17 Kasım 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

17 Kasım 1938 tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

PŞT F Yaz Hayır, Çaro bulun ri göslermi mak, vakıal: dür, fakat neticeler gösterilem Bunun için yalnız, bugünkü di kargaşalıklarını tasvir etmek, et antaneler vermek ve —dünyamızın kaba taslak xöstermekle iktifa etmek lâzımdır. Ötobüsler, tayyareler ka insanın kı çehresini isında bü- ı ve fikir- t eserler de yaşamaktadır. Makinelerile bugün ne yapacağım bil- miyen bu dünyada, iptidai devrin hay- vanlarının yaşadığı adalar vardır. Meselil Varanlar Komodadâ ada- & Kormoda, Hind malezyasında Aşi- pelende kaybolmuş bir adadır ve belki dünyanın en garip bir yer!dir. Şimdiye kadar burada Voran'la- rın yaşadığını yamız beş on kişi bili-! yordu. Bu hayvanlar muazzam ker- tenkenelelere benzerler. Günün bi-| rinde bu hayvanları çanlı olarak yı-ı kâlamak istiyen Dırk Hovlen adında bir Amerikah beni de bu sefere işti- rüke davet atmişti. Daha 1912 de Üvens adında bir İngiliz bu hayvan- ların bu adadaki mevcudiyetlerini keşfetmişti.. Her gün yeni hayvanlâr cinsleri keşfolunmaktadır. Zoolojik mecmu- lar her zaman bu keşiften bahseder- ler. Bu yen! köşfedilen hayvanlar az bir farklarla, şimdiye kadar keşfe-. dilmiş ve tanınmış olarılara benzerler. Pakat İngiliz Üvensin keşfettikleri, famamen iptidaf hayvanlardı. Bu Varan çok eski bir devre ait bulunu« yorlardı. Buünlar vahşi, yırtıcı ve teh-| İkeli idiler. Uvens bunlarf ait keşif| tetkiklerini Cavada çıkan bir mee-| müada neşretmişti. Fakat bu yazılar © vakit kimsenin nazarı dikkatini esibetmemişti. Ayni zamanda bü mühim keşfin taymeti de hiç takdir Bütün vilâyetlerde yapılacak tören — Baştarafı 3 ncl Sahifede— fında toplanacağını ve bu toplülüktan en büyük milli vahdet ve küdreti ala- cağını, eserine bağının bu birlikte ebedileşeceğini söyliyerek ve nihaye- tinde Atatürküm eserlerine ve yaptığı inkılAplara dalma artan bir İnanla bağe h kalıp onları ileri götüreceklerini and İçerek bitecektir. 8 — Tam saat 16 da dahiliye vekâ. n yaplığı tamimde zikret veçhile ve vasıtalarla bildirilerek üç dakikalik bir süküt ve İhtiram vakfe- &l yapılacaktır. Tam bu santto süküt ve ihtiram vazifesin! yapabilmek için yukarıda söylenen merasim ve nutuk- lar ona göre tertip ve tanzim edilecek-| tir. 9 — Üç dakikanın hitamında altı meşale derhal ateşlenir ve Atatür- kün heykeli, büstü veyahud resmi önünden ihtiram geçidi başlar. Bu suretle halk dağılarak merasim sona erer. 10 — Toplanma meydanma ge- lirken arzu edenler heykel, büst ve. ya fotoğrafları önüne çelenk, buket veyâ yeşillik koyabilir. 11 — Halkevleri 22 İkinciteşrin | 1988 gah gününe kadar kapalı kala. çak ve bina içinde hiçbir faaliyet yar pilmyacaktır. 12 — Hareket, toplantı ve mera« sim esnasında hiçbir siyah işaret bu- lJunmıyacaktır. 18 — Bütün bu merasime Hid taf silât her yerin ayrı ayrı vaziyeti tos an: ANTONİ E. ZİSKA —Ş olunmamıştı. Umum? harbin zuhuru bu devleri de ünütturdu. bun! Bunl: ardadır ki, ait yeni neşriyat başladı. yedi metre uzunlu oldukları ve Hind malezi Arşipelin'de yaşadı ları her birinin birden bir öküzü y diği, insanlara hücum ederek kuyruk darbeleriyle Insanları -öldürdükleri söyleniyordu. Bundan başka Sumba- va ile Flor ârasında sıkışan - Konodü- bulundakları ilüve ediyordu. Bu ttan sonra bütün dünya r hakkında bulunuyorduk. çinbir. vapur ki icap etti. Çünkü Komoda her türlü sefer hatlarından uzak kenar bir yer dedir. Sefer heyetine bir sinema ope- ratörü bir vahşi hayvanlar av müte- hassısı bize refakat ediyordu. Flor adatında yerli bir kabileye rast- Iadık. Bunlar bu hayvanların hayatı hakkında fevkalüâde hikâyeler an - diğimizi söylediğimiz zaman korkü- dan titremeğe — başladılar. - Komoöda- dağlık, volkanik bir adadır. Yayla: ları, palmiyeden küçük ormanları, bol bambo ağaçları ve küçük tepele vardır. Hiç bir insan orada oturamaz. Wıe abani öküzler pı Bü hayvanları avlamak İstö- v Çev'ren: ASIM KÜLTÜR yalnız yabanl domüzlar, zürafeler| çoktur. Afri- in aralan, Asya için kaplan ne ize (Varon) da bu ada için öy Adanın en büyük et yiylel harvanı- dir. Bü vahşi hayvanların mebzul bulundüğu sahanin karsısında kamı kurduk. Onları görmek icin de bekledik. Karsımızda büyük bir k yanın irinde ada genisliğinde bir da- lik vardı. Bir sabah yakıcı bir günen altında korkune, sekilsiz, #eniş ve - çok bürük bir başın bu delikten çik- tığımı gördük. İki kücük narlak gözü, büyük. korkunç, siyah bir. kuyruğu — vardı. Ağar ve büyük bir vücut, kirli bir, renk tatıyordu. Biraz sonra hariku- lâde bir süratle ortadan kayboldu. Kurduğumuz tuzağa yem vazifesini görmek Üzere © gün bircok yabani domuzlar âvladık, ayni günde bun- lardan bir tanesini yakaladık. Tuza- zin Yemine hücum ederken ağın İci- ne dürmüstü. FPokat onu yakalamak ve bağlamak cok güçtü. Fazla kuv- Hi öldüğü için ferkalüde muk met ediyor, Çırpiniyordu. Üzün bir mücadeleden sonra buna muvaffak ol duk. Bir kuşruk darbesi, taze bir a-|di Ağıın. çok gaci kırmağa kâfi ırdu. dün öyle bir salya akıyordu ki fena bir şeydi.. (Devami var) İngiliz Nazırları Önümüzdeki Çarşamba günü Pa- riste bulunacaklar ve ertesi gün müzakerelere başlıyacaklardır Paris, 16 (Radya) — İngiltere Başvekili Nevil Çemberlayn ve zev- cesi ile Hariciye nazırı Lord ve zevcesi, bu ayın 23 üncü günü akşamı saat 17 de buraya muvasalât edeceklerdir. Başvekil Edvar Dala- diye; o gece, İngiliz nazıtları şere- Ankara, 16 (ALA.) — Hükü- metin kararnamesi: Atatürkün ölümü münasebetile umumi teessürün resmi sahada te- zahürü için aşağıdaki esaslara göre |hareket edilmesi muvafık görülmüş- tür: | — Ankarada tenaze merasimi yapılacak olan 21 İkinciteşrin 1938 tarihinde bütün memlekette resmi veya nimresmi mahiyeti haiz olan dairelerle mekteplerin kapanması te- min edilecek, husus! mücasesata vi- lüyetler tarafından kapatmaları için ricada bulunulacak. 2 — Cehaze merasiminin ferda- s1 gününe kadar bayraklar yarı ola- bit edilerek bir raporla ve mümkün fine mükellef bir ziyalet vere receği ziyafette bulunac İngiliz nazırları, ayın 25 inci cu- ma günü Londraya döneceklerdir. Kararname Umumi teessürün, resmi sahada tezahürü için alınacak tedbirler k çekilecek, eğlence yerlerinin ti- tro, sinema, bar vesnire gibi açık kaknamasına gene ayni şekilde te- vessül olunacaktır. 3 — Atatürkün vefatı tarihi olan 10 İkinciteşrinden itibaren bir ay ı ea zarfında hükümet memurları suva- Te ve akşam yemeklerine icabet et- miyecekler ve kendileri de vermiye- seklerdir. 4 — Tesbit edilecek program mucibince vilâyet ve kaza merkez- lerinde cenaze merasiminin yapıl: diği günü Atatürkün hatırasına ih- tiram merasimi yapılacak ve Halkey- lerinde Büyük Önderin hayatı hak- kında söylevler tertip edilecektir. Irak gazeteleri Büyük Şefimiz Atatürk için beliğ mersiyeler neşretmişlerdir Bağdad, 16 (A.A.) — Bütün| Cazeteler İsmet İnönünün Cum- olan yerlerde bu moerasim intibaları 'Çarkın kaybettiği Atatürkün ölümü hurreisliğine seçilmesi münasebe- fotoğraf, sinema Tle tesbit olunup bütün İrakda acı teessürler uyandır- 'tiyle bir çok makaleler yazmış ve bunlar da bilâhare basılmak üzere'mış ve herkesi mateme garketmit-||nönü Parti genel sekreterliğine gönderi. | letcektir. . Bu hususlara edilecek dikkat Türk milletinin bütün dünya gözü önünde intizam ve olgunluğunu — gösterece-'bütün şarka bine nazaran işe fevkaltde ehemmi-İleri kaydetmişlı yet verilmesini, her teferrüatına ka- dar &lâka göstrilerek icap eden sa-|,, yağmış, heyetler rih emirlerin verilmesini Parti arka-İziyaret etmiştir. Ki daşlarımdan rica ederim. tir. Yüksek makamlar Ankaraya ta- ziyet telgrafları çekmiş bütün İrak gazeteleri Atatürke beliğ mersiye- başvekilliği sı: kiye ile Irak dostluğunun sağlamlaş- tırıldığını bu siyadetin halefleri ta- ler neştetimişler, onun milletine ve rafından takip olunduğunu, yeni Türk elçi sefarethaneyi hazretlerinin ifa ettiği büyük hizmet- Reisicumhur devrinde bu siyasetin iki memleket için daha geniş ölçüde ine taziyet telgrafla-| verimli olacağını anlatmışlardır. riciye nazırı parlamento- brak ya Atatürkün ölümünü bildirmesi mümessili, |(üzerine meclis tatil olunmuş ve uzun Dahiliye Vekili ve C. H. P. Genel başvekil, büyük devlet adamları, bir süküt içinde Atatürkün hatıra- Sekreteri Dr. Refik Saydam meb'uslar, yan eşraf bunların ba-| sende idi, sını tebcil ederek İraklıların kardeş- K Kialarini tazakik artirmiatir sında Tür- |memek bugün her kim YANADOLU) | Gelecek karşısında Bütün cihan havasında hiç-dim - meden gezen uğultu, kep ayni ha- kikati tekrarlıyor Meğer Türklük bütün insanlığa ne ölçülmez değerde bir dehâ unsuru vermiş; ve ölüm elimizden ne bü- yük bir beşer mücevheri almış!. Dünanın her memleketinde bu gün hatırasına ağlanan adam kim- di? Ve küre onu nasıl tanımıştı> i azan Stefan Lozan Pakt şatoları korucuları — teessilr Hepimiz biliyoruz; a kadar yıl |içndedirler, Tezgâhları iflâs tehlikesi b igeçtiği ve o kudret te güçtüğü halde|reçiriyor. Bunu görerek — ağlıyorlar, henüz hatıralarımız taptazedir. Evet|inliyorlar, gelip geçenlerin merhame: Atatürk'ü iptida tekmil cihan, üze-İtöni cefbe çalışıyorlar. rine saldırılmış bir Türkiyenin ana| —İnsaf edin, efen, m, kapısında, kâinatın bütün ateşlerine İsız yaşanamaz... Surada burada, kar- karşı dimdik duran yalçın bir salâ-İşibk ve mecburi yardımlaşma paktla-| bet âbidesi halinde görmüstü. Ci-İrına malik olmazda Pransa'nın hali han önce buna biraz gülümsedi.İnice olur? Bir küçük tecrübecik da- Sonra hayret eder ve kızar gibi gö-|ha, merhametli efendilerim, hadi bir. ründü ve nihayet tazim etmiye BORSA başladı. Şaşılacak, ibret alınacak hâdise- ÜZÜM Kr. S. Kr.S. sedir; bugünün semasını luran sevgi seslerinin en dostcası vakti-| le Atatürkü en korkunç düşman| Çevat — MWalım oimwi sanmış ağızlardan geliyor. Sebebi? 628 Akseki bân. — 18 Çünkü o Ulu adam, yalnız bir| — 465 $. Rıza ha. — 18 50 16 Türk kurtarıcısı, değil, ayni zaman-| — 45 jiro ve şürekâsi 1525 17 'da bir millet mimarıydı, bir. insan- 420 Y. £. Talat n 20 15 “İlik kabramanıydı ve nihayet mede-| — 844 Tabisnr 9 W deniyet fedaisi 199 M. J. Tarato 14 80 16 50 Geçmiş yılları hatırlayınız; ken- M. H, Nazlı — 428 1750 Çankaya'da küçücük bir kulübe- 79 Öztürk şirketi H ı7 de kaç türlü düşmanla uğraşmıştır? 48 Albayrak 12 12 50 Bence bunları iki bölüme ayırmak 88 j. Kohen 1875 18 icap eder. Birincisi; her bakımdan 28 Ü. Tarim şir. 1760 1760 Üstün maddi ve manevi silâhlarla 15 K. Taner 1475 15 İmücehkez ordular.. Diğer taraftan? 16 P. Solari 18 18 late en hayati nokta burada saklıdır. Zira o zaman genç Mustafa Kemalin en amansız ülkü düsmanı, kara ce haletti, yalancı ve sahtekâr taassup-İ — — tu, hasılı işıksiz gönüllerin masum zavallılıkları azdıren kötü duygu- suydu. K Atatürk bunların hepsiyle güreş Yüzö miş ve hepsini yenmişcir. Onunla ilti T 12 har etmek hakkı, yal 8 ü timizin sınırları içinde hapsoluna - 9 u maz. Tekmil düşünen ve hak seven ğ e yürekler, milliyeti ne olursa olsun v he a ——— Punnumeneyıı —— — İNCİR ıval Malın cinsi Kr. S Kr. 8. 466 $. Remzi 9 ı 76 işse bundan mutlakal — 994 B. S. Alazarlki 7 — 11 50 gelecek için bir nimet çıkarmayı ih-| T h mal etmemiştir ve dehâsı zamanın| — 236 Banaf bankası 7 78 20 içinde bir ideal acısı gibi dolaşmıs-| — 109 j, Tatantin — 7 75 16 26 | j Tatanto 1 15 25 r.. Toprağımızda diş - küvvetlerle| — 74 Ti Şeşi Üi ! Ş 74 H. Şeşbeş 10-378 11 25 barışı kurar kurmaz ilk yaptığı ne 64.M.H. Nazli — 8 4 oldu? Yeni Bir harp ilân etmek!..| —— 209 35 Nazi ütün hurafelere, bütün Tür.| (ç kiyenin elini ayağını bağlıyan cehil 151 ansurlarının hepsine birden savas! Nasıl söyliyeyim; her yeni 'bir inkılâp doğuran bu uğurlu ZAHİRE ve verimli savaşa konulacak tek bir Çüval Malın cinsi harlesinde 15 ad vardır: (Medeni cihadı mukad., 119 K. tohumu 250 .| des) ! 108 susam N Cumhuriyet, demokrasi, dil, ta-| , $Ş Jan P. çekirdeği —8 rih, yicdan, kadın ve hukuk kurtu. 75 Velit pemuk, AS — l luşları.. Eğer bu konuların her biri üzerinde durmak istesek, nice sayfa- lar döldurabiliriz. Gerçi şüphe yok; *#Ucudur. GERA Bitün: bö'meşrütiyer, etninüliyet, ün bunları düşündükçe yarını milliyetçilik v. &. gibi kelimeler bi- açık alınla ka! rer semboldür. Ve bunlar bir mille- lerimizde büsl tin medent olgunluğunun derecesi-| ni gösteren birer işaret sayılabil Gene şüphe yok ki bu gibi büyük Bundan daha asil ve hürmet ilham davnların kahramanları her zaman edici manzara olur mu? ideallerinin - tabiatındaki, genişliği, — İsmet İnönü ne kadar doğru ve görüş ve anlayışlarındaki isabete de güzel söylemiş: geçirememişlerdir. -| -«Kadir bilen ve büyük evlât ye- Fakat Atatürk böyle miydi? Bil- tiştiren milletimizin yüreğinde Ke- akis tam zıddı! En uçarı idealistliği mal Atatürk adı sevgi ve hürmet dahi yaşatmak için tam realislikten içinde ebedi olarak yaşıyacaktır.» daha kuvvetli çare olmadığını onun| Cumhur reisinin bu - sözletindeki kadar iyi anlamış inkılâpçı az bulu- isabete en büyük delil asıl kendi nür, İdir. Zira bu milletin «büyük evlâd Dünyanın biç bir kudreti önünde yetiştirdiğine ve gerçekten kadir bil- eğilmiyen bu başı iki mefhum karşı-/ diğine» başka alâmet ister mi? Tek- nda âdetâ secdeye — hazırlanmış mil mâşeri vicdanın müştereken İs- gördük: met İnönünün devlet başkanlığına | — Küçük vehimlerden sıyrılmış, çağırmasından daha sarih olgunluk büyük kahraman ahlâkı, İve bilginlik vesikası nerede bulsca- 2 — Metafizikten kurtulmuş ğız? müsbet ilim. Yeni Cumhur Reisimize temin e- İşte onun içindir ki on beş yıl deriz; edevlet ve milletimizin insa- içinde dünyamın medeniyet düzeni'niyet ve medeniyetin asıl hedefl: içinde âhenk unsuru olan kuvvetli''ne doğru durmadan İlerleyip yükse- bir Türkiye kurdu ve yurdun şerefli leceğine» dair olan «kat't inancına» gelece; kendi manevt evlâtlarına bütün Türkiye müşterektir. emniyetle bıraktı. Hepimiz vazifemizin başındayız. in büyüyür. Türk milleti, bugün acısile vazi- ardım. » Kr. 8. Kr, S.| “ lar. İki yülle ile oyı fesini ayni derinlikle duymaktadır.| SAHİFE 6 Paktlardan yapılan ŞATOLAR Birer birer yıkılıyor Hküçük tecrübecik daha. | — Bu düenetleri coğrafyayı tetkika gönderelim, ikh yardım pakt, latı hususunda büküm veren odür. Tecavtlizi uğrıyan bir memlekete yar- |çtm ve müzakerette bulünübilmek için y leketin sımırdaş koruşümuz olması icap eder: Meselâ Belçika vi İngiltere ile bir askert rdrmlaşma paktı tasavvur olunabi- ; fakat sizden binlerce — kilometre azakta bulunan te — Çeköstovakya için kaziye buydu —— kendisine daha bir fırka imdat göndermeden mahvol- mak tehlikesine mâruz bolunun mem- leketlarle asker! yardımlaşma — pakt- Tart yapmak tasavver edilemez. Fransa bu hususta kendisini düşün. dürmesi Jenp edecek bir Ihtarla karşı. daşmıştı. 820 de; Polonya kınıl Rusya tarafından tecayüze muruz kaldığı ve 16 876' İStİlM edildiği zaman, ona silâh ve cep- hane geçirebilmek için dünyanın sıkın- tısını çektik. Almanya reddetti. İsviç- 624 Te reddetti. Çökosovakya reddetti. Pok uzak yollardan dolaşmak lenp etti, he 'bu ransa o zamânlar Avrupa'yı âs- |keri tahâkkümü altında tutayordu..Bu ,dersin bize hiç bir faydası dokunmadı. Ve Frandsa airasiyle Polonya'ya, Çe- ,koslovakya'ya, Rusya'ya tecavüz tâk- mâük teahhüdü altına girdi. Nereden geçeceğimizi bize kimse söylemidi. Pakt şatoları amatörlerini aklh se- Hmi tetkika da gönderelim. İki mem. leket kavgaya tutuştukları ve biz ber.” ikisine de yardım vadinde ne yapacak. tım?.. Bugün, her ikisine birer paktla” bağlı olduğjumuz Polonya ve Ruaya i- çin kaziye budur. Yarm bu iki memle- ket kavxa eder ve mücadele başlarlar- sa, bu paktlar nasıl tatbik edilecektir? Hongisine sadık kalacağır? — Pransiz kami hangisi uğründa — skütilacaktir? Pransa'nm müttefiklerinden — birinin saflarmmda diğer bir: müttefike karşı ha elatmaseekeni hi teazset'i bi karşı ? Yahut da, Bi Jar sorduğu İer'in müstehziyane gibi, Fransiz ordüsunün bir kısmı Polonya- İnin yardımına koşarken, bit diğğer kım- İmı da Rus; edeceki a'yı müdafaaya mı Hem sonr |su nereden geçecekti Bu sarih suallere cevap verilmesi lâ. zımdır. Şa son günlerde, Alman başvekilli. ikinde Bismark'ı istihlâf etmiş - olan şansölye fon Kaprivi'nin bir aözü ha- tarlatıiyordu. Fon Kaprivi iktidar mev- |kiine gelince, kendisine bir sıra Avru- memleketleriyle.bir. &ira - paktlar teklif ediliyordu. Başvekil şu covabı vermişti : | üvvet canbazları dalma boşuma gilmiştir, fakat bupnlar beni korkutur. rlarken büyük bir Jalâka ile seyrederim. Üç gülle ile oy- narlarken, biraz endişe duyarım. Dört gülle Üe oynarlarken gözlerimi kapa- rım, çünkü bu güllelerden biri burnu- nun tepesine düşecekmiy gibi getir ba. na, şitap , Frumsiz ordü. ? Yirmi senedenberi, Fransa - hei renkten ve her boydan on kadar gülle İlle oynamaktadır. Bunlardan biri şim. . di burnuna düşmüştür. Bu tecrübe ki- fidir: Devam etmiye niyeti — yoktur. Artık tasfiye ediyor. Yardımlaşma canbazlarını şomaja İkaydetmedi. Ayni zamanda pakt şa- toları kurucularını da. Dr. Ziya Üstün Doğum ve kadın hastalıkları | mütehassısı (Almanyadan döndü, Hastalarımı 16-19 arası — Birinel-İ: kordon Gazikudinlar: durak yerfi yakımında 812 No, lu apartman; arip şey! — Bağştarafı 4 üncü sahifede — tan kurtuldu. Ben de eskiden basit bir garson- dum. Sönradan mücevhetat komis- — |yoncusü, varyetelerde artist ve ni- |bayet bir tesadüf eseri olarak mu: Artık bu hakikati bilmiyen kim- Vazifesi basında bulunan Türkün)|zikhollerden birine (hesap oyunlar tı) yapmak üzere dahil aldum. İşte o zamandanberi ben de meş- im. se kalmamıştır. Ve bu hakikati bil- ise ne demek olduğunu artık bütün| olursa kâinat tamamile öğrendi. | Fesil Ahmed A olsun ayın sayılacak bir irfansızlık hurlar mevanına dirinde yardım ve müzaharette bulün: “—

Bu sayıdan diğer sayfalar: