5 Ekim 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Camhariyet 5 Teşrinievvel 1930 İsmet PŞ. nın Meclis Zaferini Kazanan Nutku Kezalik İsveç mukavelesinde kendilerile temasta bulunduklarımız dahi itibarları söz götürmiyen adamlardır, memleketlerinin ileri gelen müessisidirler. Devletleri ve hükumetleri tarafından sureti mahsusada iyi vatandaş ve itibarları yüksek olduğu hiç bir zaman tereddüt götürmemiştlr. Demek istiyomm ki yapılmış bir mukavelenin tadil olunması hükumetin avantüriyeler Vergiler tesiratına gelince: ile muamele yaptığı zemininde söz işaa Bedihiyat programından bir madde etmek için haklı ve kuvvetli değildirler. daha: Okumama müsaade eder misiniz? Eğer kısa vadeli bu mukaveleleri ortadan Vergiler milll istihsal' ve satışta bazan çıkarırsak şimendifer işinde nerede kenmühim tesiratı haizdirler. dilerile ihtilâflı olduğumuzu bilmiyorum. İktisat ve istihsal noktai nazarından Pahalılık inşaatın umumî masrafı menfi tesiratı haiz olanlarm tadili, hatile ölçülür! ta ilgası lâzımdır. Bunu söyliyen biziz ve Evet, ikinci derecede komisyonlar, belbunu tahakkuk ettirebilmek için çektiki haklan olmadığı halde araya girip te ğimiz zahmetleri görüyorsunuz, daha da çok zahmet çekeceğiz. Programı oku beyhude yere kazanmış olanlar ileri sümak lutfunda bulunmuşlar, fakat ken rülürse bir hükumetin isnadattan kurdilerinin noktai nazarlarımızı niçin te tulmasına imkân yoktur. Ben şu binayı barüz ettirmek lufunda bulunmadılar? yüz bin liraya çıkardım ama daha ucuza çıkabilirdi. Seksen bin için ayni iddiayi Güzel olurlar! serdetmek mtimkündür. Böyle mes'eleArkadaşlarım, tekrar etmeliyim ki lerde pahalılık, fazlalık, beyhude masşimdiye kadar Fethi Beyin beyanatında raf, inşatm heyeti umumiyesinde çıkan tetkik noktalanna taalluk eden mad parasınm nisbeti ile ölçülür. Eğer bana deler işte bahsettiklerimdir. Ben güzel derlerse ki işte şirketin yaptığı filân hat, oyunları hakikaten severim ama bu o işte filân memlekette yapılan hat, sizin yunları anlıyan adamlann karşısında yaptıklannızdan daha ucuzdur. Bu söz bunlar başladığı noktadan şimdiye ka şayanı itibar olabilir. O zaman memledar iki buçuk saatlik muvakkat bir ketin hususî şeraiti ile mukayese edilerek tesiri haizdir. bir hüküm vermek mümkündür ama Fethi B. açık konuşmaktan niçin böyle bir tetkik yapılırsa göreceklerdir ki hem memlekete, hem diğer memleçekiniyor? ketlerde yapüanlara nisbetle bizim yapŞimdi esas mes'elelere geçiyorum: tığımız hatlar pahalı değildir, daha uEsas mes'eleler ve fikirler üzerinde konuşmak için Fethi Beyefendi aylar cuzdur. danberi karşı karşıya gelmekten, muayMillî Müdafaa masrafı yen mes'eleler üzerinde bir an tevakkuf Hükumetin takip ettiği siyasette ağır etmekten ihtiraz ediyorlar, fakat elimden masraflardan birisi de Milli Müdafaa kaçamazlar. (Bravo sesleri) Behemehal masraflandır. Buna hiç temas etmediler. söyletirim. Fakat fırka teşküi hakkindaki beyannaEn büyük tenkit hangisi? melerini verdikleri vakit üstü kapalı olsa Muayyen mes'eleler ve fikirler üzerin dahi Milll Müdafaa masraflanrun, çokde fikir münakaşalannda hangl köşe luğuna temas ettiklerinl hatırlıyoruz. den kaçsalar öteki köşede mutlak kenOsmanlı borçlan dilerini yakahyacağım. «Gülmeler» HOBir de bizim devlet bütçesinde büyük kumetin programmı teşrih ederken öte msrafımus Osmanlı borçlandır. Masraf denberi, yalnız bugün değil ikl aydan çoktur, masraf çoktur, masraf çoktur beri dikkat ettim ki tenkitlerini en bü diyince şimendifer lnşaatı yanl Nafia yük masraf olarak şimendifer üzerinde bütçesi, M 1 Müdafaa bütçesi, Osmanlı 1U temerküz ettirdiler. borçlanna temas etmek lâzımdır. mış derilerden giyerlermiş! Bundan şikâyet ediyorlar. Eğer köylülerimize çarıklarmı debağlanmış derilerden giydirmek bize nasio olursa bununla ilânihaye iftihar edeceğiz. Bu memleketin bütün köylerinde mühim bir serveti hedrolmaktan kurtaran ve çok tasarruf temin eden bu tedabiri her köyde de ayn ayrı tatbik edip öğrenebilmek için senelerce ve kuvvtli adamlar tarafından uğraşılmak lâzımdır. Zayıf adamlar böyle şeyler yapamazlar (Bravo sesleri). Bu tarzda Fethi B. kuvvetli değildir hususî sermayeye malik olmalan can> lannı sıkmış, eğer o kadarcık hususî ser maye de olmasa da münhasıran devlet elinde bulunsaymış, hiç bir diyecekleri olmıyacakmış amma bu doğru değil dir, serbest bırakmak için milletin' faa liyetini bir takım inhisarlarla tehdit etmemelidir iddiası bugünkü sözlerinden büsbütün başkadır. Liman inhisardan kurtarıhp şirkete verilmiştir Hakikatte aramızdaki ihtüâf ta budur. Biz milll iktisat takip ediyoruz. Fethi B. açık söylemek sizin milll iktisat polltikasınm aleyhinde bulunan teessüsleri kendilerine taraftar ederlerse tenakustan kurtulmazlar ve nihayet Mecliste ve muayyen mes'eleler üzerinde karşı«Bizim kendileri kadar bahtiyar yaramıza behemehal söz söylemek ve bir hütılmamış olmaklığımızı tabil ve mazur Inhisarlar kalkmıyacaktır küm verdirmek vazlyetinden kurtulma( görsünler. (Bravo sesleri, alkışlar) H. Ondan sonra hariçten elli bin ğa imkân yoktur. Fırkasmdan tazallüm; rolde H. Fırkasına llralık sermaye mes'elesl.. Bü azamî derecede zulmetmiş olan bir arSiyasetimiz kuvvetlidir tün tenkit elli bin liralık bir sermayekadaşm ağzına yakışmaz zannolunurdu. İşte arkadaşlar bugün burada söyleden ileri gelmişse, bunun çareslni bul nen güzel sözlerden ve bilhassa muarızBiz S. Fırkanın çıkması bir tekâmüldür mak kolaydır. Asıl korkulacak nokta bu lanmızın yaptıklan tenkitlerden gerek Biz akalliyetlerine kıymet verdik diyoruz. Malî, iktisadî ve dahill, haricî mes'elede rol oynıyan ve yan oynamak politika manevralanna ve programımıpolitikada o kadar çok ithamdan sonra Ali Fethi B. <Gümüşane> Hayır. üzere kapıda bekliyen muvazaalı ecnebl zın esasına ait bulunan noktalan teşrih millet ıztırap içindedir, ateş içindedir, Başvekil İsmet Pş. (Devamla) Büyük şirketlerinin bu işe girmesidir. Korkanm etmeğe çalıştık. Görüyorsunuz ki siya bir kıt'a ile ufak blr kıt'aya hücum ettigibi sözlerine karşı sesimizi çıkarmıyoraz. ki bu inhisarlan milletin faaliyetlni tak setimiz gerek mall ve gerek iktisadî nok ğlmlzden zarafetle bahsediyorlar. Büyük Fakat kendileri İzmir'e gider gitmez ilk yit ettiğimiz endişesile sözlerine uyarak tai nazardan çok kuvvetle müdafaa o bir ekseriyetle küçük bir akalliyeti istesöyledikleri nutuklarında (inhisarlarla kaldıracak olursak İki sene sonra bun lunabilen bir mevzudur ve bunlann a diğimiz gibi didiklemekle ceplerini dolduran, mes'uliyetsizlikten muzafferiyet dan bilmem kaç sene evvel İzmir lima leyhinde muanzlanmızın söyledlgi söz anyoruz manzarasmı göstermek istedi hoşlanan adamlar milletin faallyetlni nında gördüğümüz muvazaalı ecnebi ler talihsiz, dermansız, esassız şeylerdir. ler. Halbuki böyle olmasaydı münakaşa inhisarlarla takyit ettikleri için Oumhuşirketler karşısında kalınz. O zaman çok Kendllertnin Fethi Beyin müstakil bir bu kadar stirmezdi. Münakaşanın bu kariyet güneşi karşısında yüzlerini kapıyamüteellim olurlar. Kendilerini şüphe, fırka teşkil etmekten bizim karşımızda dar sürmesl kendilerini yormak için decak adamlar) gibi sözler söylediler. elemden kurtarmak için temin ederim ki programımızı ve fırkamızı tenkit etmek ğll, kendilerine ehemmiyet verdiğimizi Bu yüzden bir çok zavalhlar kıyamet bu lnhisarlar kaldınlmıyacaktır. İzmir' ten nevmit olmalannı dilerlm. Bizimle kadar tezahürat yapıyor. göstermek içindir. Ufak bir kıt'anın hüde, hiç garip bulmuyor musunuz, bilhas mücadele etmek güçtür amma uğraşa kumetin mukadderatında bir tesiri haiz Mahirane manevralar Perişan ricat!. Şimendiferden vaz geçmiyeceğiz sa tahmil ve tahliye işlerinden bahsolu rak tekanaül ederler. Daha kuvvetli şüp olmasma riyazl ve mantıkl olarak kud Bugün bizzat mecliste H. Fırkasını büŞimendifer üzerinde açtıklan mücaBizim şimdiye kadar bu mevzularda nuyor ve bir çok güzideler Fethi Beyin heler bulurlar, çok kuvvetli tetkikat ya reti yok iken her söylediklerine her artün memlekette teşhlr etmek için en u deleden ne perişan, ne hazin ricat gösvaziyetimia şudur: Şimendlferlerden etrannda toplanıyorlar, tahmin eder parlar. Eğer vaz geçerlerse bundan en kadaşımız ehemmiyet vererek bir çok fak bir tereddüt göstermiyorlar. Gene terdiklerini hatırlamaz mısınız? Bu İlk zulme uğnyan kendileri, zalim mevki yapılacak iş değildir, dediler ve iddia et vaz geçmiyoruz. Bu memleketi tam bir misiniz ki İzmir'liler liman işleri mev ziyade müteellim olacak benim. Progra delillerle cevap vermek külfetinl ihtiyar lnde bulunan adamlann tecavüz ettik tiler ki bu kabili tehir idi, bugün ve uzuv halinde idare olunur, milll vahdetl «uu bahsedilirken nhtımdan ne kadar mımızı, flkirlerimizi, icraatımızı bu ka ettiler. Buna kendilerinin memnun ol leri fırkayı aksi vaziyette göstermeleri yahut yann yapılabillrdi. Bunu isbat et temin olunmuş bir millet müdafaası im zahmet çektiklerini, Fethi Beyin kula dar kuvvetle ve isabetle tebaruz ettir ması lâzımdı. Böyle mes'elelerde vaziyet gibi mahirane bir manevra gördtinü mek gayrikabili tehir bir ihtiyaçtır. Baş kân haline gelmiş bir vücüt haline getir ğına hiç duyurmamış olsunlar, bunu hiç mek için Fethi Beyin ltirazlanndan ve iyi kavranmazsa kuvvetli ekseriyetin tahmin etmiyorum. Ecnebl sermayesi fikirlertnden daha kolay daha uygun bir xnü? ka suretlerle para bularak yapmak ka mek bizim için hayatl bir mes'eledir. Bu bahsinde çok ihtiyatkâr davranmıyoru şey nerede bulunabilir. (Şiddetll ve de kuvvetinl zaaf aleyhinde istlsmar ettiği tarzlan, yani şimendlfer ve Milll Müdamanası çıkabillr. Asla böyle maım yofc~< Hakikatleri tahrif eden cesaret! bildir dediler. w "• : * T < ^ sam bu çok tedbirli va ihtiyaüı bir gey vamiı alıkslar) dafaa aleyhlndekl tenkitleri bana gerek tur. Adedl noksanlarını düşünnrüyerek Fakat bu manevralardan fazla bir şey Fethi Beyin ummand» bulduğu dir. Keşke bu lhtiyatı ve takyldl millî alacaklı vaziyette bulunan ve gerek Simsarlık bahti bllâhare delillerle cevap vermek külfe • dir, bu hakikatleri tahrif etmeît için hasermayelerile teşekkül eden şirketler fcatre! dlğer dostlanm da çok söylediler. hakkında da göstermek lutfunda bulunBaşvekil Pş. Fethi Beyin dlğer bazı 1 tini ihtiyar ettiler. Buna kendilerinin klkaten şaşılacak bir cesarettir. (Brovo Hiç bir delil bırakmadan kendilerine onlara aynl sebeplerle saydılar, Ziraat Bankasmın memleket tirazlan üzerine tekrar kürsiye gelerek memnun olması lâzımdı. Kendilerine sesleri) Bilmem bir sözüne dikkat etti gösterdim ki devlet hazinesinden başka Ben de müdafaa ettim. Bir milletin her şey te nasü tenkit edildiğini bizimle eş muamelesinde bulunuyoruz. nlz mi? «Eğer kendisine ve arkadaşlan bir vasıta ile yapmak kabil değildl. Bunişittiniz mi? u nutku irat buyunnuşlardır: Arkadaşlarım, blr İkl vaöfe vardır ki Biz zulümden korkmayız. Fakat ayni zana itimat edilmiyecekse bu memlekette lann hepsinde mutabık kaldık, nihayet den evvel müsellem olan, asla tereddüt Vazifesinden hariç işlerle meşgul oluyor, gibi ve muhallf fırkanın teşekkülüne nasıl im bula bula bulduklan iki üç hat için kısa götürmiyen hakkı yaşamak hakkı, mü borçlulannı, borç ödemeğe davet ediyor mu ifa etmeliyiz. Muhterem Fethi Bey manda memlekette istedikleri kân verilecektir» buyuruyorlar. Acaip! vadeli müddetle yaptığımız mukaveleler dafaa hakkıdır (Bravo sesleri). manasını veren tavırlar alınıyor ve bir eyanatımdan simsarlık isnadı manasını programda zulüm yaptıktan s<>«ra mazBizim nazariyemiz ı p d İzmir'de nutuk vererek kendi fikirlerini dir. Bu mukavelelerde çok ümit beslediçok haksızlık ve yolsuzluk ile doludur. ıkarmış (gürültüler) lfadelerimde asla y ve taraftarlannı bir an hükmedince H. ler, Hatamızı ve siyasetimizin yanlışlıYegâne kredi müessesemizi itham u mana yoktur. Zaten ben bu tarzda ku»»ıu tamıımaıaruıa da asla mahal Hatta borçlunun da yaşamak hakkı, F. gazetelerinin, H. F. merkezinin taş ğını göstermek için Sıvas hatlarını Sit borç ödemek hakkından evvel gelir. BiArkadaşlar, vazifesinden başka işlerle nuşmağı da bilmem. Söyliyeceğiml ga vermek istemeylz arkadaşlar.> i lanmasından asla müteessir olmadılar. namını alan bir Belçika şirketine verml zim nazariyemiz şudur: simsarlık uğraşıyor, borçlulan hakü bulunuyor, et acı söylerim. Fakat zannetmiyorum ki muhalefeti de şiz, pahalı şartlarla vermişiz! haksızhk ve yolsuzluklarla doludur, it gibi Isnattan her suretle tenzlh ederim. Müdafaa hakkı! O da bittabi yaşamak yalnız kendilerine hasrını nimet telâkki haklanndandır demekle biz Türkiye'nin hamlanndan yalnız birisi dünyanın her eplerini doldurmak hikâyesinin nihaMillet Sıvas hattından zarar etsinler! milll vaziyetine göre bu büyük masraf hangi bir bankasını batırmak için kafl et ihtisaslan olmadığı halde Liman şirgormemiştir dlr. Nasıl lnsaf ediyorlar, milletin en bü ketlnde heyeti idareyt tayin edilmiş oSerbest münakaşa bayrağı altında Fakat bu şeraitle dahi şirket gelme lardan vaz geçiyoruz. yük bir kredi müessesesine halk karşı lan zevata alt olduğunu söylediler. SöyOsmanlı borçlan ağırdır inhisar miş... Bu millet kendilerinin tasavvur sında bütün bu sebepleri temerküz ettl ledlklert gibi ihtisaslan ve münasebetAtlna 4 (Hususî) Yunan matbuaü Bununla beraber demek ki bu masrafSlz yapmıyabilirsiniz, fakat bizim fi ettikleri bir zarara uğramıştır. Bu netice rerek ve teksif ederek onun itiban aley leri olmadığı halde heyeti idareye ta Turk atletlerinin Atina'ya muvasalatı klrlerimizi beğenmiyecek adamlar gene gene bizi sitemlerinden kurtarmıyor. lan temin için takat haricinde külfetleri hine tevclh ediyorlar. Ziraat Bankası yin edilmiş zevatın tahslsat almalarını bulunabilir. Serbest münakaşa bayrağı Çünkü millet sırf tesadüfî olarak talihl milletten istemiyoruz. Bunu Mecliste ve bugün müstakil ve ayn bir teşekküldür. beyhude bulmuş ve görmüç olabilir hasebile samiml makaleler neşretmekte altmda bu halkı yalnız kendilerine inhi sayesinde kurtulmuş; biz fena bir muka memleketin dört köşeslnde söyledlm. Bir Ziraat Bankasından müteşekkiriz ler. Bundan o zevatın yanlış yere tayln ve Ud komşu Cumhuriyet arasında bu vesile İle yeni ve samiml bir teşrikl mesar ettirmek istiyen zihniyet nazan dik vele yapmak töhmetinden asla kurtula çok nutuklarımda vazıhan feryat ettim Kendisine söylenen sözlerin hepslne >lunduklan manası çıkar. Fakat cep ve bu feryatlanmın neticesinde Osmansal devresl açılacağuu yazmaktadır. katinizi celbetmiyor mu? Huzurunuzu mıyoruz. karşı bizzat mevki almak vaziyetindedir. oldurmak manası çıkmas. lı borçlannın ağır olduğu hükmüne vaahrik etmiyorum. Biraz daha geniş olAtina 4 (Hnsusî) Türk ve Romen Fethi B. yerinde saymamızı mı Operatörün liman reisliği Benim burada bu mevzua temasım slnldı. alannı rica ederim. Her ne ise bu tarzda da olsa lzahı stletlerl pek parlak surette karşüamnışyasl sahada memleketin en büyük kredi istiyor? BasVekilimizia teşekkürü müessesesinin aleyhinde söylenen söa memnuniyeti mucip blr şeydir. Yalnız lardır. İktisat programı Bu münasebetle arzederim, bir şeye Bunu resmî olarak bizzat söyledim, lerin, her hangl bir kulakta devam zevatın ihtisaslan mevzuu bahis İse Türk atletlerl, nhtımda büyük bir halk Blzlm gülünç yerlerimizden biri olmak daha dikkat ettim: Fethi Bey bizim Maliye Vekill arkadaşım söyledl. Nihayet lı bir akis bırakmamasını temin etmek kendilerini müdafaa edemlyecek vazi kütlesi tarafından istikbal edilerek alprogramımızı tenkit etmek için bir sene, üzere iktisat programımızı gösterdiler, ilk defa olarak bugün Slirt meb'usu yette bulunmalanndan Istifade etmell bunun bedihi ihtiyatla olduğunu söyle beş sene, hatta tasavvur ve hayallerinln Mahmut Bey arkadaşımızın tahrikine içlndir. Eğer teferruata geçerlerse ken diler. Onun muhatabı bizüL İhtisaslan kışlanmı; ve ikamet edeceklerl Akteon dilerine söyliyebilirim ki Ziraat Bankası kalmakta cevap olarak Osmanlı borçlannda bizimdiler. Programımızı belki kendilerine müsaade ettiği kadar geri rtmıyan zevata yanlıa yerlere intihap oteline kadar götürülmüşlerdir. hususî bir sühulet olmak üzere hususî mahzur görmüyorlar. Millet Meclisinde le müttefik olduklannı işitmekle bahti gerek züraa arazi mukabilinde ikraz için etmişiz. Bunu bize şikâyet etmelidirler. Bugüne kadar 12 Türk, 21 Romen, 20 bir surette verdik. Tasrih etmek isterim münakaşa olmamış kanunlan, lsabeti yar oldum. Kendilerini bilhassa tebrik gerek ziral krediler için çok hlzmet et Blr itirazlan da budur. Bir operatör, Sırp ve 20 Bulgar atleti gelmiştir. ki program diye okudukları şey C. H. tecrübe olunmamış mevzulan, hulâsa ederim, çok güzeldir, daha evvel söyle mektedir. Hizmetinden müteşekkiriz. Zi bir doktor, bir liman relsi olur mu? Dlraat Bankasında haksızlık yoktur. Fırkasında program olarak henüz tesbit muhkem bir vaziyet almamış olan ted meU ldller. (Alkışlar) orlar. Kendllerini temin ederim ki o edilmiş değildir. Bununla onun maddele birleri mazide dahi olsa mevzuu bahsetEloğlu nihayet karara mecbur eder Ziraat Bankası itibanna uzatılan [oktoru orada liman reisi yapmak için rini müdafaa etmek için haiz olduğum mek istiyorlar. ıiz çok emek sarfetmişiz diye hakikaten Behcet B. Suriye'den geldi Maahaza bugün söylemelerine de müimanı asla zayıflatmak istemem. Resmî Biz her sene hayatımızın hesabım doktor orada liman reisi, İzmir'de bedil zalimanedir Tütün İnhisan İdaresi tarafından Suriye'teşekkirim. Bununla da kemali ihtiyatla ve hakikl bir vaziyeti tesbit için söylüverebiliriz Arkadaşlar, her kangl bir müessesede ledlye reisi olmuştur ve bir çok bozupk de açılacak olan sigara fabrikası İçin tetkidokunmak istemedikleri bir mevzuda yorum; yoksa program halinde C. H. İşte Fethi Beyefendi! Bu bizim hususî eloğlunun nihayet kendilerini bir karar haksızlık veya yolsuzluk olabüir. Banka Işler gbrmüşttir ve göreblllr. Belki ya katta bulunmak üzere Suriye'ye giden TüFırkasına bunu ben teklif ettim. İnanakından tanımıyorlar ve bilmiyorlar, fa tün İnhisan Umumî Müdürü Behçet Bey rak, bilerek teklif ettim. Kendilerinin imtiyazunızdır, bütün hayatımızın he vermeğe mecbur ettlğini anlamış oldu gibi bir itibar müessesesinde haksızlık kat tanımadıklan ve bilmedikleri halde dün İstanbul'a avdet etmiştir. Behçet B. lar. (Alkışlar) ve yolsuzluk umuml olarak söylenemez. talihsiz ve semeresiz müdahalelerine sabını böyle her sene birer birer ye dün kendlsile görüşen bir muharririmize Bütün bu slyasl muvacehelerimiz es Bilhassa böyle blr iddia idame edilemez. ve kendllerini müdafaa edemiyecek va Suriye'deki tetkikatı hakkında §u izahatı vazedebiliriz. Fakat karşı onun maddelerini müdafaa etmek niden tetkike ziyette olmalarındn lstifade ederek hüyolsuzluk nazan Filhakika eğer haksızlık ve biz ayni salâhiyeti muanzlanmız kak nasmda başka noktalann da benim için çok kolaydır. vermiştir: cum etmemeli idller. kında kullanmayız ve onlardan kendile dikkati celbetmemesi mümkün değildir. varsa, derhal onu sarahaten söylemek « Suriye ve Lübnan dahilinde hükumet Yedi senelik gayretimiz rinin en iyi bulduklan, en iyi düşündük İktisat ve Maliye siyasetlerlmizden müş lâzımdır. Sarahaten söylenir ve derhal Borçlar mukavelesinin mes'uliyeti ve bütün halk tütün ve sigaralanmızı işti Bedihlyat dediklerinden işte bir nokta: leri zamanların her muanzada geçen iş tekidirler. Kendi nazarlannca memle alâkadar olanlar, mes'ul olanlar tedbir benimdir yakla beklemektedir. Bu hal, tütünlerimizin ve Hububatta buğday ithali vardır. En çok erinin hesabım verebilecek adamlar bu kette C. H. F. aleyhlne harekete gelen alır. Haksızlık ve yolsuzluk tashih Osmanlı borçlan mes'elesinde 929 mu fevkalâde revaç bulacağına bir delildir. başlıca muharrikler.. İktisadî ve malî bat ilân olunur. Fakat banka kredi mes'eleithal olunan ise pirinçtir. Memleketin unabilir. kaveleslni kendileri imza etmiş olmalaBu işte İnhisar İdaresinin kazancı mevzu buğday ve pirinç ihtiyacmı temin etmek Evet efendim, Belçika şirketi ile yapı larımızdan iktisadî mesleğimizi İktisat sinde samiml olarak vücudünü tasav nnı ima etmiş olduğumu zannediyorlar. bahsolmakla beraber tütünlerirtıİ2e mahreç güç olmamak lâzımdır. İşte bu bedihi lan blr muamele tahakkuk etmediği hal Vekili arkadaşımız vuzuhla zannederim vur ettikleri haksızlık ve yolsuzluk varsa Amir mevkiinde bulunan adamlann öy bulunması faidesi de elde edilmiş olacaktır. sebeple le vazifeleri vardır ki hiç bir şart mu Bu sebeple yalnız bir fabrika ile iktifa edenoktayı, memleketin hariçten buğday de dahi onun ithamlanndan kurtulmu ki hiç bir tereddüde mahal kalmıyacak bunun sarih ve muayyen bir derecede söylediler. ithal etmiyerek geçinme mes'elesini ta yoruz. tashihlne tevessül için imkân vermiyor kabilinde ondan vaz geçmemelidlrler. memek mecburiyetinde kaldık. Çünkü Suhakkuk ettirmek için tam yedi sene uğlar. Onun itibanna uzatılan dil zalima Bizde o vazifelerde kusur etmiş adamlar riye ve Lübnan hükumetleri ayn ayn fabAvantüriye muameleler yapan Millî istikamet rikalar açmamızı musırrane talep etmekteraştık. nedir. Bundan memleket mutazarnr omes'uliyeti dirler. Mamulâtımızı Beyrnt, Şam ve Ha kimlerdir? Bunu ben bir kelime ile tekrar edebl lur. Benim itikadımca Mitat Paşa mer değiliz. 929 mukavelesinin benimdir. Hiç bir zaman 929 mukavele lep'te satabümek için çok kuvvetli ve naİş bilenin kılıç kuşananın ... Hatta umumî ve alenî beyanatlannda llrim. Evet iktisatta senelerdenberi takip humun bu memlekette en faydalı, en Eğer pirinci de böyle tahakkuk etti sergüzeştçularile avantüriye muamele ettiğimiz ve gene takip edeceğimiz isti payidar eseri ziraat bankasıdır. Cumhu sinden dolayı kendilerini muatap tut muskâr gruplar da bulduk. Yalnız mallarırebilirsek bu bedihi bulduklan bu neti yaptığımızı ortaya koydular. Bilhassa kamet milll iktisat sisteminde kendileri riyet bunu ele aldıktan sonra üzerine madım. Talimat verdik, tasdik ettiler. mızın evvelce taklit ve mahallen tescll eİmza edildi evet ve sonra da mes'uliyet dilmiş olduğunu gördük. Şimdiki halde derceden dolayı memleket bir kat daha aramızda bulunmıyan üçüncü şahıslar le esaslı ihtilâfımız bu noktadadır. titredi, en kıymetli bir mal gibi çok bizlmdir, Mes'uliyeti değil, mukavelenin hal sigara gönderecek ve bundan sonra fabmemnun olacaktır. Zaten tatbikatta icin söz söyliyecekleri vakit biraz ihtiyat Liman inhisarlan tekâmülâta mazhar etti ve bir kanunla imzasmdan sonra tezahür eden iktisadî rikalan tesis edeceğiz > isemere veren şeyler söylendiği zaman et tmek insafa muvafık olur. Şimdi bunu müfredatile ve mlsaüerle mütekâmil bir hale getirdi. Bunun itiba şeraite göre bunun ağır olmasmın sabit rafmda yaldızları sıcak sıcak akan şeyBiz itibar sahiplerile muamele izah edeceğim. Lutfen liman inhisarlan nnı siyanet etmek için her hangi bir olmasıdır. Memnuniyetle gördük ki bu Şikago'da bir haydut idam edilirler değll, basit görünen maddelerdir. Bu karşısında duymağa hususta bizimle mutabıktırlar. Tezahür yaptık ken bazı kimseler bayıldı hikâyesinin geçirdiği tekâmülü hatın ecnebi bankası basit maddelerin tahkik ettirilmesi seBelçika'lılardan kendilerile muka nızda tekrar etmenizl rica ediyorum. mecbur olduğumuz tekayyüdü bundan eden iktisadî şeraite göre mukavelenin Şikago 3 (A.A.) Bir bankayı soy neler sürer, ve bu da ancak iş yapan, iş bilen adamlara müyesser olur (Bravo ele yaptığımız adamlar vakıa taahhüt Biliyorsunuz ki inhlsarlar mes'elesl bü esirgememeliyiz. Ziraat Bankasına da istilzam ettiği bu paralan tamamile ö mak teşebbüsüne giriştikleri sırada blr Tini ifa edememek aczinde bulundu yük bir lhtilâf mes'elesi ortaya koydu, bu tekayyüdü reva görmeliyiz. Arkadaş demeğl istemek için mecnun olmalı di adamı öldürmüş olan iki zencinin eleksesleri). lar. Malî itibarları hiç bir zaman cayi fakat bu mesaile müfredatile yakmdan lar millî iktisat politikası takip ederken yorlar. Bu noktada bizimle beraberdir trikle idamında 300 kişi hazır bulun Köylünün çarıklannı da biz münakaşa olmadı. Çok dostlan vardır. temas eder etmez ihtllâfı liman inhisar samiml olarak bu politikanm muhalifi ler. Bunu izah etmelerinden sonra ken muştur. Mefluç ve veremli olan zenci yapacağız! Sorarlarsa memleketlerinde nazırlık et lan hududuna münhasır kaldı. Bugün olanlara rastgeldim. Rastgelebilirim, dilerine hem teşekkür ederim hem de lerden biri ancak 3 dakika nihayetinde Bir uzun demiryolu üzerinde bir tren miş, itibar kazanmış ve hatta bugün da de gördük ki liman inhisarlan hududun böyle bir politikaya muhalif olmak için takdir, tebrik ederim. ölmüştür. Bu zencinin çekmiş oldağu katarının kıymetini ömründe bir araba hi itibarı müsellem olan adamlarla mu da çok tezelzül etmişlerdir. Meğer liman samamiyetten azade olmak şart değilFethi Bey yolsuzluktan müthiş ıztırapların manzarası karşısınyapmamış bir adama nasü anlatabilir mele yaptığımızı işiteceklerdir. Ve zan inhisan mes'elesinde yalnız tahmil ve dir. Samiml olarak arkadaşlarımdan da s«rircilerden bir çok kimse bayıl bahsetmemis ! sinlz? Köylüler çanklannı debağlanma lederim ki mahçup olacaklardır. tahliye işlerini gören mlllS şirketlerin milll Iktisadın bu memlekette taöbl İsmet Pş. Hz. [İsmet Pş. Hz. nin B. M. Mecli sindeki nutuklartnı Anadolu A jann maalesef dün sabaha kada verememişti. Nutkun alt kısmın bugün dercediyoruz. Başvekil Pş «bazı hahtiyar insanlar vardır k »ür'atle kemale gelirler ve artık değişmek ihtiyacından müstağn kalırlar» dedikten sonra söze şöyl devam etmişlerdir .•] Hususî sermaye gibi ufak bir iştirak itiraz ediyorlar; maahaza bizim mesleğimiz esasen bu değildir. Bu yaptığımız bir zarurettir. Meselâ İstanbul'da beş yüz bin lira sermaye ile şirket teşekkül etmiş, üç yüz elli bin lirasını devlet koymuş, yüz bin lirasını mavnacılar koy muş, mavnacılar nakten para koyma mıştır. Biz mavnacıların fill bir inhisannı bir şirket haline getirmek için mall müşkülât karşısında kaldık. O zamanı kadar maişetleri bu yüzden vatandaşla bir takım mavnacılarla karşımızda kal dılar. Bizim için iki şekil vardı, ya mav naları arzu ettikleri bedel ile satm alıp kendilerini işten çıkarmalı idik ve yahu inhisar olmuş diye haklarını nazan dikkate almamalı idik. Haklannı nazan dik kate almamazlık yapamazdık. behemhal nazan itibara alacaktık. Hazır paramız olmadığı için ellerindeki mallannı, malzemeyi olduğu gibi sermaye olarak koymalarmı tercih ettik. Görüyorsunuz ki bu işin bir şirket haline girmesi vatandaşlann haklannı korumak için hususî bir zaruret olmuştur. müşkül olduğunu çok delillerle işitmiş susla söylediklerini ifade ettiğimi söy « lerdir. lediler. Kasti mahsus tabiri kullanma « Biz liberalizmi de tahlil etmemis dım, öyle bir tabir yoktur amma söyledikleri bankaya zarar verebilir. Gene adam değiliz memnuniyetle gördüm ki haksızlık ve Memleketin sermayesi yoktur. Milll yolsuzlukla dolu olduğunu sözlerini ben iktisat takip edilen yolda ecnebl serma yanlış işitmişim. Velevki gazetede yanyesi getirmek güçtür. Binaenaleyh biz lış okumuşum. İşe ait bir takım şeylermillî iktisat politikası takip etmiyelim. de ısrar etmişlerdi. Bu tashîhlerine karLiberal bir yol tuttursak memleketin in şı ısrar edecek değilim. Kendilerinin bu kişafı için daha çok sermaye getirebili izahatı vermeleri mes'eleyi tenvire kariz. Böyle bir çok delilelr vardır. Biz bu fidir. Fakat mahremhane muhtelif yermes'eleyi tetkik ederken ve programımı lerdeki beyanatlarını neşretmiş olan zı tayln eylerken onun hilâfı olan mülâ arkadaşlarım dedi ki: Gazetelerin kophazalardan kaçınmış, onlan bir dinle yalannı alıp kendilerine takdim ede mekten korkmuş ve onları tahlil etme lim. Yakın zamanlarda okurlarsa ken miş adamlar değiliz. Tahkik etmişiz, taheden lil etmişiz, hanglsinin kârı daha çoktur. dl kanaatlarını sarahaten ifade sözler haricinde her hangi bir Ima Düşünmüşüz, ondan sonra milll iktisat yapmadığımı teslim ederler. yolunu takip ediyoruz. Bu memlekete Millî İktisat ve gayri milll iktisat mümilU iktisat sistemi takip olunması ecArkadaşlarımıa nebi sermayesinin gelmesine de mâni nakaşalanna girmem. çok izahat verdiler. Biz kendi programıdeğildir. Çünkü bizden daha çok zengin olan memleketler hariçten sermaye ge mızı vazihan ifade ediyoruz. Liberalizm tirerek bunu memleketlerinde ça ve bizim programımızda esas olan noklıştırmaktan nevmit değildirler. Fethi talann tenkidi nasıl bir iktisada delâlet Beye tavsiye ederim ki milll iktisat a eder, onu mütehassıslar sertest münaleyhinde açık olarak söylesinler, kendi kaşa ederler. lerine düşen budur. Dermansız iddialar Fethi Beye açık söz Dermansız ve talihsiz diye kullandı ğım tabirlerden münkesir olmazlar biliyordum. İnkisarlannı asla arzu etmem, fakat insaf etmelidirler ki malî ve iktisadî slyasetimizi gayri ilmî bulan blr itiraz karşısında bulunursam bu iddia nın dermansız, isabetsiz ve talihsiz ol duğunu isbat etmek mecburiyetindeyim. Çünkü isbat edemezsem onların söyle diklerinin doğru olması icap eder. Bunu asla kabul etmem. Onun için o tavslfleri insaf ile düşünsünler. Aynca tetkik e derlerse kendileri de yerinde bulacak ^ lardır. Atletîzm Atina'da alkışlandı Ziraat Bankası bahsinden kasti mah