13 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

13 Kasım 1930 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

13 Teşrinisani Cumhttriyet SON T E L G R A F L A R Umumî kongreye Gazi Hz. riyaset edecektir Grup, encümenlerin hazırladığı esasları müzakereye başlıyor Ankara 12 (Telefonla) H. F. grupıı yann (bugfin) sabahleyin içtima edecektir Grup lçtimalarında, fırkanuı umumî teşMlâtında sağlam bir esas kurmak endişesi hâkîm olduğu için şubelerde vaziyetin kavileştirilmesi için mahallerine merkez teşidlât heyeti azalannm gönderilmesi ta • karrur etmiştir. Banlar ber vilâyet şubesinin nahiye, kaza ve vilâyet kongTelerini tophyarak mu karrer ıslahatı ve takviye prensiplerini tatbik edeceklerdir. İstanbul için AIi (Afyon) Beyle bir kaç arkadaşımn seçihnesi ihtimal dahilindedir Her vilâyet hakkında ayni usul kullanılacaktır. Teşkilât encumenlerinin mesaisini ikmal etmeleri akabında umumî bir toplanma yapüacak, enctmenlerin hazırladığı proje tizetinde işlenerek son ve büyük karar ittibaz edilecektir. Encümenlerin haftaya perfembe günfine kadar işlerini bitirmeleri memuldür Vîlâyet kongrelerinin in'ikaduıı takiben H F. umumî kongresi 931 başlangıcında toptanacak, fırks gmpunnn, teşkilât en • • lllâllah şu defter usulünden!.. H Fırkasında hazırlık Ticaret erbabı vergilerin şekli ve cibayeti hakkında ne diyor? Bir muharririmizin muhtelif ticaret erbabmı yer'erinde ziyaret ederek topladığı fıkirler İHEM NAU MIHIN Blok! Bir müddettenberi iki fırkanın bir blok teşkil edeceklerine dair bir rivayettir, dönmeğe başladı. Bil hassa yeni fırka mensubu bazı meb'uslar, bu bloktan pek musır rane bir surette bahsediyorlar. Benim anladığıma göre, ba ze • vat, H. Fırkasından ayrıldıklarına pişman oldular; şimdi blok keli mesini bir çimento gibi yakala mışlar, o vasıta ile tekrar H. Fır kasına yapışmak istiyorlar. S. Fırkanın sükutî hizbine mensup olanIar için bu blok ameliyesi pek güç olmazsa da Ağaoğlu Ahmet B. do«tumuz için çok zahmetli olacaktır. Diğer taraftan sırf şekil itibarilfe de bu blok hayli garip olur, gibi geliyor. Çünkü H. Fırkasımn heybetli vücudü üstünde küçücük S. Fırka bir ben, benek gibi kalacaktır. Gerçi benler, insana halâvet •erirse de, bir tenasüp ve tenazür olabilmek için S. Fırkanın biraz daha büyiimesi Iâzım gelmez mi? Bu gidişle büyümesi değil; Itü çülmesi daha muhtemeldir, dire ceksiniz. O da, doğru! cümenlerinin, ve vilâyet kongrelerinla mukarreratı esası üzerine, Cumhuriyetin yüksek menlaatlerinin istilzam ettiği tatbikat şekilleri bulnnup tesbit olunacaktır. Bfiyük kongrenin umumî reisi olan Gaıi tarafmdan açılması ve idare edilmesi fırka nizamnamesi icabatmdaır. H. ve S. Fırkalar müşterek bir konferans mı aktedecekler? Ankaradan verilen bir habere göre Gazi Hz. nin seyahati ve fırkalann Cumbnriyet milliyet ve inkılâp hususunda müttehit bir cephe teşkil ederek bir blok vücude getlrmeleri haberi, bir çok tahmin ve rivayetlere meydan aemıştır. Verilen habere göre Gazi Hz seyahate çıkmadan evrel iki fırkanın da reis ve umumi kâtiplerini davet ederek hosusi bir konferans aktedecekler ve bn konferansta iki fırkanın da seyahat esnasında takip etmeleri Iâznn gelen müşterek hattı hareketi mfizakere edeceklerdir Bu içthnada bazı mühim esaslar tesbit oinnacaktır Gazi Hz. seyahat tarihini ancak bn konferans netîcesinden sonra tesbit edecek Ierdir. »..» Raşit Rıza • «.ımııuımıimiMH(liri1«ffil(l!llllllll«IIHimilHlllf!limil»l«ııı.Bin>. • * Tahd'di te giîhat konferatisı Bu akşamdan itİbaren sahnede.. San'atkâr, overtür için Mahmut YesarVnin en nefis uodvilini secmiştir Fotoğraf muhabirimis. maharrimitin etnatla temeutanm yukandaki ierimlerle tesbit ediyor l 1 Kitapçı Sudi Bey, (2) Dökümhane ve hurufat fabrıkası sahibi Hayri Bey, (3> periikdr Suleyman ve Âdem biraderler, (4) bakkal Lefter Sfendi, (5) gazete müvezzü Yaşar Efendi, (6) lokantacı Konya'h Mehmet.Sfendi (7) otomobil sahibi Refik E/endi, (8) oteld Inayetuüah Efendi fifdrlerini söylerlerhen...] [Bir muharririmizin muhte • lif ticaret erbabmı birer birer yerlerinde görerek, vergiler hakkında not ettiği fikirlerini aynen naklediyoruz:] Halbnki biz ancak bn gençleri alarak sanayie alıştınyoruz. Kazanç verfisi fazJa verlnee gevld kırılıyor, I9 Sğrenmiyor.» Sirkeci'de berber stdonu sahibi Hact Suleyman Et. nin fikri m Biz fcazancımızı deftere yaızyor ve yazdığımız bn miktar flzerlnden veriyornz. Bn şekllde en ziyade şikftyet ettiğimlz şey memurnn gelip bize çıkardığı müşkfilâttır. Siz bütün müşterileri, binaenaleyh bütün ticaretinlzi deftere yazmadınız, diye bizi yalancılıkla İtham ediyor. Bn kanaat indidir. Eğer bir cürmü meşhut yapsa anlar ve bak veririm. Kanaatl iki dadağının arasıdır. Bazan i? a» olnyor. Bn ay as I; yaptık diyornz. Niçln az yaptınız? Dlyor. Maktnan verçl alınırsa bittabi daha kolay olnr ve defter osolfine lüzum kalmaz. Fakat defter nsulü ipka edlldiği takdirde ve memurlar müşkülât göstermezlerse küsuratile yfizde (9) a baliğ olan karanç vwgisinl seve, seve vermete haSan'atkâr Raşit Rıza ve arkadaşlannın Fransız tiyatro sunda bir hafta sürecek temsillere baslıya cağını yazmif tık. Tevf ik Rüştü Beyîn Cenevre mülâkatları Harp levazımmın tahdidi müzakeratına yeniden başlanacak Cenevre 11 (A A ) Tahdidi teslihat ihsari komisronunda mfitarekenin yıldönümu mönasebetile bir dakika sükut edilmek suretile butiin halk maktuUerinin hatırası tebcil edflmiştir. Alman ve Rus murahhaslan tarafından müzaheret edilen Italyan murahhası, geçen içtima devresinde teslihat kredilerinin neşir ve ilânı sistemile bir sureti halle raptedilmek istenilmiş olan harp Ievazımınuı tahdidi hakkındaki müzake ratın yeniden küşat edilmesini talep et mlştir. Yugoslâvya lle Belçika'nın muhalefetine ve Fransa'nın müıakerata evvelce kabul edilmis olan neşir ve ilân sisteminin tetkikinden başlanması talebine rağmen komisyon M. Politis ile Lort Sesil'in mes'elenin yeniden ve derinden dçrine tetkik ve ınünakaşası suretuıdeki teklifini 6 reye karşı 14 reyle kabul etmiştir. Akalliyetet kalan devletler şunlardır: Fransa, Lehistan, Bomanya, Çekoslovakya, Yugoslâvya ve Türklye. Tevfik Rüştü Beyin mülâkatlan Cenevre 11 (Hususî) Jurnal dö /enev» MM n n Tabelâcı Cemil Beyin fikri Babıallde Tabelâcı Cemil Efendi diyor ki: • Ben senede yfiz liradan facla ka«ane vetrisi veriyorum. Vergl; 15 lira olan dflkkân klrasınm yfizde yirmi beşl hesap edllerek ahnıyor. Bn para bana ata reUyor. Çünkü memleketteki issizlik ve bnhran raalumdnr. Daha ncnz dükKorriyera della Serra'ntn bir kâna da gidemem. Zira işlm buradadır. makaleti ücuz dükkâna nakletsem bittabi bedeli Cenevre 11 (Hnsusî) Mflân'da cıkan lcar nazan dikkate ahnarak vergi mlkKorriyera della Serra g&zetesi Tevfik Rflftfl tan a^alacak, fakat ben daha az İş bola R. in Roma'yı ziyaret edeceği haberi ttzericağun. Matlnp müşteriyi bnlsam bn verne mühim bir makale nesretmiştir. Bu maçi ağır gelmlyecek, fakat bulamıyornm. kalede Haricîye Vekilimlzin son Ankara »1Eğer dükkânımın kirası de|il, şlmdiki yaretlerinden sonra Cenevre'ye gelmesinin siyasî mefaafUde alâka uy&adırdığı ve Gazi kazanç variyetim naran dikkate alraaTurkiye'sinin siyasî faalİyeti Şarkî Akde rak vergi tarhedilse o zaman ancak 50Tarzı clbayetten niz'den Asya. Tona ve vasati Avropa'ya doğ 00 lira verebilirim. ro inkişaf efenekte olduğu kaydedflmekte mnştekl değilim. tki taksitte verilmesi Sabit müvezzi Yaşar Ef. nin fikri dir. Iâeımdır. Tahsflfttta sıkıstırmıyorlar., Sirkeci'de gazete satan müvezzi Taşar ». < . n<Minf«nımıiRııiHtmMininTn]l!fin hatta bazan taksit müddetleri bile fe Efendi var. Adamile orada oturuyor. flyor.» « Bir, İki defa sıkıştırdılar bizi. Fakat vergi vermiyornz. Ne vereceğlz? GaHurufat dÖkumhanesi sahibi zeteler kftr bırakmıyorlar. Günde asaHayri Beyin fikri ml bir buçuk lira kazanıyorns. Bngün Ankara caddesinde Hurufat dökümikinci tabı var, bakalun ne bırakacak? hanesl sahibi Hayri Bey şunlan söyleDiyor, ve bn para lle nasıl vergi verilir? miştir: Diye soruyor. « Birim en riyade şikAyetimiK mnamele vergisindendlr. Avrapa malı eşya Oteld tnayetullah Efendinin fikri Amasya oteli masteciri tnayetallah Ankara 11 (A.A.) Türk Ocakları âlim bnraya muamele re oktruva verg^s! verve san'atkâr heyeti, bugün içtima ederek meden giriyor. Terli mallardan hem mn Efendi vergflerden ve cibayet tarnndan Ankara 12 (Telefonla) Reatideki karan neşretmiştir. Türk Ocağının amele vergisi, hem oktruva isteniyor. memnundur. « İcar nisbetinde vergi isicumhur Hz. nin pazar günü knrulduğn gündenberi daima çok ehemmiBundan sonra da bizden rekabet bekll ahyorlar. Otelin lcan 80 Uradır. Beriden yetle takip ettiği idealler malumdur. Bu iolmadığı takdirde pazartesiye yorlar. Eğer yerli sanayiin terakkisi ar de 80 Ura ahyorlar. Bn para fazla değildealler, milliyetçiliktir. halkçılıktır, garp • seyahate çıkmaları ihtimali çok dir. Senede bir aylık kazançtan daha azzu ediliyorsa on sene bilumom tekâlifçüıktır. Lâyık Cumhuriyetin esasları da kuvvetlidir. Gazi Hz. ne Dahilidır. Tarzı cibayet te fena değildir. Takten müstesna tutulmalıdır, yoksa rekabunlardır. Lâyık Cumhuriyetçilik Türk Osltle ahyorlar. Paramız olmadığı zaman ye VekiII Şükrü Kaya B.» H. Fırbet imkânı yoktur. Terli mai ihracatı ise cağının öz mefkuresidir. Bu mukaddes e • kası erkânından Kütahya meb' tamamen serbest bırakılmalıdır. Ben bir kaç gttn sonra diyoruz. Gldip gene sasları korumak. yaymak ve hayatta gitgeliyorlar. Biz de veriyornz.» su Recep Beyle S. Fırka Umumî gide daha fazla tahakkukana çalışmak için buradan Hindistan'a mal ihraç ederek kâtibi Nuri B. ve gazeteci meb' Türkiye'ye para ithal ettlm; dünya kaBakkal Lefter Efendinin fikri bütün Ocaklılarm bu Türk'lüğün ideali uğrunda şuurla ve hassasiyetle çahşmaları Bakkaliye mağazası sahibi Lefter Ef. uslar refakat edeceklerdir. Reidar gümriik restni istediler. birinci vazifelerdlr. Türk milliyetçiliğinin sicumhur Hz. nin ilk merhale oKazanç verylsi vüzde 7 miktarı çok defter usulünden müştekidir. Diyor ki: vazifeleri eksilmemlştir, artmıştır. Türk c Defter tutmak için senede kâtibe larak Adana'y' tefrifleri muh 1 tur, hiç olmazsa yüzde 4 e indirilmelidir. gençliğini milli mefkâre bayrağı etrafında f Kazanç vergisinden şikâyetimiz bir ta 200 liraya yakm para veriyoruz. Bununemeldir. I sımsıkı toplamağa ve uyanık bulunmağa kım formül işleridir. Beyannamelerin doT la beraber bizden gelip üç senedir kadavet ediyoruz. dnrulması, şnbelere verilmesi, sonra îtf zanç vergisi almadılar. Çünkü memurraz komisyonlannda aylarca, hatta ba lar gelecek, defteri tetkik edecek, verIsmet Pş. nın ziyareti zan senelerce dolaşması ticaret erjbabı giyi tahakkuk ettirecek, ondan sonra geAnkara 12 (Telefonla) Başvekil İsnın işini bozuyor ve vaktini zayi ediyor. lip vergiyi alacaklar. Defter tutmak için met Paşa, rahatsız bulunan Maliye Vekiverdiğimlz parayı bu işle uğraşmaksızın Ilnl bngün evinde ziyaret etti. Vergiler şöyle cibayet edilmelidir: Bihükumete versek daha iyi. Bir de vakBİm işimizden anlıyan bir ticaret odası îzmir S. F. ocağmın şikâyeti tinde alsalar. Böyle birden tahsil edilirse heyeti gelmeli, benim vaziyetimi tetkik İzmir 12 (Hususl) Belediyeintihavermesi güç olacak. tşler çok olmadığı etmell, şu kadar vergiyi şu kadar zabatında hile yapıldığma dair lntihap eniçin yüzde 7 vergi çcktur. Yüzde 4 olmacümeni azasından iki kişinin yaptığı ihAnkara 12 Telefonla) Türkiye bay raanda vereceksin demeli, ben de itira lıdır. Kanun ancak müstahdimin, icar bardan henüz bir netice çıkmamıştır. S. tar cemiyetini teşkil eden heyet bugün zımı onlara serdetmeliyim. Bütün ver bedeli ve elektrik masraflarını kabol eF. Ocağı bn işe dair hazırladı?ı 23 mad İktisat Vekili Zekâi Bey tarafmdan ka gîler kazancı, tanzifatı, yol parası hep diyor, halbuki diğerlerini de kabul etdelik şikâyeti mülkiye müfettişliğine ver bul edilmiştir. Heyet cemiyet reisi Mar birden ve bir elden alınmalı, bizi bunmek lâzımdır.» miştir. din meb'usa Nuri, azadan Cafer Sabri, larla ayrı, ayrı n£raş.tırmamahdır. Son Kitapçı Sudi Beyin fikri Köylüye toprak dağıtılıyor «murnî kâtip İsmail Hakkı Beylerden kazanç v«rgisinden müst^hdimin müşSudi Bey şöyle anlatıyor: tekidir. Kanun 18 yaşmdan aşağı olanAnkara 13 (Telefonla) Hazineye ait mürekkeptir. < Ben vergilerden müşteki değilim. Heyet takip edilen baytari program ve lardan kazanç verg^si alınmaz diyor. çiftliklerin topraksız köylüye tevzii için MaHye Vekâleti MiIIî emlâk müdürlüğüne ta bilhassa dahill hastalıkJara karşı alın Defterdarlık daiml ameledir, diye alıyor. Tarzı cibayet mes'elesinde yalnız takbi bir teşkilât vücude getirilmiştlr. Teşkilât ması Iâzım tedabirle hayvanat usullerisitlerin adedini artırmak, meselâ ikiden ta 3 mühendis, 1 mütehassıs, 6 muavin, 1 nin ıslahı hakında ieahat vermiştir. Mükere edecek bir kongrenin in'ikadınm dörde iblâğ etmek lâzımdır. esas itibairle fcâtip vardw. lâkat neticesinde Vekil Bey baytarî mes' faideli olacağı kanaatine vasıl olmuştur. vergi tahammülün fevkinde değildir. Manisa'da Göldere çiftliğinin köylüye eleler için bötun <;alâhiyet erbabmı bfr Vekâlet iktisadl münasip bir vakitte böyle bir Talnız şu var ki memlekette lağıtılması mukarredir. araya toplıyarak ve bn raes'elelerl müza kongrenin davetine karar vermiştir. buhran vardır. Eski iş olsa şimdiki ver Başmuharriri M. Marten bngün Tevfik Rüştü Beyi öğle yemeğine davet etmiştir. Yunan murahhası M. Politis te otele gelerek Tevfik Rfiştfi Beyi ziyaret etmis ve bu mfilâkai iki saatten fazla sürmüştür. Çin heyeti de ziyarete gehniş ve heyet azası Tevfik Rüştü Beyle uzon müddet görüşmüşjerdir. Harp mafeemesi ve mnnm mülî müdafaa bütçelerinin tahdidi mes'elesinin komisyonda müzakeresine başlanmıştır. Muzakeratra inkişafına intizar edilmektedir. Türk Ocakları Hars heyetinin mühim bir tebliği |Pazar günü seyahate çıkıyorlar Gazi Hz. Baytarî kongre Baytarlar Cemiyeti izahat verdi digün verginin üç mislini verebflirim. Verginln bn işte ehll olan esnaf tarafından takdir edilmesi lâzımdır. Halbuki vergiyi bundan anlamıyan ldmseler iakdir ediyor ve dükkânın büyüklüğüne Heyet bu gece ve yahut göze çarpan eşyaya bakıyor. saat dokuzda Ban dukkânlar vardır, ufaktır. Fakat ilk temsil ge daha çok İş yaparlar ve başka yerlerde c e S m j «c'Vor j aciVor V J depoları da vardır.» 'ceSm 'Guzıde artıstı Manav Hact Osman Ef. nin fikri 1 • başlan En kuvvetli temaşa Manav Hacı Osman Ef. defter usultin m i Z 1 ın den mtiştekidir. Okuması, yazması yok j * * * * Mah " artistimiz Raşit tur. Bir çok ia arasında bir de kazancı'11111* »esari'nin Rıza B. teferruatile deftere kaydetmek veya bu ,' «H" Cambaz» eserini seçmiştir. İki nu başkasına yazdırmaktan bizardır. Bir j Cambaz, Türk sahnesine bir çok senelik kazancına göre maktu bir vergi j değerli mahsul veren Yesari'nin anin taksitle alınmasını istiyor. dapte ettiği nefis bir vodvildir. RaŞofSr Refik Efendinin fikri şit Rıza ve arkadaşlan her temaşa Şoför Refik Ef. Diyor ki: eseri üzerinde olduğu gibi bu over< Şoförlerin dertleri hep taksi tür temsili için de uzun provalarla mes'elesi etrafındadır. Te bizim için bü hazırlanmış bulunuyorlar. Bir san'tün vergiler ağırdır. Köprü parası da atkâr heyetinde bizzat Raşid'in vüotomobiliere zammedHdi. Benzin pahalı, cudü; esasen her muvaffakiyete lâ«tik fiah arttı. Şoförlerden 3234 lira kâf i bir unsur olduğu için şimdiden kaaanç vergisi ahnıyor. Halbnki 8500 emin olabiliriz ki Fransız tiyatro lira kıymetindekl otomobilimle dündenberi ancak bir iki Ura kazandım. Biz ci sunda bir haftahk yüksek bir san'at bayet tarzını filân düşünmüyornz. Biz hâdisesinin doğup yürüyeceğine den alınan bütün vergilerin tenzillni is şahit olacağız. İki Cambaz'ı takip edecek eserlerin bir çoğu malumutiyoruz.» Lokantacı Mehmet Efendinin fikri muzdur: Muhitin ve heyeti içtimaKonya lokantası sahibi «anam, ba iyenin tamamile beyendiği ve bebam» namile marnf Hacıbaba ise şunlan nim dediği temaşa paraçalan... sdylüyor: c Defterleri blzim damat tntnyor. Vaziyetl ben pek iyi bilmiyorum .ama çok ealışıyoruz. Para sarfediyoruz. Ek( Blrinct sahifeden mabait ) sik ohnasınlar epeyce de müşteri var. zarını ve şikâyetlerini anlamak; Fakat neticede elimizde kalan paraya kanunlan tadil edecek komisyonun bakıyoruz. Bu kadar uğrşma, didinmenin boşuna olduğnnu anlıyoruz. Vergi pa ve meclisin mesaisine faydası do rası çok tutuyor. Bize fazla bir şey bı kunacak çok pratik bir iştir. Bu rakmıyor. Bunu biraz daha azaltmanın noktai nazarla umumun fikirlerine çaresini bulamazlar mı? Para bol olur, şamil bir anket açtık. vergi az olursa biz de ucnz satarız. Halk Aldığımız ve alacağımız cevap daha ucuz yemek yer.» ları neşre başlamak üzere bulun makla beraber halkın ve bilhassa Mister Klâyn îzmir'e gitti her sınıf ticaret erbabının yerine Amerika Ticaret Nezareti Müs kadar giderek şikâyetlerini ve düteşarı M. Klâyn Teofil Gotye vapu şüncelerini mahallinde tesbit etmerile dün Istanbul'dan ayrılmıştır. ği de ihmal etmemek lâzımdı. Bir M. Klâyn Izmir'e uğrıyarak bir muharririmiz alâkadarlan dolaş gün kaldıktan sonra Kıbrıs, Beyrut mış ve kendilerile görüşmüştür. ve Kahire'ye gidecektir. Aldığımız cevapları üçüncü sahifemizde okuyunuz. Vergilere da r Ocakların protestosu devam ediyor Dün de Babaeski Türk Ocağı murahhası Enver Kâmil ve Polatane Türk Ocağı muİzmir 11 Belediye misafirhanelerrahhası Hüsamettin Fuat imzalarile aldı de oturan seylâpzedelerden eli iş tutanğımız iki mektupta «Son Posta» nın Ham ara ve gençlere vazife bulmaktadır. dullah Suphi B. aleyhinde yaptığı neşriyata Şimdiye kadar 100 kişiye yol amelHigi beyanı teessür ve teessüf edilmektedir. Her iki ocak korultayın verdiği kararlar tat verilmistir. bikatına bn suretle hücum etmenin Türkbikatına bu suretle nueum eımenın mra m77 ^m çülüğe zarar vereceği kanaatindedir. Baba• I BUÇrÜNKU HAVA J eski ocağı mektubunda «kurultayda verdi ! ^ H ^ ^ ^ ^ ^ M ^ . ^ . ^ ^ ^ ^ ^ ğimla kararlarla kurulyaym şahsiyeti maKandıllı rasatanesinden verılen malumaneviyesine tecavüt eden bu gazeteye ayni ta göre tazyık dün saat 7 de 760 ve 14 te lisanla cevap vermeğe ocaklı terbiyemiz 761 idi. müsait değildir.» Demektedir. Rüzgâr poyrazdan esmis, sür'ati sanlyede Diğer taraftan «Son Posta» gazetesi An 14 metreye kadar çıkmıştır. kara'dan aldığı malumata atfen; HamdulHararet ise azamî 17, asgarî 10 derece Iah Suphi Beyin merkez heyetindenhüMn idi. i i flP Bugtin ruzgâr orta glddetle gene poyrazocaklara bu hususta bir tamim apflPnı dan Mecek, hava bulutlu olacaktır. yazmaktadar. îzmir seylâpzedelerine iş veriliyor

Bu sayıdan diğer sayfalar: