14 Aralık 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Almanya Finlândiya- ya yardım edilmesine mani oluyor Sene 22 —'No, 7596 — Fiati her yerde 5 kuruş Finlândiyanın merkezinde PERŞEMBE 14 Kânunueyvel 1939 şiddetli muharebeler oluyor Ruslar, Finlândiyayı ikiye ayırmak için hücuma seçtiler Alman zırhlısına birçok isabetler oldu, Finlândiya tebliği 3 Sovyet taburunun imha edildiğini ve birçok harp malzemesi alındığını bildiriyor Finlândiyanın skyli ve beyaz elbiseli askerleri Başvekilin millete tavsiyesi Başvekil doktor Refik Saydam, ta- sarruf haftasının başlaması münsse- betlie Ankara Halkevinde bir nutuk söyleyip hükümetin takip ettiği ve halkımıza tavsiye eylediği - İktisadi siyaseti anlattı, İkinci kısım daha ziyade . dikkate değer, Zira ferdierin ne'yolda gayret sarfetmesi icap ettiğini güstriyor. Uzun nutku tedkik edince görüyo- ruz ki, şu harp palırdısına rağmen, bütün Türkiye, bir taraftan eniniye- ti bakımından her tedbiri almakla devam etmekle beraber, diğer taraf- tan da iktisadi inkişafında geri kal. mamıştır. İstanbul şehrinin imanını nasıl kesmedik, arttırdıksa; memle- ketimizin her bölgesinde, her saha- dâki işlerimiz ayni manzarayı arze- diyor. Pek parlak bir iktisadi ene olan 1938 le bile kıyas edilince, bu yıl durgun değiliz; . bilâkis ileriye doğru adımlar atıyoruz; Eski piyasalarımızdan yenilerine geçti- ğimiz halde ticaretimiz nikbinanedir. Tü- tünümüzü bu sene asgari yüzde beş yüksek flatlerle satmağa başladık. Hububat ve gi- da maddeleri geçen yıla nisbetle daha çok istihsal edildi. Pamuk, tiftik, yapağı, kuru yemişimizde de bir tereffü var, Dokuma #a- nayii manzumesine 26 bin ig ilâve ettik, İkinci kAğıt, selüloz ve Sıvas çimento fub- rikalarının inşaat, montaj işleri ilerliyor. Cümhuriyetin heybetli bir eseri olan Kara- bük fabrikası faaliyete geçti; unun aksa- mundan olan diğer fabrikalar da işlemsğe açılacak... ilh.. Toprakaltı servetimizi iş- letme hacim ve teşkllâtımızın, demiryolla- rımızın inkişafı hep böyle gönül açıcı man- aralar arzediyor... Yeni gayretler sürfedi- yoruz... Çifçiye yardım için faizi yüzde se- kiz buçuktan altıya düşürdük... Paramızın müstakar vasiyetini bozmıyacağız. Bunlar hemen münhasiran devle- tin ve devletçiliğin mazhariyetleri, Muhterem Başvekil, iktısad hafta- sında, halkımızın para biriktirme va. ziyetini de tedkik ederek Şu rakamla. rı veriyor: Bu senenin ilk aylarında, Devamı 5 İnci sahifede) üz Helsinki 13 (AA) — Finlândiya | tebliği, düşmanın Tolvajervi mıntaka»| sında şiddetle hücuma geçtiğini bil dirmektedir. Pinlândiyallar düşman. dan 5 hücum arabası, 4 sahra topu, 5 tank dafi topu, bir çok otomatik si- lâh iğtinam etmişlerdir. Ruslar, mü- İ him zayiat vermişlerdir. İ 'Taipale nehri civarında muharebe | Reisicümhurun seyahati İnönü, dün Erzurumda coşkun tezahüratla Erzincan 13 (A.A.) — Reisicümhur ! Mili Şef İnönüyü ve refakatindeki zevatı hâmll bulunan hususi tren bu sabah saat 4,45 de şehrimize gelmiş ve kısa bir tevakkuftan sonra Erzuruma | İ geçmiştir. Erzurüm 13 (A.A.) — Bütün Erzu- rumi halkı bugün Milli Şefimiz İsmet İnönünün şehrimize şeref vermelerini büyük bir sabırsızlıkla beklemektedir. Şehir bâştan başa bayraklarla ve muh- teşem taklarla süslenmiş bulunuyor. Civar köyler ve kazalar halkı Büyük İnönüyü karşılamak üzere burayr gel- miş bulunuyorlar. Erzurum en büyük gününü yaşıyor. Binlerce halk istâsyon * civarını ve yollarını doldurmuş bulunuyor. Vali- miz B. Hâşim İşcan Milli Şefi vilâyet hududunda karşılıyacaktır, Erzurumda Erzurum 13 (AA) Reisicüm- hur İsmet İnönü bugün saat 16 da Erzuruma muvasalat ve istasyonda resmi makam ve mümessillerile a$- keri mektepliler ve bütün Erzurum halkı tarafından heyecanla karşılan- mıştır, Hava çok güzeldir, Milli Şef, çok neşelidir. Halk her yerde en büyüğü. müze coşkun muhabbet tezahüratı göstermektedir. Erzurum 13 (AA) — Şehrimizi devam etmektedir. Denizde, Finlân- diya sahil balaryaları kara kuvvetle- rinin harekâtına yardım etmiş ve Rus ihraç kuvvetlerini açığa o çekilmiye mecbur bırakmıştır. Sovyet tayyareleri; Hango ve Ecke- naes etrafındaki mıntakalarla sıra adalardan bir kaçını bombardıman (Devamı 5 inci sahifede) karşılandı şereflendiren Milli Şef İsmet İnönü, vilâyet, müstahkem mevki okuman. danlığı karargâhını, belediye ve va- li konağını, belediye Telsinin erini, üçüncü müfettişlik dairesini gezmiş- lerdir, 5 Halkın sevincine payan yoktur, Şehir, baştan aşağı donatılmıştır, am a am nn NDilkkirm title: ———--- Bir dürüstlük numunesi Finlândiyanın mukavemetine dün. ya hayret ediyor. Asıllarının Türk ol- duğunu söyliyerek İftihar eden Fin- ler, harp borçlarını ödeyen ( Yiricik millet diye de itibar kazanmıştı. Fin- lândiya, ümmisi hiç olmayan yegâ- ne memlekettir. Sporcularile, bilhase 3& koşucusu Nurmi lede meşhur. dur. Evsafına bir madde de biz ilâve edelim: Son harp başlamadan evvel «sipa- riş ettiğimiz kâgitları gönderiniz!» i diye Helsinkiye telgraf çektik. Gayet hazin bir cevap aldık: «Fevkalâde ahval dolaywsile taahhüdümüzü yeri. ne getiremediğimizden dolayı Dizi mazur görünüz.» Tarihe baktık: O gün şehir bom- bardıman ediliyordu! Telefon: Başmuharrir; 20565 — Yazı işleri: 20765 — İdare: 20681 — Müdür; 20497 TOKATLİAN OTELİ Atinadan büyük fedakârliklaria getirilen meşhur Yunan yldın RİTA DİMİTRİU Bu âkşam tertip edilen ŞARKILAR ÖKCESİNDE dinleyeceksiniz. Üç İngiliz kruvazörü Admiral Shear'ı yakaladı şiddetli bir harp oldu bir İngiliz kruvazörü hasara uğradı Alman zırhlısı Uruguay'ın Montevideo limanına kaçtı, İngiliz gemileri limanda bekliyor Londra 14 — Cenubi Atlantikte dolaşmakta olan Admiral Shear Alman cep zırhlısı ile Fxeter; Ajax, Achil kruvazörlerinden mürekkep bir İngiliz filosu arasında dün sabah saat altı ile on arasında şiddetli bir muharebe olmuştur. Alman gemisinin 11 pusluk ağır topları vardı, İngiliz kruvazörlerinin ise en ağır topları 6 pusluktu, Buna rağmen İngiliz kruvazörleri Alman zırhlısına saldırmışlardır, Harp çok şiddetli olmuştur, Exeter bir müddet sonra hasara uğradığından harp sahasından çekilmiştir. Bunun üzerine Ajax ve Achil harbe devam etmiş- lerdir, Admiral Shear zırhlısına' birçok isabetler vaki olmuştur. Alman zırhlısı bir müddet sonra Rio Plata'ya doğru firar etmeğe başla- mıştır, Uruguay hükümeti bitaraflığa riayeti temin için derhal bu sulara hir kruvazör ve bir gambot göndermiştir. Amiral Shear Uruguayın merkezi olan Mentevideo limanına dahil olmuştur. Ajax ve Achil de az sonra gelerek bir kilometre mesafede demirlemişlerdir. Hukuku düvel ahkâmı mucibince bu ge miler Uruguay sularda ancak 24 saat kalabilirler. LExeter kruvazötü 3360 tonluktur. 6 aded 2053 lik, 6 aded 102 lik topu vardır. Süra- ti saatte 32 mildir. e Achil kruvazörleri ayni tiptedir. 7000 Loaluktur. 8 aded 15 lik, 4 aded 10:2 lik top , Süratleri 32 mildir. Alman zırhlısı 10 bin tonluktur. 6 adeğd 28 lik, 8 aded 16 lik toplraı balunmaktadır. Bürati 26 mildir) Finlândiya tebliği Rusların Kuolojarvi mıntakasındaki şiddetli hücumları tardedildi, Finler birçok top ve silâh ele geçirdiler Helsinki 14 — Askeri harekâta dair Finlândiya resmi tebliği: Ruslar dün Kuolojarvi mıntakasında şiddetli hücumlarda bulundular. Bu hücumlar tar- dedildi. Finler 5 tânk, 6 salıra, 5 tank dafi topu, birçok otomatik silâhlar ele geçirdiler. Rusların zaylatı çok ağırdır. Gaypale nehri kenarında şiddetli mu- harebeler oluyor, Sahil bataryaları, karaya asker çıkarmağa teşebbüs eden Rusların bu te- şebbüsünü, kara ordusunun müzaheretile neticesiz bıraktırmıştır. Sovyet tayyareleri Hangoe ve Ekonas'a bombalar atmıştır. Finlândiya tayyareleri de Rus askeri hedeflerini bomhardıman etmiş ve Rus motörize kuvvetlerile piya İ desini mitralyöz ateşine tutmuştur, Italya - Sovyetler Sovyetlerin yeni Roma sefiri itimadaamesini vermeden Romadan hareket etti Roma 13 — Sovyet Rusyanın yeni Roma sefiri Kurekin birdenbire Roma» dan hareket etmiştir. Befir 3 hafta evvel Moskovadan Româya gelmiş ve he nüz itimadnamesini takdim etmemişti. Bir rivayete göre sefir, Romada Sor- yetlere karşı yapılan hasmane nümayişler münasebetile İtalyanın vaziyetini izah için Moskovaya gitmektedir. — Aanaaytı... Var mı bana yan bakani...