2 Ekim 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

2 Ekim 1930 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

2 Teşrİnievvel 1930 Cumhuriyet SON TELGRAFLAR Halk Fırkası kazanıyor Afyon'da, Çorum'da, Kütahya'da... Ankara 1 (Telefonla) S. Fırkaca propaganda yapılarak netice •inden çok ümitvar olduklan Afyo nkarahisar, Çorum, Kütahya Vilâyet merkezlerinde intihabat ikmal edilmiş ve kahir ekseriyetle C. H. F. namzetleri kazanmışlardır. Kezalik Nalh, Hendek, Saimbeyli kazalannda da intihabatı C. H. Fırka sı kazammştır. Ankara 1 (Telefonla) Izmir'de C. H. Fırkası tarafından tesbit edilen namzetlerin halk tarafından teveccühle karşılandığı anlaçılıyor. Bunu gören S. F. müntesipleri namzetlerden yirmisinin istifa ettiğine dair asılsız şayialar çıkarmışîardır. Intihabatın oldukça hararetli cereyan edeceği anlaşıhyor. 322, 323, 324 doğumlulara fstanbul Vilâyetinden: Fatih Askerlik dairesi mmtakasmda bulunan şubelerde teşrinievvel 930 tarihinde yapılacak celp icin atide tevellüt ve smıflan gösterilen mükellefin hizmeti filiyei askeriyelerini ifa için celp ve sevkolunacaklardır. Daire mınatkasındaki şubelerde mukayyet bulunan mükelleflnin 15 teşruılevvel 930 tarihinden itibaren çubelerine müracatlan ve celp ve davet edilip te 28 teşrinievvel 930 tarihinden sonraya kalacakl&r hakkında askerlik mükelleflyeti kanunvnun ahkâmı cezaiyesinln tatbik olunacagı ilân olunur. 1 322 dofunıluların bakiyesi kftmilen. t 323 doğnmlularm baklyesinde: iki ve daha ziyade sınıflara tefrik edilml$ bulunanlar kâmilen. 3 324 dogumlulardan yalnız, jandarnut, denis, muhabere, istihkâm, hava sınıflarına ayrılmış olanlar ihtiyaca g:ö sevkolunacaklardtf. Müskirat İnhisarı Bağcdığı ve şerapçdığı imha değü, ihya ediyor tnhisar tdaresi, iki senede bağcılarımızdan 7,000,000 liralık iizüm ve incir almıştır Piyasadan alınacak ecnebi kambiyosu Bu münasebetle piyasaya yeni evrakı naktiye çıka r rılıyor Bankalar konsorslyomu yeni mall nunun ahkâmı muciblnce evvelkl akx şamdan İtibaren Osmanlı Bankasında mahfuz Türk evrakı naktiyeslnl alaratj mevkii tedavüle çıkarmağa başlamıştu^ Bunlar mukabilinde alınan ecnebi kambf yosu da Osmanlı Bankasına yatınlmaktadır. İhracat münasebetile kambiyo ihtiyacatından fazla olarak piyasaya aıv zedilen isterlin miktan vasatl otuz bln İngiliz lirasını bulmaktadır. Konsorsl yom şimdilik bunun mukabill olan tahminen 309 bin Türk lirasını her gün Osmanlı bankasmdan almaktadır. EvelkS günden bu akşama kadar yapılacak 0 n muamelât plânçosu matbuata verile* cektir. Izmir'de intihabat intihabatına başlandı. Halk serbest olarak reylerini lstimal etmekte ve clddl alâka, hassasiyet göstermektedir. S. F. burada resmen teşekkül edemedlğinden müstekil nann altında tertip olunan listede iki istisna lle bilumum avukatlar, doktorlar ve tuccarlar Tardır. Kendilerinden de bef namzet gösterilmlş olmasından dolayı, masevilerin dç kısmı azamı müstekillere rey vermektedirler. İbrahim Ticaret Odası Tütün ve Afyon ziraatinin tahdidi hakkındaki teklifler müzakere edildi Ticaret odası mecllsi dün toplanmıştır. İçtlmada Balkan hükumetlerl arasında tütün zerlyatının tahdidi hakkında bu ayın on beşinde Atina'da toplanacak olan kongre hakkında hükumetln noktal nazanna dalr Hakkı Nezlhi Beyln Ankara'dan verdlğl malumat mecllse bildlrlldl ve oda meclisl; müşahlt sıfatlle kongreye lştirak edecek olan Nemlizade Mithat B. ln gltmeslne ve kendislne masarifi rahiye olmak üzere altı yüz lira verllmesine karar verllmlştlr. Bundan sonra yumurta lhracatımiBin inklşafı İçin alınması icap eden tedablri tesbit eden komisyon raporu okunmus ve İktlsat Vekaletine arzı takarrür etmiştir. Müteakıben afyon mürekkebatının tahdidi lmali maksadlle kânunuevvelde Cenevre'de toplanacak beynelmilel kongrede serdedeceğimiz nukatı nazar hakkında mütehassıs komlsyonunun hazırladıgı rapor okundu. Bu raporda bunların tahdidi kabil olmıyacağı beyan edilmekte idi. Azadan Fortun zade Murat Bey; beynelmilel blr arzuya bu suretle muhallf bir vaziyet almamızdan tahassül edecek netaylcln ne olacağının nazarl dikkate alınıp alınmadığmı sordu. Bu clhetin de tezekkür edilerek neticenin meclise bildirllmesi için raporun tekrar komisyona gönderllfflesl muvafık görüldü. m Afyonkarahisar 30 (A.A.) Be Mufla 1 (Hu. Mu.) Belediye İntihalediye intihabatında C. H. F. nam batı bitmek üzeredir. Müstekil Fehml B. lar. Bu müstekil gTuban bil&hare S. F. ya zetleri kazandı. grubu ile H. F. mütesaviyen kasanıyor Afyonkarahisarı'nda Muğla'da... Edirne'de müstakil bir parti. Edirne 1 (Hususî) Bugün belediye iltihak etmesi muhtemeldir. Feridun Balkan konferansı 5 teşrinie.velde Atina'da toplanıyor konferastan maksat harbi kaldırmaktır Atina 30 (A.A) Balkan konferansının teşkiline memur komitenin aktetmiş olduğu celsede M. Papa Anastasyo, müstakbel Balkan lttihadının esaa prensipelrinden bahsetmiş ve bu ittihadın devletlerin hukukn hükmüranisine rlayet edeceğini ve ırki cemiyetlerin himayeslni temin eyllyeceğini söylemiştir. Konferansm başlıca gayesi buna iştirak edecek olan devletler arasmda harbi suretl kat'iyede ortadan kaldıracaktır. Birüğin faallyeti Cemlyeti Akvamın kadrosu dahilinde ve onun zihniyetile mütevazin olacaktır. Birlik, blrliğe dahil olan devletler arasmdakl beynelmilel itil&flan» riayet edecek v» mU;tereK blr iktisadî teşkilât Tücude getirmeğe çalışacaktır. Birliğin bir hedefi de fikriyat sahasında bir mukarenet vüeude gelmesini tahakkuk sahasına isal etmektir. Atina 1 (Hususî) Balkan hükumetleri morahhaslan, 5 teşrtnlevvelde toplanacak olan Balkan kongresine iştirak etmek fizere Atina'ya gelmeğe başlamışlardır. Türk heyeti murahhasasuun da vürudüne intizar edilmektedlr. Bulgar hükumeti kongreye iştirak edecefini ve on bir klşiâVn mürekkep bir heyeti murahhasanın yarın Atina'ya vasıl olacığını resmen bildirmiştir. Bütün murahhasalar pazar günü Reisicumhur tarafından kabul edileceklerdir. <>ı<»uuıtııııııııııiHi!!iı||||||||||||Hlnlı||fllllHinıımmnı Müskirat tnhisannın aleyhinde bulunan ların ağızlaıından duşmiyen bir terane vaTdır: Müskirat İnhisan bağcüıgı ve şarapçılığı mahvetti. Fakat bu terane, bir iddladır ki delili ve isbatı yoktur, kavli mucerrette kalır. Bu iddıayı ortaya atanların ekserisl, hafcikî bağcı ve şarapçı değil; devlet inhisarından evvel fıli bir şahsı İnhisan tesls etmis olanlardır ki jimdl ceplerini dulduramadıkları için inhisaruı aleyhinde bulunuyorlar. Müskirat tnhisar ldaresinin vüeude getirdiği lâboratuvarlardan biri Kibrit inhisan işletme şirketı tarafuıdaB şehrunızde yeni bir fabnka tesısi için tetr kikat yapılmaktadır. Bu fabrika lle il.ı sen* çinde işlemeğe başlıyacaktır. Fabrikanın mevaddı iptidaiyesi kısmen daMlden v« bsmen de hariçten tedarik edilc cektir. Sınop kibrit fabrikasından ne suretle isti! ade edilecefi de mefsuh kibrit irhisarı çir» ketlnin tasfiyesinden sonra anl ı vlacaktu. Şirketçe tesbit edilen ihsal malumata göre memleketin kibrit istihlâki senevı t24) bln şandık kadardır. Şirketin elinde fitok olarak memleketin altı aylık ihtiyacına kâfi dere* cede kibrit bulunmaktadır. Yeni kibrit fabrikası Şarapçdtğın mazisi Murahhaslarımız bugün gidiyorlar 1 teşrinievvelde Atina'da toplanacak olan Balkan kongresine Türk hükumetiııauıma iştirak edecek olan murahhas heyetimlz bugün runanistaa'a hareket edecektir. Murahhasalarımız heyeti reisl Trabzon meb'usu B. M. Meclis lklncl reisİ Hasan, Edirne meb'usu Zeki ' Mes'ut, Afyonkarahisar meb'usu Ruşen Eşref, Reşit Saffet, Yakup Kadri Beylerdlr. Ingütere Amerika'da İmperatorluk kon lkî mühim şîrket iflâs etti feransı açıldı Londra 1 (A.A.) İmparatorluk konfe Neyyork 30 (AA.) Bngün öğleden sonra ransı bu sabah saat 10 da Hariciye Nezare bir simsarlık müessesesi olan Aj. Sistos ve tinde «Lokarno odasu denilen kabul salo şurekâsı müessesesinin tediyatmı tatil etnunda açümıştır. M. Makdonald, murahhas tigrl haber verilmiş ve bu suretle geçen sonIarı bu salonda karşılamış ve kabul etmiştir. baharda borsada vukua gelen kraktan sonra Murahhaslann etrafında toplanmı; olduk en buyuk ve ehemimyetli mali buhran hasıl olmuştur. lan masada fahri riyaset mevkiini işgal et JBoston'da Sistos müessesesinin Nevyork'ta miş olan Makdonald bu kabilde bir konfe bulunuyor ve Filâdelfiya'da şubeleri mevcut ve banka borsa işlerile İştlgal ransa iştirak eden amele hükumetinin ilk ediyordu. reisi bulunmaktadır. Cenubî Afrika hüku Kuba Reisicumhttrtt aleyhine meti başvekill ceneral Bertzog, istisna edinümayîşler ve bir arbede Iecek olursa diğer dominyonlar namuıa hiç Havana 30 (A.A.) Musellâh bir takun bir murahhas bundan ervel topianmı; olan tmparatorluk konferanslarına iştirak et talebe, Reisicumhur M. Maşado'yu yuhaya memlş idi. Serbest İrlanda hükumeti baş tutmak üzere Riyaseticumhur sarayııyı gitvekil M. Cosgrave sıhhî sebeplerden dolayı mişler ve sarayın etrafında tesis edilmiş osi bu konferansta hazır bulunamamıştır. Kon lan kordona kumanda eden zabitlerinetmiş lâhlarmı almak teşebbüsüne kıyam ferans 4 ilâ 5 hafta kadar devam edecektir. olduklarmdan polisle aralarmda bir arbede Londra 30 (A.A.) Hükumet, bu akşam •jı^jraja ttrBAap %ves vawei. SA Srurça jnqnı dominyonlar başvekillerile yarın açılacak o Bu arbade esnasında "••'lerce süâh fiteşi telan İmparatorluk konferansı mnrahhasları ati edilmiş ve altı kişi yaralanmıştır. Bu yaçerefine bir ziyafet vermiş ve ziyafete M. ralılardan ikisinin ölmesinden korkulmakMakdonald riyaset etmiştir. Kanada başve tadır. Hukumet memurları vaziyete hâkim kfli Londra'ya ziyafetten ancak iki saat ev bulunmaktadır. üç îngiliz tayyarecisi düştü, vel muvasalat etmiştir. Bu ziyafat yalnız erkeklere mahsus oldufhından Mis Makdo ikisinin pilotu öldii nald da ayrıca kadınlara bir ciyafet çek Londra 30 (A.A.) Üç askerî tayyare miştir. Ziyafetin hitamında M. Makdonald havanın boznkluğu ve binaenaleyh etraile kızı bir resmi kabul yapmışlardır. Bu res fın görülememesi yüzünden bu sabah mi kabule binlerce kişi iştirak etmiştir. Arundel yakınında kâin bir tepenin yamacına düşmüşlerdir. Tayyareler yüksek Kâzım Ps. ağaçlara çarpmıştır. Pllotlar enkaz altınAnkara 1 (Telefonla) B. M. Mecllsi dan müşkülâtla çıkarümış ve birisi ölü yarın dağıhrsa cuma günü öğle trenile olarak bulunmuştur. Mtithiş surette yaMeclis Reisi Kâzım Paşa tstanbul'a ha ralanmış olan diğeri de biraz sonra vefat reket ve saat 8 de Haydarpaşa'ya muva etmiştir. Ücüncü pilot mucize kabilinden kurtulmuştnr. salat edecektir. Evvelâ şu şarapçüık mes'elesinl tetkik edeMemleket mahsulâtile rakı ve lapırto imallm: ll yuzunden memleketin diğer kârları da Umumi harpten evvel memlekette epeyce vardır: Anason ve kömüre verilen para şarap imal ve hatta ihraç dahi edllirdi. Ttirmemleket dahilinde kalıyor. Bu lmalâtta çaklye'de en çok şarap Rum'lar tarafından lışan işçiler, memurlar iş buluyor, hayatınl Trakya ve İzmir'de imal ve iatihlâk edilirkazanıyor. di. Rum'lar kaçtıktan ve mübadil olarak Müskirat Inhısaı laaitoan mustahsillerl Işte size İnhlsann bağcılan himayesinf Yunanistan'a gıttikten sonra, bu san'at dur himaye eden ve memlekete milyonlar goşteren iki misal: du. Şarapçılığm en luzumlu vasıtası olan İnhisar Idaresi, geçen sene Trakya ve Iz1 kazandıran blr müessese haline koyan beş bınden elli bin klloya kadar şarap alan mir'd^ bnzulmuş ve denlze dökmekten başkaj Umumi Mudür buyuk fıçılar mahvoldu. Bu fıçılar ya harp bir şeye yaramıyacak olan üzüm ve incirleri • esnasında, yahut ta mübadil Rumiarın Anm Bey satın alarak bir çok kunselerl mahvolmak*] yerlerlne lskân edilen ve şarapçı olmıyan tan kurtarmıştn. Geçen sene Trakya'da, \sm ve onlara yardım etmekle beraber, kanunen lanmış uzumlerin okkası kırk paraya düştü< muhacirler tarafından yakılmak, mobilya bizjat şarap imall ve bu san'atı ihya ile mu ğü zaman, Inihsar İdaresi imdada yetişti.: yapümak suretile imha edilmiştir. için Gerçi, eskiden memleketimizde bir hayll kellef oldugu satın Teklrdağı'nda kırk do Parasını peşin vermek uzere beş kuruştan numlük almış ve burada şarap yapılırdı amma gayet pis şaraphane tem blr arazi imalâtanesl vekav son sis blr milyon kllodan fazla yağmur yemiş uşarap vüeude lerde en iptidaî ve en mülevves bir tarzda getirmeğe teşebbüs etmiştir. Senevl bir mil zum aldı. Bunun uzerlne şarap âmilleri, blx' yapılan bu şaraplara şarap demek caiz de yon kilo şarap yapacak olan bu şarapane kuruşa almadıkları bu uzumleri sekiz kuru»ğildi. şa aldüar. Cinsi daha iyi üzümler 13 kuruş» i ile İşte, Müskirat İnhisan, devlet inhisan o kav kavın plânlarım Fransa'nm en meşhur çıktı. ' mütehassısı yapmıştu*. larak teş«kkul etiıği zaman eski şarapçılığın inhisar idaresi geçen sene İzmir'de yağ! buyuk blr kısmı, mahvolmuştu ve kalan kıs 300,000 llraya çıkacak olan lmaJâtane, o murdan denize dökmekten başka bir şeyn\ . . *{ %^, | • • mı da berbat ve iptidai bir şeküde adi şa havali şarap âmillerinin evlâtlannı amell yaramaz hale gelmiş olan bozuk üzümlerden '" şarapçı yetiştirecek bir mektep olacaktır. 76,000 çuval satın aldı. Aldığı incirler is«! raplar yapmakta idi. Buradakl tesisat, 1931 senesinde ikmal edi 5,200,000 kllodur. Şarapçdığt ihya İçin leceğinden, gelecek seneden İtibaren Türki Izmir'in misket üzümü gayet çabuk bozuİnhisar Idaresi, şarapçüığı mahvetmedl, ye'de Fransız şaraplarından daha nefis şa lur, kurutulamaz. Bu uzumden iyi şarap yamumkun olacaktır. bilâkis mahvolmuş bu Otomobilciler dün gece uzun san'atı ihyaya karar bir halde buldu ve fa raplar imall kavuıın etrafuıda, toprağm ma pıhr amma henuz butun mahsulü şarap ya* Teklrdağı verdi. Ilk lş olarak pamıyorlar. Bu nevl üzumun mahvolmaması bir içtima aktettiler rap âmülerinl, mumkun mertebe, temiz ve hiyetine gdre, en İyi şarap veren asma çu ve bağcıların zarar etmemesi için Inhisaı fennl usullerle şarap yapmağa icbar etti ve buklanndan mürekkep bır nümune fldanlığı Idaresi her sene memleket üzümlerini fazla ve bagı vüeude getlrilerek bağcılara, toprak fiatla satın ahp suma yapıyor. Devlet İnhiİstanbul Beiediyesinin tek taksi hak onlara bu hususta blr izahname dağıttı. kında vermiş olduğu karar üzerine İs Fransa'dan bir sarapçılık mütehassısı ge larına uyan nev'inden çubuk dagıtüacaktır. san olmasa, bu yardımları, yalnız ceblni tanbul otomobilcilerl dün akşam Tak tirdi. Bu mütehassıs memleketlrı her tara Hulâsa, inhisar İdareslnin ciddi ve ilmi doldurmağı duşunen hususî klmseler yaparJ başladığı dolaştı. Bu kadar Müskirat âmilleri bağcılan düşünür mü, sim'de umumi bir içtima daha aktederek fındaki bağları bir surette işjenen bakımsız surette İhyaya senelerde, şarapçüık yüzunmemlekete büyük ucuz ecnebi ispirtosu dururken yerll mah ve gayri fennî bağları den, pek yakuı bu mes'ele hakkında müzakeratta bulun mızdan bu kadar nefis ve şarapçılığa elve bir servet akmağa başlıyacaktır. sulâtmdan pahalı içki imal eder mi? muşlar ve cemiyet reisi Nihat, Mehmet rişli uzüm yetişmesine hayret etti. inhisar Idaresi, memleket dahilinde şarap inhisar İdaresi 1930 bütçesine muhtaç 1 Namık, Senihi, Nizamettin Beylerden Mütehassıs, evvelâ, şarabın fenni surette imalile ecnebi memleketlerlne lhracının ta bağcılara yardım için, 40,000 llra koymuş ve mürekkep bir heyet intihap ederek Bele nasü yapılabileceğine dair blr rlsale hazirla mamen serbest bırakılmasını ve hiç bir rusu bu parayı da Iktisat Vekâletl emrine ver miştir. diye nezdinde teşebbüste bulunmağa me dı. Bağcılan tenvlr için İnhisar İdareslnin ma tabi olmam&sım da temin etmiştir. şarap kısmı memurları, memleket dahilinde Şlmdi, bu vaziyette, Müskirat inhisar İda Çıftçiden yedi milyon llralık üzüm ve ln'| mur etmişlerdir. bir turne yaptılar. Iyi ve çok 5arap yapan resi şarapçüığı imha mı, yoksa ihya mı edi cir almasına, şarapçüığı fen daireslnde ihyaOtomobilcilerin kanaat ve fiklrleri el lara mukâfatlar vadedildı, şarap ihraç e yor, söyleyin! ya çalışmasına, anasonculuğu himaye etmede mevcut olan otomobillerin eskidikçe denlere, şaraplardan alınan inhlsar resml sine rağmen, İnhisar İdaresinden feryat ve Bağcılığa gelince.. şikâyet edenler künlerdir ve maksatlan ne> tebdil edilmesi ve bu suretle millî serma iade edildiği gibi kilo başma uç kuruş. ta Bağcıhğm imhası efsanesine gelince, yenin ziyan olmaması ve boya mes'ele .prim verllmeğe başlandı. Esaslı şarap tesi şarapçılığın İmhası gibi kuru bir sozden 0 da dlr° Onu da, İnhisar İdaresinin dlğer hi»lbavucude getirenlere nakten veya sinin de boyası aşmdıkça yapılması, pl jsatı ve sair alât ve edevat verilmek makine, rettir. Memleketin bazı kısımlarında bağlar metlerUe beraber, ayrıca, izah ederlz. fıçı suretile A.D. yasaya yeni Iüks otomobil çıbarılmaması yardımlarda bulurnldu. Bu tedabir saye mahvolmuş ise bunları Müskirat inhisan merkezindedir. Otomobilciler şimdi tek sindedır ki nihayet, memleketimizde iyi, te değil, mutevali harpler ve giden Rum bağtaksi kabul etmek için füzuli masraftan miz ve fenni şarap ımaline başlanıldı ve şa cüarm yerlerine iskân edilen mübadil Türk'sakınılmasını ve eldekl otomobillerin ih rap ihracatı derhal on misli arttı. Geçen se lerin bağcı olmaması mahvetmlştir. HaklTurk bağcılığını, ne, Murefte'den defa olarak, kati halde, tiyaca kâfi oldugunu da ilâve etmekte 70.000 kilo şarapAvrupa'ya ilk bu sene bir gorülmemiş İnhlsar İdaresi, himaye etmiştir. bir derecede sevkedilmiş, Bankamızda kumbarası olandir. milyon kiloluk şarap siparlşi alınmış ise de Nasü mı? Işte böyle ların numaraları üzerinden çeBu heyet bugünden itibaren Belediye vesaitm fıkdanmdan dolayı yalnız yarım Evvelce memleketimizde yapı • kilmekte olan ikinci kur'a dün nezdinde bu mes'ele hakkında teşebbu milyon kilosu taahhut edilebilmiştir. lan rakdarın kı beş buçuk mil Ankara merkezinde çekilmiştir. Şarabm maliyet fiatının yüzde yirmisine satta bulunacaklardır. muadıl olan kilo başına üç kuruşluk prünin yon lira kadcrdır yüzde sekseni şarap istlhsalâtındakl tesiri gelecek sene da ecnebi ispirtosu, yüzde yirmisi de İsmi No. lira ha ziyade gorülecektir. î stattbul tntihabatı 21570 500 Şarap mütehassısı, blr taraftan İnhisar ycrli somadan, yani üzüm ve incir İstanbul'da Hicran H. > Ayşe H. 16643 200 S. F. beyanname nesretti ldaresinin Istanbul'da. tesis ettiği şarap lâ Jen yapdırdı. Şimdi, bütün bu ra3206 100 İzmir'de Ayşe H. İstanbul belediye intihabatına teşrlni boratuvaruıda tecrube ve tahlillerle meşgul kılar kâmilen safi üzüm ve incirİstanbul'da Mehmet B. 12022 75 evvelin beşinci günü başlanması mukar olurken diger taraftan da Ziraat Mektebi Milâs'lı Hayri B. mahtumu 163 50 rerdir. Bu münasebetle S. F. İstanbul mezunlarından maiyetlne verilen gençlere den yapılıyor. Eskiden, memlekenazari ve amelî Emin B. Vilâyet ocagı İstanbul halkına: «Ey İs 'Bu suretle yetişentedrisatta bulunmaktadrr. tin muhtaç olduğu bütün ispirtolar mutehassıslar, mevsimin» tanbul'un temiz ve şerefli lnsanlan, ey de, bağ mıntakalarını gezerek şarap âmil ki bir milgon iki yüz bin kilodur İstanbul'da kazananların Bantomıza büyük kalpli köylüler ve şehirliler, ey lerinin imalâtuıa nezaret ve iyi şarap yap hariçten gelirdi. Bu seneden itiba müracaat edüp mükâfatlannı almaİstanbul'un hür ye cesur insanlan> hi malannı temin için tavslyelerde bulunmak ren hariçten bir dirhem ispirto cel lan rica olunur. taplarile başlıyan ve halkı serbestçe rey tadırlar. bine lüzum kalmamıştır. Yerli İB • Türkiye lş Bankası vermeğe davet eden bir beyanname neşTekirdağt'ndaki şarapane pirtolar, şeker imalâtından artan retmiştir. İnhisar Idaresi hususî şaraplan himaye melaslardan, incir ve sair meyva m lardan yapılıyor. Bunun neticesi olarak iki sene zarfında İnhisar idaresi memle • ketten yedi milyon liralık üzüm ve incir almıştır. Tek taksi fKAZANANLAR MUHACiR Yazan: FAZLI NECIP En arkada üç genç erkek geliyordu. Kurdall otuz üç yaşını bnlmuş, biraz vücutlenmiş, çehresi kızarmıştı. Bu iki ailenin bütün dertlerini, idarenin mes'uliyetini yiiklenmişti. Ağustos'tan üç yüz liraya yakın ^>ara fle çıkmışlardı. Daha emniyetle muhafasa edilmesini düşünerek parayı taksim etmişti. Bütün aile efradı bunları en giz11 ve emniyetli yerlerine saklamışlardı. Seyfi şimdi yirmi beş yaşında idi. Babası onn kendisine halef, Ağrustos'ta ünam olraak için yetiştirmeğe çahşmıştı. Senelerce Selânik'te medreseye devam etti. Çapkmlıktan başka bir şey öğrenmedi. Müthiş bir yobaz softa olmuştn. Vatan müdafaası için sevkolunduğu serhatte ilk bozgunluğu görür görmez kaçmış ve gelmişti. İşte bugün vatan ve aile felâketler içinde sürüklenirken 0 MİLLÎ ROMAN: 2ü lâkayt, etrafı ve sokaklardakl genç kadınları seyrederek yürüyordu. Eniştesinin muhafaza için kendisine verdiği 11ralardan birini kimseye sormadan bozdurmuştu. Yolda glderken gördüklerinden ne hoşuna gitmiş İse alıyor, yiyorda. Bu halini mazur göstermek için hayasız gülüşlerle: Ne yapayım yabu, şa meret karnun doymuyor... Diyordu. Bazan şarkı mırüdanır, bazan ıslık çalardı. Kurdali ile Haşim ona dargın nazarlarla bakıyor, bir şey söylemlyorlardı. Haşim on seklzine yaklaşmış, sevimli bir genç olmuştu. O Seyfeddin'in aksine gayet zeki ve çalışkandı. Bu sene rum mektebini ikmal ederek bütün rumiar arasında sınıfında ikinci çıkmağa muvaffak olmuştu. Safiye gibi Kurdali de Haşim'i çok severdi. Şimdi tramvav deposundan ileri kırlara çıkmışlardı. Epeyce yürüdükten sonra yeni yapılan ziraat mektebi önüne geldiler, oraya sığınmak istediler, fakat yer yoktu. Onlara biraz ileride Nümune çiftliğine gitmeği tavsiye ettiler. Meyns ve bitap gidiyorlardı, tşte iki saattenberi yürfimekte IdUer. Knrdali'nln oğlu İkbal ile kızı Emine'yi arabalara, bohçalar arasına yerleştirmişlerdi. Bu masumlar, dünyadan bihaber egleniyorlardı. Nihayet Ziraat mektebinin Nümune çiftliğine vasıl oldular. Tepedekl büyük mektep yapılmadan evvel burası hem mektep, hem çiftlik idi. Vâsi binalar vardı. Fakat sütaneye, böcekaneye, ahırlara kadar her tarafı muhacirler doldurmuşta. Çiftlik korucusu bunlara acıdı: Aşağı ağaçhkta köşk var. Çiftllkten biras nzak ve ayn yaşamaktan korkmazsınız, orada yerleşiniz... DedL Buralan korkulo yerier mi?.. Bllmem... Şimdilik bir şey yok. Zaman fena, herkes korkuyor... Çiftllkten iki tarafı büyük ağaçlarla mnhat, feniş, üç d6rt yflz metrelik bir cadde ile kSşte vardılar. Muazzam çınar ağaçlaruun sayesine sığınmış büyük bir odadan ibaretti. Önde kaynıyan su için sun'î kayalıklar arkasında geniş bir havaı yapümıştı. Daha arkada bir mntfak, aptesane, bahçivan odaları vardı. tki aile köşk denüen bu büyük odada sığınacaklardı. Eşya arasındaki seccadeleri yerlere serdiler. Dokuz kişi için birer yatacak yer tayln olundu. Kaç gece iyi uyuyamamış, bugün de yorulmuşiardL Akşam hepsl bütün sefaletlerini Te kâinatı nnutmuş, bu melcei bulduklanna hamdederek derin uykulara dalmışlardı. •*• Mes'um havadisler Sabah uyandıklan vakit bir aile me«Iisi teşkU ettiler. Ne yapacaklardı? Burada mı kalacaklar, yoksa başka bir yer mi arıyacaklardı? Çiftllkten bu kadar uzak olmasa idi bn felâket zamanı için burası pekâlâ bir mesken olabilirdi. Bina güzel ve muhafazalı idi. Muatzam ağaçlar sayesinde sı|mmış lâtif bir yerdl. Sular güzel, etraf bütün bahçeler, çilek tarlaları idi. Safiye: Burada şehirden iki saat uzak bir mevkide, kır ortasında, çiftlikten ayrı, yapyalniı nasıl yaşarız... Diyordu. Kurdali düşünüyordn. Evet, haklısm, burada ne kadar zaman kalınacağı da malum değil. Muharebe ne vakit bitecek? Anadolu'ya geçmek için yollar ne zaman açılacak?.. Allah bilir... Sen ne dersin Efendi baba?. Tnsnf hoca sanki bütün tehakkümü, dirayeti Ağustos'ta mahallede bırakmıştı. Vallahi bllmem.. Allaha sığınalım, sabredellm deıim... Gene siz bilirsiniz... Haşim söze karıştı: Babamın fikri dofrudur. Vekayiln inkişafına intizar etmekten başka çare yok... Burası fena bir yer değil.. Burada yerleşelim... Dedi. KurdaU de fikrini söyledi: Muhacirler etraf çiftlik evlerlnl bile doldurmuşlar. Burada kalmak, sonra Selanik'te bir yer aramak en eslem yoldur.. Ertesl gün üç genç beraber Selâniğ'e gittiler. Biraz yiyecek, erzak alacak, ve bir ev arıyacaklardı. Akşamı bir araba dolusu ekmek va erzak ile geldiler. Ev bulmak imkanı olmadığına kanaat etmişlerdi. KurdaU anlattı: Selâniğ'e mütemadiyen muhacir geliyor. Rabıtalı aileler bile sokaklarda sürünüyorlar. Havadisler pek fena, üç taraftan düşman ordulan hep Selâniğ'e doğru ilerliyorlarmış... Burada hadisata intizardan başka çare yok... Aile bu teklifi kabul etti. Şimdi burada kalınacağı tahakknk edince kadınlar ortalığı temizlediler, tanzim ettiler. Buraya yavaş yavaş ısınıyor, alışıyorlardı. Beş altı gece asude bir hayat yaşayınca korkular, dehşetler tedricen zaü oldu. Bahçivan ve kızı muhacirlere iyi muamele ediyor, onlara ncnz sebze ve meyva satıyordu. Şimdi Safiye gün aşırı Selâniğ'e gider, et, ekmek ve sair lâzım olan şeyleri alır, havadis getirirdi: Selânik daiml bir heyecan içinde idi. Mütemadiyen muhaciı geliyor, hep felâket haberlerl alınıyacttaa Mabadi sar•

Bu sayıdan diğer sayfalar: