March 23, 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2830 Sahjp T* Başmuharriri VU1MUS fSJAOt İDAREHANESİ; töreı \ \ lelgrafs İstanbul Cumhuriyet Posta kutuso: N TB T a İ A f A t ı • Ba«muh«rrir ıeıeıon. Idare müdUrO 22365. MatbM ^rtr m0 doro • 2323e . 22360 ' 20473 Cumhuri • «« HHU Iktİsat Vekâletinin « tetkikatı t nı H ÇARŞAMBA 23 MART 1932 ABO1ME ŞERAITİ MODDET:JTORKİYEİOİNrHARİÇ İÇfN : Senelıği : 1400 Kr. I 6 Ayhğı | 750 Kr. İ 3 Aylığı İ 400 Kr. 1 Ayiığı: lSOKr^ 2700 Kr. 1450 Kr. 800 Kr. Nusfaası her yerde 5 Kuruştur^ Döviz Politikası limrallllnimimM İstanbul Otobüs Imtiyazı Belediyeye Verîldi " ' "mm"minl """"' " T " " "'"" T " " ""m'""""1'1"' « ıSnmuHHHH, Dresden 18 mart 1932 «Cmharİyet» in 13.IH.1932 tarihli sayısında ehemmiyetli bir haber vardır: Kurulduğu gündenberi çalışma tarzinı takdirle gördüğümüz thracat Ofiri döviz işini tetkik etmis ve hazırladıği raporu Ankara'ya göndermiştir. Kontingent (konten • jan) listesi çıktıktan sonra maliye politikamizın düşündüğü neticeler kendîsini göatermiştir. Paramızı tehlikeye düsüren Hhalât akını durmus, umumî bilânçomuz müsbet bir vaziyete girmistir. Kontenjan listelerinin memleketlere tevzii gittikçe ehemmiyet kesbediyor İthalâtın tahdidi Ve döviz mes'elesi Bekârlardan vergi „ ,„„„„„,„ , mımıml „ nm Mnmnmnm»Mm»ZZmm iıiHiıiMiııııınınıiHiııııııııııııııııııııııııuıınm ,,,,Z Z ! , „ Sırrı Beyîn teklifi Fırkada g ö r ü ş ü l d ü ( R a p o r **bedflerek b ütün azaya tevzij edîli Malî rapor Fırka'da.. P heı Avrupa ile eşya mübadelesi tasavvuru Tetkikat için bir komis ( . yon teşldl ediliyor « e n müzakeresine geçUecek] Biz ithalât akınıni daraltan listeyî Ankara 22 (Telefonla) İktuat hazırlıyanlann bilgilerinden şüphe Vekâleti kontenjan listelerini memlenmiyoruz. Istatistiklerimizin noksan leketler üzerine taksim etmek için Iıği, bunn da açık söylemeliyiz, olduk tetkikat yapmaktadır. İleri sürülen ça kusursuz bir liste hazırlıyabilmek mütalealara göre bu usul çok faydalı için birînci derecede bîr engeldir. Lisolacak, bu surette bizden çok mal atenin ilk tatbik günlerinde yükselen lan memleketlere ithalât hususunda sikâyetler, onun arkasmdan gelen f iat teshilât gösterilecektir. fırlayışı ve ibtikâr; baska bir yoivm Aldığımız malumata göre Avrupa tutulması icap ettiğini gösteren îktimemleketlerile esya mübadelesi tasadî hâdiselerdir. Fiat fırlayısını yal savvuru da gittikçe ehemmiyetli bir nız mal kıtlığı ile tefsir etraek, her şekiJ almaktadır. Şimdiden bir çok vakit için, doğru değildir. Kontingent ecnebi müesseseleri memleketimize listesi yüzünden depolarda, mavnaithal edecekleri mallara mukabil ihlarda kalan ithalât esyası, bozulup racat cmtiamızdan mal almağa talipbozulmadıklarına göre, çesit çesit tirler. Vaziyet tktisat Vekâletince biiyük masraflara yol açabilirler. Bu tetkik olunmaktadtr. bekleme yüzünden huslue gelen men İthalâtın tahdidi ve döviz me»,elesi fi masraflar tedbhlerin mabiyeti Dünkü nüshanoızda münderîç bir ne olursa olsun müstehliklerin ke Ankara telefonunda Ticaret Ofisinin selerine yüklenmek mecburiyetindeithalâtı tahdit yerine döviz usulünün dir. Böyle bir vaziyet karşıstnda ih • tatbikı daha iyi olacağma dair Haricî tikârın da filizlenmesi kadar tabiî Ticaret Ofisi tarafmdan Vekâlete vubir şey yoktur. ku bulan is'arın orada fena teıirler bırakmış oldugundan bahsolunu Liatenîn nesrînden evvelki esya yordu. Bu mes'eleyi burada Ofis nezmevcudumuzun teraelli bir surette dinde tahkik ettik, ve OFisin simdi tesbit edilip edilmediğini bilmiyo • tatbik oiunan kontenjantıman usulü ruz. Bunun tesbit edilmemiş oldu • yerine dövix usulünü tavsiye etmemif ğunu düsünürsek fiat; kontrolunnn •Iduğunu ve aneak bazı memleket büsbütün imkânsız bir şey oldu l«rde ithalât ve ihracat mes'eleleri üğunu söyliyebiliriz. zermde cereyan etmekte olan hâdîKonten jan listesinden bekledîği sattan sadece Vekâleti haberdar etmiz şey; paramıza, iktisadî vaziye mif bulunduğunu öğrendik. Ezcümle timize kuvvetli ve sarstimaz bir teFransa'da Âyan meclisine verilen bir mel vermekten ibarettir. Bir taraf Iâyihada döviz usulünün tercihi tektan liste nesrediltrken ote taraftan lif olunmakta olduğu gibi son Franda ciddî tetkiklerin gözden uzak tu tulmamıs olması bunu gösterir. Ciddi vazîyetlerin, çok defa, uzun münakasalara tahammülü yoktur. Bütün dünya esi görülmemis bir iktisadî bubran içinde calkamrken, her tarafta daha cetin bir eiimrük davarı yükselirken, her millet kendi oz kudretine sığmmaktan baska bir kurtulas yolu bulamazken Türkiye icm, istibdat asırlannda kendisine yikı san yükselisten ayrı düsmüs Türkiye için de yapılacak şevler, hem pek çok şeyler vardı. Bunların en basında • ithalât akınını durdurmak gelebilirdi. Biz, belki biraz gec kalmis olabiliriz. tktisadî islerde tednirin en yakın Resmî spor teşkilâtı ile kulüpler yardımcısı îstatistiktir. Karanlık bir arasındaki anlaşamamazlık, dün İsmaddele^denizi icinde noksan istatanbul mıntakasının nesredilmek ü tistiklerimizin gösterdîği silik ve süpzere Anadolu Ajansına gönderdiği heli yollar arasmda kımıldamak ta iki manidar tebliğ ile yeni bir saf büyük bir hünerdir. Noksan temeller haya girmistir. üzerinde kusursuz tedbir yapıları Teskilât ile bellibaslı kulüpler a yükselemez. rasındaki bu anlaşamamazliğın ta • rihcesi uzun ve esasen spor karilerîn. Zamanın darlığını ciddiliğini düce de baştanbasa malumdur. şünürsek. konten i an listesi kendi öz kudrerimizi müşahede edebilmek ve Anlaşamamazlığın son tezahürü, ona göre yeni yollar arıyabilmek itin kuvvetlerini ve mevcudiyetlerini ta çok ehemmiyetli bir merhale idi. mamile halka istinat ederek alan büNormal olmıyan zamanlarda devlet yük kulüplerin resmî lik maçların müdahalesi seklinde göze çarpan dan çekilmeleri ve sporcular arasınher iktisadî tedbirin, vaziyete göre, da büyük bir rağbet kazanan (Olimsarsınhlar yaratması pek tabiidir. piyat) mecmuasının tertip ettiği huFakat böyîe tedbirlerin hedefî doğsusî lik maçlanna girmeleri olmus • rudan doğruya yurt iktisadiyatıdtr. tur. Filhakika bu sene Galatasaray Çok büyük yikılışların önüne gec ve Fenerbahce gibi Türkiye sporumek için Almanya'da Başvekil Dr. nun birinci safını teşkil eden iki büBriining'in geçen yıl neşrettiği sert yük kulüp resmî lik maçlanndan çebanka ve döviz kantınları, bu hu • kilerek Pera ve italyan kulüpleri ve susta, misal olarak gösterilebilir. diğer bazı kulüplerle birlikte olimpiKontenjan listesinin ilk devülerde u yat likine girmisler, resmî lik maçlayandırdiğı sikâyetlere rağmen elde nnı tamamile denilecek derecede edilmis müsbet neticeler yok de , kıymetten düşürmüşler ve mıntaka ğildir. Böyle bir l&tş döviz jmlitikası heyetini müskül bir mevkie sokmuşneticesi olarak daralan it^alâtm tan fardı. Son hafta zarfmda olimpiyat zinıi içîn mutlaka lâzundır. likine vaki olan yeni bir iltihak, resmî y Hangi mallara ne dereoeye «ta lik maçlarını resmen değilse bile, dkr ihtiyacımız vardır, bunu bütne • filen bertaraf edecek bir mahiyet lryiz. Fakat, gene açık söylemeliyiz arzetti ve mıntaka heyetini büsbütün kî, liste yapılmış olmakla döviz polisaşırttı: Beşiktaş kuiübü de çekilmiş tikasının bütün imkânları elde edilve Olimpiyat likine dahil olmus bumiş değildir. Bir memlekete Jışarı • lunuyordu!.. dan mal girmesi, o memleketten dı Nizaraname mucîbince"feiîere ^Ur şarıya para çıkması'demektir. Onun lüpler. .4«ni lik maçlannagırmeğe îçin bu işte ilk önce göze alınacak mecbıh ijîmadıkları gibi» aralannda sey, para kımıldanısı, para harekehususi life ıhaçlan tertiÖin^de salâtidir. Muhtelif zamanlarda yurdun dışaroına çıkan mallarımızdan yur Ja hiyettarbulunmaktadırlar. Bu itibarla mıntak») he^.etinîn, kendi likinin M. NERMİ kıymetini'sıfira indiren bu hâdiseler karşısında yapacağı hiç bir şey yoktu. ( Mabadi 2 inct sahifede ) Ankara 22 (Telefonla) Heyeti Vekile bugün de öğl Fırkrr malî komisyonu ra leden evvel ve sonra iki celse] porunun tab'ı ve müzakere aktetmiştir. Bu içtimalarda\ den evvel tetkiki için Fırka 932 bütçesinin varidat kısgrupu azasına tevzii karar mının tetkik olunduğu tah~ L laşmıştır. Fırka grupunda min edümektedir. Bütçe malî raporun müzakeresi nin masraf kısmı da Ve ne ancak perşembe veya killer Heyetinin müteakıp eumartesi günü başlana içtimalarında tetkik olu bileceği anlaşılmaktadır. nacaktır. Göethe için ihtifal TeKHf saMbi Yozgat meVtuu Svleyman Svm Bey Dün Darülfünunda bir ihtifal yapıldı, büyük edibin hayatı anlatıldı Ankara 22 (Telefonla) Fır siz . İtalyan ticaret ittlâfı da bu esasa ka grupu saat 5,30 ta Ali B. in riistinat etmistir. Istihsal ettiği maluyasetinde toplandı. Bu içtimada matla Vekâleti tenvir eden Ofis hükumetin tatbik etiği siyaset üzerinde Süleyman Sırn Beyin bekârlar • ayrıca mütalealar serdini kendi sadan vergi alınması hakkındaki lâhiyeti haricinde tutmaktadır. Biteklifi müzakere olundu. MeıV naenaleyh Ankara telefonunun verdiği malumatta her halde bîr sui telenin ehemmiyetli ve esash su fehhüm olmak lâzım geliyor. rette tetkiki için Fırka grupu heCihan iktisadiyatımn içine düstüğü hercü merçte her memleket kendine yeti idaretince bir komisyon teş" göre bir tahaffuz usulü tatbik ediyor. kil olunması kararlaçtı ve celseye Her usulün iyilikleri ve fenahkları nihayet verildL vardır. Bunların bepsi tetkik ohnubilir. Ve tetkiklerine bilâfasıla her zaman devam olunabüir. Meselâ Dresden muhabirimiz bugün nesrettiğimiz makalesinde döviz politikasını tercih ve onu tavsiye ediyor. Olur olmaz baska, fakat elbette tetkike şayan bir mes'eledir. İktisat Veküı Mustafa Şeret Bey Otobüs imtiyazı Belediyeye verildi Dahiliye Vekâleti emri dün akşam tebliğ etti Ankara 22 (Telefonla) h • Ankara Belediyeye verilmiftbr. Bu hasustafti karar Dahi liye Vekâletinden bu akşam Be • lediyeye bildirildL' Darülfünunda Edebiyat Fakültesi relsi Muzaffer B. büyuk Alman edibinin hayatvnı ve eserlerim anlatırken Manidar iki tebliğ Spor teşkilâtı ile kulüpler arasındaki met tarafmdan tanburan ihtilâf yeni bir safhaya girdi Darülfünunda Göthe gecesi yapıldı Büyük Alman edibi Göte'nin yüzüncü ölüm senesi münasebetile dün dünyanın her tarafında olduğu gibi Darülfünunumuzda da bir ihtifal yapılmıstır. thtifal için tahsis edilen Hukuk Fakültesi konferans salonunu mü nevver bir sami kütlesi erkenden doldurmuş bulunuyordu. Saat dörtten sonra, Darülfünun müderrisleri, âli mektepler müdürleri ve muallimlerı diğer bir çok güzide zevat ta gelerek hazırlanan yerleri isgal »ttiler. Vali muavini Fazlı ve Polis Müdürü Ali Rıza Beylerin, Alman sefareta • nesi erkânımn ve şehrimizde bulu • nan Alman prof esörlerinin de ön sıralarda oturdukları görülüyordu. Mınâka kendi kendini Garip vaziyete düşürdü Sa. Şükrü Bey 3 güne kadar Ankara'ya gelmesi bekleniyor Ankara 2? (Telefonla) Hükumete ge len malumata göre Saracoğ lu Şükrü B. 3 güne kadar Ankara'ya ge lecektir. Sarac • oğlu Şükrü B hükumete da ' yinlerle yapt ğı temaslar hakkında ma lumat verecektir. îhtifale iştirak edehler toplanıldığını, Göte'nin Almanya'nm on sekiz ve on dokuzuncu asırlannda yetisen ve kendisinden daima bahsedilmesi icap eden büyük bir sima olduğunu, bu büyük dâhinin beseriyet tarihinde hususî yüksek bir mevkie sahip olduğunu söyledi, Alman millî hayatının inkişafına ait bir tarihçe yaptı ve sözlerini su sekilde bitirdi: < Göte'den evvel Alman lisanfnın kabiliyetsizliği, bilhass» buyük eserler yaratmak kususundaki kabiliyetsizliği nldia ediliyordu. GOte, siîrlerı, tefekkürü, felsefesi ve diğer edebî fikhleri ve eserlerile Alman milletine, Alman Hsanının, Alman hissinin, Alman müfekkiresinin şaheserler ibda etmeğe çok kabiliyetli olduğuu parlak ve muvaffakiyeli bir surette isbat eden yegâne sahsiyettir. Ben bu dâhi için f azla bir sey soylemeğe lüzum görmeden onun ruhıma Türk gençliğinm hürmetlerini tekrar ederim.» Muzaffer Beyin konferann Saat 16,30 da Hukuk Fakültesi reisi Muzaffer Bey kürsüye geldi. Büyük Alman edibi Göte'nin vefa *'«ın jrüzüncü senesi münasebetile Şukru B Şerif Beyin izahatı Muzaffer Beyden sonra kürsüyü müderris Mustafa Şerif Bey ifgal iMabaui 2 inct sahifede) istanbul mtntakası reisi Orhan Bey Olsa olsa mevkirai terketmek gibi • bizim noktai nazarımıza göre makul • bir tarzı hareket mevzuu bahsolabüirdi. Halbuki ne o, ne de bu... Mıntaka heyeti yapacak bir is buldu ve bir nevi, denizlerde fırtmadan evvel görülen sükuna benziyen, şu sureti haktan tebliği, gaiiba yarınki mücadeleye bir mukaddeme olsun diye, nesredilmek üzere Anadolu Ajansına f gönderdi. TSebliğ suduf: * ^ T I. C. İ. tstanbul mıntakatı merkez heyeti riyasetinden: Her cemiyetin ancak nizamma riayetie baka bulacağt, nizamma riayet etmiyen teşekküllerin yasamıyacağt cikmlenin n\alumudnr. Her hanei bir teş^hküle mentup olanlann o ceniiyefin nizamını, kavaidini, kendi hukuk ve ve^aifini "tiilme&i, bilir telâkki oltmmast da pek tâb'üdir. Binaenaleyh nizamnamei esasimize harfiyyen riayeti dusturu mesai ittihaz eden heyetimizle beraber tetkîlâftmı(Mabadi 4 üncü sahifede) Takas komisyonu Ihtiyaç listelerini yakın da ilân edecek Ankara 22 (Telefonla) Takas Komisyonu reisi Atıf B. cuma günü Ankara'dan hareket edecektir. Alâkadar daireler ve imtiyazlı şirketler 3 aylık ihtiyaçlarını komisyona bildirmişlerdir. thtiyaç listelerinin komisyon marifetile ilânına yakında baslanacaktır. Alman mehtebi önunde Göte için yapüan ihtifal münasebettte kalabahk