 15 (a.a.) — Türkiye- nin dahili veya harici siyaseti hakkında ecnebi matbuat mü - messillerine söz söylemeğe me- zun herhangi şekil ve vasıfta sözcü bulunmadığını ve bu yol- da söz söylemek hususunda mes ul devlet adamlarından başka Askeri Tıbbiyenin yeni mezunları ıDün mektepte merasim yapıldı yeni doktorlar and içtiler Dün, İstanbul Üniversitesi, Tıb fakültesini muvaffakiyetle Ticaret Vekâleti, gerek yakın da faaliyete geçecek olan iaşe teşkilâtının faaliyetine zemin hazırlamak, gerekse Türk mal- larmın fon, stok ve lisans k metleri üzerinde esaslı hüküm- ler verebilmek maksadile Şeh- rimizdeki alâkadarlardan birçok malların durumunu bildirmele - rini istemiştir. Vekâletin 1stedi- Zi malümatı vermeğe İstanbul ihracatı kontroi dairesi tsemur edilmiştir. Rw daire iç ve bilhas ga diş piyasa ile yakından alâ- kadar otduğutmtan Vektlete çok #ahih malümat gönderileceği ü- mizli vardır. Şimdiki halde Vekâ- let, 18 kalew. eçya için malfimat mtenişÜr. Verilecek malümatta behur kalem eşyaran stok yeti, iç ve dış piyasadaki kıy- meti, eğer varsa rakip menba- kimsenin salâhiyeti olmadığını beyana Anadolu ajansı memur | | edilmiştir. LANTIR ikde — bugünkü azım yor A!mun üslerini Almanya, Amerikasıın büyük yardımı ne demek olduğunu ge- | sen harbde tecrübe ederek pek birin ileri sürdükleri fiyat, da- hilde ve hariçteki rekolte mik- tarı, ithalât ve ihracat kapasite- (Sonw seyfa 5 sütun 7 de) SABAHTAN SABAHA Amerikanın canla başla yardımı ve azarlanan emayetüi “yol L gösterir harita iyi bildiğinden bu darbi kaybet- memek çin bu yardıma engel Venu sayfa 4 sütun 4 de) ikmal eden askeri tubbiye tale-| TDbbiyelilerin and içme merasimizden — iki intiba belerinin 'and içme merasimi, | Boyazıtta Askeri Tabipler bi (Sonu sayfa 5 sütun 7 de) İaşe teşkilâtı Faaliyete hazırlık olarak |mal fiyatları etüd edılıJor Fıkra Harp ve Kadın Yazan ( kka Güülüz Türl kadmı eski İspartr. ka dmu, bugünkü Elen kadını, Sırp kadını, Anglo - Sakson kadını... Bunların hiç biri söz götürmez. Bvnlar millet yaratan, vatam yaratan, tarih kuran kadınlar - dar, Kadını böyle olmıyan mem- leketler, paryalığa çanak ve a- vuç açan bahtıksra memleket - lerdir. Kadını tutumlu, feragatli ve fedekâr olan vatanlarııı ordu - ları kahraman olur. Buyle bir ordunun harp ve istiklâli koru- ma san'atı kadının kucağından ve salladığı beşikten beşlar. Gars nizonda ve kışlada tatbikat gö- rür. Bizim atalardan kalma müs- Himanca, güzel bir âdetimiz vardır. Çocuk doğar, göbeği kesilir, kundanklanır, babasına gösterilir ve ilk olarak anasının kucağına - verilir. Ondan sone «a ailenin veya mahallenin ih« | Byari gelir, bebenin kulağına &- 2i Hem doğuşunun ezanıdır, hem - cena- zesinin ezanıdır. Çünkü, — cenan zenin ezanı okunmaz. Yani Türk doğduğu anda bir gün mukadder olan ölümünü bilir. Biz onun için ölümden | korkmeyız. Hele bu ölüm millet ve yurd uğruna olursa... En büyük kurmay plânı, ka- düran ninnisi ile başlar. Tıpkı ku- lağına okunan ezan gibi. Haarbin geldiği veya gelec devirlerde ise kadın, büsbütün kıymaet ve ehemmiyet alır. — O zaman kadın bizza! evinin baş | komutanıdır. Bir baş komutari nasıl bütün kuvvetlerini israf- tan çekinir, nasıl derli toplu bir plânla zafere ulaşmak isterse, kadın da evinde, evinin dışında ve umumi hayatta böyle yap - makla - vazifelidir. Geçen yılır - Fransasını dü- şünmek, ue ve neler demek is- tediğimi anlatmağa yetes. — «