8 Ağustos 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
SÖZÜN GELİŞİ B u satırları, kıvrJa kıvrıla Anadolu nun içine doğra giren bir trenin penceresi önünde, güzel yurdumuzun sahife sahife açılan manzaralarını seyrederken yazıyorum. Nereye gittiğimi sonrasöyliyeceğim. Şimdi seyahatin tatlı zev- kini yudum yudum içiyorum. Trenle olsun, vapurla olsun seyahat, akışı yormuş gibi gelen hayatın süratini hissettirdi; farketmediğimizden bize duru- için güzeldir. İnsan seyahat eder- ken iki misli süretle yaşar ve bu süretle zaman içindeki kısa yolculuğuna takvim- lerin haberi olmadan bir miktar ömür ilâve etmiş oulr. Bence seyahatin en doğru tarifi «ömür çalan bir hırsıza» dır. Öyle bir hırsız ki hiçbir zabıta kuvveti onu ele geçirip çaldıkların. geri alamaz. Yarımı her zamanki gibi odamda, masa başında yazsaydım, ihtimal yukarıda zihnime takılan fikirden bir daha kurtulamaz, onun etrafında dolaşır dururdum. Halbuki şimdi seyabattı kaldırıncaya kadar hızla giden bir trendeyim. Nasıl düğüm tabiat parçasının yerine başkası geliyorsa fikirler de bir sara başımı eğip kafamda fazla dikiş tutturamıyor. Güneş altında sakin uyuyan bir bağın üzümlerini seçemeden, bir misir tarlasında çalışan insanları seyre doyamadan, bodur zeytin- ler arasından birdenbire yükzeliveren bir kayak ağacının yalnızlığını düşünemeden, istasyonlarda yolculara taze meyvalar uzatan çocukları, su kenarında üçü dördü bir arada otlayan inekleri, dağ eteklerinde sessiz yatan köyleri bir görüp bir kay- bederek yenilerine, daima yenilerine — doğru... Nereye gittiğimi şimdi söyliyebiliri * İnönü havacılık kampına. Sözü daima söylenmesi lâzmgeldiği zaman söylediği için susan Anadolunun hârekete gelmek kap ettiği zaman neler yapmağa muktedir olduğunu gösterdiği İnönü mey- danlarında yetişen genç Türk havacılanını görmeye, Seyabatlerin en güzeli memleket içinde seyahatür. 4 uğraşıyorlar. ye kadar, beklenilen ne #ceyl vermemiştir. ışını geçmiş olan- Yara sorarsanit bur Söyledikleri biri- birine taban tabana zıttır. Bir kısmı «Ağ- zıma sudan bajka birşey koymamak sa- » derken diğer bir bol şarap İçmeğe yaşını geçenlerden | n» dediği halde di- on beş sigara İçi- van başvekll! prens Bülew bir gün, | 1g bir İtalyan diplo- natma temdüf eder. Diplomatın yaşının gök ilerlemiş olmasına rafimen genç kaldı- Bim g » sorar: in ömrünüzün ve genci r?. diplomat kısaca gu cevabı verir; <U sirri De Şevket Rado — Asla hiddetlenmem. Bir Fransız gazetesi bu münasebetle şunu yazıyor: «Fransız par mun en yaş- hı azası öyandan B. Damccour İdi, Bu sat birkaç gün evel 94 yaşında ölmüştür. B. Damecour dinç bir ihtiyardı. Ayanın toplan» tılarına muntazaman iştirak eder, encü- menlerde de çalışırdı. Bir gün âyan aza- | sından biri kendisine bu Yaşta nasıl bu ka- dar dinç olduğunu sorunca şu cevabı ver» mişti: — Hergün bir litre süt, küçük bir bardak şarap içerim ve çok tereyağı yerim. Sütsüz ve tereyağsız yapamam. Zavallı B. Dameccur artık bunları b mıyacağını anlaymer dünyaya veda eti. Temenni edelim ki cennete gitsin. Bir gal- ne göre cenette sütten bir nehir Making adamlar konuşuyorlar! n e bot içinde ne canlı ad: mofon pilkı vardır. 'Tel n hali silindir ile birkaç hoparlörden insan sesi (ritm) - me rakkaseleri mer vardır, Pokat bunun parmakları piyanoda olduğu gibi b ve-siyah olarak iki değil üçtür. Üçüncürü (korson)lar içindir. Be- yaz parmaklardar onu perdeyi yükseltir: İ kuzu gibi meler, köpek gibi havlar ve ve nlçalimak içindir. Makineli adamı pür- hiddet söyletmek, veya alçak sesle konuş- tırmak veyahut 8 ifadede bulund mak yahud fısıltı yaptırmak istenirse kü- çük el manivelesi e bu on beyaz parmak- tan biri harakete getirilir. Makineli adam her dilde konuşur. Dahası var. Makineli adam her türlü hayvan sesini çıkarmaktadır. İsterse aslar, gibi kürkler e- di gibi var. inell adâmlara çok mü- | him işler gördürülmektedir. Bir göför gibi otobüsü ve tayyareyi kullanırlar. Amerika- nın merkezi Vaşingtonun su tesisatını idare eden makineli bir adamdır. Su depolarının su seviyelerini birçok senelerdenberi bir çe- Uk Robot tanzim ve mürakabe etmektedir. Makineli adam ne yermek, teneffüs, ne de pazar tatili ister, Vaşington sular müdürü olan Robot telefonla da konuşur. Su hazi- nelerinin seviyesini (telefonla soranlara dilsiz olduğundan söze cevap veremez İse de telgraf gibi ufak darbeler ile meramını ifade eder. Fransada bir idam mahkümu idam edilemiyor! iyeal altında i elnayetin fat imiliştir. “Temyiz, 4 eddedii gelen bulunmayan kı- | Giyotin makinesile beraber Pariste kaldı- Eını görmüş ve ne yapacağını tayin edeme- miştir. Bir aralık katilin balta ile kafası k idam hükmünün infaz edilmesi ünülmüş, fakat sonra bundan vaz geçil- Son karar şudur: İdam mahkümu yet avdet edinceye kadar yaşıya- Almanyada demiryolu memurlarına verilen mükâfat haricinde yaptıkları baka tertib edile- vs verilir. Bu hizmetlerin ç0- idir. Maahaza demiryollarına mğpeti arttırdığından taltife lâyık göt el demiryolu hatları boyun- daki işaretçiler, makascı a 4 Mbelerin ve küçük ipe m şa ke Tıb âlemin Londradan bildirliyor: İni tıp âle de mühim imi bir kesiften bahsedilen dir. Bu keşfe göre İnsan kan verme ame. Hyatında kan yerine ma! mukattar İşieç | tın ya, ında çimenler, sarmaşıklar, yo- tiştirmekte, bahçecikler vücude getirmekte» dirler, Yoleular hat boyunun bu lâtif mani larını seydredetek tren seyahatlerine rağ- bet ediyorlar, Bu zevk hizmetleri vagonla- nı biribrine çabuk bağlamakta ve lokomotifi süratle yürütmekte ve ambarları temiz tut- etleri geçenler Kadar takdir ve de mühim bir keşif eritilmiş beyaz bir tosun ikamesi kabi) ol- maktadır. Bu beyaz toz, ayni azmanda be- yaz ve kırmızı küreyvatı Jünmeye muha- faza edebilmektedir. Yeni Kaledonya gi ieh'den gelen bir telgraf yeni Ka- a onya'da halk arasında general de vap ile birleşmek temayülünün kuv- (Nediğini bildiriyor. Yeni Kaledonya sveile Caladonie) Büyük Okyanus- alyanın 1,400 kilometre şar- adadır, Mesahası 16,117 ki- bindir. Merkezi idir. Ada dağlık ve orman- giletkilerivaya “yakı almasa Küfe, YİN sehri. » 57 | | | rağmen iklimi nisbeten mutedil ve bava- m sağlamdır. Yerli ehali zenci ırkından- dır. Beyazlar ekseriyetle Fransız mubha- cirlerdir. Cavadan, Annam'dan da bu- raya binlerce işçi gitmiştir. Bir Fransız müstemlekesi olan bu ada” da kopra, kahve, pamuk, pirinç. hay van yetiştirilir. OOrmanlarından kereste çıkarılır. Nikel, krom, kobalt madenle- ri vardır. Adada birçok et konservi dabrikası mevcuddur,'. © ç Balıkçı gemisi bir tahtelb İ hiri nasıl zaptedebilir ? dehşetinden sersemliyen tahtelbahir su | birlikte esir etmiştir. Orta çağda deniz karakol vazifesile nin o Aden açıklarında dolaş; ir İngiliz balıkçı gemisi sularda düşman gemilerini avlamağa çıkan bir İtalyan tahtelbahirini zapt ve mürettebatile birlikte esir ettiğini ajans- lar haber vermişlerdi İtalya harbe girmezden evvel bir kısım tahtelbabirlerini o Hind O Okyanusunun garp köşesini teşkil eden Şarki Afrika sularına göndermiş ve İtalyan Somalisile Eritre'nin bazı limanlarına üslendirmiş- t. Bu devlet herbe giri Akdeniz nakliyatı sekte , duğundan antvatanla Mer, Yakın ve Uzmi: Şark müstemlekeleri arssindaki deniz: yolu Afrikanın cenubundan dola- şarak katedilmek mecburiyeti hasıl ol- Binnenaleyh Şap den mp kapın Babilmendeb'in ve Aden ile Basra körfezinin İneilir nakliyatına gözerçâh olmas: itibarile İtalyan tahtel- bahirlerinin bu sularda faaliyete geçme si esasen bekleniyordu İngilizler bu mıntakada nakliyatı iz'aç eden tahtelbahirleri imha etmek için össllâh balıkçı gemilerinden avcı filo- #llâları teşkil ederek mücadeleye giriş- mişlerdir. Bunlardan bi larında Er İtalyan tahtelba ederek evvelâ su bombaları atmak su- retile t.ktelbabiri deniz üstüne çıkmağa icbar etmiş ve bomba infilâklarının uğ muştur. Fransız ricalinin muhakemesi Times «Fransada bir nevi şaşkınlık var» diyor Londra 7 (A.A.) — Vichy hüküme- tinin Daladier, Reynaud ve Mandel çi- bi bazı şahsiyetler aleyhine muhtelif it. hamlarla dava ikame etmesi seebpleri tahlil eden «Times» gazetesi diyor ki: Bu gibi takibata acaba neden lüzum ir? Bu muhakemenin Alman- geldiği aşikâr olduğu gibi sanin İşgal edilmiş ve edilmemiş kısımlarında buğün onların hökim oldu- ğu da unutulmamalıdır. Bu izah şekli mevzuubahis davaların niçin açıldığını ve neden bu kadar isücal ile hazırlan- dığını anlatmağa kâfidir. Fakat mareşal Pâtsin ile general Weygandm, Fransa- da sürmekte olan acı kargaşalıktan sar- finazar, büyük bir memlekete ve asil rahlara yaraşmıyan böyle bir işi nasıl tasvip ettikler; anlaşılamıyor. Binsenaleyh bunda başka benliğin göçinesinden doğan bir nevi şaşkınlık mevcut olduğunu düşünmek doğru olur. Buna, nefsine işkence ede- rek kurtuluşa ermek felsefesi de diye! Biriz. Bunlar öyle hislerdir ki bazan be- şer zekâsının en mükemmel surette İş- Lee zaman bile birdenbire ortaya çı ar.> Amerikanın müdafaası B. Roosevelt Amerika devletlerine yeni bir müracaatta bulundu Vaşington 7 (A.A.) — B. Roosevelt bütün Amerikan devletlerini Ametika- nın milli müdafaasını ve Amerikan re- ji tehdit eden casuslara ve fesad ocaklarına karşı açılan mücadeleye da- ha faal bir svrette iştirake davet etmiş- Hyde Park 7 (A.A.) — Reisicüm- hur B. Roosevelt gazetecilerle mutad görüşmesinde . İngiltereye 50 torpido muhsib o satılması hakkında general Pershing'in teklifine dair sorulan suale: 4Bu mesele hakkında bir havadis alma» dığı cevabını vermiştir.» Amerikada bir istasyonda bir bomba bulundu Nevyork 7 (A.A.) — (Stefani): Po- lis Pensilvanya istasyonunda büyük tah- rip kuvveti olan elektrikli “bir bomba bularak müsadere etmiştir. Pragda bir Cek lideri tevkif edildi Berlin 7 (AA) — : gildiğine göre bu mıntakanır mi mantinin relsi doktor Nestaval, 1d; tında bulunan teşekkül Almanya sebepler, de faaliyette bulun için tir, izi ii | Obal, Ünye ve Merzifonda satılı üstüne çikar çıkmaz top ateşile onu de- lik deşik ederek bir daha dalamıyacak hale getirmiştir. Gerçi bir tahtelbahir deniz üstünde bulunurken hamil olduğu top ve mitral yözlerile kendisin! müdafaaya teşebbüs edebilir ve makineleri kuvvetli ise sürati sayesinde düşmandan yakasını kurtara- | bilirse de dalmiş vaziyette iken denizin kar çıkmaz top ve mitralyöz- Hüşmana kerşi kullanabilmesi için den ve dar 4z. Şayet avcı düşman gemisi tabtelbahirin (tepesine dikilmiş ve alâhlarını onun üstüne çevirmiş ola- rak -leste bekliyorsa su üstüne çıkan taht #bahire göz açtırmaz ve tahtelba- den güverteye çıkanları tarama mba ederek silâha sarılmalarını debilir. Nitekim bu İngiliz balıkçı « bu tarzda hareket etmiş ve İtalyanların güverteye çıkıp silâh başı etmesine meydan vermen Balıkçı gemisinin 7,5 luk seri ateşli topu tah- telbahirin teknesini delerek ve motörle- rini hasara uğr: ak onu meflâç bir ba- le getirmiş ve üstüne yanaşarak tahtel- bahirin güvertesine çıkardığı müsellâh bir müfreze ile de, tekne içinde mahpus kalan İtalyan denizaltıcılarını gemilerile iştir. korsanlarının düşman gemisini rampa ederek zaptetmesme benziyen ve tah- telbahircilik tarihinde ilk defa vukubu- la entresan bir hadisedir. Bu muvaffa kıyette denizcilik cesaret ev mehareti âmil olduğu kadar balıkçı gemi nının tahtelbahi: silâhı hakkındaki bilgisinin do büyük tesiri olduğu mu- hakkaktır. Son zamanlarda Şap denizi yolu Süveyge kadar seyrüsefere açıl teriyor ki Şarki Alrika sula yan tahtelbahirlerine karşı €adele teşkilâtı kuvvetlen Cenubi Arabistan sahillerindeki liman» ları takkim ederek bu İimanlarda tah- telbahir mişlerdir. rika cen un avcı filotillâları vücude getir Cebellittarık'tan geçerek Af- r.dan dolaşmak suretli ğı on bin mil uzak yadan ena n bu harekât sahasının yeni İtalyan tahtelba- birlerile takviyesi çok külfetli ve ağ zayiatı mucip bi: iş olduktan başka me cud tahtelbahirlerin de uzun müddet ve bilhassa fırtınalı mevsimlerde ora dn fani vaziyette idamesi büyük müşkü Mit arzetmektedir. Bu sebepten Şarki Afrika ve Hind Okyanusundaki İtalyan tahtelbahir harekâtına muvakkat naza- rile bakılabilir. A.B. Ankara Hukuk Fakültesi profesörler meclisinin içtima Dünkü içtimada talebe kayıd ve kabul ve imtihan talimatnamesi üzerinde konuşuldu Ankara 7 (A.A.) — Adliye Vekilli- inden 940 bütçe kanunu ile Manrif Ve- killiğine devredilmiş bulunan Ankara hukuk fakültesinin birinci profesörler meclisi, bugün saat 10 da Maarif Veki- VW Hasan, Âli Yücelin veisliğinde fakülte binasında toplanmıştır. Vekil, eelseyi açtıktan sonra cümhuriyet rejimini memleket irfanına kazandırdığı bu mü- essesenir., 15 yıldanberi cümhuriyet ad- liyesine va hukuk âlemine kıymetli un- #urlar yetiştirdiğini söylemiş, onu kuran, yürüten, idare eden ve talebe yetişti: mekte büyük emek veren ve muvaffaki- yet yösteren değerli zatlar büörmetle anmıştır. Bundan sonra ruznameye — geçilmiş, İ gerek bütçe encümeninde, gerek Büyük millet Meclisi umumi heyetinde izhar edilmiş olan temennilere uyularak İstan- bul hukuk fakültesile ayni teşkilât ve ay- Bi programları tatbik edebilmek için fa- külte dekanı ile yüksek tedrisat umum müdürü afından hazırlanıp, müsved- deleri toplantıdan evvel tetkik için ilgi- lere gönderilmiş bulunan talebe kayıt ve kabul ve imtihan © talimatname- si üzerinde konuşulmuştur, Vekilin tek» Bifi üzerine heyet, mevcut talebeni mekiehi bitirinciye kadar mevcut tali matlara tabi tutulmasını ve yeni rejimin ancak önümüzdeki seneden itibaren /a- külteye girecek talebeye tatbik edilme- sini kabul etmişti Talimatnamelerin teferruntını kere ve bir raporla profesörler meclisine arzetmek üzere dekan Baha Kantar, yüksek tedrimt umum müdürü Etem Menemencioğlu, profesör Sadri Maksu- di Arsal, profesör Cahid Oğuzoğlu, do- çent Nihad Erim, Bülent Esen, Mahmud Koloğlu, fakülte direktörü Feyzi Bâli- den mürekkep bir komisyon teşkil edil- miştir. Yarın saat 10 da profesörler meclisi tekrar içtima ederek bu mesele- ler üzerinde müzakerede bulunacaktır. müza- Milli piyanso Dünkü keşidede kazanan numaralar Mini Piyango, şehrimizde tik defa olarak otomatık kürelerle, dün sant 13 de Fener- bahçe stadında çekilmiştir. Bu münaso- betie, dün, bütün halkın davetli bulundu- Bu Fenerbahçe stadyomunda merâsim ya- pılmıştır. Merasime, İştiktl marşı ile baş- larımış, bundan sonra Mili Piyango idnre heyeti reisi bay Nihad AN Üçünü tarafın- dan, a Ne neşredilen kısa bir mutuk söylenmiştir. B. Nihad Âli Üçüncü, piyango müdürlüğünün fanliyeti Bakkında izahat verdikten sonra demiştir ki: «— Verdiğiniz para, havaya gidiyor di- ye bir şey aklınıza gelmesin. Evet «Haya» ya gldiyor. Fakat hava kuvvetlerine,» Bundan sonra keşi aşlanmaş, birler, onlar, yüzler, binler, on binler düğmeleri- ne basılarak otorsatik küreler işletilmiştir. Kazanan ntümaralar gurlardır. 40000 Lira kazanan numara 102033 Bu biletlerin birer lir bir parçam Edirne, bir da satılmıştır, k İki parçasında: rçası da Ankara 10000 Lira kazanan nümara 49931 Bu tam bilet İstanbulda sa 4000 Lira kazananlar 68 43689 birer parçam İzmit, İstan- 2000 Lira kazananlar 131443 o 58910 45055 Je, Lâbeeki, İzmir ve Istanbulda satılmıştır. 1000 Lira kazananlar 120725 O 185476 86620 se0r9 104973 138288 sina O$4049 O 96865 144015 186880 © 19618 39981 29241 163858 152709 39290 151708 10140 #2051 O göğe 5093 Wi 103538 19419 60380 718414 104374 s7 130011 11904 34579 186305 70091 68150 159534 130896 86918 110157 35096 100 Lira kazananlar ,Bonları 524 İle biten bütün numaralar yüzer ira alacaklardır. 8 Lira kazananlar Borları (13) We nihayetlenen bütün nu- maralar sekiz lira kazandılar, 3 Lira kazananlar Sonları (4) ile nihayetlenen bütür Wetler HMra kazandılar, bi- 2 Lira kazananlar Bomları (0) ile mihayetlenen bütün nu- maralar ikişer lira minenktır İngiliz parlâmentosu kısa bir yaz tatili yapacak md T(AA) T ajansının pa Mime: entonun 27 ağus« k tatili için dağılaraım bildirmektedir. Bu tatilin 15 gün devam &des ceği ve bundan sonra da bir müddet için parlâmentonun haftada bir gün toplanas
