17 Mayıs 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

17 Mayıs 1938 tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Sahile ” 4 İzmir, kahraman hava şe- ANADOLU hidlerini hürmetle andı — ——.. — Başı | inci sahifede — mişür. Fhtifal alayı İhtifal alayı sabahleyin saat dokuzda cumhuriyet meydanına toplanmıştır. Alayda asket mu- zıka, kâra, hava, — deniz, polis, belediye kıt'aları, muhtelif mek- tepler talebesi ve izcileri, te- şekküller ve cemiyetler mümes- silleri yer almışlardır. Saat 9,30 da önde askeri müzka, onu takiben kırık bir pervane taşıyan tayyarecilerimiz, hava şehitle-imizin mezarlarına konmak üzere vilâyet, komu- tanlık, belediye, parti, diğer teşekküller tarafından hazırlan- miş yüzlerce çelenk, daha ge ride cemiyetler, teşekküller mü- Mmessilleri ve kalabalık halk, mektepliler, Kadilekalesindeki şeb'tliğe gitmek üzere hareket etmişlerdir. İht fal alayı İsmetpaşa bulva- rıni takiben İkiçeşmelik, Eşref- paşa, Yusuldede caddelerinden geçmiş, şehitliğe çıkmıştır. Şehidlikte İmar edilmiş olan — şehitlik, yapılacak ihtifali görmek için gelenler - tarafından — hincabinç doldurulmuştu. Zabıta, askeri inzibat memurları, ve merasimi idâreyo memur ban tayyareci- kor, intizamı tösiste faz! balık yüzünden- hakikaten güç İük çekmişlerdir. İhtifal alayı saat önbirde Şe- hidliğe gelmiştir. Şehidliğin bü- yük kapısı önünde vali B. Fazlı Güleç, örgeneral İzzeddin Ça- lışlar, körgeneral Mustafa Müğ- lalı, müştahkem mevki - komu- tanı tümgeneral Rasim Aktoğu, tümgeneral Rüştü Akın ve Nu- reddin, belediye - reisi Dr. B. Behçet Uz, emniyet müdürü B. Salâheddin Aslankorkud, tay- yare alay komutamı albay C- lâl Yal tayyaro tabur. ko- mutanı B. Şevket, tay- yare cemiyeti reisi B. Nari Esin, cemiyet müdürü B. Şevki De. mir, muavini B. İsmail Küntay, muhtelif daireler müdürleri, bir çok tayyareciler, parti ilyönku- rul üyeleri, şehir meclisi azası, Ajans mümessili ve gazeteciler bulunmuşlardır. Saat 10,45te vali B. Fazlı Güleç, yeni imar edilmiş olan Şehitliği kısa bir — hitabe ile açmış, kendi verilen ma- kasla Şehidliğin — kapısındaki kurdelayı kesmiştir. Vali şu hitabeyi irat etmiştir: H tabe: — Komulanlar, arka R Bir milletin medeniyet sev- gisi, medeniyet ölçüsü — ölüle- rine, bilhassa şehidlerine ver- diği ehemmiyetle tartılır. Bura- da gördüğünüz bu güzel şehit- liği vücude getiren hüner sa- h.pleri bz olduğumuza göre dünyaya karşı medeni — varlığı- mızı, medeni — olgunluğumuzu bir kere daha göstermiş olduk. Bu mükemmel eseri yaratanla- tın hepsine teşekkürler ederim. Huzarunuzda — böyle bir eseri açmakla yüksek bir kıvanç du- yuüyorum, — Vali, bundar sonra şehidliğe ilk adımı atımış ve kendisini Generallar ve Bele» dye resi takıb etmiştir. Şe- budliğin kapısı yanındaki oda- da ziyaretçilere mahsus bir ha- tıra delteri hazırlanmıştı, Val, defterin ilk s ylesine şu satır- larları yazmıştır: *Şohithk bagün açıldı. Türk medeniyetine yaraşacak güzek liktedir. Ça'ışınlar varolsun., Belediye reisi Dr. B. Behçet Uz da şu kelimeleri yazm ştır: “Ebedi saygılarımla.., Merasim başlıyor: Ssat 1i de Kacifekalesinden atılan ilk topla bütün hilk ve şehir, hava şehidlerimizi se'âm- lamağa davet edilmiştir. Şe- hirdeki bütün fabrikalar, trer ler, Imandaki vaparlar da dü- düklerini, otomobiller koörnele- rini çalmışlar, olduk'arı yerde bir dakika durmuşlardır. Halk ta bir dakika saygı ile dur muş, şapkalarını çıkarmış, has va şehitlerimizi anmıştır. Bu sırada şehidlikte merusim yerindeki bayrak, yarıya kadar indirilirken tayyare tabur ko- mutanı B. Şevket selâm kuü- mandası vermiş, bir — dakika sonra kadifekalesinden atılan ikinci topla ve komutanın em- rile rahat vaz yetine geçilmiştir. Çelenklerle süslenen mezarlar Bir anda hava şehidlerim z n merarları çelenklerle örtülmüş- müştür. Her müs birbirile yarış edercesine büyük ve gü zel çelenkler hazırlamış, — mo- dern şehidlikte tayyare maki- nelerini andırır şekilde moza- yikten inşa edilen mezarları bu çelenklerle örtmüşlerdir. Natuklar Evvelâ tayyareci teğmen B. Adil Kartal, bayrak direği ya- nındaki kirsüden herkesi heye- cana düşüren bir sesle şu ve- ciz nutku söylemiştir: Sayın şehid anıcıları; Bugün; tâ Toroslardan baş- layarak — çöllerde, Sakaryamın derin ve kazanlık vadileriade ağzının yalçın, göklere değen kayalarında... bütâa bu manı yurt gökler'nin her an temiz kalması için ölenlerin, bu güzel yart kalbine gömülenlerin gü: nüdür..... Bugün her Türk kalbinde ayni acı, her Türk yüzünde ay- n karışıklığı var. Bua: .. bu gökten ölülerimz.. ci- ğerlerimizi tatlı serinliğiyle dol- du bu yurt havalarının te- üz kalması için, seva Bseve €an verdiler... Bugün biz hepimiz.. bütün bir. gönüle onaları anmağı geldik. Kalbimizden taşan, gözleri- mizden sızan yaşları, kura top- raklarına dözmeğe geldik.. Oa- ların bize bıraktığı; uçsuz. mar viliklerile gözlerimizi alan, tat- h, temiz, serini ğiyle içimizi dolduran bu mavi göklerin sı- nırlarını, onlar bükülmez azmi yılmaz göğüs gerişleri ve alev, alev canlariyle ördüler. Biz bu sarsılmaz sınırlar içinde rahat- ca teneffüs edyoruz. Onların ardından kaç boğazı hıçcırıkla tıkanmış ana kaibi, kaç bükük dudaklı yetim çocuk, kaç gön- Yü ve kalbi yarım kalmış dul kadın ağlayışı — var. Onalar.. Yurt severliğe bu acıların hepsine katlandılar. Türk çocukları ayni kan siz- de de var. Babanın, ağabeyinin bu tem'z yurt” severliğini gön- lünde — herşeyden önde taşı bu toem'z Türk göklerine ya- bancı bir kanat gö'gesi sokma. Rahatca teneflüs ettiğn bu temiz havanın hakkını, bu gök çocuklarının temiz gayeleri gibi bilirsen ödersin. Oaların mukaddes - ruhlarını ayni havanın temizliği içinde hep beraber tutalım bütün bir gönülle anarak selâmlayalım. B. Adıl Kartaldan soğra kür- süye çıkan vali B. Fazlı Güleç, dinliyenlere sıcak gözyaşı dök- türen aşağıdak. hitabede bulun- muştur: — Sayın komutanlarım, yurd- daşlarım; Buğün huzuru maneviyetlerin- de huzu ile eğldiğimiz bu mübarek şehidler Türk ordusu" nun kuüdretini, Türk ordusunun şevketini yükseltmek, Türk yur- dumu yad . ellerden korumak uğrunda varlıklarını bizim için feda etmiş mübarek ve mu: kaddes vücudlaı Bu mübar rek ve mukaddes vücudla, yab nız bizim malımız, valnız bir milletin mab değildir. Bunlar ayni zamanda bir keşfi, yeni keşfedilmiş bir medeniyet va» Sıtasını insânlığa maletmek yo lunda tabiatin zorluklarile mü- endele etmiş, insanlık şahsiye- tinde yükselmiş kahramanlar- dir. Çünkü burada y Türk kitlesi ve Türk birliği © kitle ve birlik uğrunda canm larını siper ve feda etmekten çekinmediler. Oalar için her zaman gönlümüzde mukaddes bir hatıra ayırarak başbaşa kalmak, onların biza — bıraktığı hatıralarla bazin gözyaşı dök- mek vazifesiyle mükellefiz. Sayın yurddaşlarım; insanlar doğduklarından itibaren tabi- atle mücadele — halindedirler, Ülkümüz tabiati yenmek, onun fevkine çıkmaktır. Aziz şehid- lerin bize bıraktıkları batıralar yalı z acı duymak değildir.Ac ile beraber onların yarıda br raktıkları, varamadıkları ülküye varmak için çalışmaktır. ve bi- zim için ülkü yolunda teşvik âmilidir. Muazzez şehidlerim.2, aix mazarlarınısda humurla yalı- nız. Geride bıraktığınız. Türk gençliği ve milleti ü künüze varacak, kanadlar — semalarda yükselecik ve bu memleketi yad gözlerden daima koruya- caktır. , Teşekkür Valinin hitabesinden sonra Üyyöre alay komutamı Albay Delâl Yakal teşekkürü —muta- zamımın şu söylevi vermiştir: — Sayın büyüklerimiz. İzmi- rin güzde mümeasilleri, genç arkadaşlarım| Ulu şehidlerimizin unutulmaz hatıralarını anmak, onların sön- miyen acılarını. hep beraber paylaşmak için buraya kadar gelmek le gösterdiğiniz samimi alâkadan çok mütehas- sisiz. En derin şükran ve min- netlerimizi riyasız sunmak iste- rim. Gene bu vesi'e ile mukaddes şehidlerimiz a ulvi hatıralarına lâyık Türkiye cumhuriyetinin, Atatüık devrinin medeni ülkü- lerine aygun bir şehidlik yapan benden evelki alay komutanı Albay Şefik Çakmağı, bu işde bize yardımlarını hiçbir suretle esirgemiyen sayın ve değerli valimizi — ve çalışkau belediye ve İzmirin hamiyetli hal- kının mümessili Olan tayyare tini huzurünüzda saygı ile yadederim. Bu yıl içinde medeni ülkülerimizi bir plân dahilinde — vücude — getirdiler, kendlerine teşekkür ederim. Mersiyeler. Daha soara kürsüye gelen B. Faik , Biricik ile B. Nhad Hekim Belgen — taraflarından birer mersiye okunmuş, — muzi- ka bir matem havası çalmış ve bir kit'a asker manevra fi- şeğile havaya üç el ateş ede rek şehitlerimizi selâmlamıştır. Merasim bu süretle - bittikten 'sonra muhtelif cemiyet ve teşek- küller mü ri, şehitlikteki | | | Milli küme karşılaşmaları Alsancak ta Galatasaray takı- mını 3-2 mağlüp etti. Maç biraz sert geçmekle “beraber, Izmirliler çok güzel oynadılar, birkaç fırsat ta kaçırdılar. İstanbulda Beşiktaş Harbiyeye 2-1 galip. — Başı 1 inel sahifede —? Mustafa, Musa, Bülend, Haşim, Mehmed, Süleyman, Necdet. Üçoka karşı çıkarılan takım- da ufak bir değişiklik yapılmış, Eşfakın yerine Halil alınmış, Alsancak ta ilk defa görülen bir solaçıkla oyuna giriyor. Him; A, Rasim, Fethi, En- ver, N-cmı Fıyyıı, Basri, Ce- mil, İlyas, Saim, Hakem, Üçoktan Mustai Oyuna, rüzgân — aleyhlı alan İzmirliler baş'adılar. İlk dakikada Sıcidin bir kurtarışı- ti gördük. Galatasaraylılar mu- kabil bir akın yaptılar; İzmir Mmüdafaasının yerinde müdaha- lesi ile durdurulan bu hücum- dan sonra Alsancak forları sol- dan bir iniş yaptılar. Feyyar zın güzel bir ortasını Basri yer- den ve köşeden sıkı bir şütle kaleye havale etti ve bu suret- le Alsancak ikinci dakikada ilk gölünü kazandı. Daha birinci göolün neşesi devam ederken, iki dakika sonra İzmir gene soldan bir akın yaptı. Feyyaz- dan Basriye geçen top Cemile geçti ve Cemilin ayağından ge- ne birinci gölde olduğu gibi hatıra dolterine tahassüslerini yazmışlar ve ihtfal alayı ile halk şehitlerimizin mezarı önün- den bir geçit resmi yapmış- lardır. Ankarada Ankere 18 (A A9 5— Rugün memleketimizin her tarafında hava şehitleri ihtifali yapılmış: tır. Şehrimizde Ulus meydanın- da yapılan ihtifalde başta B. M. Meclisi reisi Abdülhalik Reada vo başvekil Celâl Bayar, Dabiliye Vekili, Parti genel sekreteri Şükrü Kaya olmak üzere bütün vekiller, mebuslar, büyük erkâtıharbiye ve Mili Müdafaa Vekâületi ile diğer ve« kületler erkânı, şehrimizde b lunmakta olan komutanlar, bü tün kurumlar mümessilleri ve mekiepliler hazır. bulunmakta idiler. Bando muzıka ile askeri h- Valar ve kalabalık bir balk küb lesi de merasime — iştirak eyle- Vekâletler ile Şehir ve Parti ve muhtelif müesseseler, Türk Hava Kurumu, Türkkuşü — ve tayyareciler tarahından — şehit tayyarecilerimizin — mezarlarına konulmak üzere birçok — çelen gönderilmiş bulunuyordu. Saat l de atılan topla ihr tifal başlamış ve bu esnpda meydandaki'sancak ile bütün dairelerdeki bayraklar — yarıya indirilmiş, bütün hazır bulunan- lar ve kıtaat selâüm durmuştur. Hava - şebitlerimizin yüksek hatıralarına hürmeten süren bu yarım dakikalık süküt esnasın da şehirdeki bütün hakil vase taları bulundukları yörde dur: maşlardır. Hava müsteşarlığı, Türk Ha- va Kurumu ve C. H. Partisi adına sövlenen nutukları müte- akib muzikanın çaldığı marşla Ulus meydanında merasime ni hayet verilmiştir. Bunu müteakib bir heyet çe- lenkleri şehit tayyarecilerimizin üzerine götürmüş ve çelenkler mezara konurken bir manga asker üç defa selâm atışı yap- mişür. köşe ve yerden ikinci defa ola- rak Galatasaray kalesine girdi. Henüz oyunun beşiaci daki- kasında iken yapılan bu goller, misafirleri biraz şaşırttı. Oyu- nun on beş dakikası, İzmirin hâkimiyetinde geçti. Defansın gayreti, Haşim, Nec- det, Mehmed ve Sileymanın bazan şahsi inişleri ile Galata- saray — vaziyetini — düzeltti ve oyunun bundan sonr kısmı Alsancık nısıf sına intikal etti. İzmir kalesi önlerine kadar sokulan misafirlerin yorgunluk> ları görülüyordu. Hâkimiyetle- rine rağmen gol çıkaramıyolar, kuvvetli şüt atamıyorlardı. A- sancağın seyrekleşen hücumları daha tehlikeli oluyordu, Maa- mafih, İzmir solaçığı da ayağı- na hâkim olamıyor ve bu kıt- mı mefiüç bir hale getiriyordu. 24 üncü dakika.. muhacimleri hücumda. Ali, sü: ratle gelen topu ceza çagisi içinde elile tuttu. Penaltı, Gae- latasaraya ilk golünü kazandır: dı. 27 inci dakikada İzmir aley- hine bir frikik oldu. Halilin çok kuvvetli bir şütü kale direğine çarptı, Müdafiler arasından sıy- rılan — Haşim, bir kafa vuruşu ile geri gelen topu ağlara taktı. Galatasaray, iki sıfır. mağlüp vaziyetten kurtularak beraber- liği temin etti. Karşılıklı gölle- rin ilk anlarda görülen tesiri mak aahuk zail aldu. ovun dur gunlaştı ve devre 242 beraber- likle bitti, İkinci devre İlk dakikalar mütekabil akım- larla geçtil. Bu arada Sacit fevkalâde bir kurtarış ile mu- hakkak bir göle mani oldu. Oyun gene ağırlaştı ve gütikçe sertleşti. Galatasaraylılar, gali- biyet golünü çıkarmağa çalışr yorlar, Alsancaklılar da oyunu kazanmağa azmetmiş görünüyor, canla başia uğraşıyorlardı. Hakemin bazı yersiz karar ları, oyunun daha da sertleşme- sinde âmil oldu. 23 üncü daki- kada Alinin topu bırakarak Haşime saldırıp tekme savur ması, Bülendin üzerine sçm yarak yere yuvarlaması; hake- min umumi ihtarda bulunmasını imaç eyledi. D.zinden yaralanan Haşim, beş dakika kadar oyun- dan ayrıldı. Oyunun bitmesine on dakika var. Sayılarda hiçbir değ'şiklik olmuyor. Galatasaray — kalesi üstüste birkaç tehlike atlatıyor ve İzmir iki körner kazanıyor. İşte ikinci kornerin kale önün- de tevlit ettiği karışıklık, Gala- tasaray aleyhine — neticeleniyor ve 33 üncü dakikada Enver üçüncü defa olarak topu ağlara takıyor. Mağlüp vaziyete düşen misa- firler, hiç olmazsa beraberliği temin için çalıştılar. Son daki- kalarda kazandıkları üç korner- dende istifade edemediler ve 3-2 mağlüp oldular. Galatasaraylılar gittiler Galatasaraylılar, dünkü Af- yon ekspresi ile İstanbula dön- müşlerdir. Fudbolcu Hamdi Senelerdenberi Altınordu ve sonradan Üçok saflarında mev- ki alan B. Hamdinin bir hare- ketinden dolayı Üçok kulübün- Galatasaray | Üçok umumi kaptanı B. Meh- med: — Bunun için izahat ver: mekte mazurum. AÂncak spor mefhumana mugayir ve nizam" 87z bazı hareketleri heyeti ida- rece tesbit edilmiş ve 12/5/938 tarihli içtimada kulübden tardı muvafık görülmüş ve kararlaş tır:İmiştir. Demiştir. Jumnastik bayramı 19 mayıs hareket ve jimnas- tik bayramı hazırlıklarına de- vam ediliyor. Mahtelif mektep- lerden 2000 talebe, jimnastik bayramı için bugün öğleden sonra Alsanca stadında umumi provâ 'yap” caktır. Sağlık —— bahisleri Du. M. Şevki Uğar diyor ck Çocuklarda kansızlık bee B Bu kansızlık birçok sebepler altında —husule — gelmektedir. Muvafık bir gıda ile >beslen- miyön çocuklar kansızlığa uğ- radıkları gibi, herhangi bir ee retle vücatlarının bir yerinden kan kaybetmekle de kansız kalırlar. Bazı çocuklar, göbek: lerinden kan sızdığından kan â.yb,ıl..ı.. Raryan hersaklar. aa kan boşanır; burun, ağız dan ve hatia idrar yollarından kan sızar ki, bu da kansızlığa meydan verir. Çocuklarda kansızlığa sebep olan bazı hastalıklar da — var: dır. Buplar birçok entani bhas talıklardır. Bu meyanda cenb gışasında cerahatin husule gel: mesi, vücutte bazı çıbanların zuburu büyük kansızlık'ara ser bebiyet vermektedir. Bundan başka idrar yollarında husule gelen cerahatii hastalıklar, ço- cukların kansız bir hale mesini intaç eden hulıhkî:" dandır. Çocuklarda — kansızlık ayal zamanda irsi İrengiden de lüt eder ve velâdi olarak bw süle gelen bu hastalığın İi altı ayda görüldüğü pek çok* tur. Bununla beraber verem hastalığı dahi kansızlığı çocuk” larda pek fazla derecede hu sule getirmektedir. Maamafib bazı çocuk kansızlıkları — var” dir ki; çocukların benzerlerini? soluk görülmesi, gözlerinin ©t* rafında siyah halkalar bulun” ması, renginin daima değif mesi ile görülür. Lâkin bu ç cuklarda hakiki kansızlık yok? tur. Bu soluk görünen çocul larda bahusus vazomotörl oynak çocuklarda her vakit !' lak bir renk görülebili ların kanında bir tahavvülât " marazi bir hal görülmemi dir. Şaramı hatırda — bulun! dır ki; çocuğun kansızlığını ren anne ve babanın ınu sıs bir doktöra çocuğu yene ettirmesi şarttır. ÇM'I çocuklardaki kansızlığın gevlr telif sebeplerini saymış oluy” ruz. Veyahut çocukta reak luk olduğu halde görülen P'.ı, sızlık hakikt bir - kansızlık miyabilir. Tabi kan ıılY:; leri bu hakikati ve sebepl! meydana çıkarırlar. — Sonu war ”

Bu sayıdan diğer sayfalar: