2 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Başmuharrlrl YUNUS NADt •••••*•••••••••••••••••••••••• İDAREHANESİ: DftynammraiBİye karşısında dafrri mahsnsı Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Poeta kutusu: N° 2 4 6 «m«jhar»1|r '• 2366 Tahrlr müdürü : 3236 Idare müdürü 2365, Kitap kısmı: 4 7 3 • Ba MECLIS AÇILDI, GAZI SOYLEDİ Nutuktan:"Yeni fırkanın teşekkülü ve Belediye intîhabatı dolayısile vuku bulan hâdı'selerden Cumhurivetin bekası namına istifade etmelidir^ I Izmir felâketi Şiddetli yağmurlann husule getirdiği büyük seller İzmir ve havalisinde kor kunç bir nisbet alarak müthiş bir âfet haline inkılâp etmiştir. Tabiatin ateş gibi, su gibi, zelzele gibi maddî unsur larının bazan âfet derecesini bulan cilveleri karşısında insan ilk vehlede aczin son derekeleri içinde titremekten başka bir şey yapamaz. Sahasını Muğla'ya kadar uzatmış olan şiddetli yağ murların, önüne ne gelirse sürüp götüren selleri bütün o havalide bu korkunç ve tahripkâr rolü oynamıştır. Eveler yıkılmış, snlar insanları sürükleyip gö türmüştür. tzmir'de hâlâ bugün sellerin boğduğu ve yuvarlayıp götürdüğü in sanların cesetleri bulunuyor. Muğla'da bile üç yüz ev yıkılmak ve yedi kişi bofulmak için âfetin ne kadar knvvetli olduğu anlaşılır. Halbuki felâkete asıl en büyük sahne olan Izmir'de bn hal Muğla'nın belki yüz misli fazla nisbeti Ue cereyan etmiştir. Bu âdeta bir tufandır. Zaten mukaddes kitaplann yazdığı tufan bundan başka bir şey değildir. İzmir felâketinin derecesüü anlamak için bu âfetin Nuh tufanına müşabih bir musibet olduğunu düşünmek kâfidir. Daha bir kaç seneler evvel bir hareketi arza musap olmuş olan, ondan evvel ise harp sonunun yangını ile harabü tü rap olmuş bulunan güzel İzmir'in bu yeni felâketi muvacehesinde dahi müMaoar Bafvekili Kont Bethien Cenapları Sirkeci garında teşyi teessir olmamak mümkün değildir. Şüpedilirken.. he yok ki bugiin bütün vatan muhitin[MiaafirleritA Macar Baçoekili de her Türk'ün kaibi İzmir ve havalisinin Kont Bethien Cenaplarz ile Yuncm uğradığı bu musibet önünde derin bir aeı ile burkuluyor. Tabiatin kahir bir cilBafvekili M. Venizelos ve Hariciye vesi karşısında azap ve ıztırap duyan ÛLaztrı M. Mihalakçşpulo» Cenapları güzel tzmir'imizin en büyük teselli nokdün memleketlerine müteveccihen tasını elbette bütün memleketin gösterşehrimizden müfarakat etmişler mekte olduğu bu kardeş hassasiyeti teşdir. Meml eketimizden iyi intibalarkil eder. Ona şüphe yok ki İzmir'lilerin la yarılan muhterem mitafirlerimibüyük bir matem neticesinde karar kılan zin tstanbul'da dünkü ziyaretleri, korkunç maceralarmdan baştan başa beyenatları ve müfarakatlart tafsibütün mcmleket müteessir bulunuyor. lâtmı berveçhi ati kaydediyoruz:] Bugün bütün milletin kalbi İzmir'e müteveccih ve o havalinin geçirdiği felâÇ K. Bethlen Cenapları j ketle alâkadardır. tzmir ve havalisinin Ankara 1 (Telefonla) B. M. Mecliyapüdı. İsimleri Ruşen Eşref Bey okumatemi bütün memleketindir, hepimi sinin küşadı münasetoetile bugün, An • 'lu. Bitirince, reis: Dünkü ziyaretler zindir, topumuzundur. kara, tarih! günlerinden birini daha ya Nisabı ekseriyet var diyerok kür Muhterem misafirimiz Macar BaşZaten bunun başka türlü olmasını ta şadı. Halk daha saat 12 de Meclisteki süden indi. vekili Kont Bethlen Cenapları, dün sasavvur etmek bile mümkün değildir. Be samiin yerlerini kâmilen doldurmuştu. Gazi Hz. nutuklarım irat ediyorlar bah Perapalasta ikametlerine tahsis edişer tabiatla mücadeleye mecbur bir mah Meb'uslara ait yerlerin bir kısmı samiiTam saat 14 ü on geçe Reisicum len dairede bir müddet istirahatten sonluktur. kör tabiat kuvvetlerinin böyle ne tahsis edilmişti. Buna rağmen bir hur Hz. salona girdiler. Herkes ayağa ra Macar konsolosanesine gitmiş ve kahrü galebe gösterdiği yerlerde felâ çok kimseler ayakta kalmışlardı. Meclis kalktı. Sürekli alkışlar arasında kürsiye sehrimiz Macar kolonisine mahsus bir Yunan Başvehıiı Mosyo Venizelos Cenaplakete insanların toplu kuvvetleri ile mu binasmın önü de, içeride yer bulamı resmi kabul yapılmıştır. rmtn trmalıyarak gazetemize hediye ilerileyen Gazi Hz. ağn* ağır başlıyan bir kabele olunur, ve onların tahripkâr te yanlarla dolmuştu. Meb'uslarda birer iettikleri fotograf ( Mabadi 4 üncu sahifede sesle saat 14 u 12 geçe nutuklarına başsîrleri az zamanda ancak böylelikle ta kişer gelmeğe başladılar. Bir kısmı otoıııııııııııııııııırmıııuııiHiııınııııııııııııııııııııııiHiınıııtııııııiHiııiıımımınnıtııınıımıııutıııifflHiMiıııııımnirnııiMifnıınııııiMmıı IIHINH 'adılar. mir ve telâfi olunabilir. mobillerle geliyor, Meclis salonuna gi • Felâketi müteakıp İzmir'de yardım derek yerlerinl işgal ediyorlardı. Kori bareketlerinin başlamış olduğunu ve corlarda dolaşan meb'uslar arasında M. hükumet merkezinin de büyük bir has Yenizelos'un, Kont Bethlen'in Ankara'yı « B. M. Meclisinin muhterem sasiyetle derhal faaliyete geçmiş bulun ziyaretleri hararetle mevzun bahsoluyor, azası; duğunu memnuniyetle gördük. Ayni za bu ziyaretler İsmet Paşa kabinesinin Yüksek heyetinizi hürmelte se manda Hilâliahmerimizin umumî reisi büyük muvaffakiyetlerinden addedili lâmhyarak yeni toplanma gününü olan Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye yordu. açıyorum. Memlekette yapılan büVekilimiz felâkete sahne olan yerlerdeSaat 13 ten sonra izdiham son dereceyük ıslahat ve nafi icraatile müm dir. Dahiliye Vekilimizin de o havaliye yi buldu. taz olan üçüncü B. M. Meclisinin öhareket etmek üzere bulunduğu bildi Reisicumhur Hz. geliyor nümüzdeki son faaliyet yılını da riliyor. Dün açılmış olan Türkiye Büyük Reisicumhur Hz. tam saat 13 buçukta milletimizin bir çok mühim ihtiyaçMillet Meclisinin felâketzedelere esaslı Meclis binasını teşrif buyurarak Reis, yardım tedbirleri düşüneceğini şüphesiz Divanı riyaset erkânı ve Vekiller tara 239 reyle tekrar Meslis riyasetine intıhap larını temin ile geçireceğine emi edilen Bahkesir meVusu Kâzım Pş. Hz. nim. addedebiliriz. fından istikbal edildiler. Müşarünileyh Filbakika şimdiye kadar yapılan yar Hz. bir müddet Meclisteki mesai odala timaa davet zllleri çalınmağa başladı. Şark hâdiseleri dımlar hep felâketzedeleri şuraya bura rında meşgul oldular ve bazı meb'usları Koridorlardaki meb'uslar salona girerek Muhterem efendiler; ya yerleştirerek iaşelerini, ilbaslarmı ve kabul buyurdular. yerlerini işgal ettiler. Geçen yılımız mühim hâdiselerle tabiatin şiddetlerinden muhafazalarını Kürsiye birinci reis vekili Hasan Celse açıltyor doludur. Senelerdenberi hariçte temin yolunda acele yapılacak ilk muSaat (14) e geldi. Süfera ve erkân lo (Trabzon) Bey çıktı. Nisabı ekseriyet o beslenen fesat ve tecavüz emelleri avenetlerden ibarettir. Tufan önünde ecaları tamamen dolmuşto. Bu sırada iç Inp olmadığı anlaşümak üzere yoklama vinden barkından ve her türlü maişet ıııımınıııııııımııımııı MIIIIIIIIIUIMIIIIIIII ııııınıııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııııipiııııııııııııııııııınııııııııiMiııııııııııııııııııııııınıı bu sene Şark vilâytlerimizde va tandaşîarımızın huzurunu bozan vasıtalarından mahrum kalan zavallılasıkmtının de*ecesi ne olursa olsun mil rın kabulü, netice itibarile İzmir ve hara yapılacak esaslı yardım onları eski vak'alara sebep oldu. Teferrüatını valisi felâketini pek ziyade hafifletecek hallerine irca edecek olan yardımdır. Biz letin elinden gelebilecek az veya çok, yekunlan temin edebilir. Hükumet va bildiğiniz bu hâdiseler vatan düşbnnun da gecikmiyeceğini muhakkak ne kadar mümkünse yardımı diriğ etmiyeceğine şüphe yoktur. Yiyeceğim bir zifesinin bir an evvel tahakkukuna in manlarını ümitsiz kılan neticelerle addederiz. lokma ekmeğin yarısını tzmiriilere tah tizarla beraber bu Hilâliahmer beyanna bitirildi. tzmir ve havalisi felâketine karşı iki sis etmek bugün benim en büyük zev mesinin de kezalik bir an evvel neşro Bu neticeleri vatandaşların Cumesaslı yardım ile imdat olunabilir: kimi teşkil eder. Bütün milletin İzmir'e lunduğunu görmek istiyoruz. Günün işa huriyeti müdafaa için gösterdik 1: Hükumetin yardımı, karşı bu insan ve kardeş vazifesini seve ret ettiği ihtiyaç budur. leri alâka ve hassasiyete ve Cum2: Milletin yardımı. * * * seve ifa edeceğini muhakkak biliriz. huriyet ordu ve jandarmasının iftiHükumet felâketin hudut ve şümulüBu münasebetle ağaçsız dağların îha har edeceğimiz dirayet ve cesaretiBu ikinci kısım yardımları toplayıp nü âcilen tetldk ederek vasıl olacağı neticeye göre elinden gelecek yardımı yap tzmir ve havalisine isal etmekte Hilâli ta ettiği havalide zaman zaman böyle ne borcluyuz. makta gecikmemekle mükelleftir. An ahmerimizin önayak olması usul itiba tufan yağmurlarının müthiş felâketle Şehitlerimize hürmet, va cak iğneden ipliğe kadar her şeyleri rile en muvafık şekil olacaktır sanıyoruz. rinden içtinap kabil olmadığmı ve olmıtandaşlarımıza minnet! mahvolan bir kısım halkın yalnız hüku Binaenaleyh Hilâliahmerimizin bu mes' yacağını da hatırlatalım. Türkiyemizin Bu yüzden şehit olan vatandaş met yardımı ile eski hallerine getirile ele etrafında bir beyanname neşrederek her tarafında her sene vuku bularak ve askerlerimizin hatıralarını hürmemeleri ihtimali kuvvetlidir. Bu hu vaziyeti memlekete izah etmesi ve tz şimdiye kadp.r ekseriyetle ovaları ve tarlaları tahrip eden bu âfet bazan kendi met ve minnetle yadederim. Ordu sustaki noksanın telâfi ve iktnalini de mir'le havalisine yapılacak yardımları cömert kalpli Türk milletinin himmeti kabul hususunda bütün şubelerini faa sine işte böyle şehirleri de güzergâh ve jandarmamızı idare edenlerin tekeffül edebilir. Bu maksatla kezalik liyete davet ederek milleti tenvir eyle yapabiliyor. Bn da felâketin bize ihtar asgarî külfetle vatanı gaileden kurŞair Emin Bey Siz inseniz de biraz da ben otursam.. taran tedbirlerini, fedakârlıklannı vakit geçirilmeksizin milletin semaha mesi lâzımdır. Azına çoğuna bakılmıya ettiği diğer bir derstir. Meclis Reisi Burası yüksektir, başmız döner. < Mabadi 4 uncu sahifede ) müracaat alunmahdır. İktisadî rak herkesin elinden gelecek yardımla YUNUS NADİ Cumhur iyet Gazi Hz. nin nutuklarının metni PAZAR 2 TEŞRINISANI 193O ABO\E ŞERAÎTf j MÜDDET: JTÜRKİYE İÇİN HARİÇ İÇİN f i Seneliği j 1400 Kr. 2700 Kr. j 6 Aylığı : 750 Kr. j 1450 Kr. f Ll^^ğ1! 400Kn .j 8 0 0 Kr' İ = 5 Kuruştur s Nttshası her yerde Misafir Başveküler gitti . Bethien, M. Venizelos dün Istanburu gezdiler Her iki Başvekil müfarakatlerinden evvel mühim beyanatta bulundulpr Meclis açılırken... Gazi geltyorNutnk Divanı riyaset intihabatı Meclis riyasetine Kâzım Pş. tekrar İnlihap edildi. S. F. namzedi Emin B. 10 rey aldı, celse pazartesiye talik olundu Nutuk Serbest Fırka B. M. M. Reisligme şair Mehmet Emin Beyi namzet gösterdi